به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، چهارمین و آخرین نشست از سلسله نشست‌های «مهر آیین» كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان در راستای معرفی نویسندگان ایرانی، به معرفی هوشنگ مرادی كرمانی داستان نویس و فیلم‌نامه‌نویس، نامزد جایزه ادبی «آسترید لیندگرن» از سوی شورای كتاب كودك اختصاص یافت.
هوشنگ مرادی كرمانی، نامزد جایزه آسترید لیندگرن در این مراسم گفت: نمی‌خواهم قهرمان‌بازی درآورم اما متأسفانه به نظر می‌رسد بچه‌های ما همیشه به ابزاری در اختیار حكومت‌ها تبدیل شده‌اند و تصور می‌شود كه كودك باید زیر بال حكومت‌ها شكل گیرد كه البته غلط است. زمانی می‌گفتند مجید دروغ می‌گوید، بی‌ادب است و با دخترهای همسایه اختلاط می‌كند و با همین توجیه جلوی این كتاب را گرفتند. تا این‌كه قصه‌های مجید مورد توجه افرادی چون مهندس علاقه‌مندان قرار گرفت و گفت ما به آن چه مجید می‌گوید نیاز داریم، مجید از امید و شادی حرف می‌زند.
** مرادی كرمانی: بیچارگی امروز بچه‌های ما نتیجه بی‌تدبیری گذشته است
این نویسنده كودك ادامه داد: مجید می‌گوید بچه‌های ایرانی باید با شادمانی بزرگ شوند و این‌گونه، مقاومت‌ها شكست. آن زمان در كشور جمعیت كودك و نوجوان، حدود 18 میلیون نفر بود. آیا آن زمان هیچ‌كدام دروغ نمی‌گفتند؟ امروز بیچارگی بچه‌های ما نتیجه بی‌تدبیری آن روزهاست. آن‌قدر نصیحت كردیم و شعار دادیم كه نگذاشتیم بچه‌ها داستان بخوانند و از داستان‌ها لذت ببرند، بخندند و شادی كنند.
مرادی كرمان افزود: ما باید در كتاب‌های كودك و نوجوان مطالبی را بگوییم كه بچه‌ها به آن علاقه‌مند شوند. كتاب‌های بچه‌ها، كتاب‌های فقه نیست! چرا نویسندگان ما قهر كرده‌اند و بیشتر كتاب‌ها در بازار كتاب، ترجمه است؟! دنیای امروز دنیای مجازی است، دنیای كودكان ما عوض شده است. آموزش و پرورش باید به ادبیات كودك و نوجوان توجه بیشتری داشته باشد و بچه‌های ما را برای زیستن در آینده، با شادمانی و سربلندی پرورش دهد تا آنان بتوانند در این دنیا واقعاً اهل زندگی باشند.
** مرادی كرمانی قهرمانی است كه قربانی شد
محمدهادی محمدی، عضو مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات كودكان و نوجوانان، دلایل معرفی هوشنگ مرادی كرمانی، برای دریافت جایزه‌های جهانی را شرح داد و گفت: از نظر ما هوشنگ مرادی كرمانی در سطح‌بندی ادبیات كودك و نوجوان ایران، بالاترین جایگاه را دارد. گاهی نویسنده‌ای با كار زیاد در جامعه خود توفیق پیدا می‌كند اما كتاب‌هایش از مرزها فراتر نمی‌روند. آثار كرمانی این ویژگی را داشت و توانست به صورت طبیعی ترجمه شود و مورد استقبال عموم قرار گیرد. هوشنگ مرادی كرمانی و آثارش در هر اجتماع و فرهنگی همین ویژگی را دارند و خواهند داشت، چنین نویسنده‌ای می‌تواند به عنوان نویسنده‌ای جهانی شناخته شود اما چرا ما نتوانستیم افتخار به حق جایزه‌ای مثل جایزه هانس كریستین اندرسون را به او بدهیم؟!
محمدی افزود: واقعیت آن است كه در جامعه ما دوگانگی قهرمانِ قربانی وجود دارد. ما جامعه‌ای سنتی داریم كه كرمانی در ادبیات كودك آن قهرمان است. او با ویژگی‌های خود چهره ملی است و البته قهرمان هم هست و این پیوندی ناگسستنی است اما ما در بحث اندرسون پارامترهایی را داریم كه می‌تواند نویسنده‌ای را پایدار كند. در جایزه اندرسون گفته می‌شود كه نویسنده‌ای كه تأثیر پایدار می‌گذارد و در خلق ارزش‌های جامعه مؤثر است و مرادی به این جایگاه رسیده است.
