احتمال آغاز ساخت آزاد راه كرمانشاه - همدان از فروردین 98

به گزارش خبرنگار ایرنا، زمزمه‌های ساخت آزاد راه كرمانشاه - همدان در امتداد مسیر ساوه - همدان از حدود پنج سال پیش مطرح شد و حتی امیر امینی، معاون وزیر راه و شهرسازی از نهایی شدن قرارداد ساخت این آزاد راه با یك شركت ایتالیایی خبر داد.
این قرارداد از مرز خبر فراتر نرفت و هرگز به اجرا در نیامد تا اینكه سال 96 نمایندگان مجلس احداث این آزاد راه را در لایحه بودجه 97 گنجاندند و برای آن ردیف بودجه مشخص و تصویب كردند.
امسال اما خبری از تخصیص اعتبار و ساخت و ساز نبود تا اینكه مذاكرات استاندار كرمانشاه با یك چهره شناخته شده راه‌ سازی نتیجه داد و هوشنگ بازوند توانست قباد چوبدار را ترغیب به ساخت این آزاد راه كند.
قباد چوبدار، مدیرعامل شركت «آبادراهان پارس» از زیرمجموعه‌های شركت آباد راهان است؛ شركتی كه در حوزه راه ‌سازی، بناهای فنی، سازه های آبی، راه آهن، ساختمان، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی فعال است.
شركت آباد راهان پارس تاكنون سه آزاد راه را به بهره ‌برداری رسانده و هم اكنون در حال دریافت عوارض از آنهاست.
استاندار كرمانشاه 26 آذر 97 در نامه ای به وزیر راه و شهرسازی شركت آباد راهان پارس را برای سرمایه ‌گذاری در احداث آزاد راه كرمانشاه - همدان معرفی كرد و خواستار مشاركت این وزارتخانه در طرح شد.
2 روز بعد وزیر راه و شهرسازی در نامه ای به معاون خود و مدیرعامل شركت مادر تخصصی ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل كشور نوشت: سرمایه گذار آمادگی آوردن 50 درصد از سرمایه طرح را اعلام كرده و استان كرمانشاه هم در طرح مشاركت می‌كند. بنابراین شما در یك مدل مالی توافق و سریعتر قرارداد را امضا و مبادله كنید.
پس از دستور صریح محمد اسلامی به خیراالله خادمی، چند جلسه بین كارشناسان وزارت راه و شركت آباد راهان پارس برگزار شده و گویا توافق های اولیه هم صورت گرفته است.

** آزاد راه كربلا در گام سوم
آزاد راه كرمانشاه - همدان بخشی از آزاد راه شماره 6 كشور است كه محدوده تهران تا همدان احداث شده و در طرح جدید هم قرار است همدان به كرمانشاه متصل شود؛ در گام آخر هم آزاد راه كرمانشاه - خسروی ساخته می شود تا آزاد راه كربلا در داخل ایران تكمیل شود.
استاندار كرمانشاه دی ماه 97 گفت: در آزاد راه كرمانشاه - همدان قرار است دست‌ كم 2 هزار و 800 میلیارد تومان سرمایه گذاری شود اما چون هم اكنون یك بزرگراه در این مسیر فعال است، توجیه احداث یك آزاد راه در موازات آن برای سرمایه‌ گذار اصلا آسان نیست.
به گفته بازوند «این طرح با مشاركت 50 درصدی دولت و بخش خصوصی انجام می شود.»
بازوند افزود، استانداری كرمانشاه همچنین برای اجرای آزاد راه كرمانشاه - خسروی در حال رایزنی با قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران است.

