به گزارش ایرنا، در جلسههای متعددی كه برای نجات تالابهای فارس گرفته میشود، هر بار سمت پیكان به سوی یكی از نهادها و مسئولان نشانه میرود و بیش از آنكه راه حلی اجرایی و عملیاتی ارائه شود، زمان به شناسایی قصوركنندگان صرف میشود.
گاه می شنویم الگوی نادرست مصرف آب عامل اصلی این خشكسالی معرفی میشود، گاه دانشگاه شیراز كه طی این سالها برنامه جامع مطالعاتی را ارائه نكرده است، گاه دولت كه بودجه كافی احیای تالابها را به استان فارس اختصاص نمیدهد.
گاهی نیز نمایندگان فارس در مجلس شورای اسلامی كه درد دریاچهها و تالابهای فارس را هنوز آنچنان كه باید فریاد نزدهاند و مردم نیز هنوز درباره خشكی تالابهای فارس ناآگاه ماندهاند و خواستهای عمومی برای نجات این دریاچهها شكل نگرفته است.
آنچه منجر به ارائه برنامههای اساسی برای احیای دریاچه ارومیه شد، در درجه نخست تبدیل درد خشكی این دریاچه به خواسته همه مردم بود كه بودجهای 260 میلیارد تومانی را برای فعالان احیای دریاچه به ارمغان آورد، حال آنكه سهم فارس با 11 تالاب درحال نابودی تنها دو و نیم میلیارد تومان بوده است كه فقط قریب به 10درصد آن محقق شده است.
چندی پیش معاون رئیس جمهوری، عیسی كلانتری در پنجمین جلسه ستاد احیا و حفاظت از تالابهای استان فارس كه نمایندگان استان فارس در مجلس شورای اسلامی بزرگترین غایبان آن بودند، بر نقش دانشگاه شیراز برای احیای این تالابها، به ویژه تالاب بختگان تاكید كرد.
پیش از این دكتر مجید صوفی، استاد دانشگاه شیراز برنامهای را برای حفظ تالابهای استان ارائه كرده بود اما رئیس سازمان حفاظت محیط زیست كشور عنوان كرد كه آن برنامه باید ذیل برنامه جامع قرار گیرد؛ بدینترتیب همه چشمها هماكنون به دانشگاه شیراز دوخته شده است تا هرچه سریع تر برنامهای جامع و كاربردی برای نجات تالابها ارائه دهد.
استاد دانشگاه شیراز و مشاور استاندار فارس در گفت و گو با ایرنا عنوان كرد: آنچه هم اكنون درباره آن صحبت می كنیم طرح نجات تالاب بختگان است كه در 200 كیلومتری شرق شیراز و در شهرستان نی ریز قرار دارد و در این زمینه ، ستاد ملی نجات دریاچه ها در فارس كه زیر نظر استانداری فعالیت میكند از دانشگاه شیراز خواسته است كه طرح شرح خدمات را برای نجات تالاب بختگان تعیین كند.
دكتر عزت الله رئیسی اردكانی گفت كه سازمان محیط زیست و دانشگاه شیراز باعنوان كارفرمایان طرح نجات تالابها هستند و انجام مطالعات برای ارائه طرح جامع به عهده دانشگاه است همچنین دانشگاه شیراز طرحی را كه پیش از این دكتر صوفی ارائه كرده بود منظور می كند و اعمال و اجرای هر دو كار ادامه مییابد.
** مطالعات صورت می گیرد، بودجه تعلق نمی گیرد
وی با تاكید بر اینكه اصل مطلب برای نجات دریاچهها و تالابهای فارس تامین بودجه كافی است، ابراز داشت: قریب به 10 سال است كه دریاچه بختگان، دومین دریاچه بزرگ ایران از لحاظ مساحت خشك شده است و برای احیای آن تلاشهای بسیاری صورت گرفته است اما بودجه كافی و مورد نیاز تأمین نمیشود.
این متخصص هیدروژئولوژی و پژوهشگر دانشگاه شیراز افزود: عنوان كردن این موضوع كه از سوی دانشگاه شیراز تلاشی صورت نگرفته، نادرست است زیرا طی این سالها مرتب بودجهای تعیین شده و از طریق مراجع مختلف اعلام شده اما محقق نشده است.
