فراموشی زنگ خطر جدی برای سالمندان

به گزارش ایرنا، اختلال حافظه بتدریج ایجاد شده و پیشرفت می‌كند، در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموخته‌های اخیر محدود می‌شود ولی بتدریج یادآوری خاطرات قدیمی هم آسیب می‌بینند.
آمارها نشان می دهد جمعیت جهان به سمت سالخوردگی حركت می كند و طبق پیش بینی های سازمان ملل متحد سهم جمعیت 60 ساله و بیشتر دنیا كه هم اكنون حدود 12درصد است تا میانه قرن بیست و یكم به بیش از 21درصد خواهد رسید و سالمندان هم در حال سالخورده شدن هستند.
رشد جمعیت سالمندی كشورمان با شیب تندی در حال افزایش است و پیش بینی می شود تا سال 1410حدود 20 درصد جمعیت را افراد بالای 60 سال تشكیل دهند و در این میان بروز بیمارهای مختلف به ویژه دمانس و آلزایمر بیش از گذشته این گروه را به خود مبتلا می كند.
با توجه به آمارها رشد جمعیت سالمندان در كشور حدود پنج درصد اعلام شده كه این روند در سال 69، كمتر از پنج درصد بود و در سال 1396 به بیش از 9 درصد رسیده است.
پیش از این نیز دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی گفته بود، بر اساس پیمایش سال 2013 ، 3/44 میلیون نفر از مردم جهان به دمانس (مراتب ابتدایی آلزایمر) مبتلا هستند و هر 20 سال این میزان 2برابر می‌شود.
دكتر كمال خرازی، اضافه كرده بود، بیشتر مبتلایان به دمانس در كشورهایی زندگی می كنند كه از نظر اقتصادی در سطح پایینی قرار دارند، به طوری كه 58 درصد مبتلایان به دمانس در سال 2010 ساكن كشورهای توسعه نیافته بودند و پیش بینی می شود كه این رقم به 71 درصد در سال 2050 برسد.
وی، پیروی از رژیم غذایی مناسب، مراقبه و تمرین ذهنی، ورزش و ارتباطات اجتماعی را از عوامل پیشگیری از دمانس و آلزایمر اعلام كرده بود.

** آموزش به خانواده ها اقدامی مهم در نگهداری سالمندان دچار آلزایمر
به گفته معاون توانبخشی بهزیستی استان زنجان، طبق سرشماری سال 95 و بر اساس آمار اداره ثبت احوال زنجان 104 هزار نفر از جمعیت این استان سالمند هستند كه این میزان در مقایسه با سرشماری سال 90، افزایش نشان می دهد.
فرهاد میرزایی در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: نرخ رشد جمعیت سالمندی استان از 9.2 درصد در سال 90 به 9.8 درصد رسیده كه این موضوع نیازمند توجه بیشتر و برنامه ریزی لازم در این بخش است.
وی بیان كرد: نرخ رشد جمعیت سالمند این استان به نسبت كشوری بالاست و هم اكنون شماری از این جمعیت مبتلا به دمانس و آلزایمر هستند كه در مراكز تحت پوشش خدمات لازم را دریافت می كنند.
این مسئول ادامه داد: هم اكنون این اداره كل به 162 سالمند تحت پوشش در 2 مركز مراقبتی شبانه روزی واقع در شهرهای زنجان و هیدج خدمات ارائه می كند كه تعدادی از آنان را افراد مجهول الهویه تشكیل می دهند.
وی اظهار داشت: بر این اساس خدمات مراقبت در منزل توسط مراقبین آموزش داده شده به تعداد 170 نفر از معلولان شدید و خیلی شدید در شهرهای ابهر، خرمدره و زنجان ارائه می شود كه از این تعداد 67 نفر سالمند بوده كه از این تعداد نیز 40 نفر از آنان به دمانس (مراتب ابتدایی آلزایمر) و آلزایمر مبتلا هستند.
معاون توانبخشی بهزیستی استان زنجان ادامه داد: در شهرستان زنجان نیز 60 سالمند توسط تیم ویزیت در منزل خدمات ارائه می شود كه تعدادی از آنها به دمانس و آلزایمر مبتلا هستند و علاوه بر آن در طرح مراقبت غیر رسمی نیز كه در همه شهرهای استان اجرا می شود،110 سالمند معلول و معلول خیلی شدید وجود دارد كه تعدادی از آنان به این نوع بیماری گرفتار هستند.
