نیمی از میانسالان پوكی استخوان دارند

به گزارش خبرنگار حوزه سلامت ایرنا، مصرف مواد حاوی كلسیم‌ به خصوص در اوایل كودكی و رسیدن كلسیم به استخوان‌ها باعث استحكام طولانی مدت استخوان‌ها می‌شود، به خصوص مصرف كلسیم در محدوده سنی 10 تا 20 سالگی برای ساخت استخوان‌های محكم و قوی باید بیشتر مورد توجه باشد.
عدم استفاده كافی و مناسب از منابع غذایی حاوی كلسیم و ویتامین D در دوران كودكی و نوجوانی باعث سوءتغذیه شده و در آینده بر وضعیت جسمانی و ذهنی فرد اثر نامطلوب می‌گذارد و باعث كاهش توانایی در انجام وظایف و نقص ساختمان اعضای بدن می‌شود كه در اشخاص مسن در بیماری به نام پوكی استخوان خود را نشان می‌دهد.
مهمترین عارضه پوكی استخوان، شكستگی است، بیشترین شكستگی در این بیماری، در ناحیه مفصل ران در محل اتصال به لگن و در ستون فقرات كه معمولا وزن بدن را تحمل می‌كند، رخ می‌دهد.
پزشكان بر این باورند كه شكستگی در ناحیه مچ دست نیز شایع است، در ناحیه لگن در اثر زمین‌خوردگی شكستگی ایجاد می‌شود كه سبب ناتوانی شدید و در مواردی حتی منجر به مرگ می‌شود.
به طوری كه گزارش های كشوری نشان می دهد 50 درصد افراد مبتلا به پوكی استخوان، شكستگی ران دارند كه پس از این اتفاق، 20‌ درصد وابسته به دیگران شده و زندگی 20 درصد دیگر به خطر می افتد.
در زنان، پس از سن یائسگی به علت توقف ترشح هورمون های زنانه و نقش مهم این هورمون ها در استحكام استخوان ها، شیوع پوكی استخوان زیادتر می شود.

* همه در معرض پوكی استخوان هستند
رضا عسگری استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: به طور تقریبی و با احتمال زیاد همه ما در معرض پدیده ناخوشایند پوكی استخوان قرار داریم و افراد مسن در معرض ابتلای بیشتری هستند.
وی می افزاید: عارضه پوكی استخوان نزد زنان بعد از سن یائسگی بسیار شایع است و زنان بیش از مردان به پوكی استخوان مبتلا می شوند، به ویژه اگر یائسگی زودرس در زنان ایجاد شده باشد.
این فوق تخصص ارتوپدی تصریح می كند: عدم تحرك و استراحت زیاد باعث تحلیل و پوكی سریع استخوان ها می شود و شكستگی استخوانی را بیشتر می كند.
عسگری با بیان اینكه احتمال بروز پوكی استخوان در افراد كم تحرك بیشتر است، می افزاید: بافت های استخوانی در صورت فعالیت جسمی قطورتر و محكم تر می شوند و در صورت كم تحركی تحلیل می روند و ضعیف می شوند.
وی اضافه می كند: همچنین به افرادی كه كمبود وزن دارند، موادمعدنی و ویتامین های مورد نیاز خود را نیز به مقدار لازم دریافت نمی كنند، توصیه می شود وزن خود را متعادل نگه دارند.

* سیگار نكشید
این پزشك، مصرف سیگار را نیز عاملی مهم در بروز پوكی استخوان می داند و می گوید: دود سیگار به طور مستقیم بر تولید استخوان تاثیر می گذارد، تولید آن را كاهش می دهد، تعادل هورمونی را به هم می ریزد و باعث كاهش استخوان سازی می شود. همچنین مانع از جذب موادمغذی در بدن می شود.
این استاد دانشگاه تصریح می كند: پركاری و كم كاری تیروئید هر دو اثر نامناسبی بر فعالیت استخوان ها دارند، برای درمان این بیماری ها داروهای هورمونی تجویز می شود كه باعث پوكی استخوان می شود.

