۲۴ بهمن ۱۳۹۷، ۱۱:۱۱
کد خبر: 83207719
T T
۰ نفر

بلاك‌چين؛ دشمن يا دوست - عليرضا دليري*

۲۴ بهمن ۱۳۹۷، ۱۱:۱۱
کد خبر: 83207719
بلاك‌چين؛ دشمن يا دوست - عليرضا دليري*

بلاك‌چين نامي است كه اين روزها در مجامع مختلف از فناوري تا اجتماعي و سياسي شنيده مي‌شود و مانند هر فناوري ديگري عدم آگاهي از چگونگي عملكرد آن ترس‌هايي با خود به همراه دارد كه موجب ايجاد احساس ناامني مي‌شود.

اما به‌راستي 'بلاك‌چين' فناوري‌اي براي افزايش مشكلات است يا تحولي روبه‌جلو در حوزه‌ها محسوب مي‌شود؟ اين فناوري يكي از تغييرات شگرف دنياست و بايد با زيروبم آن آشنا شد. زيرا مي‌تواند تحولاتي در سبك حكمراني كشورها ايجاد كند.
بلاك‌چين يك شبكه اينترنتي جديد و خاص است كه در آن اطلاعات هم‌شكل به‌صورت مشابه طبقه‌بندي مي‌شود. درواقع بلاك‌چين يك اوراق بهادار ديجيتال غيرمتمركز محسوب مي‌شود كه وام‌دار ارز ديجيتال يا بيت كوين است و پايگاه داده آن در يك مكان خاص نگهداري نمي‌شود.
كارشناسان معتقدند اين ويژگي فوق‌العاده بلاك‌چين باعث شده تا كاربران با اطمينان خاطر بيشتري از ارزهاي ديجيتالي استفاده كنند كه انقلابي بزرگ در زمينه فناوري ارزهاي ديجيتالي است. بلاك‌چين در واقع مربوط به ذخيره و پردازش اطلاعات حساس در تعداد زيادي كامپيوتر است.

**ويژگي‌هاي مهم بلاك‌چين
لاك‌چين دو ويژگي اساسي و مهم دارد كه مانع از كلاهبردي شده و امنيت نقل و انتقالات ارزي را افزايش داده است.
نخستين ويژگي كه پيش ‌ازاين تا حدودي به آن اشاره كرديم، توزيع شدن بلاك‌چين است. به اين معني كه بلاك‌چين به شكل نقطه‌به‌نقطه در يك شبكه به اشتراك گذاشته مي‌شود و دائما روي آن به اجماع مي‌رسند.
در واقع پايگاه داده بلاك‌چين در يك مكان خاص نگهداري نمي‌شود، كه منجر به هك اطلاعات شود. از اين ‌رو مانع از فعاليت‌هاي هكري كلاه‌برداران شده است.
ويژگي دوم بلاك‌چين تغييرناپذيري آن است. در تشريح اين ويژگي بايد گفت پيش از اين كه يك بلاك به زنجيره بلاك‌ها ملحق شود، كساني كه در شبكه حضور دارند بايد از طريق فرآيندي موسوم به اجماع توافق كنند كه اين تراكنش اعتبار دارد.
هر بلاك يك برچسب زمان مي‌خورد كه از طريق رمزنگاري امن شده و به بلاك قبلي روي زنجيره بلاك لينك مي‌شود. بنابراين مي‌توان يك تراكنش جديد ايجاد كرد كه ساده به زنجيره اضافه مي‌شود و ركورد اصلي هم چنان قابل دسترسي خواهد بود.
به‌طوركلي با ويژگي تغييرناپذير مي‌توان به اينكه دارايي از كجا آمده و در حال حاضر مالك آن چه كسي است پي برد.

** رابطه بلاك‌چين با بيت كوين
همان‌طور كه گفته شد بلاك‌چين وام‌دار بيت كوين است. اما به‌هيچ‌عنوان نبايد بلاك‌چين و بيت كوين را به يك معنا بدانيم. زيرا رابطه بلاك‌چين و بيت كوين مانند رابطه اينترنت و يك سايت پخش‌كننده ويديو است.

** تفاوت بلاك‌چين و اينترنت
تفاوت بلاك‌چين و اينترنت در ذخيره‌سازي آن‌هاست. اينترنت اطلاعاتي را كه رد و بدل مي‌شود در يك سرور اصلي به‌ صورت متمركز ذخيره مي‌كند كه توسط هكرها و نهادهاي ذي‌ربط قابل‌ دسترسي و رديابي است. در حالي ‌كه اطلاعات منتقل‌شده در بلاك ‌چين امكان دسترسي و نفوذ را به فرد، نهاد حقيقي يا حقوقي نمي‌دهد.
ازاين‌رو كارشناسان معتقدند كه بلاك‌چين به لحاظ ايمني برتري محسوسي نسبت به اينترنت دارد و مي‌تواند باعث اطمينان خاطر براي كاربران شود. چراكه كاربران همواره نگران هك شدن اطلاعات مهم و حساس خود بوده‌اند.

