به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سرپرست خواناسازی و مستند نگاری و حفاظت چاله حفاری غیرمجاز قلعه دختر بازه هور روز چهارشنبه با اعلام این خبر، گفت: قلعه دختر بازه هور مشهد، بخشی از محوطۀ تاریخی بازه هور در جنوب غرب مشهد است كه بر فراز گردنه ای واقع شده كه راه قدیم خراسان- سیستان از میانۀ آن عبور می كند.
میثم لباف خانیكی، افزود: گرچه حفاری های غیرمجاز متعدد، سیمای این محوطه را در هم ریخته است ولی به نظر می رسد همچنان شواهد ارزشمندی از معماری دوران ساسانی در این محوطه مدفون باشد كه كاوش علمی آنها خواهد توانست بخش مهمی از سوالات و ابهامات موجود پیرامون تاریخ و فرهنگ خراسان پیش از اسلام و اوایل دوران اسلامی را پاسخ دهد.
لباف گفت: دومین فصل از برنامۀ پنج سالۀ مطالعات باستان شناسی در محوطۀ تاریخی بازه هور به كاوش در قلعه دختر اختصاص یافته بود و پیش از آنكه اعتبار لازم برای تحقیقات مزبور فراهم آید، فصل جدیدی از حفاری های غیرمجاز در این محوطه انجام شد و كلنگ جهالت عده ای سودجو زخمی تازه بر پیكرۀ یكی از آثار شكوهمند دوران ساسانی وارد آورد.
وی افزود: آثار عیان شده به اندازه ای بود كه در اوایل مردادماه گذشته همراه با دكتر شیرازی، رییس پژوهشكدۀ باستان شناسی به محل رفته و انجام عملیات نجات بخشی در دستور كار قرار گرفت.
سرپرست خواناسازی و مستند نگاری و حفاظت چاله حفاری غیرمجاز قلعه دختر بازه هور اظهار داشت: پس از صدور مجوز توسط ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در شهریور ماه سال جاری، گروهی متشكل از باستان شناسان ارشد عازم محل شده و عملیات خواناسازی، مستند نگاری و حفاظت موضعی آثار مكشوفه در چالۀ حفاری غیرمجاز انجام شد.
خانیكی از شناسایی گوشه ای از یك فضای معماری در جریان این عملیات خبر داد و گفت: در این فضا ستون هایی مزین به گچبری های كم نظیر از عصر ساسانی انباشته شده بود و قطعات پاره پاره گچبری كه روزگاری زینت بخش آن بنا بوده، در اثر حفاری غیرمجاز به اطراف پراكنده شده بود.
** نقوش هنرمندانه پیكره انسان
وی افزود: در میان گچبری ها، نقوش هنرمندانه ای از پیكرۀ انسان، بوته های تاك، اشكال هندسی متنوع و مهمتر از همه كتیبه های فارسی میانه شناسایی شد كه هركدام بخش مهمی از تاریخ و هنر خراسان و ایران را در دوران ساسانی روایت می كنند.
این باستان شناس اظهار داشت: اگرچه اقدامات كور و ناآگاهانۀ حفاران غیرمجاز نشان داده كه در این محوطه هیچ خمرۀ مملو از سكه و هیچ مجسمۀ زرین و سیمینی وجود ندارد ولی واضح است كه حفاظت از این آثار و مطالعه و كشف علمی آنها خواهد توانست علاوه بر حل مسائل مهمی دربارۀ تاریخ و فرهنگ ایران زمین، ثروت، رونق و توسعۀ اقتصادی را برای منطقه به ارمغان آورد.
وی افزود: در راستای تحقق اهداف نجات بخشی، پس از مستند نگاری آثار مكشوفه، سطح آثار مكشوفه با حفظ موازین علمی حفاظت، پوشش یافت تا از گزند عوامل طبیعی مصون مانده و در جریان كاوش های باستان شناسی آتی در ارتباط با دیگر عناصر مكشوفه مجموعه ای بی نظیر از هنر معماری و تاریخ فرهنگ خراسان را در معرض رأی و نظر پژوهشگران و علاقه مندان قرار دهد.
فراهنگ ** 3079 ** 1355 **
تهران- ایرنا- گوشه ای از یك فضای معماری شامل ستون هایی مزین به گچبری های كم نظیر از عصر ساسانی در قلعه دختر بازه هور مشهد شناسایی شد.
