به اين ترتيب، ضمن تداوم تقاضاي قدرتمند در سهام كوچك‌تر بازار، رشد سهام فولادي-معدني زمينه‌ساز جهش دو كانالي شاخص كل طي معاملات ديروز شد. پس از جهش شاخص سهام طي سه روز ابتدايي هفته، معاملات ديروز بورس تهران نيز با رشد قابل توجه شاخص كل آغاز شد. با اين حال در ادامه تب‌وتاب خريد از سوي معامله‌گران افت كرد و برخي سهام موثر به ويژه در گروه فرآورده‌هاي نفتي به دليل شناسايي سود در مسير اصلاح قرار گرفتند تا سهامداران شاهد اصلاح نسبي نماگر اصلي بازار سهام باشند.
در ميانه معاملات انتشار خبر مربوط به تصميم جديد وزارت صنعت، معدن و تجارت مبني بر حذف سقف نوسان قيمت براي معاملات محصولات فولادي در بورس كالا از سوي معاون امور معادن وزارت صمت بار ديگر موج قدرتمندي از نقدينگي مشتاق را راهي سهام وابسته در بورس تهران كرد. قبل از انتشار اين خبر، نامه رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار به معاون اول رئيس‌جمهور در مورد رويه قيمت‌گذاري محصولات در بورس كالا مورد توجه بازار بود.
** خواسته شاپور محمدي چه بود؟
شامگاه دوشنبه نامه‌اي از رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار خطاب به معاون اول رئيس‌جمهوري در رسانه‌هاي بورسي منتشر شد. شاپور محمدي ضمن تاكيد بر سازوكار بورس‌ها و بازارهاي خودانتظام از اسحاق جهانگيري خواست تا به وضعيت غيرقانوني حاكم بر معاملات بورس كالا خاتمه دهد. محور نخست اين نامه بر مبناي تاكيد به مواد قانوني حمايت‌كننده از بورس استوار است. محور دوم نامه نيز پيشنهادات رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار براي رفع مغايرت‌هاي قانوني در بورس كالا را در بر داشت. محمدي در نامه خود گفته بود، يا كالاهاي پذيرفته‌شده در بورس از نظام قيمت‌گذاري ستاد تنظيم بازار رها شوند يا طبق قانون كالاهاي مشمول نظام قيمت‌گذاري از سازوكار عرضه در بورس‌هاي كالايي خارج شوند.
پس از انتشار اين نامه، صبح ديروز زمزمه‌هاي اصلاح شيوه قيمت‌گذاري محصولات فولادي بين اهالي بازار انتشار يافت و معاملات سهام وابسته در بورس تهران را تحت‌الشعاع قرار داد. سرانجام اين خبر توسط معاون معدني وزارت صنعت تاييد شد تا محصولات فولادي نيز از قيد سقف نوسان قيمت در بورس كالا آزاد شوند. انتشار اين خبر مطابق آنچه گفته شد، موج سنگيني از تقاضا در سهام وابسته را شكل داد (در هفته نخست شهريورماه سقف نوسان قيمت معاملات محصولات مسي، آلومينيومي و فرآورده‌هاي فرعي نفتي در بورس كالا برداشته شده بود).
** رصد نوسات ديروز شاخص سهام
معاملات ديروز با جهش قابل توجه شاخص كل آغاز شد. اين صعود تحت تاثير تداوم تقاضاي قدرتمند در سهام معدني و فولادي شكل گرفت. به‌طوري كه فولاد مباركه در كنار دوقلوهاي سنگ‌آهني يعني گل‌گهر و چادرملو در لحظات آغازين معاملات بيشترين حمايت را از شاخص كل به عمل آوردند تا دماسنج بازار ضمن عبور از دو كانال براي اولين‌بار فراتر از رقم 148 هزار بايستد. اما اين روند چندان پايدار نبود. فشار عرضه‌ها در دو صنعت فرآورده نفتي و پتروشيمي مانع از ادامه روند صعودي نماگر اصلي بازار سهام شد. با فشار فروش در دو صنعت مزبور، سهام معدني و فولادي نيز با عقب‌نشيني سهامداران مواجه شدند. به اين ترتيب بخش عمده‌اي از رشد شاخص كل در ابتداي معاملات تخليه شد. اين روند با زمزمه‌هاي برداشتن سقف قيمت محصولات فولادي در بورس كالا چرخش محسوسي نشان داد و در نتيجه تمام فولادسازان با رشد شديد تقاضا مواجه شدند. زمزمه برداشتن سقف قيمت محصولات فولادي كه در شبكه‌هاي مجازي دست به دست مي‌شد، در نهايت توسط جعفر سرقيني، معاون معدني وزارت صمت تاييد شد. در ادامه نيز عرضه‌هاي فولاد خوزستان و ذوب‌آهن اصفهان در بورس كالا لغو شد و نهايتا ارسال دستورالعملي به مديريت بورس كالا صحت خبر را تاييد كرد.
