به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، بازار سهام نیویورك در نخستین روز آخرین هفته سال 2018 شاهد افتی ملموس بود به گونه ای كه برخی تحلیلگران آن را نشانه بحرانی تازه برای دولت آمریكا خواندند.
در روزهای قبل از كریسمس بازار سهام آمریكا بیش از 2 درصد از ارزش خود را از دست داد. در این فرایند، شاخص داوجونز 635 واحد و شاخص «اس.اند.پی» (S&P 500) هم بیش از 60 واحد افت داشت. گروهی از تحلیلگران اقتصادی در ایالات متحده، ماه دسامبر اخیر را بدترین ماه از زمان ركود بزرگ دهه 1930 تاكنون ارزیابی می كنند.
ترامپ كه تاكنون بهبود شرایط اقتصادی این كشور و كاهش بیكاری را از دستاوردهای خود تبلیغ می كرد با وقوع این بحران مالی و اقتصادی، مشكلات را به دیگران نسبت می دهد و آن ها را مقصر معرفی می كند.
** تاثیر افزایش نرخ بهره بر بازارهای مالی
در این اوضاع رئیس جمهوری ایالات متحده كه خود را در حوزه اقتصادی، تاجر و معامله گر قهاری می داند نتوانست آرام بماند و تیغ تیز شدیدترین انتقادات را به سمت فدرال رزرو یا همان بانك مركزی ایالات متحده نشانه رفت. وی این نهادی مالی پرقدرت آمریكا را تنها مشكل اقتصاد ایالات متحده توصیف كرد.
ترامپ بالا بردن نرخ بهره بانكی را عاملی برای بی ثباتی و تنش های اخیر در بازار مالی و سهام این كشور ارزیابی كرد. به تازگی مقامات فدرال رزرو آمریكا اعلام كردند كه نرخ بهره وام های بانكی در سال جدید میلادی به محدوده 2.25 تا 2.5 درصد افزایش می یابد.
این اقدام چهارمین افزایش نرخ بهره در سال 2018 بود كه باعث كاهش شدید ارزش سهام و دلار و افزایش قیمت جهانی طلا شد. بانك مركزی آمریكا حتی اعلام كرده است در سال 2019 هم نرخ بهره را حداقل برای دو بار افزایش خواهد داد.
اكنون حدود نیمی از دولت فدرال آمریكا تعطیل است و تحلیلگران اتفاقی را كه اكنون برای اقتصاد آمریكا رخ می دهد نگران كننده می دانند زیرا ممكن است باعث كاهش سرعت رشد اقتصادی این كشور و تعطیلی بیشتر دستگاه های دولتی ایالات متحده شود.
**حملات توئیتری ترامپ
نخستین كاری كه ترامپ صبح دوشنبه انجام ارسال چندین پیام آتشین بود. تارنمای شبكه خبری «سی.ان.بی.سی» دلمشغولی ترامپ در روزهای پیش از عید كریسمس را حمله به رقبا ارزیابی كرد و نوشت: وی ابتدای هفته خود را با حمله به رقبای سیاسی و انتقاد از فدرال رزرو شروع كرد. علت آن است كه بحران مالی چند روز اخیر بدترین هفته ایالات متحده از سال 2008 تاكنون را رقم زده است.
ترامپ این بار هم به ابزار رسانه ای خود متوسل شد و به نوشته «رویترز» مجموعه ای از پیام های توئیتری را منتشر كرد كه در یكی از آن ها تنها مشكل اقتصاد آمریكا فدرال رزرو معرفی شده كه هیچ دركی از بازار ندارد. به گفته ترامپ، فدرال رزرو شبیه یك گلف باز حرفه ای است كه چون ضربات درستی نمی زند نمی تواند امتیازی به دست آورد و قادر نیست توپ را داخل سوراخ بیاندازد.
به نوشته «نیویورك پست»، ترامپ سال 2018 را با ماجرای بركناری «جیمز متیس»، افزایش رقابت با دموكرات ها و حمله به فدرال رزرو به پایان می رساند. ترامپ برخلاف سال قبل، امسال در كاخ سفید تعطیلات كریسمس خود را می گذراند و یك روز كاری خود را با چند توئیت تهاجمی آغاز كرد. مهمترین محور انتقادات وی به بودجه دیوار مرزی مربوط می شد كه دموكرات ها مانع تصویب آن شدند.
وی سپس به متیس تاخت كه رئیس جمهوری را در زمینه رفتار با متحدان واشنگتن به باد انتقاد گرفته بود. ترامپ در مرحله بعد به بازی گلف بانكداران به ویژه «جرومی پاول» مدیر فدرال رزرو طعنه زد و همه مشكلات اقتصادی آمریكا را به این نهاد مالی نسبت داد. وی آن ها را به ناآشنایی با جنگ های تجاری، نقش دلارهای قدرتمند و تاثیر تعطیلی دولت متهم كرد.
