دكتر حسن فاضلی نشلی روز پنج شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: متاسفانه پیش از این پژوهش های باستان شناسی پیش از تاریخی صورت گرفته در البرز شمالی و كرانه های جنوبی دریای مازندران خصوصا بخش مركزی این حوزه فرهنگی (مازندران مركزی) نسبت به البرز جنوبی بسیار ناچیز بوده است.
وی با بیان اینكه محوطه بزرودپی واقع در بخش جنوبی شهرستان بابل یكی از مناطق مورد نظر كاوش بود كه امسال در نخستین فصل مورد كاوش قرار گرفت كه دستاوردها ، اكتشافات و یافته های خوبی نیز دست یافتیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینكه پیش از این بیشتر كاوش ها و بررسی ها به شكل پراكنده و فاقد انسجام لازم بوده است، گفت: محوطه های پیش از تاریخی شاخص بخش مركزی مازندران در شهر خشرودپی شهرستان بابل واقع در بخش بندپی، محوطه برزوپی 'تپه قلعه بن' می باشد.
دكتر فاضلی اظهار داشت كه با كاوش و مطالعه این محوطه كلیدی در بخش مركزی مازندران توانستیم به تبیین بخشی از ساختار اجتماعی و فرهنگی و سیاسی جوامع عصر آهن و مفرغ این حوزه فرهنگی بپردازیم.
به گفته وی تیم باستان شناسی در نخستین فصل كاوش خود در محوطه 2 هكتاری پیش از تاریخی بزرودپی سه گمانه با نام های X-35 گمانه آزمایشی پلكانی در شمال شرق محوطه به منظور لایه نگاری و گمانه Q-31 به ابعاد 2 در 2 متر به صورت عمودی در شمال شرق محوطه به منظور مطالعه تحولات زمین شناسی و همچنین گمانه W-32 به ابعاد 5 در 5 متر به منظور كاوش افقی در نظر گرفت.
سرپرست تیم باستان شناسی محوطه بزرودپی گفت: با انجام كاوش در گمانه های مذكور متاسفانه لایه های فوقانی محوطه كه در بردارنده دوره های اسلامی و تاریخی بوده، به دلیل حفاری های غیرمجاز و دخل و تصرف های صورت گرفته اسیب پذیر شد.
فاضلی با اشاره به اینكه خوشبختانه در عمق 3 متری از سطح تپه لایه های عصر آهن شناسایی شده است، افزود: از گمانه لایه نگاری در لایه های منتسب به عصر آهن بقایای از معماری 'اجاق' و 'تنور' به همراه دانه های فراوان گیاهی شناسایی شد.
وی همچنین اعلام كرد: در لایه های تحتانی این محوطه لایه های منتسب به عصر مفرغ شناسایی شد كه به دوره زمانی پنج تا چهار هزار سال پیش باز می گردد.
استاد باستان شناسی دانشگاه تهران گفت: عصر مفرغ ، دوره شروع شهر نشینی ، مدنیت و آغاز ادبیات و هنر است كه این نكات محوطه پیش تاریخی تپه قلعه بن را بسیار مهم می كند كه بیانگر حضور تمدن و مدنیت در این منطقه جغرافیایی فلات ایران و خاورمیانه است.
او بیان كرد: تنوع نقوش سفالی این دوره بسیار شاخص است و از این لایه ها بقایای معماری شواهدی مبنی بر كوره های پخت سفال و همچنین تدفین های انسانی به همراه بقایای جانوری مختلف به دست آمده است.
سرپرست تیم باستان شناسی همچنین اعلام كرد: در نخستین فصل كاوش محوطه قلعه بن، 6 اسكلت باستانی كشف شد كه قدمت آنها به بیش از چهار هزار سال پیش می رسد.
به گفته فاضلی، كارشناسان متخصص مربوط به تحولات زمین شناسی، گیاه باستان شناسی و جانور باستان شناسی همچنین انسان شناسی جسمانی بر روی یافته های این محوطه در حال مطالعه می باشند، تا در آینده نزدیك به طور دقیق به تدوین تحولات فرهنگی، زیستی و اجتماعی در این محوطه پرداخته شود.
استاد دانشگاه تهران همچنین افزود: با مطالعات گسترده و مدون زیست محیطی و با استفاده از مطالعات اقلیمی به كمك علوم میان رشته ای بر روی بقایای گیاهی و جانوری و زمین شناسی حاصل از كاوش می توان درك هر چه بهتری از الگوی اقلیمی و معیشتی جوامع عصر مفرغ و آهن منطقه و همچنین تاثیرات این عوامل بر، تبادلات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی حوزه فرهنگی مورد مطالعه و روند تحول یا اضمحلال فرهنگ های این حوزه داشت.
استان مازندران بیش از دو هزار و 500 اثر تاریخی و فرهنگی دارد كه از این تعداد كمتر از 800 اثر در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است.
استان مازندران كه در گذشته در جغرافیایی وسیع تر از امروز گسترده بود، یكی از استان هایی است كه از نگاه باستان شناسان مسیر تردد انسان های اولیه و مسیر تردد تمدن بوده است.
مازندران دارای چندین محوطه باستانی است كه شامل ، غار هوتو ، محوطه باستانی كمربن، غار گمیشانی و محوطه باستانی وستمین است كه در برخی از انها یافته هایی با بیش از 9 هزار سال قدمت یافت شده است.
7335/1899
ساری – ایرنا – سرپرست تیم باستان شناسی محوطه باستانی 'بزرودپی 'شهرستان بابل، از كشف زندگی انسانی در عصر مفرغ در حدود 5 هزار سال پیش در این منطقه خبر داد.
