آزمايش موفقيت‌آميز نانوداروي گياهي ضد سالك روي موش

به گزارش روز يكشنبه گروه علمي ايرنا از ستاد توسعه فناوري نانو، سالك يك بيماري پوستي است كه به‌وسيله گزش پشه خاكي آلوده به ‌نوعي انگل منتقل مي‌شود. سالانه 19 هزار مورد ابتلا به سالك در ايران ثبت مي‌شود كه سه هزار مورد آن مربوط به استان فارس است. از آنجايي‌كه فرد بيمار مي‌تواند به‌عنوان مخزن بيماري موجب انتقال آن به ديگران شود، درمان بيماري سالك حائز اهميت است.
طاهره زاده مهريزي، دانشجوي مقطع دكتري انستيتو پاستور ايران، با بيان اينكه بيماري سالك در سال‌هاي اخير شيوع قابل‌ توجهي يافته و دامنه‌ شيوع آن به آمريكا و اروپا رسيده است، گفت: با توجه به گسترش روزافزون بيماري سالك، اخيراً معرفي روش‌هاي درماني جديد اين بيماري در اولويت سازمان جهاني بهداشت قرار گرفته است. از اين‌رو توسعه‌ روش‌هاي مؤثر درماني جديد يكي از نيازهاي جامعه‌ي جهاني، بالأخص كشورهاي كانون اين بيماري تلقي مي‌شود.
وي ادامه داد: با عنايت به اين مطلب كه در حال حاضر داروهاي درمان اين بيماري وارداتي هستند و اين امر موجب خروج ميزان زيادي ارز از كشور مي‌شود، از طرفي اين داروها عوارض جانبي و هزينه‌ درمان بالايي را به بيمار تحميل كرده و دوره درمانشان نيز طولاني است.
وي اظهاركرد: در طرح حاضر يك نانوداروي گياهي مشتق شده از درخت توس سنتز شده كه عيوب داروهاي گران‌قيمت وارداتي را مرتفع مي‌كند. در ادامه اين نانودارو از طريق نانوحامل‌هاي پليمري مشتق شده از پوست خرچنگ به محل سلول آلوده منتقل شده است.
زاده مهريزي با تأكيد بر لزوم استفاده از فناوري نانو جهت استفاده‌ي مؤثر از نانودارو گفت: با فناوري نانو موفق شديم دوز درماني را افزايش و سميت دارو را كاهش دهيم. همچنين استفاده از نانوحامل جهت انتقال دارو موجب رهاسازي آهسته و پيوسته‌ي دارو و بهبود نفوذپذيري آن به سلول آلوده به انگل شد.
اين محقق در ادامه به تشريح روند ارزيابي اين نانودارو پرداخت و گفت: در اين طرح از عصاره‌ي درخت توس به‌عنوان ماده‌ي حاوي بتولنيك اسيد به‌عنوان ماده‌ اوليه‌ توليد نانودارو استفاده شده‌است. پس از سنتز دارو و بارگذاري آن در نانوحامل‌هاي كيتوزان، ساختار نانوذرات حامل دارو از طريق آزمون‌هاي ميكروسكوبي و طيف‌سنجي مورد ارزيابي و تائيد قرار گرفت.
وي خاطر نشان كرد: با تهيه فرمولاسيون مناسب و استفاده از حلال جديد دوز درماني دارو افزايش يافت؛ سپس دارو به روش برون تني بر روي سلول‌هاي كشت‌شده ماكروفاژ صفاق موش و به روش درون تني بر روي موش‌هاي مبتلا به بيماري سالك مورد ارزيابي قرار گرفت. در انتها اثرات درماني دارو از طريق اندازه‌گيري قطر زخم، كاهش بار انگلي و همچنين روش‌هاي بررسي انگل در بافت و روش‌هاي پاتولوژي مورد تائيد قرار گرفت.
زادمهريزي افزود: از اين طرح يك اختراع با عنوان «بتولنيك اسيد بارگذاري شده در نانو ذرات كيتوزان :فرمولاسيوني جديد براي درمان ليشمانيا ماژور» با شماره‌ي 94081 به ثبت رسيده‌است.
اين تحقيقات حاصل تلاش‌هاي طاهره زاده مهريزي دانشجوي مقطع دكتري و دكتر اميتيس رمضاني و دكتر مهدي شفيعي اردستاني- اعضاي هيأت علمي انستيتو پاستور ايران- دكتر نريمان مصفا و دكتر مصطفي حاجي ملاحسيني- اعضاي هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي- و دكتر علي خامسي پور- عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران- است. نتايج اين كار در مجله‌ي‌ Scientific reports با ضريب تأثير 4.122 (جلد 8، شماره 1، سال 2018، از صفحه 11759) به چاپ رسيده‌است.
علمي ** 1836 **1440