به گزارش ایرنا، در حالی كه فضای سیاسی بین المللی به دلیل اقدامات یكجانبه دولت ترامپ و تیم امنیت وی در كاخ سفید به شدت بحرانی است، توافق برجام همچنان به عنوان یك وزنه ثبات ساز بین المللی به كاركرد خود ادامه می دهد.
'یوكیا آمانو' مدیركل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در نخستین روز اجلاس شورای حكام در وین اعلام كرد : ایران، تعهدات خود تحت برجام را اجرا كرده است.
آمانو دربیانیه ای در این نشست افزود: آژانس به راستی آزمایی و عدم انحراف مواد هسته ای اظهار شده توسط ایران تحت موافقتنامه پادمان، ادامه می دهد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی اوایل شهریور ماه در گزارش خود بار دیگر تایید كرد كه ایران به تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای سال 2015 پایبند بوده است.گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی برای دوازدهمین بار از زمان اجرای برجام و برای دومین بار پس از خروج آمریكا از این توافق، تائید می كند كه اقدامات و فعالیت های هسته ای ایران كاملا منطبق با این توافق بین المللی است.
گزارش آمانو در شرایطی اعلام شد كه دولت ترامپ تلاش می كند تامیزان و گستره تحریم های اعلامی خود را افزایش دهد. این در حالی است كه پس از اعلام خروج یكجانبه آمریكا از توافق برجام در 18 اردیبهشت، بسیاری از كشورهای جهان و از جمله امضاكنندگان این توافق در اتحادیه اروپا تلاش كرده اند تا پایبندی خود را به این توافق همچنان حفظ كنند.
'فدریكا موگرینی' مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز بار دیگر تاكید كرد كه این نهاد به دفاع از توافق هسته ای با ایران ادامه می دهد. موگرینی درجلسه عمومی پارلمان اروپا درباره روابط این اتحادیه و آمریكا اظهار داشت كه دو طرف «اختلاف اصلی درخصوص چندجانبه گرایی دارند».
وی با بیان اینكه اتحادیه اروپا خواستار «حفظ و تقویت چندجانبه گرایی است» افزود: به همین دلیل است كه ما به دفاع از توافق هسته ای با ایران، توافق نامه آب و هوایی پاریس، تامین مالی فعالیت های اساسی همه آژانس های سازمان ملل از جمله آنروا (آژانس امداد و اقدام سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی) ادامه می دهیم.
اظهارات موگرینی نشان دهنده دو نكته كلیدی و یك پیامد راهبردی است؛ نخست اینكه شكاف میان دو سوی آتلانتیك به شدت جدی و عمیق شده است به نحوی كه نه تنها اكنون موضوع توافق هسته ای در هسته خود شكاف پیدا كرده بلكه موضوعات جدی دیگری همچون توافق اقلیمی پاریس و اختلاف در سازمان ها و نهادهای بین المللی به ویژه سازمان ملل متحد نیز این شكاف را عمیق تر ساخته است.
اما آنچه طول و عرض این شكاف ها را تشدید كرد و آن را تبدیل به گودالی عمیق ساخت، آغاز جنگ تجاری توسط 'دونالد ترامپ' رییس جمهوری آمریكا بود؛ جنگی كه میدان دار آن كاخ سفید و شخص ترامپ علیه بسیاری از متحدان قدیمی در اروپا و دیگر نقاط جهان بود.
چنین الگوی رفتاری در عرصه عمل باعث شد تااروپایی ها و دیگر اعضای جامعه بین المللی در پی اجرای تغییراتی برآیند. همزمان با چنین فرایندی، اروپایی ها اعلام كرده اند كه روی یك سیستم پرداخت مالی برای مقابله با تحریم های آمریكا علیه كشورهایی مانند ایران كار می كنند . برخی منابع خبری اعلام كرده اند كه اتحادیه اروپا برای تداوم تجارت با ایران در صدد ایجاد یك نظام نقل و انتقالات بانكی مستقل از آمریكا با همكاری بانكهای مركزی اروپایی است.
دوم، در فضای یكجانبه گرایی ترامپی، اروپا توافق برجام و دیگر توافق های بین المللی را بستری برای تداوم چندجانبه گرایی بین المللی می داند. موگرینی در بخش دیگری از اظهارات خود درجلسه عمومی پارلمان اروپا تاكید كرد: ما اروپایی ها چندجانبه گرایی را همچنان بهترین راه برای جلوگیری از بروز هرج ومرج، مناقشه و تقابل در جهان چندقطبی می دانیم.
در چنین فضایی جامعه بین المللی به دنبال باز كردن گره های كور ناشی از یكجانبه گرایی ترامپی است، آنچه اروپا، روسیه، تركیه و جامعه بین المللی به دنبال آن است، ایجاد فضای همكاری و گسترش چندجانبه گرایی در مقابل یكجانبه گرایی و فشار بر جامعه بین المللی است.
اتحادیه اروپا تلاش كرده است تا در زمینه های اختلافی با آمریكا راه متفاوتی در پیش گرفته و به توافق نامه های بین المللی پایبند بماند. بروكسل در مساله برجام با تصمیم ترامپ برای خروج از این توافق مخالفت كرده و متعهد شده است درآن بماند. این اتحادیه همچنین با به روز رسانی « قانون انسداد» تلاش كرده تا از شركت های اروپایی كه با ایران همكاری می كنند، در مقابل تحریم های آمریكا محافظت كند.
اما پیامد راهبردی چنین وضعیت و روندی، ایجاد اجماع بین المللی علیه سیاست های ترامپی خواهد بود و در این فضا، برجام خود نقطه ثقل تحركات سیاسی و دیپلماتیكی است كه قدرت های بزرگ تلاش خواهند داشت تا از آن به عنوان اهرم فشار بر این سیاست ها بهره گیرند.
درفرجام، برجام خود امروز به عنوان ابزاری مهم برای مقابله با روندهای یكجانبه گرا از سوی جامعه جهانی مورد استفاده قرار می گیرد و اروپا تلاش دارد تا آن را به عنوان نماد توافق چندجانبه گرا حفظ كند.
اروپام**2040**1590
تهران - ایرنا - دفاع سیاسی اتحادیه اروپا از توافق برجام همزمان بااقدامات یكجانبه دولت ترامپ نشان می دهد كه برجام امروز به عنوان محور چندجانبه گرایی بین المللی در برابر یكجانبه گرایی ترامپی تبدیل شده است.