قربان عید صلح و صفا در سیستان و بلوچستان

به گزارش ایرنا عید قربان ریشه در قربانی كردن خواسته های انسانی و گذشتن از مهمترین دارایی های فردی و در مجموع وابستگی های دنیوی است و این رسم دل كندن از زمانی آغاز شد كه دستور حق بر پیامبرش ابراهیم خلیل الله صادر شد تا چشم امید از فرزند برومند خود بكشد و او را در راه خداوند قربانی كند.
پلك ها را بسته و در ذهن خود بارها فرمان خداوند را مرور كرده است، چهره او نشانی از تردید به خود راه نمی دهد، او كسی است كه كعبه ای بنا كرده نه با سنگ و چوب بلكه با جان و معرفت و در كنار او نیز 'قربانی' حاضر است كه به اجرای فرمان حق از پدر مشتاق تر است.
چنین روزی بود كه ابراهیم خلیل الله در انجام دستور الهی نوجوان جگر گوشه خود را آماده قربانی شدن در راه حق تعالی كرده بود و در این امر حضرت اسماعیل به پدر گفت چشمان مرا ببند تا مبادا در آن لحظه نگاهی از من بر تو افتاده و تو را در انجام فرمان حق مردد كند.
در راه رفتن به محل ذبح، آن رانده شده از درگاه باری تعالی با وسوسه های تامل برانگیز ظاهر شد و خواست تا در دل پیامبر شك اندازد، بنا بر روایت های مختلف شیطان هفت مرتبه در راه ابراهیم (ع)ظاهر شد و خلیل الله هر بار به او سنگ زد، و این دلیل هفت سنگی است كه در مناسك حج به شیطان زده می شود.
همه چیز آماده است، قربانی و ذبح كننده و دشنه ای تیز، چشم ها را بست و در راه خدا دل از فرزند برومند كند، خنجر كشیدن افاقه ای نداشت همچون كه سال ها قبل آتش بر خود او خدشه ای وارد نكرد، این چه حكمتی بود كه خنجری كه سنگ را شكافت از بریدن گلوی آدمی باز مانده بود، در این افكار بود كه ناگه ندایی آمد كه تو چه سربلند بیرون آمدی از این امتحان خداوندی و در مقابل آنان میشی (گوسفند) ظاهر شد و فرمان آمد كه این میش قربانی شود.
عید قربان یا همان روز دهم ماه ذی الحجه از گرامی ترین عید های مسلمانان است و مسلمانان به یاد حضرت ابراهیم (ع) و فرزند ایشان حضرت اسماعیل(ع) این روز را در سراسر جهان جشن می گیرند.
این ایثار و عشق پیامبر به انجام فرمان الهی، فریضه ای برای حجاج می شود تا در روز عید قربان مراسم قربانی را به جا آورند و از این طریق برای یتیمان و تهیدستان خوراك فراهم كنند.
دراین روز همچنین مستحب است كه نماز عید قربان برپا شود، این نماز باید در فاصله زمانی طلوع آفتاب روز عید تا ظهر خوانده شود كه شامل 2 ركعت است.
مسلمانان در سراسر جهان در این روز، گوسفند، گاو یا شتری را قربانی كرده و گوشت آنرا بین همسایگان و مستمندان تقسیم می كنند.
حجاج در این روز پس از به پایان رساندن مناسك حج، حیوانی را ذبح می كنند و پس از قربانی آنچه بر آنان در حال احرام، حرام شده بود حلال می شود.
در روایت های مختلفی به قربانی كردن در روز عید قربان امر شده تا گرسنگان و بیچارگان نیز به خوراك برسند.
در ایران اسلامی این روز بسیار گرامی شمرده شده و مردم از هر قشری سعی در انجام این امر دارند.
از آنجاییكه این عید به عنوان عید اصلی اهل تسنن و تشیع تلقی می شود، در سیستان و بلوچستان به عنوان مركز وحدتِ پیروانِ این 2 مذهب رسمی و اصلی اسلام صفای معنوی عید قربان در هر شهر و روستا و كوی و برزن نُموُد خاصی دارد از چند روز مانده به عید بازارهای فروش البسه، شیرینی و شكلات و تنقلات و دام رونق زیادی پیدا می كند مردم برای خرید دام به میدان ها و مكان های مخصوص فروش دام می روند و در هر خیابان و كوچه ای صدای گوسفند به گوش می رسد.
**اهل تشیع و عید قربان
اهل تشیع سیستان و بلوچستان در روز عید قربان لباس های نو بر تن كرده و به بهترین شكل در جامعه ظاهر می شوند.
مردم شیعه این استان پس از اقامه نماز عید در صبح روز قربان، برای انجام این فریضه قربانی كردن عازم منازل خود می شوند و بیشتر مردم این استان خودشان كار ذبح را در منازل انجام می دهند.
گوشت حاصل از قربانی در بسته بندی های مختلف برای فقرا، نیازمندان و نیز بخشی از آن برای اقوام و فامیل در نظر گرفته می شود و هر خانواده به اندازه طعام یك روز خود از آن بر می دارد.