** بلاك‌چين و پزشكي
اكنون پس از معرفي مختصر بلاك‌چين، قصد داريم كاربردهاي اين فناوري را در سه حوزه بيان كنيم. نخستين كاربرد بلاك‌چين كه قصد معرفي آن را داريم در حوزه پزشكي و تجويز دارو است. همان طور كه اشاره كرديم بلاك‌چين از بلاك‌هايي تشكيل شده است كه هركدام متعلق به يك تراكنش و سابقه هستند. اين سوابق به‌صورت رمزنگاري شده موجود است. پس، از همين ويژگي مي‌توان در حوزه‌ بهداشت استفاده كرد.
سازمان‌ها يا خود افراد مي‌توانند اطلاعات مربوط به يك شخص (مثل زمان بستري شدن و زمان ترخيص و همين‌طور عكس وي و كليه سوابق پزشكي) را در يك زنجيره بلاك اختصاصي بگنجانند. تا وقتي پزشك و بيمار به آن نياز داشت، با نگاهي به پرونده پزشكي‌اش در بلاك‌چين، به همه اطلاعات وي دسترسي پيدا كند.

** تسريع محاسبه قبض‌ها
دومين كاربرد بلاك‌چين در حوزه صدور قبض و صورت حساب‌ها است. بلاك‌چين مي‌تواند براي وزارت‌خانه‌ها و دولت‌ها كارآمد باشد. مثلاً اداراتي مانند اداره آب، برق و گاز ديگر لازم نيست سرورهاي خود را با اطلاعات زيادي پر كنند و براي نگه‌داري ديتاهاي هر كاربر هزينه صرف كنند. فقط كافيست مجموعه‌اي از بلاك‌ها را تدارك ببينند و اطلاعات هر شخص را درون بلاك خود ذخيره كنند.
به‌اين‌ترتيب به‌سادگي مي‌توان در فضايي بسيار امن به ويرايش و صدور قبض افراد اقدام كرد. هم‌چنين به‌سرعت افراد پرمصرف را آگاه ساخت. به‌اين‌ترتيب درختان كم‌تري براي ارائه قبض‌هاي ماهيانه قطع خواهد شد و در هزينه‌ها نيز صرفه‌جويي مي‌شود.

**حفظ حريم خصوصي
آخرين حوزه‌اي كه مي‌خواهيم كاربرد بلاك‌چين در آن را معرفي كنيم نگهداري امن فايل‌ها است. فرض كنيد كه ديگر لازم نباشد اطلاعات خود را با ترس‌ولرز به شركتي مانند گوگل بدهيد كه در مورد اعتماد به آن در زمينه حريم خصوصي همه شك دارند.
مي‌توانيد تمام اطلاعات خود را در بلاك‌هايي ثبت كنيد كه هميشه وجود خواهند داشت و كسي به‌غيراز يك نفر به آن‌ها دسترسي ندارد. تمام اطلاعات رمزنگاري مي‌شود و فقط توسط يك كليد خصوصي كه در دسترس خود شما امكان دستيابي به اطلاعات وجود خواهد داشت. در اين صورت امنيت اطلاعات مهم و اساسي شما به طرز قابل‌توجهي افزايش مي‌يابد.
درحال حاضربرخي آمارها نشان مي‌دهد كه رشد بلاك‌چين هر ساله 100 درصد است كه اين آمار با رشد اينترنت در بيست ساله گذشته برابري مي‌كند. همچنين شركت‌هاي بزرگي مانند مايكروسافت استقبال خوبي از اين محصول داشته‌اند.
به نظر مي‌رسد بلاك‌چين يكي از تغييرات شگرف دنيا است و ما بايد با زيروبم آن آشنا شويم. چراكه كارشناسان معتقدند اين فناوري حيرت‌انگيز در آينده‌اي نزديك به تمام دنيا گسترش پيدا مي‌كند. نكته حائز اهميت اين است كه بلاك‌چين يكي از ابزارهاي اصلي نهادها، ادارات دولتي و شركت‌ها است.

** فعاليت بلاك‌چين در ايران
آينده خدمات‌رساني در دنيا بر بلاك‌چين و شبكه‌هاي مانند آن‌ خواهد بود كه ممكن است در سالهاي آينده با رشد فناوري رخ نشان دهد. رشد بلاك‌چين ساليانه بيش از صد درصد است. به‌طوري‌كه در مدت كوتاهي كه اين فناوري به ايران ورود كرده است تاكنون بيش از 20 هزارنفر براين بستر درحال فعاليت هستند.
معاونت علمي همواره تلاش‌هايي براي بسترسازي اين فناوري در ايران انجام مي‌دهد. چراكه معتقد است با ورود به بستر بلاك‌چين مي‌توان در حدود 70 حوزه فناوري را رشد داد. دستاوردهايي كه جهان امروز از آن بهره مي‌برد و ايران نيز از اين دهكده جهاني جا نمي‌ماند.
..................................................................
*معاون توسعه مديريت و جذب سرمايه معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري
منبع: isti.ir
۰ نفر