بر همين اساس، نماد تمام شركت‌هاي فولادي عرضه‌كننده در بورس كالا از جمله «فولاد»، «فخوز»، «ذوب» و همچنين «هرمز» و «ارفع» با رشد تقاضا مواجه شدند. به اين ترتيب «فولاد» با اثر مثبت بيش از 422 واحدي در صدر جدول نمادها با بيشترين اثر فزاينده در محاسبه شاخص كل گرفت. «فخوز» نيز رتبه چهارم جدول مزبور را به خود اختصاص داد. سه فولادساز فعال در فرابورس ايران (ذوب، هرمز و ارفع) نيز ديروز در صدر جدول نمادها با بيشترين تاثير مثبت در محاسبه آيفكس قرار گرفتند.
توقف رالي پرشتاب پالايشي
همان‌طور كه اشاره شد، اغلب سهام گروه فرآورده نفتي در معاملات ديروز تحت فشار فروش قرار گرفتند و غالبا با افت قيمت به كار خود پايان دادند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد شاخص گروه مزبور از دوشنبه هفته گذشته همزمان با حذف سقف نوسان قيمتي معاملات فرآورده‌هاي نفتي در بورس كالا تا پايان معاملات روز دوشنبه هفته جاري (6 روز كاري) رشد بيش از 23.4 درصدي را تجربه كرده است. اين روند، ديروز با انتشار نامه شفاف‌سازي از سوي دو شركت پالايش نفت تبريز و تهران متوقف شد. دو پالايشگاه مذكور ديروز در نامه شفاف‌سازي خود در مورد مقدار و نرخ محصول وكيوم باتومي كه به‌صورت تهاتري به فروش مي‌رسانند، شفاف‌سازي كردند. هر كدام از پالايشگاه‌ها مقدار مشخصي از محصول وكيوم باتوم خود را به‌صورت تهاتري به فروش مي‌رسانند و نرخ اين محصول در معاملات تهاتري از سوي شركت ملي پالايش و پخش تعيين مي‌شود. حجم تعهد فروش تهاتري نيز براي اين پالايشگاه‌ها قابل توجه است. سقف فروش تهاتري وكيوم باتوم شهريورماه «شتران» 40 هزار تن اعلام شده است كه حدود 40 درصد حجم وكيوم باتوم اين شركت را شامل مي‌شود.
حجم فروش تهاتري «شبريز» نيز حدود 30 هزار تن در شهريورماه اعلام شده است كه اين رقم نيز 50 درصد حجم فروش وكيوم باتوم اين شركت را شامل مي‌شود. همچنين نرخ فروش اين محصول در شفاف‌سازي شركت پالايش نفت تبريز حدود 1413 تومان در هر كيلو اعلام شده است. نرخ اين محصول در بورس كالا حدود 3900 تومان است. اين شفاف‌سازي‌ها حالا سودآوري سهام صنايع پالايشي را تحت تاثير قرار داده است و به نظر مي‌رسد در ادامه فعالان تالار شيشه‌اي شاهد اين نوع شفاف‌سازي‌ها از سوي ديگر شركت‌هاي اين گروه باشند. با شرايط جديد نياز به تحليل‌ها و محاسبات كارشناسي افزايش يافته و سهامداران اين گروه احتمالا بايد اين موضوع را در روزهاي آتي مد نظر قرار دهند. به هرترتيب ديروز غالب نمادهاي صنعت فرآورده‌هاي نفتي با افت قيمت مواجه شدند و شاخص اين گروه نيز با كاهش 2 درصدي سومين صنعت زيان‌ده ديروز بود.