دید و بازدید آشنایان و دوستان و انجام صله رحم از بزرگ فامیل آغاز می شود و حال و هوای عید با فریادهای كودكان هنگام بازی در كوچه ها و خانه ها همه را به وجد می آورد.
**اهل سنت و عید قربان
اقامه نماز عید، قربانی كردن، حنابندان، انجام صله رحم، دید و بازدید و حلالیت طلبیدن از شاخص ترین آداب و رسوم اهل سنت در پاسداشت این عید فرخنده است.
خرید گوسفند، دوخت و دوز لباس و خرید كفش، تهیه شیرینی و آجیل و پخت كلوچه محلی از جمله آداب و برنامه های مردم بلوچستان قبل از عید سعید قربان است.
زنان خطه بلوچستان در شب عید قربان دست و پای فرزندان خویش را با حنای قرمز نقش می زنند و از صبح روز عید لباس های پاكیزه و خوشبو بر تن خود و كودكان شان می كنند.
در روز عید سعید قربان زن و مرد و پیر و جوان خود را به زیباترین لباس و زیورآلات می آرایند، و با شركت در نماز عید سجده شكر را با پاكترین احساس بدور از غرور و خود پسندی در برابر ذات اقدس الهی بجای می آوردند.
بزرگان اقوام بلوچ بعد از اتمام نماز عید قربان به منازل خود باز می گردند و گوسفندانی را كه از قبل آماده كرده اند با بر زبان راندن نام خداوند تعالی برای صدقه دادن به مستمدان ذبح می كنند.
اهل سنت سیستان و بلوچستان عید قربان را یكی از شاخص ترین اعیاد مذهبی خود می دانند بر همین اساس به مدت سه روز با حضور در منازل بزرگان، سران و ریش سفیدان طوایف به جشن و شادی می پردازند.
بازار آشتی كنان، كنار گذاشتن كدورت ها و حلالیت طلبیدن در بین برادران اهل سنت بلوچ در سه روز عید قربان از همیشه داغ تر می شود.
یكی از عشایر بلوچ به خبرنگار ایرنا گفت: ذبح كردن گوسفند یك سنت مهم در بین روستائیان و عشایر جنوب سیستان و بلوچستان در عید قربان است. ˈمجید شه بخش افزود: در عید قربان مردم بلوچ به دید و بازدید یكدیگر می روند و كدورت ها را كنار می گذارند و از یكدیگر حلالیت می طلبند.
وی اظهار داشت: در روز عید قربان كودكان خطه بلوچستان به رسم تبرك از دست بزرگان فامیل و اقوام عیدی می گیرند و سه روز به جشن و پایكوبی می پردازند.
وی با بیان اینكه قربانی كردن گوسفند، یك سنت حسنه الزامی و موكد در بین اهل سنت بلوچستان است اظهار داشت: در میان آنانی كه توانایی مالی بیشتری دارند مرسوم است كه برای هر عضو خانواده یك قربانی ذبح شود و اقوام و بستگان برای مصرف گوشت قربانی و برپایی جشن و شادمانی در منزل بزرگ طایفه گرد هم آیند.
رحمان رستم زهی یكی دیگر از اهل سنت سیستان و بلوچستان گفت: حلالیت خواستن و صله رحم از جمله آداب و رسوم مهم اهل سنت در روز عید قربان است كه به شدت به آن پایبند هستند.
وی افزود: برادران اهل سنت در این روز به دید و بازدید می پردازند و برای كنار گذاشتن كدورت ها سراغ بزرگ طایفه می روند.
چه رسم و شیوه زیباییست پیشكشی به محضر خداوند و این موضوع از زمان خلقت نوع بشر وجود داشته است.
بنا به برخی روایات حضرت هابیل و قابیل به درگاه خداوند به ترتیب گندم و گوسفند به رسم پیش كش بردند و پیش كش حضرت هابیل به آن دلیل پذیرفته شد كه گندم تمام دارایی وی بود.
نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان و امام جمعه زاهدان در این باره گفت: عید سعید قربان حاصل ایثار و از خودگذشتگی، فداكاری و مردانگی در میدان آزمایش الهی است كه ابراهیم جگر گوشه اش اسماعیل را برای تقدیم به معبود به قربانگاه می برد.
آیت الله عباسعلی سلیمانی بیان كرد: ملت ایران در طول سالهای انقلاب اسلامی اسماعیل هایشان را به قربانگاه برده و در راه معبود خویش با افتخار قربانی كرده اند.
نماینده مقام معظم رهبری در امور اهل سنت سیستان و بلوچستان افزود: ملتی كه چنین روحیه ای دارد و در عرصه اقتصادی به اقتصاد مقاومتی روی می آورد و در میدان فداكاری و ایثار فرزندانش را به اقتدار و افتخار به قربانگاه می فرستد در مقابل هیچ قدرتی سر تعظیم فرود نمی آورد و استكبار و دیگر دشمنان اسلام توان مقابله با چنین ملتی را نخواهند داشت.
قربان عید قربانی كردن هوا و هوس و خواهش های نفسانی است و باید در این روز بیش از پیش به فكر هم نوعان خود و مستمندان نه تنها در جوامع اسلامی بلكه در كل جهان بود.
7311 **6081