وی برای مثال به طرح نجات دریاچه دشت ارژن اشاره كرد و بیان داشت: پنج سال است كه طرح نجات دریاچه دشتارژن تهیه شده سازمان محیط زیست نیز آن را تصویب كرده ولی هنوز هیچ بودجهای برای آن تامین نشده است.
رئیسی اردكانی بدل نشدن خواست مردم فارس درزمینه نجات تالابها به مطالبه ای ملی را از مسائل بسیار مهمی دانست كه آنچنان كه باید مورد توجه قرار نگرفته است.
مشاور استاندار فارس با اشاره به اینكه سازمانهای مردم نهاد در موضوع نجات دریاچه ارومیه بسیار تلاش كردند تا این مساله را به خواستی ملی بدل كنند گفت: متاسفانه در فارس این سطح از مطالبه گری هنوز شكل نگرفته است و طبیعی است كه خواسته نجات این دریاچه با 110 كیلومتر مربع وسعت و نقش بسیار مهم آن در اكولوژی منطقه مغفول مانده و هنوز به مساله ای ملی بدل نشده است بنابراین مردم، سازمانهای مردم نهاد و مطبوعات باید بیش از پیش برای این موضوع تلاش كنند.
این استاد دانشگاه شیراز در ادامه گفت: در زمان انتخابات یكی از موضوعاتی كه در گفت وگوها و مناظرهها مطرح میشد، خواسته احیای دریاچه ارومیه بود زیرا همه مردم خواهان آن بودند اما آیا این مساله درباره فارس نیز رخ داد؟
رئیسی ابراز داشت: ما مردم فارس باید این مطالبه را به جریانی ملی بدل كنیم و از مدیریت استان در این زمینه حمایت كنیم.
این متخصص هیدروژئولوژی و پژوهشگر دانشگاه شیراز بیان كرد: احیای دریاچه بختگان كه ظرفیت آن به اندازه چنین سد است، از نظر زیست محیطی و اكولوژیكی اهمیت دارد زیرا بخار آب این دریاچه و رطوبت آن انجیرستان استهبان را تامین میكرد كه درحال حاضر با تانكر آبیاری میشود.
رئیسی افزود: نه تنها امروز زیبایی دریاچه از میان رفته است، بلكه فارس از منبع آبی 200 میلیارد متر مكعبی محروم شده است.
وی با اشاره به برنامه یادشده كه به دست دانشگاه شیراز در حال تدوین است گفت: در این برنامه روشهای مختلف تامین آب دریاچه بررسی میشود و پژوهشگران در تلاشاند از همه راههای ممكن آب دریاچه را تا حدودی تامین كنند و امیدواریم ظرف یك سال آینده مرحله مطالعه به پایان برسد و وارد فاز اجرایی شویم.
تلاشهای خبرنگار ایرنا برای صحبت با دست كم یكی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره اقدامات آنها برای تبدیل این موضوع مهم و حیاتی به خواستهای ملی و پاسخگویی در قبال اختصاص بودجه مناسب، طی چند روز گذشته بی نتیجه ماند تا نمایندگان فارس در مجلس همچنان غایبان اصلی طرح احیای دریاچههای استان باشند.
تبدیل این خواسته به جریانی اجتماعی و مدنی كه در آن مردم كشور، باعنوان بزرگ ترین اهرم مطالبهگری خواهان نجات منابع آبی مهم استان باشند، با وجود تجربه دریاچه ارومیه و نیز با وجود رسانهها و شبكههای اطلاعرسانی كار دشواری به نظر نمی رسد، بلكه همتی استانی و فرااستانی میطلبد.
7375 / 1876
گزارش از سیده سمیرا متین نژاد
شیراز- ایرنا - 11 تالاب استان فارس از جمله بزرگ ترین آن موسوم به بختگان طی یك دهه گذشته یا بدل به شوره زاری خشك شده است كه كام زمین در آن برای قطرهای آب گشوده شده یا در حال خشك شدن هستند با این حال، هنوز این بحران بزرگ زیست محیطی به خواستی ملی بدل نشده است.