** آزاد راه از چه شهرهایی عبور می كند؟
نماینده مردم شهرستان های صحنه، كنگاور و هرسین در مجلس شورای اسلامی آبان 97 به ایرنا گفت: طرح احداث آزاد راه كرمانشاه - همدان در مجلس تصویب شده و قرار است از شهرهای اسدآباد، كنگاور، صحنه، هرسین عبور و مركز كرمانشاه را به همدان وصل كند؛ البته یك احتمال هم این است كه از مسیر سنقر رد شود.
حسن سلیمانی افزود: در تلاشیم كه اعتبار آغاز عملیات اجرایی آن را در قانون بودجه سال 98 در نظر بگیریم تا كار وارد مرحله اجرایی شود.
در عین حال حجت‌الاسلام سید جواد حسینی ‌كیا، نماینده مردم سنقروكلیایی در مجلس شورای اسلامی گفته است كه آزاد راه كرمانشاه - همدان از مسیر سنقر عبور می كند.
از سوی دیگر استاندار كرمانشاه عنوان كرده كه «انتخاب سنقروكلیایی یا كنگاور در اختیار سرمایه گذار خواهد بود و كرمانشاه در این امر نقشی ندارد.»
معاون آزاد راه‌های شركت آباد راهان پارس در این باره گفت: مسیر این بزرگراه و فاصله آن از شهرهای منطقه، همچنان مورد بحث و بررسی است و لازم است كه نقشه آن طراحی و مسیر مناسب و كوتاه‌ تر انتخاب و نهایی شود تا ساخت طرح هزینه كمتری داشته و در عین حال برای رانندگان نسبت به بزرگراه فعلی دارای مزیت باشد.
خدایار خاشع در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: اگر آزاد راهی با طول همان بزرگراه موجود ساخته شود طبعا رانندگان تمایل چندانی به پرداخت عوارض برای عبور از آن ندارند.

** عبور از دل گردنه اسدآباد
او هزینه تقریبی ساخت این آزاد راه را حدود 2 هزار 800 میلیارد تومان برآورد كرد و گفت: البته هزینه دقیق آن پس از طراحی نهایی نقشه مشخص می‌شود.
دبیر كمیته شركت‌های سرمایه‌ گذار در آزاد راه‌ها اضافه كرد: توافق كرده‌ایم كه 50 درصد از هزینه ساخت طرح را شركت آباد راهان پارس و 50 درصد دیگر را وزارت راه تأمین كند.
آنچنان كه خاشع بیان كرد: دست‌ كم 6 كیلومتر تونل در مسیر آزاد راه كرمانشاه - همدان از جمله در گردنه اسدآباد ایجاد خواهد شد.
عبور از گردنه اسدآباد در استان همدان یكی از دغدغه‌های مسافران كرمانشاه - تهران به ‌ویژه در فصل بارندگی است كه با احداث آزاد راه كرمانشاه - همدان و حفر تونل در این منطقه علاوه بر رفع مشكلات و خطرات تردد از گردنه، زمان عبور از آن كاهش چشمگیری پیدا می‌كند.

** اشتغالزایی قابل توجه طرح
معاون آزاد راه‌های شركت آباد راهان پارس با بیان اینكه هم اكنون احداث هر كیلومتر آزاد راه بین 12 تا 15 میلیارد تومان هزینه دارد، گفت: هر كیلومتر آن نیز بسته به محیط جغرافیایی بین 40 تا 250 شغل مستقیم و 2 برابر آن هم شغل غیر مستقیم ایجاد می كند.
استاندار كرمانشاه مدت دریافت عوارض از آزاد راه كرمانشاه - همدان و برگشت سرمایه سرمایه‌گذار را «25 سال» عنوان كرده بود اما دبیر كمیته شركت‌های سرمایه‌گذار در آزاد راه‌ها گفت: معمولا شركت‌های راه‌ سازی تمایلی به بهره‌ برداری طولانی مدت از آزاد راه ندارند و شركت آباد راهان پارس هم ترجیح می‌دهد كه برای برگشت سرمایه خود 15 تا 20 سال از آزاد راه كرمانشاه - همدان بهره برداری و عوارض دریافت كند.
خاشع گفت: هم اكنون متوسط عوارض دریافتی در حدود 2 هزار كیلومتر آزاد راه كشور برای خودروهای سواری 70 تومان است.

