به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار ایرنا، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در توییتی كه مصادف با شب یلدا منتشر شد، از یك اپلیكیشن بومی مسیریاب سخن راند كه خلاقیت خوبی در نقشه مسیریاب ایجاد كرده بود. به واقع در آن شب خاص، اپلیكیشن«نشان» كاربرانش را با طرح هایی از لبو، انار و هندوانه شب یلدا همراهی می كرد و گاهی انارها برای كاربران شعر هم می خواندند.
مجمدجواد آذری جهرمی در ان توییت نوشت: اگر برخی مسئولین احساس تكلیف برای حمایت! از یك محصول بومی نكنند، بدانید و آگاه باشید كه یك تیم جوان ایرانی، بدون حمایت و در یك فضای رقابتی در حال تصاحب بازار سرویس مسیریاب است. مجموع نصب های فعال نشان از یك و نیم میلیون گذشت و كیفیت بهتری از برخی رقبای بین المللی دارد.
اشاره به همین توییت كه بازخوردهای خوبی در شبكههای اجتماعی داشت، سرآغاز گفت و گوی «جواد عامل» مدیر مجموعه راژمان و خبرنگار گروه علمی ایرنا قرار گرفت. این مجموعه همزمان با سایر كاربران فضای مجازی و در حالی كه توقع نداشتند، با توئیت وزیر رو به رو شدند. البته اپلیكیشن نشان تا قبل از آن شب هم بر اساس آمار اپ استورها بیش از یك میلیون كاربر داشت: «توئیت وزیر محصول ما را یكبار دیگر به كاربران فضای مجازی معرفی كرد. همان شب بیش از 10 هزار نصب تازه داشتیم».
وی ادامه داد: باید اضافه كنم برخی گمان كردند شاید ما هم از شركتهایی هستیم كه تحت عنوان محصول بومی وامهای میلیاردی گرفتند. اما این مسئله در مورد تیم ما درست نیست. شركت ما سال 84 وقتی 22سال داشتم تاسیس شد. سال 90 عملا ورشكسته شد و الان حدود 8 سال است كه در حوزهی نقشه و سرویسهای مسیریابی و ترافیك كار میكنیم.
**تمركز روی ساخت نقشه
اپلیكیشن نشان، از دل یك راه پر فراز و نشیب بیرون آمده است. راهی كه چند جوان دانشجوی 22-23 ساله آن را آغاز كردند: « سال 84 شركت را تاسیس كردیم و آن زمان تمركز ما بیشتر روی كارهای اتوماسیون اداری و پرتال سازمانی بود. از سال 89 به صورت جدی وارد حوزه سرویسهای نقشه شدیم كه خیلی زود با ترافیك گره خورد. اواخر سال 90 نقشه ترافیك مشهد را برای شهرداری ساختیم».
وی ادامه داد: در آن پروژه دیتای ترافیكی را از سنسورهای كنترل تقاطع ها برداشت كردیم و روی نقشه نشان دادیم. این اپلیكیشن عملا اولین نقشه ترافیك كشور شد. این سرویس خیلی زود مورد توجه شهرداری ها قرار گرفت. ابتدا قزوین و اصفهان و بعد شهرهای دیگر خواهان این محصول شدند. ما هم درآمد خود را صرف توسعه خود محصول و فناوریهای مورد نیاز كردیم. تا امروز این اپلیكیشنها كه بیشتر به نام نقشهی همراه شناخته میشود در 17 شهر كار شده است. البته مالك تمام اپلیكیشن هایی كه ساختیم شهرداری ها هستند و ما صرفا سازنده و پیمانكار بودیم.
**در لبه ورشكستگی
این شركت كوچك هفت سال قبل با ورشكستگی رو به رو شد. جواد عامل در خصوص آن روزها می گوید: سال 89 اوضاع مالی ما خیلی بهم ریخت. همكاران مان شش ماه حقوق معوقه داشتند و شرایط اصلا خوب نبود. در حقیقت از نظر قواعد مالی، ما ورشكسته بودیم. هرچند قبول آن كمی سخت بود. آن سال با بچه های تیم تلاش كردیم و با مشقت بسیار 40 میلیون تومان وام 14درصد از صندوق پژوهش و فناوری گرفتیم. برای شركتی كه شش ماه حقوق كارمندانش عقب افتاده، این مبلغ چندان هم زیاد نبود. ما با آن وام حتی نتوانستیم حقوق معوقه را پرداخت كنیم.
**كار را رها كنید
در آن برهه سخت، خیلی ها به عامل و همكارانش گفتند كه «تو بازاری نیستی و بهتر است این كار رو جمع كنی» خودش هم گویا چندان به آینده امیدوار نبود: «اگر بخواهم صادقانه بگویم، آن روزها با خودم می گفتم طی مدت دو سال حساب ها و تعهدات شركت را به صفر می رسانم و سراغ زندگی خودم می روم. همان سال كارشناسی ارشد را شروع كردم تا دو سال بعد بتوانم با مدرك كارشناسی ارشد مهاجرت كنم. اما یافتن زمینهی جدید به ما انگیزه داد و در آن مدت همكارانم واقعا سنگ تمام گذاشتند».
«به یاد دارم زمانی كه همكارانم نسخه ای بسیار ابتدایی از اپ نقشه را به من نشان دادند، به آن ها گفتم «خودشه». همین مسئله ما را به ماندن امیدوار كرد. آن چه امروز به عنوان مسیریاب نشان میشناسید نتیجه 7-8 سال تلاش یك تیم خوب است.»
