به گزارش روز شنبه خبرنگار علمي ايرنا، اهميت و ارتباط علم در زندگي روزمره و ضرورت تعامل اقشار مختلف با مقولات مربوط به مسايل علمي نوظهور، باعث شد سازمان فرهنگي، علمي،آموزشي ملل متحد(يونسكو) و شوراي بين المللي علوم از سال2001 (1380) دهم نوامبر (نوزدهم آبان ماه) را به عنوان «روز جهاني علم در خدمت صلح و توسعه» نام گذاري كنند.
اين نامگذاري هرچند ارج گذاردن به علم و فناوري علمي و بانيان علم خوانده شده است؛ در عين‌حال تلاش در راستاي ايجاد پيوند ميان فناوري‌هاي علمي و بهبود كيفيت زندگي عمومي و كاهش تهديدهاي اقليمي ناشي از توليد و فناوري‌هاي تكنولوژيك نيز بوده است.
كاهش شكاف ميان علم و جامعه از ديگر اهداف اين نامگذاري است كه در راستاي آن كوشش مي شود تا توجه مردم به اهميت نقش علم در جهت پيشرفت جهان جلب شود. بهره مند شدن آحاد مردم بنا به تخصص و مهارت خود از علم نيز يكي از ديگر از اهداف روز جهاني علم است؛ امري كه بدون آموزش و برنامه ريزي امكان پذير نيست.
سازمان جهاني يونسكو انتظار دارد، كشورها در يك برنامه بلند‌مدت 10 ساله، به مهم‌ترين اهداف تعريف‌شده دست‌يابند. براي تحقق چنين امري، اين سازمان همه‌ساله، روي يكي از اهداف تعريف‌شده تاكيد مي‌كند و با نامگذاري آن سال، به‌نحوي كشورها را تشويق مي‌كند كه برنامه‌هاي آموزشي را در راستاي تحقق آن سوق دهند.
امسال يونسكو به مناسبت روز علم، شعار «علم يك حق بشري است» را برگزيده و عنوان مي كند هنگامي كه علم در جامعه به عنوان يك حق بشري، عمومي شود درك آن براي تمامي مردم آسان تر خواهد شد و به اين ترتيب مي توانند در گسترش آن نقش مهمي ايفا كنند و به توسعه و پيشرفت پايدار در بسياري از زمينه ها دست يابد.
**تاريخچه نامگذاري روز علم در ايران
روز جهاني علم براي صلح و توسعه با هدف ايجاد ارتباط تنگاتنگ تر ميان علم و اقشار مختلف جامعه از سال 1391 و با پيگيري انجمن ترويج علم ايران، در مناسبت‌هاي تقويم رسمي كشور ثبت شد تا اهداف مختلفي از جمله بهره‌مندي آحاد جامعه از ثمرات علم، فناوري و نوآوري، معرفي پيشكسوتان و شخصيت‌هاي علمي برجسته كشور، ايجاد زمينه مناسب براي آشنايي دانش‌آموزان با مهارت‌ها و مشاغل علمي، ايجاد بستر و فضاي مناسب گفتمان پيرامون تأثير علم، فناوري و نوآوري بر زندگي روزمره مردم، ايجاد تمهيدات لازم براي بازديدهاي عمومي از موزه‌هاي علمي كشور، بازديد عمومي از مراكز و مؤسسات مؤثر در ايجاد تعامل بين علم، صلح و توسعه و معرفي برخي موقعيت‌هاي نو كه موجب ارتقا كيفيت عمومي زندگي مي‌شود، به بحث و گفت و گو و نمايش گذارده شود.
در واقع روز جهاني علم در خدمت صلح و توسعه، فرصتي را براي موسسات علمي، اجتماعات مدني و دانشمندان فراهم مي كند تا در مورد صلح و توسعه كه از اساسي ترين مفاهيم اجتماعي است، به بحث و تبادل نظر بپردازند.