** احتمال آغاز طرح از نوروز 98
به گفته استاندار كرمانشاه «همدانی‌ها درخواست كرده‌اند پیمانكار ابتدا قطعه كمربندی مركز این استان را اجرا كند اما ما شرط گذاشته‌ایم كار از سمت بیستون آغاز شود.»
البته ظاهرا رایزنی همدانی‌ها جواب داده و قرار است كه این آزاد راه از ادامه مسیر ساوه - همدان آغاز شود زیرا معاون آزاد راه‌های شركت آباد راهان پارس در باره نقطه آغاز این طرح گفت: آزاد راه كرمانشاه - همدان در ادامه آزاد راه ساوه - همدان به سمت كرمانشاه امتداد می یابد.
آنچنان كه خاشع بیان كرد: این آزاد راه، در مرحله نخست، شهر همدان را دور می زند و وارد مسیر كرمانشاه و كردستان می شود؛ یعنی دیگر لازم نیست كه رانندگان برای ادامه مسیر وارد شهر و ترافیك همدان شوند.
با توجه به تاكید استاندار كرمانشاه در صورت پافشاری و پیگیری مسئولان ارشد این استان، احتمال متقاعد شدن شركت آباد راهان به تغییر نقطه آغاز عملیات اجرایی آزاد راه وجود دارد.
اهمیت شروع ساخت آزاد راه از كرمانشاه به این دلیل است كه فاصله زمانی آغاز تا تكمیل پروژه ممكن است چندین سال طول بكشد و اگر طرح از همدان آغاز شود، مواهب آن سال‌ها دیرتر به كرمانشاه برسد.

** مانع بزرگ اجرای طرح
خاشع عزم شركت آبادراهان پارس را برای احداث آزاد راه كرمانشاه - همدان بسیار جدی دانست اما در عین حال گفت: ما آمادگی داریم بعد از تعطیلات نوروز 98 با ظرفیت لازم عملیات اجرایی این آزاد راه را آغاز كنیم و حتی تعهد می‌كنیم كه مرحله اولیه آن را طی یك سال به اتمام برسانیم.
به گفته او ، مراحل طراحی و برنامه ریزی این آزاد راه در سه یا چهار مرحله آغاز شده اما لازم است اقدام هایی هم از طرف وزارت راه برای نهایی شدن كار صورت بگیرد.
او مشكل مهم فعالیت سرمایه‌ گذار آزاد راه را موانع مالیاتی عنوان كرد و گفت: اگر این مشكل حل نشود امكان اجرای بسیاری از طرح‌های عمرانی از جمله آزاد راه كرمانشاه - همدان هم وجود ندارد و شركت‌های سرمایه گذاری ترجیح می‌دهند كه پول خود را بدون هیچ خطری در بانك بگذارند و سود آن را دریافت كنند و مالیاتی هم نپردازند.
آنچنان كه خاشع بیان كرد: هم اكنون سود سرمایه گذاران در طرح‌های عمرانی مشمول مالیات به نرخ 25 درصد می‌شود؛ یعنی یك چهارم سود را سازمان امور مالیاتی از آنان می‌گیرد اما اگر سرمایه‌ داری پول خود را بدون هیچ ریسكی در بانك بگذارد، سود پول خود را بدون پرداخت مالیات دریافت می‌كند.
دبیر كمیته شركت‌های سرمایه‌ گذار در آزاد راه‌ها افزود: ما در این زمینه پیشنهادهای خود را برای حل مشكل مالیاتی به وزارت راه و شهرسازی ارائه كرده‌ایم و منتظر پیگیری و رسیدگی مسئولان وزارتخانه هستیم.
خاشع افزود: طبق تبصره چهار ماده 105 قانون مالیات‌های مستقیم و مصوبه هیات وزیران در بهمن 96 ظاهرا مشكل مالیاتی شركت‌های احداث حل شد اما سازمان امور مالیاتی، مالیات را از شركت‌های احداث به شركت یا شخص سرمایه‌ گذار منتقل كرد.
به گفته او، دولت برای شركت‌های تولیدی و كارخانجات تسهیلات زیادی در نظر می‌گیرد اما برای سرمایه‌ گذاران در بخش عمرانی و راه‌ سازی به عنوان یكی از حلقه‌های تولید شغل، نه تنها هیچ تسهیلاتی ندارد كه حتی یك چهارم سود آنها را به عنوان مالیات دریافت می‌كند این در حالی است كه شركت‌های راه ‌سازی در كشورهای همسایه از پرداخت بسیاری از هزینه‌ها از جمله مالیات معاف هستند.