صف‌نشيني در بانكي‌ها
با وجود فراز و نشيب محسوس قيمت در سهام كالايي، تقاضا در سهام بانك‌هاي ملت و تجارت روند پايداري داشت. بر اين اساس تقاضا براي خريد سهام «وبملت» اين نماد را در صدر فهرست نمادها با طولاني‌ترين صف‌هاي خريد بازار قرار داد. صف خريد اين نماد كه در ابتداي معاملات شكل گرفت تا پايان دادوستدها پابرجا ماند. هر چند زمزمه‌هاي تسعير مازاد ارزي بانك‌ها-به ويژه بانك ملت- با نرخ‌هاي بالاتر از نرخ مرجع در بين اهالي بازار مطرح است، اما عدم‌قطعيت در اين باره و همچنين نقش بانك مركزي در تعيين اين نرخ ريسكي است كه معامله‌گران بايد آن را مد نظر قرار دهند. در عين حال، بايد توجه داشت كه هيجان خريد موجود در اين گروه به‌خصوص در بانك‌هايي كه با زيان سنگين عملياتي مواجهند، پشتوانه بنيادي مناسبي ندارد و ممكن است در نهايت سهامداران خود را با زيان مواجه كند.
چه خبر از ديگر گروه‌ها
سهام كوچك‌تر بازار در يك ماه گذشته بازدهي چشمگيري را تجربه كردند. در بين اين گروه‌ها، صنعت غذايي و قندي روند صعودي خود را در معاملات ديروز ادامه دادند. كوچك‌بودن حجم مبناي اين گروه‌ها در كنار اهرم بالاي نقدينگي به پشتوانه مجوز افزايش نرخ‌ها و همچنين كاهش ارزش ريال، بازدهي مناسبي را نصيب سهامداران اين صنايع كرده است. در سمت ديگر، رشد چشمگير شاخص گروه كاشي و سراميك در معاملات ديروز جالب توجه است. شاخص گروه كاشي و سراميك رشد بيش از 7.5 درصدي را ثبت كرد و رتبه سوم جدول صنايع با بيشترين بازدهي را به خود اختصاص داد. گروه سيمان، انبوه‌سازي نيز با رشد حدود 2.4 درصدي در جريان معاملات ديروز رشد قابل‌قبولي را ثبت كردند. در نقطه مقابل، خودرويي‌ها كه در روزهاي اخير به انتظار مجوز افزايش قيمت معامله مي‌شوند، در جريان معاملات ديروز تحت فشار فروش قرار گرفتند (به خصوص نمادهاي بزرگ‌تر اين گروه). شاخص گروه خودرو در پايان دادوستدهاي ديروز افت 0.8 درصدي را ثبت كرد.
**توقف 20 نماد به دليل رشد 20 درصدي
ديروز اگرچه سرعت رشد قيمت‌ها به‌طور نسبي كاهش يافت اما پيشتازي شاخص هم‌وزن در مسير رشد حاكي از قدرت تقاضا در سهام كوچك‌تر بازار بود. به اين ترتيب در حالي كه ديروز شاخص كل رشد بيش از يك درصدي را ثبت كرد نماگر هم‌وزن حدود 2 درصد افزايش داشت. در ادامه سريال توقف نمادها به دليل رشد بيش از 20 درصدي، ديروز نيز20 نماد بورسي به‌منظور شفاف‌سازي درخصوص نوسان قيمت سهم از سوي نهاد ناظر بازار متوقف شدند. نمادهايي چون «ونفت» از گروه پالايشي و «خرينگ» از قطعه‌سازان گروه خودرو با رشد 20 درصدي طي 5 روز متوالي اخير و «كهرام» از صنعت كاشي و سراميك با رشد 50 درصدي در 15 روز كاري گذشته از جمله اين نمادها بودند.
منبع: روزنامه دنياي اقتصاد، 1397.6.21
گروه اطلاع رساني**2002**
شاخص كل بورس تهران در پايان دادوستدهاي روز گذشته 1579 واحد افزايش يافت. اگرچه از شتاب رشد شاخص سهام به دليل اصلاح قيمت در نمادهاي پالايشي و پتروشيمي كاسته شد، اما انتشار اخبار در مورد حذف سقف قيمت نوسان محصولات فولادي در بورس كالا نقش اصلي را در تداوم حركت صعودي نماگر اصلي بازار ايفا كرد.