وی ادامه داد: من فكر می‌كنم ما نتوانسته‌ایم او را به درستی پشتیبانی كنیم. اگر او این جایزه را 15 سال پیش گرفته بود الان مثل فرهاد حسن‌زاده، خیلی راحت می‌توانست این مسیر را طی كند، چون جهان به این باور می‌رسید كه جامعه ما محل پرورش تك‌ستاره‌هاست، ما نتوانستیم این كار را كنیم اما چینی‌ها توانستند. چینی‌ها در طی سال‌های 2000 تا 2010 الگوریتم جایزه‌های جهانی را كشف كردند اما ما هنوز این الگوریتم را كشف نكرده‌ایم.
محمدی افزود: این بدترین اشتباهی است كه ما كرده‌ایم، اگر پشت‌سر مرادی كرمانی بودیم او قهرمانی قربانی نمی‌شد و من از آنچه اتفاق افتاده متأسفم. ما در صف قهرمان قربانی‌ها هستیم، باید كاری كنیم، گرچه این فرصت را از هوشنگ مرادی كرمانی گرفتیم. به هر حال آقای كرمانی شما شایسته جایزه‌های جهانی هستید.
** كرمانی فقط یك نویسنده نیست بلكه انسانی دردمند، فرهیخته و صاحب سبك است
معصومه انصاریان، محقق و نویسنده، به نقش زنان در داستان‌های مرادی كرمانی اشاره و بیان كرد: سخن گفتن درباره آثار این نویسنده مشهور و محبوب كار آسانی نیست. كرمانی فقط یك نویسنده نیست بلكه انسانی دردمند، فرهیخته و صاحب سبك است. او با زبانی ساده و شیرین، با روح كودكی و صداقتی كه از جنس رفتار اجتماعی و منش اوست، با مخاطب ارتباط برقرار می‌كند. در شخصیت او نوعی یكپارچگی دیده می‌شود كه به شدت قابل احترام است.
این پژوهشگر افزود: هوشنگ مرادی كرمانی نویسنده‌ای واقع‌گراست، او برای خلق آثارش سختی‌های زیادی كشیده اما مهم این است كه آنچه از ذهن او بر قلمش جاری می‌شود باوجود تلخ بودن، شیرین و دوست‌داشتنی است و به صورت خودجوش در قلم او ظاهر می‌شود. او قصه پر از درد زندگی خود را می‌نویسد اما این زندگی را آن‌گونه كه خودش دوست دارد برای بچه‌ها ترسیم می‌كند، تلخی كه با شیرینی ساخته شده است.
**نگاهی به زندگی و آثار هوشنگ مرادی كرمانی
هوشنگ مرادی كرمانی در سال 1323 در یكی از روستاهای كرمان متولد شد. او فعالیت هنری‌اش را در سال 1٣٤٠ با رادیو كرمان آغاز كرد و پس حضور در دانشكده هنرهای دراماتیك تهران نیز همكاری با رادیوهای پایتخت را ادامه داد.
اولین آثار او در سال 1347 و در مجله خوشه منتشر شد، پس از آن قصه‌های مجید را برای برنامه «خانواده» رادیو ایران نوشت و این قصه‌ها، جایزه مخصوص «كتاب برگزیده سال1364» را برای او به ارمغان آورد.
برخی از آثار مرادی كرمانی به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، هلندی، عربی و ارمنی ترجمه شده و هم چنین هجده فیلم تلویزیونی و سینمایی بر اساس داستان‌های او به تصویر درآمده است.
برخی از آثار مرادی كرمانی؛ «قصه‌های مجید» در پنج جلد، «بچه‌های قالی‌باف‌خانه»، «چكمه»، « مهمان مامان» و....
وی در سال 1397 به همراه سه نویسنده دیگر، از سوی انجمن نویسندگان كودك و نوجوان ایران به عنوان نامزد بخش نویسندگی جایزه ادبی آسترید لیندگرن 2019 معرفی شده است.
جایزه آسترید لیندگرن یكی از جایزه‌های بسیار معتبر بین‌المللی در رشته ادبیات كودك و نوجوان است، این جایزه پس از مرگ آسترید لیندگرن در سال 2002 هر سال به بهترین برنامه یا برترین افراد در رشته ادبیات كودك و نوجوان اهدا می‌شود و مبلغ آن پنج میلیون كرون سوئد است.
آسترید آنا امیلیا لیندگرن (Astrid Anna Emilia Lindgren) نویسنده سوئدی كتاب‌های كودكان و نوجوانان بود كه در سال 2002 در سن 90 سالگی درگذشت، تعداد زیادی از كتاب‌هایش به 85 زبان ترجمه و در بیش از 100 كشور جهان منتشر شده است.
«پی‌پی جوراب بلند» از جمله آثار معروف و شناخته شده این نویسنده است.
فراهنگ**9211** 9053
تهران- ایرنا- مرادی كرمانی، نویسنده نام آشنای ادبیات كودك به شهادت منتقدان و پژوهشگران ادبیات كودك، انسانی دردكشیده، فرهیخته و صاحب سبك است كه چهره ملی ایران زمین به شمار می‌رود.
