وجود جسم نحیف و خموده در خانه های كارتنی، زیر پل ها و ویرانه های شهر، منظره ای آشنا برای شهروندان است كه منظرساز آن انسان هایی هستند كه روزی سرشار از شور و نشاط بودند اما با افتادن به دام اعتیاد، دچار روزگاری ناخوش شده اند.
افرادی كه جرم آنان غفلت از زندگی و محكومیت شان طرد از اجتماع است و چنانچه سامان نیابند می توانند زمینه ساز بیش از 50 درصد از جرایم باشند.
به اعتقاد كارشناسان و متولیان این حوزه، برای جمع آوری و ساماندهی معتادان متجاهر همه دستگاه های مرتبط باید همكاری كنند و طرح ساماندهی از مرحله جمع آوری تا درمان و بازگشت به جامعه و اشتغال آنان باید به صورت سازمان یافته و با حمایت های همه جانبه اجرا شود تا نتیجه آن به دور باطل ختم نشود.
بر اساس اعلام نهادهای رسمی، حدود 70 هزار معتاد متجاهر در كشور وجود دارد كه بر پایه ماده 16 اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر باید در مراكز اجباری ترك اعتیاد درمان شوند.
در استان خراسان رضوی نیز حدود 135 هزار معتاد وجود دارد كه 90 هزار نفر آنان در مشهد زندگی می كنند كه پنج درصد آنها را معتادان متجاهر و كارتن خواب تشكیل می دهند.
* ساماندهی 2500 معتاد كارتن خواب
معاون امور پیشگیری اداره كل بهزیستی خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: 20 خرداد پارسال مسئولیت مراكز مشمول ماده 16 یا كمپ های ترك اجباری اعتیاد به سازمان بهزیستی واگذار شد و در این خصوص ستاد مبارزه با مواد مخدر فقط نقش سیاستگذاری در این زمینه دارد.
مسعود هنربخش افزود: اكنون 11 مركز ترك اجباری ماده 16 در این استان دایر و فعال است كه هر مركز به یك گروه كامل درمان شامل پزشك، روانشناس، روانپزشك و مددكار مجهز است و یكی از این مراكز نیز به زنان معتاد متجاهر اختصاص دارد.
وی با اشاره به ساماندهی دست كم 2500 معتاد كارتن خواب از ابتدای امسال تاكنون اظهار داشت: روند درمان و ترك اعتیاد این افراد سه تا شش ماه است.
او گفت: پارسال 62 هزار نفر به مراكز درمان و ترك اعتیاد بهزیستی در مناطق مختلف خراسان رضوی مراجعه كردند كه اغلب آنان 17 تا 65 سال داشته و 10 درصد آنها زن بودند.
هنربخش افزود: در مجموع 443 مركز درمان و ترك اعتیاد در این استان شامل 333 كلینیك سرپایی، 80 كمپ، 10 مركز گذری، 6 سرپناه، 2 مركز اجتماع درمان مدار، یك كلینیك دولتی و 11 مركز ماده 16 (معتادان متجاهر) فعال است.
* مشكلات اعتباری
معاون امور پیشگیری اداره كل بهزیستی خراسان رضوی ادامه داد: اعتباری كه سازمان بهزیستی كشور و ستاد مبارزه با مواد مخدر برای ساماندهی معتادان متجاهر به استان اختصاص می دهند برای ساماندهی 400 بیمار در ماه است و این در حالی است كه ماهانه حدود 2400 بیمار در مراكز این استان پذیرش می شوند.
هنربخش گفت: امسال در حوزه ساماندهی معتادان 35 میلیارد ریال به بهزیستی استان اختصاص یافته است و روزانه حدود 160 هزار ریال برای درمان هر نفر در مراكز ترك اعتیاد هزینه می شود.
وی افزود: اگر حمایت اعتباری از سوی دستگاه های مرتبط نظیر شهرداری انجام نشود برای ساماندهی معتادان به ویژه در تعطیلات نوروز مشكل خواهیم داشت چرا كه مراكز ترك اعتیاد در آستانه ورشكستگی هستند.
معاون امور پیشگیری اداره كل بهزیستی خراسان رضوی تاكید كرد: شهرداری مشهد همان گونه كه به زیباسازی منظر شهری و گل كاری به ویژه در ایام نوروز اهتمام دارد باید به جمع آوری و ساماندهی معتادان متجاهر نیز كمك كند.
هنربخش اظهار داشت: شهردار پیشین مشهد اوایل سال جاری در بازدید از مراكز ترك اعتیاد بهزیستی قول تخصیص 20 میلیارد ریال برای این مراكز و تحقق شهر بدون معتاد متجاهر داد اما از این مبلغ فقط سه میلیارد ریال پرداخت شده است.