وی یادآوری كرد: اغلب خانواده ها در هنگام مواجهه با سالمندان مبتلا به دمانس و آلزایمر ترجیح می دهند این افراد را برای دریافت خدمات مورد نیاز به مراكز سالمندان ارجاع دهند كه با توجه به روند افزایشی این نوع بیماران پذیرش همه آنها در مراكز نگهداری سالمندان امكان پذیر نیست.
این مسئول ادامه داد: سیاست سازمان بهزیستی كشور ارائه آموزش های توانبخشی به اعضای خانواده ها برای ارائه خدمات مورد نیاز در این بخش است كه تحقق این مهم می تواند مشكلات بوجود آمده را به میزان زیادی كاهش دهد.
میرزایی افزود: این اداره كل توسعه مراكز شبانه روزی نگهداری سالمندان را در دستور كار ندارد و در این میان راه اندازی نهادهای غیر دولتی از قبیل بنیاد فرزانگان با مشاركت سازمان های مردم نهاد در استان را مورد توجه قرار داده است.
وی اظهار داشت: بیشتر خانواده هایی كه سالمند مبتلا به دمانس و یا آلزایمر دارند نمی توانند خود را با این بیماری سازگار كنند و دچار مشكلات عدیده ای می شوند و در این میان فراگیری آموزش های لازم ضروری است.
معاون توانبخشی بهزیستی استان زنجان خاطرنشان كرد: سازمان بهزیستی طرح هوم كر' مراقبت بیماران در منزل' را با هدف ارائه خدمات مناسب به گروه های هدف اجرا كرده كه تداوم آن بسیار اثربخش است.

** 70 درصد بیماری آلزایمر منشا ژنتیكی دارد
یك روانپزشك مركز آموزشی درمانی شهید بهشتی استان زنجان نیز با اشاره به اینكه 70 درصد بیماری آلزایمر منشا ژنتیكی دارد، ادامه داد: به این موضوع باید توجه داشت در خانواده هایی كه پیشینه ابتلا به این بیماری وجود دارد، خطر بیشتری افراد را تهدید می كند.
دكتر سید ابوالفضل قریشی افزود: بیماری آلزایمر، اختلال عملكرد مغز است كه در آن اختلال حافظه به طور معمول، بتدریج ایجاد شده و پیشرفت می‌كند.
این عضو هیات علمی و دانشیار دانشگاه علوم پزشكی زنجان ادامه داد: بیماری آلزایمر یك بیماری تخریب كننده سیستم عصبی مغز بشمار می رود و بطور معمول در سنین بالای 65 سال بروز می كند.
وی اظهار داشت: آلزایمر یك بیماری پیشرونده است و هر چه سن افراد بالا برود ریسك ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد و جزو بیماری ‌هایی است كه افزایش سن فاكتور مهم در ابتلای افراد محسوب می شود.
قریشی افزود: بیماری آلزایمر پایانه های عصبی مغز را دچار اختلال می كند و تشخیص زود رس آن به درمان های اثر بخش كمك می كند چرا كه از پیشرفت آن به میزان زیادی پیشگیری می كند.
وی ابراز كرد: بسیاری از خانواده ها تصور می كنند اگر فرد مسن گذشته خود را به یاد بیاورد به بیماری آلزایمر دچار نشده این در حالی است حافظه دور در زمان پیش‌تر تشكیل شده و اگر فرد آنچه كه در گذشته‌ها برای او اتفاق افتاده را به خاطر نیاورد این مهم بر شدت بیماری حكایت دارد.
این روانپزشك ادامه داد: خانواده ها به علائم و نشانه های اولیه بیماری آلزایمر توجه كنند چرا كه بی توجهی به این امر روند بیماری را شدت می بخشد و این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است.
وی تاكید كرد: بیماری آلزایمر به صورت تدریجی و بطور معمول طی چهار تا پنج سال به وقوع می پیوندد و در نهایت فرد حافظه خود را از دست می دهد و به دلیل بروز سایر اختلالات به مرگ منجر می شود.
این عضو هیات علمی و دانشیار دانشگاه علوم پزشكی زنجان ادامه داد: در این نوع بیماری فرد نمی داند به بیماری آلزایمر مبتلا شده و آنچه را كه فراموش كرده را داستان سرایی می كند.
