موسویان: ایران بلوك شرق متعهدبه برجام رابه غرب ترجیح می‌دهد

به گزارش ایرنا، در مقاله موسویان آمده است: درحالیكه فاز نظامی بحران سوریه به پایان نزدیك می شود، سران روسیه، ایران و تركیه درنشست تهران بر حق تعیین سرنوشت سوریه توسط مردم این كشور واز طریق انتخاباتی فراگیر، آزاد وعادلانه تاكید كردند. آنها همچنین توافق كردند تا به همكاری مشترك خود تا نابودی كامل گروههای تروریستی تعیین شده توسط سازمان ملل درسوریه همچون داعش و القاعده و جبهه النصره ادامه دهند.
وی ادامه داد: وقتی كه بحران سوریه در سال 2011 آغاز شد كشورهای عضو ائتلاف آمریكا همچون عربستان ازتمام ظرفیت خود برای حذف «بشار اسد» استفاده كردند. لاكن همكاری مشترك روسیه و ایران برای حفظ حكومت سوریه مانع موفقیت ائتلاف آمریكا شد. با پیوستن آنكارا به محور مسكو - تهران، پیروزی اسد درجنگ 6 ساله نزدیك شده است.اگر مثلث روسیه، ایران و تركیه درمورد سوریه موفق شود، این مثلث می تواند نقش اساسی برای مدیریت بحرانهای دیگر منطقه ایفاء كند.
به گفته موسویان ، روابط روسیه و ایران هیچگاه تا این حد نزدیك نبوده است. تلخ ترین دوران تاریخ معاصر ایران در 200 سال گذشته، تصرف سرزمینهای ایران شامل: كل قفقاز، دریاي خزر ،مرو ، سمرقند ، بخارا، ایروان ، نخجوان و تاجیكستان توسط روسها در دوران پادشاهان فتحعلی‌شاه و ناصرالدین شاه است . پس از جنگ جهاني دوم نیز روسیه با تشكیل و هدایت حزب كمونیستی توده و فرقه دموكرات در آذربایجان، سعي در تجزیه ایران داشت.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون تصریح كرد :روابط ایران و آمریكا با دوستی آغاز شد و در مقاطعی از تاریخ گذشته، مردم ایران كشورآمریكا را خیرخواه خود تلقی می كردند. اما این روند از شصت سال پیش تغییر كرد. كودتای آمریكا و انگلیس درسال 1953 و ساقط كردن دولت مردمی مصدق، حمایت از تجاوز صدام به خاك ایران در سال 1980، ساقط كردن هواپیمای مسافری ایران و كشته شدن 290 غیرنظامی، حمایت از بكارگیری سلاح شیمایی توسط صدام علیه ایران و كشنده ترین تحریمهای اقتصادی از جمله موارد لیست بلند خاطرات تلخ ایرانیها از آمریكاست.
عضو پیشین گروه مذاكره كننده هسته ای خاطرنشان ساخت: بعد از انقلاب اسلامی 1979 در ایران، بنیان سیاست خارجی ایران براساس اصل 'نه شرقی، نه غربی' تعریف شد تا ایران استقلال خود در روابط با قدرتهای خارجی را حفظ كند. با این وجود سیاستهای خصمانه آمریكا و بی اعتمادی كامل به آمریكا، موجب چرخش سیاست خارجی ایران به سمت شرق شده است. اخیرا رهبر عالی ایران مذاكرات هسته ای با آمریكا را اشتباه خواند. آقای ولایتی مشاور سیاست خارجی ایشان ترامپ را 'غیرقابل اعتماد' و پوتین رئیس جمهور روسیه را'شجاع و منطقی' دانست.
به عقیده موسویان، چنین وضعیتی بی دلیل نیست. چون آمریكا درحالی چهل و پنج پایگاه وسیع با حدود صدوسی هزار سرباز اطراف مرزهای ایران دارد كه سیاست تغییر رژیم درایران را درچهل سال گذشته دردستوركار داشته، با نقش و جایگاه منطقه ای ایران مبارزه كرده ، بااعمال سیاست تحریم در حقیقت رفاه و توسعه اقتصادی ایران را نشانه گرفته و با تمام ظرفیت با جایگاه و نقش منطقه ای ایران مبارزه كرده است.
دیپلمات سابق ایرانی گفت: در حالیكه روسیه و چین و هند هیچكدام حضور نظامی خصمانه ای در مرزهای ایران ندارند، در روابط دوجانبه و منطقه ای به جمهوری اسلامی بعنوان یك شریك سیاسی-امنیتی-اقتصادی نگاه كرده ، ایران را درمبارزه با تروریسم همكاری قدرتمند می دانند، باسیاست تغییر رژیم آمریكا مخالف و نقش مشروع و طبیعی ایران در منطقه را پذیرفته و همكاری می كنند.
