الكساندر خامچیخین فرمانده نظامی روسیه در مقاله ای تحلیلی در رسانه های این كشور عنوان كرده است، بیش از آنكه مسكو به پایگاه های نظامی در منطقه آسیای مركزی نیازمند باشد، كشورهای قرقیزستان و تاجیكستان هستند كه وابستگی شدید به این پایگاه های نظامی دارند.
معاون مدیر موسسه نظامی سیاسی مسكو در ادامه مقاله خویش برای حفظ ثبات و تعادل میان پایگاه های نظامی مسكو پیشنهاد تعطیل كردن تمام این پایگاه ها را مطرح كرد و عنوان داشت در صورت نیازمندی كشورهای آسیای مركزی به حضور نظامی مسكو آنان می توانند امتیاز این پایگاه ها را اجاره كنند.
به گزارش خبرگزاری یوروآسیا، در پی مشكلات اقتصادی ارتش روسیه بلاشك ادامه حضور این پایگاه ها در آینده برای مسكو ایجاد مشكل خواهد كرد، اما بحران بزرگتری به غیر از این نیز وجود دارد. روسیه می تواند بدون داشتن این پایگاه ها ادامه دهد، اما از طرف دیگر، كشورهای منطقه از جمله تاجیكستان با توجه به ضعف دفاعی نظامی ارتش بدون شك این كشور در آینده در مواجه شدن با تهدیدات امنیتی مرزی به خصوص از طرف افغانستان با مشكل روبرو خواهد شد.
خامچیخین در ادامه افزود، در قرقیزستان روسیه تنها حضور نظامی از طریق پایگاه هوایی خود دارد اما در تاجیكستان، هر دو بخش زمینی هوایی حضور نظامی روسیه در این كشور مشغول به فعالیت هستند و باید گفت این پایگاه های نظامی مسكو هستند كه كشور تاجیكستان را در برابر تهدیدات امنیتی همسایگان و تهاجمات احتمالی گروه تروریستی داعش از طریق مرزهای افغانستان ایمن كرده اند.
طبق ادعاهای معاون مدیر موسسه نظامی سیاسی مسكو، دولت روسیه اخیرا برای حل این مشكلات با افغانستان وارد مذاكره شده و ما باید بپذیریم كه در صورت نبودن پایگاه های نظامی روسیه در تاجیكستان، نیروهای داعش بلاشك تاكنون هجوم و حمله شدیدی در چند سال اخیر به كشور تاجیكستان از طریق مرزهای افغانستان داشته اند.
از طرف دیگر، كشور تاجیكستان علاوه بر تهدید شدن از طریق گروه های تروریستی برون مرزی، از داخل نیز با بی ثباتی و تا حدودی می شود گفت با جنگ داخلی روبرو است. و با توجه به فاصله بسیار دور میان تاجیكستان و روسیه، نمی توان به صورت دقیق گفت كه با از سرگرفتن جنگ داخلی سیاسی در تاجیكستان استراتژی مسكو چه خواهد بود؟
به گفته الكساندر خامچیخین، برخی از اتاق فكرهای مسكو هم اكنون در حال كار كردن بر روی پروژه عقب نشینی روسیه و تعطیل كردن پایگاه های نظامی این كشور در منطقه آسیا هستند و از طرف دولت نیز سیگنال هایی برای موافقت كردن نسبت به این نوع استراتژی وجود دارد، اما نمی شود به صورت دقیق گفت كه چه زمان مسكو این تصمیم را عملی خواهد كرد.
در حال حاضر حدود هفت هزار نظامی روسیه در سه مقر نظامی در صد كیلومتری جنوب غرب شهر دوشنبه تاجیكستان مستقر هستند.
همچنین بر اساس توافق روسیه و قرقیزستان فعالیت پایگاه نظامی روسیه در این كشور تا سال 2032 میلادی ادامه خواهد یافت و امكان تمدید این قرارداد به مدت پنج سال دیگر نیز وجود خواهد داشت.
پایگاه هوایی ارتش روسیه در شهر كانت واقع در 20كیلومتری بیشكك پایتخت قرقیزستان است. پایگاه هوایی روسیه در شهر كانت در چارچوب یك پیمان همكاری امنیتی منطقه ای فعالیت می كند.
این پایگاه هوایی در اكتبر 2003 میلادی راه اندازی شد و هم اكنون700نفر نیروی نظامی در آن فعالیت می كنند.
در راستای تحلیل الكساندر خامچیخین، برخی از متخصصین و كارشناسان روس بر این باورند كه نفوذ روسیه در آسیای مركزی طی سال‌های پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 1991 در حال كاهش بوده و پنج جمهوری این منطقه در جستجوی برای پیوندهای اقتصادی و یا سیاسی به طور فزاینده‌ای از مسكو به سوی چین و یا غرب تغییر جهت داده‌اند. به استثنای قرقیزستان تمامی این كشورها در حوزه‌های زبانی و فرهنگی، و البته سیاسی از مسكو دور شده‌اند. مهم‌ترین پیوندی كه همچنان میان این كشورها و روسیه باقی مانده، نیاز این جمهوری‌ها برای ارسال صدها هزار مهاجر كاری به روسیه برای كسب درآمد است.
چین اخیرا چالش‌های خاصی را برای مسكو در آسیای مركزی ایجاد كرده است. از یك سو، چین طی10 سال اخیر به طرز چشمگیری جایگاه سیاسی و اقتصادی خود را در میان كشورهای آسیای مركزی توسعه داده است و مسكو و احتمالا شمار فزاینده‌ای از كشورهای آسیای مركزی مایل به مقابله با آن هستند.
آساق*9473**1663**
تهران - ایرنا - براساس گفته های فرمانده امنیتی روسیه، با توجه به مشكلات اقتصادی ارتش روسیه احتمال عقب نشینی و بستن پایگاه های مسكو در كشورهای تاجیكستان و قرقیزستان وجود دارد.