**دیتای ترافیك
با رشد فروش اپلیكیشن نقشه به شهرهای مختلف، در سال 92 در كار تیم گشایشی رخ داد و آن ها در این كار ماندنی شدند: «شهرداری ها با هزینه زیادی تقاطعها را به سیستم كنترل هوشمند SCATS كه محصولی استرالیایی است مجهز كرده بودند. این سیستم خیلی خوب كار میكرد. اما دیتای ترافیك فقط از طریق ابزارهای آن شركت در اختیار كارشناسان ترافیك بود.
همكارانم روی این موضع كار كردند و توانستند از لاگفایلهای این نرمافزار درجه اشباع تقاطع را در بیاورند. یادم است همان موقع ها یكی از مدیران ترافیك به من گفت بچه های فلان دانشگاه نتوانستند این كار را انجام بدهند، شما چطور ادعا می كنید انجامش دادید؟ این از همان دست نوآوری هایی بود كه بچه های تیم ما آن زمان از خود نشان دادند.»
**نشان متولد شد
جواد عامل ادامه داد: اپلیكیشن نشان در همین مسیر متولد شد. ما فناوریها و سرویسهای مختلف نقشه و مسیریاب را در پروژه های قبلی تولید كرده بودیم. از آن طرف اوایل سال 96 به فناوری تخمین آنلاین ترافیك هم دست پیدا كرده بودیم و قرار بود آن را در شهرداری تهران و مشهد اجرا كنیم.
«برخورد با یك راننده تاكسی باعث شد به این فكر بیافتم كه چرا ما اپلیكیشن خودمان را تولید نكنیم؟ فناوری نقشه، سواد ترافیكی، تیم منسجم و با تجربه كه تقریبا تمام اجزای كامل كننده این كار را داشتیم. فكر كردم چرا ما یك نقشه جامع و كامل نداشته باشیم؟ نقشه ای كه تمام ایران را پوشش دهد؟ نشان حاصل همان شب است.»
وی افزود: پاییز سال قبل به این مسئله فكر كردیم و چند هفته بعد نشان متولد شد. اواخر زمستان پارسال 200هزار كاربر داشتیم، اوایل خرداد امسال 500هزار كاربر را رد كردیم و در حال حاضر بیش از یك میلیون كاربر داریم. دیتای نقشه نشان را از اوپن استریت مپ (OpenStreetMap) برداشتیم، یك منبع آزاد شبیه ویكی پدیا كه توسط خود كاربرها ادیت میشود و به رایگان در اختیار همه قرار می گیرد. اگر دقت كرده باشید زیر اپلیكیشن نشان كپی رایت OSM ذكر شده كه اشاره به همین منبع دارد.
** وجه تمایز ما
او در خصوص طرح های گرافیكی كه به نقشه شان اضافه كرده اند، گفت : طرح هایی كه به اپلیكیشن نشان اضافه كردیم منحصر به شب یلدا نیست. «نشان» برای دو بازی فوتبال ایران– پرتغال و ایران– اسپانیا نیز طرح های فوتبالی داشت اما طرح های شب یلدا شادتر بود و خیلی بیشتر به چشم آمد.
جواد عامل همچنین اشاره كرد كه خیلی ها اعتقاد دارند اپلیكیشن آن ها نسخه برداری از ویز است : نمیتوانم بگویم این حرف غلط هست. ایده های زیادی از ویز گرفتیم؛ اما با این نگاه كه ویز هم یك كپی از یك اپلیكیشن دیگر است، سرویس ها و نرم افزارهایی مانند «گارمین» و «سایجیك» و «تامتام» كه از سال ها قبلتر از ویز ساخته شده بودند.
وی یاداور شد: حركت همراه كاربر، فرمانهای دستوری گردش به چپ و راست، نمایش ترافیك آنلاین و تخمین زمان رسیدن در نرمافزارهای قدیمیتر هم بود. ویز البته با نمونه های قبلیاش تمایزهایی داشت كه باعث شد مورد توجه كاربرها قرار بگیرد. ما هم سعی كردیم با ویز تمایز داشته باشیم تا كاربر به فراخور نیازی كه دارد از هر كدام از این اپلیكیشن ها استفاده كند.
«در نشان به سادگی میتوان ورود یا عدم ورود به طرحهای ترافیكی را در همه شهرهای كشور كنترل كرد. نشان نام دقیق خیابان ها را به زبان فارسی بیان میكند به همین دلیل است كه نیاز نیست راننده به صفحهی گوشی نگاه كند. كافی است از طریق پیامهای صوتی اپلیكیشن به مسیر ادامه دهد».
«نمایش پلیس و دوربین ها هم كه با كمك خود كاربرهاست سرویس محبوبی است. البته این ویژگی را ویز هم دارد. ولی به طور مثال در موضوع دوربینهای بین شهری، نشان پوشش و كیفیت بهتری دارد. مشاركت كاربران باعث شده اپلیكیشن ما جزئیات بسیاری داشته باشد.»
او اضافه كرد: البته تا دو ماه آینده چند ویژگی جدید به نشان اضافه میشود كه حدس میزنیم برای كاربران ایرانی بسیار جذاب باشد.
علمی*م.ش* 2017
تهران– ایرنا– «نشان»، اپلیكیشنی كه اخیرا در فضای مجازی سر و صدای زیادی به پا كرد، حاصل تلاش یك شركت غیرتهرانی است كه 12 سال قبل یك تیم كوچك دانشجویی بود و اعضای آن یك بار هم تا پای ورشكستگی رفتند اما دوباره برخاستند و به مسیر خود ادامه دادند.