به نوشته سی.ان.بی.سی رئیس جمهوری آمریكا در آخرین پیام صبحگاهی خود وعده بزرگی دوباره ایالات متحده را تكرار كرد. چند دقیقه قبل از این، وی در پیام دیگری نوشته بود كه «من در كاخ سفید تنها هستم و منتظر می مانم تا دموكرات ها بیایند تا توافقی را در زمینه امنیت مرزها امضا كنیم.»
این پیام نویسی های ترامپ درحالی صورت می گیرد كه 800 هزار كارمند آمریكایی بدون حقوق روزگار می گذرانند و دورنمای روشنی هم از پایان تعطیلی دولت وجود ندارد. البته كاخ سفید و دولت آمریكا در شوك خروج وزیر دفاع آمریكا از كابینه و اعلام سریع جایگزین وی از سوی ترامپ قرار دارند.
** فرار به جلوی ترامپ
بدترین هفته بورس در یك دهه اخیر در حالی به پایان رسید كه «استیو منوچین» وزیر خزانه داری با روسای بانك های بزرگ آمریكا كه عضو كارگروه مشورتی رئیس جمهوری در اوضاع وخیم اقتصادی هستند، گفت وگویی بی نتیجه را انجام داد. رسانه ها مسائلی همچون تعرفه و جنگ تجاری با چین، تعطیلی بخشی از دولت و مسائل سیاسی همچون استعفای وزیر دفاع آمریكا را از جمله مسائل مهم تاثیرگذار در هفته گذشته ارزیابی كردند.
روزنامه «گاردین» در گزارشی عنوان داشت كه ترامپ همه مسوولیت مشكلات اخیر این كشور را به رئیس فدرال رزرو نسبت داد. وی تاكنون بارها كرده تا جرومی پاول رئیس بانك مركزی آمریكا را بركنار كند اما نتوانسته به هدف خود برسد. وی مشكل اصلی فدرال رزرو را ناآشنایی با قواعد ضروری جنگ های تجاری می داند. جالب اینجا است كه پاول هم از سوی ترامپ به این پست منصوب شده بود.
در گزارش سی.ان.بی.سی می خوانیم: یكی از مشكلات این است كه برای فدرال رزرو دو دستور كار متفاوت تدوین شده است؛ از یك سو باید قیمت ها را ثابت نگاه دارد و از طرف دیگر موظف به ارائه قوانینی برای حداكثرسازی اشتغال و كاهش بیكاری است. فدرال رزرو برای جامه عمل پوشاندن به هر دو وظیفه راهی جز افزایش سطح بهره بانكی ندید تا از این طریق از ركود و تورم جلوگیری كند.
روزنامه «نیویورك تایمز» هم حملات اخیر ترامپ به نهادهای مالی آمریكا در كنار تلاش های منوچین با هدف آرام سازی بازارها را تحلیل كرد و عنوان داشت: تلاش های 48 ساعته این دو مقام حتی تاثیری اندك هم بر بازارهای مالی نداشته و نتوانست مشكلی را از روی دوش دولت بردارد یا تعطیلی آن را كوتاهتر كند.
به نوشته این روزنامه، فدرال رزرو نقشی پیچیده و تعیین كننده در بازار دارد. سرمایه گذاران آمریكایی كه از افزایش بهره ابراز نارضایتی می كنند، به اخراج پاول امید داشتند اما گویا ترامپ هفته گذشته متوجه شد كه ابزار قانونی برای اخراج وی را ندارد زیرا موضوع استقلال بانك مركزی از تصمیمات سیاسی مطرح است. همین مسائل باعث بی اعتمادی بازارهای مالی به شرایط و سیاست های اقتصادی دولت شده است.
در پاسخ به همه اظهارات ترامپ و نزدیكان وی علیه رئیس بانك مركزی، یك سناتور بازنشسته جمهوریخواه از آریزونا با انتشار یك عكس در توئیتر ترامپ را چنین خطاب قرار داد كه «من در كشوری زندگی كرده ام كه رئیس دولت آن از بانك مركزی برای اهداف سیاسی استفاده كرده است؛ لطفا به استقلال فدرال رزرو احترام بگذارید، آقای رئیس جمهور!»
پژوهش**9130 **9279
تهران- ایرنا- «دونالد ترامپ» در ادامه ناسازگاری با اعضای كابینه و كاخ سفید و مشاجراتش با مقامات دستگاه های قضایی، امنیتی و ... اینك فدرال رزرو را مقصر اصلی وقوع بحران و تلاطم مالی در آمریكا خوانده و در عمل مقابل بانك های بزرگ ایالات متحده قرار گرفته است.