وی نوشت: روابط ایران باهند وچین، دوقدرت بلوك شرق، ریشه تاریخی براساس دوستی و احترام متقابل دارد. علاوه برآن قدرتهای بلوك شرق توانسته اند هم با ایران و هم با دشمنان منطقه ای ایران بویژه اسرائیل و عربستان و امارات روابطی متعادل و نرمالی داشته باشند درحالیكه آمریكا بطور كامل در زمین دشمنان منطقه ای ایران بازی می كند.
موسویان ابراز داشت: برجام شرایطی بوجود آورد كه می توانست تحولی در روابط منفی چهل سال گذشته ایران و غرب بوجود آورد. زیرا اولین باری بود كه ایران وآمریكا مستقیما در سطح عالی راجع به یكی از موارد اختلافی مذاكره و توافق كردند. درطول سه سال گذشته برجام توسط ایران بطور كامل اجراء شده و بعنوان جامعترین سند تاریخ عدم اشاعه سلاحهای هسته ای شناخته شد. رهبر عالی ایران هم اظهار نمود كه اگر آمریكا به تعهداتش درمورد برجام عمل كند، این می تواند فتح بابی برای ادامه گفت وگوها درمورد سایر مسائل باشد.
موسویان افزود: منتهی ترامپ رییس جمهور آمریكا به توصیه نتانیاهو و فشار عربستان، یكجانبه از توافق خارج و قطعنامه سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی هسته ای را زیر پا گذاشت، تحریمهای فرامرزی را اعاده كرد و بدین ترتیب مهر تاییدی بر بی اعتمادی های چهل ساله ایران گذاشت و شانس گفت وگو و همكاری درمورد مسائل منطقه ای را كشت.
به عقیده این پژوهشگر، در روند در پیش رو دو عامل در آینده روابط ایران با قدرتهای بلوك شرق و غرب تاثیرگذارخواهد بود:
اول اینكه با وجودی كه روسیه و چین و اروپا با عزمی راسخ بدنبال اجرای برجام هستند اما آسیب پذیری اروپا از تحریم های فرامرزی آمریكا به مراتب بیشتر از قدرت های بلوك شرق است. بنظر می رسد قدرتهای بلوك شرق به تعهدات برجامی خود بیشترعمل نمایند و از خلاء موجودی كه ترامپ در روابط غرب با ایران بوجود آورده، استفاده و ایران را بیش از پیش متحد خود سازند. درعین حال، تهران به عملكرد اروپا چشم دوخته كه آیا اروپا خواهد توانست استقلال خود در اجرای برجام منهای آمریكا را به اثبات رسانده و حداقل روابط بخشی از بلوك غرب با ایران را حفظ و مدیریت كند یا خیر.
دوم اینكه آیا تهران و واشنگتن دردوره ترامپ گفت وگوی مستقیم را آغاز خواهند كرد یا خیر؟ ترامپ اظهار نموده كه هدف وی از تخریب برجام و افزایش فشارها و تحریم ها، دستیابی به یك معامله بزرگتر با ایران است.
او گفته كه ایران با وی تماس و گفت وگو خواهد كرد. واعظی رییس دفتر رئیس جمهوری ایران گفته كه ترامپ هشت بار برای گفت وگو با روحانی تماس گرفته است. در هرصورت رهبر عالی ایران كه تصمیم گیرنده نهایی سیاست خارجی ایران است، اخیرا تصریح كرد كه ایران در هیچ سطحی با آمریكا مذاكره نخواهد كرد.
عضو پیشین گروه مذاكره كننده هسته ای ادامه داد: در عین حال 30 سال تجربه من از كار در سیستم حكومتی ایران بعد ازانقلاب، نشان می دهد كه سیاست آمریكا مبنی بر توهین و تحریم و تحقیر ایران، نتیجه معكوس داده و موجب سخت تر شدن مواضع ایران و نفی هرگونه مذاكره با آمریكا خواهد شد. در حالیكه روابط ایران با بلوك شرق مستمرا تقویت و با بلوك غرب تضعیف می شود، ترامپ و برجام نقش مهمی در آینده روابط ایران با دو بلوك قدرت شرق و غرب ایفاء خواهند كرد.
پژوهشگر مذكور تصریح كرد: مسیر فعلی سیاست های ترامپ موجب كاهش قدرت رهبری آمریكا در سطح جهان خواهد شد. تحریم های آمریكا علیه روسیه، ایران و تركیه موجب تقویت اتحاد این سه كشور خواهد شد و حتی ایران روابط خود را با سایر قدرتهای جهانی همچون هند و چین توسعه خواهد داد كه مجموعه این روند می تواند به سلطه شش دهه آمریكا درخاورمیانه پایان دهد.
اروپام *5*491*شبس*1613*