** 12 آزاد راه كشور در خط كُندرو
خاشع با بیان اینكه سرمایه‌گذاری در راه‌ سازی حتی با دلار 4200 تومانی با نرخ جهانی یكسان است، گفت: نیروی انسانی و سوخت ارزان از مزیت‌های فعالیت اقتصادی در ایران است اما به دلیل راندمان پایین، ماشین آلات كهنه، طولانی شدن طرح‌ها و عوارض‌های دریافتی دولت، این مزیت‌ها در عمل پوشیده و ناكارآمد می شود.
او با بیان اینكه در شرایط فعلی ساخت آزاد راه بسیار هزینه ‌بر است، اظهار كرد: اكنون روند پیشرفت پروژه ها خیلی كُند شده زیرا سرمایه‌ گذار نیاز و هزینه های جدید را پیش بینی نكرده و برگشت سرمایه او امكان پذیر نیست.
خاشع گفت: برخی عنوان می‌كنند اگر قراردادهای قبلی مشكل ‌دار هستند چرا شركت‌های راه ‌سازی اقدام به انعقاد قرارداد جدید می كنند؛ پاسخ این است كه یا باید مانند بسیاری از شركت‌های راه‌ سازی كار خود را تعطیل كنیم و یا باید ساخت و ساز و اشتغالزایی را ادامه دهیم زیرا راه دیگری نیست.
هم اكنون 12 محور آزاد راهی در كشور با طول هزار و 150 كیلومتر در حال ساخت است كه به گفته دبیر كمیته شركت‌های سرمایه ‌گذار در آزاد راه‌ها «10 مورد آن قرار بوده تا پایان سال 97 به بهره برداری برسد اما این كار شدنی نیست و حتی برخی از طرح ها ممكن است در دولت دوازدهم هم به پایان نرسد.»

** ادامه نامه ‌نگاری‌ها برای حل مشكل
تاكنون وعده های زیادی برای حل مشكل مالیاتی سرمایه ‌گذاران بخش عمران داده شده است؛ آخرین اقدام در این زمینه نامه تیر 97 عباس آخوندی، وزیر سابق راه و شهرسازی به معاون اول رئیس جمهوری بود كه در آن معضل مالیاتی شركت های احداث زیرساخت‌های كشور دوباره مطرح شد.
آخوندی در این نامه درخواست كرد: برای رفع ابهام سازمان امور مالیاتی، هیات وزیران طی مصوبه‌ای شركت‌های احداث زیرساخت های عمرانی كشور را كه در قالب مدل مشاركت بخش عمومی و خصوصی تاسیس می‌شوند به عنوان بنگاه تولیدی به رسمیت بشناسد و طی ابلاغیه‌ای سازمان امور مالیاتی را از اخذ هر نوع مالیات بر ارزش افزوده از سود تعلق گرفته به سرمایه‌گذاران در پروژه‌های عمرانی بر حذر دارد.
مشكل مالیاتی شركت های توسعه زیرساخت های كشور دست كم از 10 سال پیش به یكی از چالش های جدی وزارت راه و شهرسازی و وزارت اقتصاد تبدیل شده و نامه ها و توافق های زیادی برای حل این معضل صورت گرفته اما هر یك از آنها در عمل با موانع جدیدی روبرو شده است.
فاصله شهر كرمانشاه تا مركز استان همدان 190 كیلومتر است كه با خودروی سواری 2 تا 2 ساعت و 15 دقیقه فاصله دارد.
فاصله انتهای آزادراه ساوه-همدان تا شهر كرمانشاه هم حدود 220 كیلومتر است كه با توجه به عبور از مركز شهر همدان، دست كم 2 ساعت و 40 دقیقه طول می كشد.؛ مسیری كه با احداث آزادراه كرمانشاه-همدان فاصله آن به كمتر از 2 ساعت كاهش می یابد.
استان 2 میلیون نفری كرمانشاه آزاد راه ندارد اما 417 كیلومتر از راه های بین شهری آن بزرگراه است.
این استان در مجموع بیش از 2 هزار و 800 كیلومتر راه بین شهری و درون شهری دارد.
7444/8066
گزارش از عبدالله الماسی