به گزارش، گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، ایران و چین از گذشته های دور تاكنون روابطی دوستانه را پیش برده اند و امروز در بسیاری از حوزه های سیاسی، اقتصادی و برخی مسائل مهم منطقه ای و بین المللی دیدگاه های مشترك و همسو دارند.
در روزهای اخیر، مسوولان كشورمان از جمله «علی لاریجانی» رئیس مجلس، «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه، «فرهاد دژپسند» وزیر اقتصاد و «بیژن نامدار زنگنه» وزیر نفت برای رایزنی با سران پكن به چین رفته اند. به دلیل اهمیت بررسی روابط تهران- پكن در مقطع كنونی، پژوهشگر ایرنا با «سید حسین ملائك»، سفیر پیشین ایران در چین به گفت و گو نشست.
وی سفر مسوولان پایه كشورمان به چین را اقدامی مثبت ارزیابی كرد و اظهار كرد: سفر مقامات كشورمان به چین، برنامه ای از قبل طراحی شده بود كه با توجه به نیاز ایران در این برهه از زمان انجام شد. مدیریت این سفر از جانب دولت چین انجام می شود و ارتباطی با سفر بن سلمان به این كشور ندارد. چین نهایت تلاش را در این سفرها انجام می دهد تا روابط با هر دو كشور را حفظ كند. چینی ها در بازار رقابت به دنبال این هستند كه چگونه می توانند بالانسی بین ایران و عربستان در رابطه تجاری داشته باشند و در واقع هر دو بازار را حفظ كنند.
به گفته وی، درآمد حاصل از فروش نفت ایران در كشور چین با انسداد روبرو است و این گفت وگوها می تواند تا حدودی در رفع این انسداد و دریافت كالاهای اساسی مورد نیاز كشور موثر باشد.
سفیر پیشین ایران در چین، در مورد تحریم های اعمال شده علیه ایران از طرف دولت آمریكا و سیاست دولت چین در این زمینه بیان داشت: چین تحریم های یك جانبه آمریكا را به رسمیت نمی شناسد و ظرفیت آن را دارد تا به صورت های مختلف روابط تجاری خود را با ایران نگاه دارد، یا حتی گسترش دهد. البته این حكم قطعی و مربوط به همه شركت ها و موسسات چینی نیست. ممكن است تعدادی از شركت ها و موسسات چینی از ترس جریمه هایی كه آمریكا ممكن است به دلیل دور زدن تحریم های ایران بر آنها تحمیل كند، رابطه خود را با ایران به حداقل برسانند.
وی در در مورد خواسته احتمالی دولت عربستان مبنی بر كاهش حجم مبادلات تجاری چین با ایران بیان داشت: این موضوع بستگی به میزان روابط تجاری ایران و چین دارد و هرگز فكر نمی كنم كه دولت چین به خواسته عربستان جامه ی عمل بپوشاند. چرا كه خواهان داشتن هر دو بازار مهم ایران و عربستان است.
ملائك در مورد خرید نفت ایران از سوی چین گفت: پكن برای استمرار خرید نفت از ایران دو انگیزه دارد؛ اول آنكه نفت خود را از طیفی از تولیدكنندگان مختلف تامین می كند و تنوع منابع را حفظ می كند تا آسیب پذیری خود را در برابر فراز و نشیب های بازار انرژی تا حد ممكن كاهش دهد. از طرف دیگر، واردات نفت خام از ایران به چینی ها اجازه می دهد كه ایران را به عنوان یك واردكننده كالاهای تولیدی خود، همواره حفظ كنند. در واقع نفت خام وارداتی چین تبدیل به اعتباری برای صادرات محصولات چینی به ایران می شود.
این تحلیگر مسایل سیاسی در مورد رفتار دولت چین در قبال ایران و آمریكا اظهار داشت: چین به عنوان یك قدرت درجه اول جهانی هم از بعد اقتصادی و هم از بعد سیاسی انگیزه های زیادی برای مقابله با آمریكا دارد. نكته مهم در این بحث آن است كه چین با آمریكا در مورد ایران مقابله می كند. اگر آمریكا با سیاست های خود دنبال تولید آشوب و بی ثباتی در ایران باشد، چینی ها قطعا انگیزه بیشتری برای مقابله با چنین سیاست هایی دارند و روسیه را هم در كنار خود می بینند. اما در شرایطی كه آمریكا بتواند چین را متقاعد كند كه اهداف منطقی یا قابل قبولی در مورد ایران دنبال می كند و نه در جست وجوی آشوب بلكه صرفا به دنبال تغییر رفتار ایران در سیاست های خاص است، چین برای رویارویی با آمریكا ملاحظه بیشتری خواهد داشت.
وی در مورد اینكه چینی ها شریك قابل اعتمادی در بازار رقابت اقتصادی هستند یا نه بیان داشت: دولت چین یك ابرقدرت اقتصادی است و ما در مقابل یك ابر قدرت باید معامله و معادله خرید را تنظیم كنیم تا بتوانیم در این فضای رقابت با وجود تحریم به اهداف مورد نظر خود دست پیدا كنیم.
ملائك در مورد مبادلات مالی و بانكی دو طرف گفت: چین در مورد دلار نمی تواند كمكی به ایران بكند. مبادلات دلاری كاملا با دخالت آمریكا انجام می شود و ایران در این زمینه گزینه ای ندارد. در مورد یورو نیز با كمك اتحادیه اروپا مسیرهایی ممكن است باز باشد البته با محدودیت های زیاد. در نتیجه شاید بخشی از درآمد صادرات نفت ایران را بتوان به حساب یورو از چینی ها گرفت. با این حال به تصور من بهترین راه موجود بین ایران و چین استفاده از ارز ملی دو كشور است.
پژوهش**ر.ت**9279
تهران- ایرنا- پكن طی روزهای گذشته پذیرای مسوولان جمهوری اسلامی ایران بوده است. به گفته سفیر پیشین ایران در چین، این كشور انگیزه های مهمی برای مقابله با رفتارهای خصمانه واشنگتن علیه تهران دارد.