خانواده های ارامنه و اقلیت های مذهبی، عزیزان خود را در طول هشت سال دفاع مقدس همانند خانواده های دیگر برای دفاع از آب و خاك وطن روانه میدان های نبرد حق علیه باطل كردند و مانند سایر هموطنان مسلمان از جان و مال خود برای ایران زمین مایه گذاشتند تا یك وجب از خاك این كشور به دست دشمن نیفتد.
مشاركت ارامنه در جنگ تحمیلی و دوران هشت ساله دفاع مقدس منحصر به جانبازی رزمندگان و ازخودگذشتگی جوانان این اقلیت مذهبی نبوده است، بلكه تقریباً تمامی اقشار این جامعه با استقبال از فراخوان شوراهای خلیفه گری در مراكز تهران، تبریز و اصفهان و پاسخ به ندای وجدان، به پشتیبانی از عملیات خطوط مقدم جبهه ها برخاستند.
از نوباوگان و جوانان در سنگرهای مدارس تا بسیاری از خانواده ها و انجمن های مختلف و صاحبان صنایع، همه در جمع آوری كمك های نقدی و جنسی برای جبهه های جنگ مشاركت می كردند.
جنگ هشت سالۀ عراق و ایران، كه با تجاوز همسایۀ غربی به قلمرو ایران آغاز شد، در كنار خسارات فراوان مالی و آسیب های اجتماعی، ده ها هزار تن از مردم ما را به خاك و خون كشید.
تقدیم 104 شهید، صدها جانباز و آزاده از اقلیت ارامنه نشان از پایداری و استقامت ملتی است كه در دفاع از میهن هیچگاه مذهب، قومیت، نژاد، زبان را ملاك قرار نمی دهد، بلكه همه در قالب یك نام و در دفاع از یك هویت و سرزمین عمل می كنند. مواردی كه همه نشان از توانمندی و روح بلند ایرانی دارد.
* انتشار كتاب درباره ارامنه و دفاع مقدس
در زمینۀ مشاركت ارامنه در دوران دفاع مقدس كتاب هایی تالیف و منتشر شده كه «گل مریم» و «جنگ تحمیلی هشت ساله و ارامنۀ ایران» دونمونه از آن است.
كتاب گل مریم كه به بررسی نقش ارامنۀ ایران در هشت سال دفاع مقدس می پردازد، تألیف «آرمان بوداغیانس» از انتشارات نسیم حیات با همكاری صریر (وابسته به مؤسسۀ حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس) در قم در سال 1385 تالیف و منتشر شده است.
در بخش اول این مجموعه، به روابط نظامی دو سه هزار سالۀ ارمنیان با دیگر اقوام ایرانی در محدودۀ اقوام هم خانوادۀ آریایی می پردازد. در بخش های دیگر ابتدا به صورت فشرده و اجمالی به شركت ارامنه در جنگ تحمیلی پرداخته شده و سپس به روش دایره المعارف به شهدا، سربازان مفقودالاثر، آزادگان و جانبازان اشاره شده است.
بخشی دیگری با عنوان «ارامنه در جنگ تحمیلی» ، حضور ارامنه در انقلاب اسلامی از دیدگاه جهان بینی دینی و ماهوی، حادثه ای بزرگ شمرده شده است.
در بخش های دیگر كتاب فهرست شهیدان نظامی و غیر نظامی ارمنی، همراه با عكس و تاریخ تولد و شهادت، فهرست سربازان مفقودالاثر، آزادگان و جانبازان ارمنی، همچنین خاطرات افراد خانواده، نزدیكان و هم رزمان بسیاری از شهیدان و خاطرات دوران اسارت آزادگان آورده شده است.
كتاب گل مریم مجموعه ای است ارزشمند كه با استناد بر منابع معتبر تألیف شده و به خوبی نمایانگر حضور و نقش ارمنیان در انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است. این كتاب یادنامۀ جامع شهیدان، جانبازان و سربازان مفقودالاثر ارمنی و گواه راستین فداكاری ها و جان فشانی های جوانان ارمنی در كنار برادران مسلمان خود در جبهه های نبرد است.
* نشر كتاب توسط شورای خلیفه گری ارامنه
كتاب جنگ تحمیلی هشت ساله و ارامنۀ ایران، تألیف «اسكندر اسكندریان» با بازنویسی و تدوین «نورهایر شاه نظریان»، ترجمۀ گارون سركیسیان (از ارمنی به فارسی)، نشر بنیاد انتشاراتی خلیفه گری ارامنۀ تهران در سال 1386 منتشر شده است.
این كتاب به ابتكار و همت زنده یاد «اسكندر اسكندریان» نمایندۀ شورای خلیفه گری ارمنیان تهران در ستاد كمك رسانی شورای خلیفه گری ارامنه، به رشتۀ تحریر در آمده است.
اسكندریان فعال و خدمتگزار ملی و اجتماعی، عضو مجمع نمایندگان جامعۀ ارامنه و عضو شورای خلیفه گری تهران در سال های جنگ هشت سالۀ ایران و عراق بود. او وظیفۀ خطیر سرپرستی گروه های صنعتگر اعزامی به مناطق جنگی را بر عهده داشت و بارها همراه با این گروه ها در مناطق جنگی حضور داشت.
اسكندریان براساس یادداشت های روزانۀ خود و با جمع آوری مطالب، گزارش ها، عكس ها و فیلم های گوناگون به نگارش مشاركت ارمنیان در جنگ تحمیلی پرداخته است.
فصلی از این كتاب به زندگینامۀ شهیدان، مجروحان، آزادگان و جانبازان ارامنه در جنگ تحمیلی اختصاص یافته و اسامی سربازان مجروح و مفقودالاثر و مجروحان غیر نظامی در دورۀ انقلاب و جنگ تحمیلی نیز آورده شده است.
كتاب جنگ تحمیلی هشت ساله و ارامنۀ ایران دربرگیرندۀ وقایع دوره ای بحرانی از تاریخ كشور و انقلاب اسلامی ایران و بخشی از تاریخ ارامنه ایران است كه با توجه به حضور و فعالیت نویسنده در شورای خلیفه گری وقت و ستاد كمك رسانی به جبهه های جنگ از دقت و درستی قابل تحسینی برخوردار است.
* دیدار رهبری و رئیس جمهوری با خانواده شهدای ارامنه
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی و حسن روحانی رئیس جمهوری كشورمان طی سال های گذشته بارها با خانواده شهدای ارامنه و اقلیت های مذهبی دیدار و خانواده شهدا و ایثارگران ارامنه را مورد تفقد قرار داده اند .
در دی ماه سال 1393 رهبری به دیدار خانواده شهید «گالوست بابومیان»، «آلبرت الله دادیان» و «ریچارد ابراهیم» رفتند و پای سخنان خانواده این شهدای گرانقدر نشستند.
روز سوم دی ماه 1396 نیز حسن روحانی رئیس جمهوری در آستانه میلاد خجسته پیامبر رحمت و سعادت حضرت عیسی مسیح (ع) و همچنین آغاز سال 2018 میلادی، در فضایی صمیمی با خانواده شهید «ادوین شاهمیریان» دیدار كرد .
شهید ادوین شاهمیریان در سال 6613 در منطقه میمك در حالی كه فقط 20 سال سن داشت، به شهادت رسیده است.
از : رضا رضائی مجد
اجتمام *1095*1193
تهران- ایرنا- تلاش های جامعۀ ارامنه ایران در سال های دوران دفاع مقدس و جان فشانی های جوانان این اقلیت مذهبی در جبهه های نبرد برای نسل های آینده به یادگار خواهد ماند.