وی بیان كرد: این بیماری هم در مردان و هم در زنان بروز می كند و نمی توان شدت بیشتری را برای یك جنس در نظر گرفت و در این میان توجه به علائم و نشانه های آن اهمیت ویژه ای دارد.
قریشی خاطرنشان كرد: این نوع بیماری دیگر اعضای خانواده را به شدت گرفتار می كند و در این میان ارائه آموزش های لازم می تواند به ارتقای كیفیت زندگی آنان منجر شود.
این روانپزشك اختلال تفكر ذهنی، مشكلات در انجام كارهای عادی روزمره، گم كردن زمان و مكان و منزوی شدن را از جمله راه های تشخیص بیماری آلزایمر ذكر كرد.
این روانپزشك خاطرنشان كرد: هم اكنون داروهایی برای كنترل بیماری آلزایمر وجود دارد كه در صورت تشخیص بهنگام می توان اختلالات ناشی از این بیماری را در مبتلایان به میزان زیادی كاهش داد.

** رژیم غذایی در كنترل بیماری آلزایمر موثر است
عضو انجمن تغذیه ایران نیز در این ارتباط به خبرنگار ایرنا، گفت: طبق نظر متخصصان امر رژیم غذایی مناسب می تواند از شیوع بیماری آلزایمر و یا تشدید آن جلوگیری كند.
پروین افشار افزود: مطالعات نشان می دهد رژیم سرشار از اسیدهای چرب اشباع و همچنین خوراكی های فاقد مواد آنتی اكسیدان می تواند بروز بیماری آلزایمر را افزایش دهد.
وی بیان كرد: در مقابل، رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب غیر اشباع و مواد آنتی اكسیدان به ویژه ادویه نیز علاوه بر كاهش شیوع بیماری، به كاهش علائم آن نیز كمك می كند.
این كارشناس تغذیه مركز آموزشی درمانی تخصصی و فوق تخمصصی آیت الله موسوی زنجان ادامه داد: اسید چرب امگا سه و مكمل های حاوی مواد مغذی نیز می توانند در ساختار و عملكرد سیستم مغزی و حافظه نقش موثری داشته باشند و مصرف آن در دوران سالمندی نیز بروز بیماری آلزایمر را تا حدودی كاهش می دهد.
وی اظهار داشت: بر این اساس ویتامین های A و C می تواند التهاب ناشی از بیماری را به طور چشمگیری در مبتلایان كاهش داده و علاوه بر آن نیز سایر آنتی اكسیدان ها مانند بتاكاروتن، روی و سلنیوم هم می تواند موثر واقع شود.
عضو انجمن تغذیه ایران ادامه داد: كم خونی نیز در سالمندان شایع بوده است كه متاسفانه چندان مورد توجه قرار نمی گیرد و می تواند یكی از علل زوال عقل باشد كه در این میان دریافت كافی ویتامین B9 و B12 اثربخشی بهتری دارد.
وی خاطرنشان كرد: رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی در عملكرد و ساختار سیستم عصبی نقش مهمی دارد و در این میان امگا 3، روی و آهن كه در غذاهای دریایی، گردو، حبوبات، مغزهای گیاهی و محصولات لبنی كم چرب موجود است، اثر بخشی بهتری در تاخیر آلزایمر داشته و در مقابل لبنیات پر چرب، گوشت قرمز و چربی های اشباع می تواند موجب افزایش بروز و تشدید التهاب و علائم این نوع بیماری در مبتلایان شود.
به گزارش ایرنا،همه ساله روز 21 سپتامبر (امسال برابر با 30 شهریور) به مناسبت روز جهانی بیماری آلزایمر در دنیا مراسم و همایش‌های مختلفی برگزار می‌شود.
كشورهای عضو انجمن جهانی آلزایمر طی یكماه (15 شهریور تا 15 مهر) با اطلاع رسانی در مورد این بیماری و شیوع آن توجه مسئولان را به مشكلات افراد مبتلا به دمانس و بیماری آلزایمر از جمله نبود حمایت و مراقبت مناسب و كمبود سرمایه گذاری در تحقیقات مربوط به این بیماری جلب می‌كنند.
شعار امسال (2018) این ماه 'هر 3 ثانیه یك ابتلا به دمانس در جهان' اعلام شده است.
9646/6085