* مواد شیرین كمتر بخورید
عسگری ادامه می دهد: مصرف كافئین نیز باعث عدم جذب آهن، كلسیم و موادمعدنی مهم دیگر برای بدن می شود، مصرف خوراكی هایی مانند شكر و مواد خوراكی قنددار مانند نوشابه‌ها و شیرینی، میزان جذب كلسیم را كاهش می دهد و كاهش آن باعث پوكی استخوان می شود.
فاطمه حسینی متخصص ارتوپدی نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: درد ناگهانی و شدید در ستون فقرات می‌تواند از علایم شكستگی‌های ستون فقرات باشد، ممكن است شكستگی مهره بدون درد اتفاق افتد و به صورت خمیدگی ستون فقرات و كاهش قد بیمار دیده شود، اگر چه عكس برداری با اشعه ایكس به تشخیص شكستگی كمك می‌كند، ‌ولی برای تشخیص زودرس آن روش مناسبی نیست. پس بهتر است تمام افرادی كه در معرض خطر پوكی استخوان قرار دارند، قبل از شروع عوارض، مورد ارزیابی قرارگیرند و در صورت مبتلا بودن اقدامات پیشگیرانه اعمال شود.

* سنجش تراكم استخوان انجام دهید
وی می افزاید: بهترین روش برای تشخیص پوكی استخوان، سنجش تراكم استخوان است، امروزه برای سنجش تراكم استخوان دستگاه‌های جدیدی ساخته شده‌ است كه می‌تواند با دقت زیاد تراكم استخوانی و نسبت آن با استخوان سالم و سن مناسب را اندازه‌گیری كند.
حسینی اظهار می گوید: آزمایش سنجش تراكم استخوانی بدون درد است و تنها چند دقیقه طول می كشد، همچنین احتیاج به آمادگی قبلی ندارد و طی آن دارویی مصرف نمی‌شود. این سنجش، پزشك را قادر می‌سازد تا شدت پوكی استخوان را ارزیابی كند و در نتیجه استحكام استخوان را بسنجد.

* پیاده روی كنید
این پزشك ادامه می دهد: بهترین روش پیشگیری از پوكی استخوان و عوارض آن، رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت ورزشی مناسب و دوری از عوامل كمك كننده در افزایش پوكی استخوان مانند مصرف سیگار و ارزیابی‌های لازم برای تعیین میزان تراكم استخوانی است.
حسینی تصریح می كند: تغذیه مناسب از روش‌های بسیار موثر برای پیشگیری از پوكی استخوان است و غذای افراد در همه گروه های سنی باید شامل پروتئین‌ها و املاح كافی و ویتامین‌های لازم باشد تا روند پوكی استخوان كندتر شود.
وی، بهترین منبع كلسیم و پروتئین را در شیر، پنیر، ماست و غذاهای دریایی به ویژه ماهی می داند و می گوید: كلسیم یكی از اجزای سازنده استخوان است و غذای روزانه هر فرد بالغ باید حداقل حاوی هزار تا هزار و 200 میلی‌گرم كلسیم باشد.
حسینی اضافه می كند: فرآورده‌های لبنی مانند شیر، ماست، پنیر، كشك و قره‌قوروت منابع بسیار خوب كلسیم‌ به شمار می روند و سبزی ها با برگ سبز، كلم پیچ، شلغم، هویج، پرتقال، انگور و توت فرنگی، خرمالو، زیتون، جعفری، اسفناج، كرفس، كشمش، بادام، پسته، گردو و حبوبات نیز برای دوری از این بیماری مفید هستند.
این متخصص ارتوپدی خاطرنشان می كند: بهترین، مفیدترین و بی‌خرج‌ترین ورزش برای افراد پیاده‌روی است كه نقش مهمی ‌در رسوب كلسیم در استخوان‌ها دارند و رژیم غذایی مناسب در كودكان و نوجوانان باعث پیشگیری از این بیماری در سنین بالا می‌شود.
گزارش از رقیه نوری
اجتمام*9022*1834