**ترويج علم در سايه برنامه هاي سازمان يافته علمي
هر ساله همزمان با روز علم در خدمت صلح و توسعه برنامه هاي مختلفي از سوي نهادهاي علمي و فناوري كشور برگزار مي شود. دكتر «اكرم قديمي» رييس انجمن ترويج علم ايران در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا، درباره اين برنامه ها گفت: امسال قرار است انجمن ترويج علم ايران با همكاري مركز تحقيقات سياست علمي كشور، كمسيون انجمن هاي علمي و مراكزي كه در جهت علم گام برمي دارند، برنامه هاي متنوعي در هفته علم ارايه دهد كه اين برنامه ها از روز دوشنبه بيست و يكم آبان ماه و با مراسم بزرگداشت روز جهاني علم در خدمت صلح و توسعه در وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و با حضور اساتيد دانشگاهي و مسوولان علمي آغاز مي شود.
وي افزود: بعدازظهر روز دوشنبه كارگروه انجمن، نشست «پذيرش فناوري در نسل جديد زندگي» را با حضور اساتيد برجسته دانشگاهي و اعضاي هيات علمي در مركز تحقيقات سياست علمي كشور برگزار مي كند كه نقد و بررسي فيلم مستند علمي نيز در اين برنامه گنجانده شده است.
به بيان قديمي، روز سه شنبه 22 آبان ماه 2 نشست «تغيير اقليم، مديريت سوانح طبيعي ايران» و «نشست تخصصي تعامل نظام دانشگاهي و فضاي اجتماعي» برگزار خواهد شدكه پيش از اين قرار بود به صورت همايش باشد اما به دليل ضرورت موضوع و اهميت آن، نياز ديديم در آينده اي نزديك با همكاري و مشاركت دانشگاه هاي بيشتري همايش برگزار شود.
رييس انجمن ترويج علم ايران، برنامه روز چهارشنبه 23 آبان ماه را نيز اينگونه عنوان كرد: صبح چهارشنبه كارگاه «پايان دادن به سوء تغذيه كودكان و نوجوانان» را در نگارستان بوستان گفتگو خواهيم داشت و عصر چهارشنبه «نشست علم و تكنولوژي:سويه هاي اخلاقي» در پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران (ايرنداك) برگزار مي شود.
وي يادآور شد: آخرين روز گراميداشت علم در خدمت توسعه و صلح نيز روز پنجشنبه (24 آبان ماه) خواهد بود كه نوزدهمين دوره اعطاي جايزه ترويج علم در خانه انديشمندان علوم انساني برگزار مي شود كه در كنار تقدير از برندگان، مراسم نكوداشتي هم از دكتر «يوسف ثبوتي» چهره ماندگار فيزيك ايران و يادبودي از مرحوم دكتر «محمدامين قانعي راد» جامعه شناس برجسته كشور را هم خواهيم داشت.
قديمي افزود: همچنين همزمان با برگزاري افتتاحيه در وزارت علوم، مطابق با نامه اي كه دكتر غلامي وزير علوم به همه دانشگاه ها و مراكز پژوهشي ابلاغ كرده اند درهاي تمامي دانشگاه ها و مراكز پژوهشي به روي عموم مردم به ويژه دانش آموزان باز خواهد شد.
رييس انجمن ترويج علم ايران، درباره شعار امسال روز علم نيز گفت: نقش علم بر زندگي بشر برهمگان واضح است اما اينكه بخواهيم علم را به عنوان حقي براي همه قايل شويم بايد گفت در جامعه ما همه به علم احترام مي گذارند و ارزش مي نهند اما تا علم تبديل به يك فرهنگ نشود رسوخ خود را در جامعه نشان نمي دهد.
وي افزود: اميدواريم اين برنامه ها در اينكه علم به جايگاه واقعي خود يعني تبديل شدن به فرهنگ و اين كه مردم نقش آن را در زندگي روزمره خود احساس و علمي فكر كنند و هر چيزي را خيلي ساده نپذيرند كمك مي كند.
علمي*9294*1440
تهران-ايرنا- علم و فناوري اهرمي براي رسيدن به توسعه پايدار است كه همه اقشار جامعه با بكارگيري اخلاق مدارانه آن مي توانند راه حلي براي مشكلات مشترك خود پيدا كنند؛ بنابراين ترغيب و توانمندسازي افراد از طريق علم به منظور دستيابي به اهداف توسعه پايدار امري حياتي است.