وی گفت: معتادان كارتن خواب باید به چرخه زندگی بازگردند، اعتیاد درمان دارد لذا مسئولان باید خود را از قید و بندهای قانونی رها كنند و نگاه انسانی به مراكز تبصره 16 ترك اعتیاد داشته باشند.
* نبود اشتغال علت بازگشت به اعتیاد
هنربخش با بیان این كه نبود اشتغال اصلی ترین علت بازگشت دوباره معتادان بهبود یافته به سوی اعتیاد است افزود: تا دستگاه های متولی اشتغال به این موضوع توجه نكنند بازپروری و ساماندهی معتادان اثربخش نخواهد بود.
وی اظهار كرد: در این راستا توانمندسازی، آموزش و ارائه خدمات مددكاری به معتادان بهبود یافته با هدف بازگشت آنان به جامعه جزو كارهای مهم و با اولویت سازمان بهزیستی قرار گرفته است.
وی ادامه داد: همچنین با اقدام های انجام شده از ابتدای امسال 180 معتاد بهبود یافته در واحدهای تولیدی و كارخانه های استان مشغول به كار شده اند.
هنربخش گفت: بهزیستی به تنهایی متولی ساماندهی معتادان متجاهر و كارتن خواب نیست و سایر دستگاه های مرتبط نیز باید در این زمینه كمك كنند.
* كمك شهرداری به بازتوانی و اشتغال بهبودیافتگان
سرپرست معاونت خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد نیز از حمایت های شهرداری از اجرای طرح ساماندهی معتادان متجاهر و اشتغال آنان خبر داد.
مهدی یعقوبی به خبرنگار ایرنا گفت: همان گونه كه به اداره كل بهزیستی استان اعلام كرده ایم از تمام ظرفیت ها برای حمایت و توانمند سازی بهبودیافتگان استفاده می كنیم.
وی افزود: متعهد شده ایم تا حد امكان دوخت لباس كارگران حوزه خدمات شهری را به مركز دوخت لباس بهبود یافتگان بهزیستی بسپاریم كه در نخستین گام این مركز دوخت یك هزار دست لباس را برعهده گرفته است.
وی اظهار داشت: علاوه بر آن 100 نفر از بهبودیافتگان در تولید گونه های گیاهی و گل كاری های سطح شهر به كار گرفته شده اند.
یعقوبی افزود: در حوزه اعتباری نیز این معاونت قرارداد پرداخت هفت میلیارد و 500 میلیون ریال را با بهزیستی منعقد كرده كه بخشی از آن پرداخت شده و مابقی نیز تا پایان امسال پرداخت می شود.
وی اظهار كرد: به ازای هر معتاد كه از سطح شهر جمع آوری و به مراكز درمان بهزیستی منتقل می شود روزانه 160 هزار ریال پرداخت می گردد.
او گفت: در مجموع شهرداری برای كمك و بهبود وضعیت بهبودیافتگان و اشتغال آنان شرایطی را در عرصه خدمات شهری و فضای سبز فراهم كرده است و امیدواریم بتوانیم از توان آنان در عرصه های دیگر نیز استفاده كنیم.
* اختصاص 20 میلیارد ریال توسط شهرداری
عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر مشهد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: برای كمك به ساماندهی معتادان متجاهر هفته گذشته در نشست علنی شورای اسلامی شهر مشهد تخصیص 20 میلیارد ریال توسط شهرداری به ساماندهی معتادان متجاهر بررسی و تصویب شد.
علیرضا شهریاری افزود: با تایید این مصوبه در فرمانداری مشهد، این اعتبار تا پایان امسال برای كمك به ساماندهی معتادان متجاهر به بهزیستی تخصیص می یابد.
وی با اشاره به وجود حدود پنج هزار معتاد متجاهر در مشهد، اظهار داشت: حدود دو هزار و 500 نفر از این تعداد جمع آوری و زیر درمان قرار دارند كه با حمایت و كمك همه مسئولان و نهادهای متولی بستر برای پاكسازی جامعه از معتادان متجاهر فراهم می شود.
او گفت: هزینه ها و كارهای حمایتی و توانمندسازی در مرحله پس از درمان معتادان و بازگشت آنان به اجتماع كم اهمیت تر از ساماندهی و درمان معتادان نیست و چنانچه نهادهای متولی، خیران و سازمان های مردم نهاد در این زمینه یاری كنند شاهد تكرار دور باطل چرخه ساماندهی و درمان معتادان نخواهیم بود.
7505/ 6053
مشهد - ایرنا - معتادان متجاهر همچون زخمی بر چهره شهرها نقش بسته اند، زخمی كه مرهم آن حمایت خیران، دست اندركاران و نهادهای متولی برای بازگشت آنان به زندگی است.
