هزار روز اول زندگی، اولین و مهم ترین دانشگاه برای هر شخص

نوذر نخعی روز یكشنبه در گفت گو با خبرنگار ایرنا افزود: به عقیده صاحب‌نظران اگر كشورها و خانواده ها، بخش اعظم سرمایه گذاری و وقت خود را، صرف كودكان سنینِ صفر تا 8 سالگی نمایند، در سال های آینده بیشترین محصول را برداشت خواهند كرد.
این پژوهشگر مهم ترین زمان سنی را كه می شود روی آن سرمایه گذاری كرد سنین صفر تا هشت سالگی با محوریت هزار روز اول عنوان كرد و گفت: به ازای هر یك دلار سرمایه‌گذاری در این سنین، شاهد 3 تا 17 دلار بازگشت سرمایه خواهیم بود.
نخعی در ادامه بیان داشت: این مدت زمان یكهزار روز اول زندگی تأثیرات بسیار عمیق و ماندگاری بر سلامت جسمی و روانی انسان دارد و خانواده‌ها باید این روزهای طلایی و تكرار نشدنی را در قبال فرزندانشان دریابند.
استاد پزشكی اجتماعی مركز تحقیقات علوم اعصاب كرمان افزود: بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت بسیاری از ناخوشی های جسمانی و مشكلات رفتاری دورانِ بزرگ‌سالی، ریشه در كودكی به‌ویژه 'یكهزار روز اول' دارند.
وی با اشاره به نظریه ریشه های تكاملی سلامت و بیماری كه دانشمندان متعددی به آن اعتقاد علمی و راسخ دارند گفت: نطفه بسیاری از بیماری ها در دوره جنینی و بعد از آن، در ماههای اول تولد منعقد می گردد به‌ طوری‌كه از این دوران به‌عنوان برنامه‌نویسی جنینی یاد می كنند و از آنچه در هزار روز اول بر كودك می گذرد می توان آینده وی را به لحاظ سلامت جسمی، روانی و اجتماعی پیش بینی كرد.
نخعی در ادامه با بیان اینكه شرایط عاطفی پیرامونی دوران جنینی و شیرخوارگی، تأثیر قابل توجهی بر كاركرد عاطفی مغز همچون تفكر، تاب‌آوری و مدیریت استرس‌ها در آینده دارد گفت: عوامل محیطی نیز بر مغز تأثیر گذاشته و به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم سایر اندام های بدن از قبیل دستگاه گوارش، قلبی عروقی و سیستم ایمنی بدن را تحت‌الشعاع قرار می دهد.
وی تصریح كرد: ریشه بسیاری از بیماری ها را باید در هزار روز اول جستجو نماییم و برای آنكه از این دوران طلایی جهت تضمین سلامت جسم و روان كودك خود حداكثر بهره را ببریم لازم است در سه حیطه سلامت روانی و عاطفی، تغذیه‌ای و سلامت جسمی خانواده حساسیت های لازم را نشان دهیم.
نخعی افزود: استرس مادر در دوران بارداری كه بر اثر عوامل درون یا بیرون از خانواده به وجود آمده می تواند تأثیرات موثری بر سلول‌های بدن جنین گذاشته و موجب بروز بیماری های بسیار مهمی در كودكی و حتی سال‌های بعد از كودكی یعنی نوجوانی و بزرگ‌سالی شود.
وی در ادامه عواملی همچون آرامش در خانه، دلبستگی ایمن، تغذیه سالم، فعالیت فیزیكی، بازی ها، جنب‌ و جوش كودكانه در دوران كودكی را نیز در پیشگیری از اختلالات مؤثر دانست.
این استاد دانشگاه همچنین در ادامه به نقش منفی و مخرب بازی های رایانه ای و فیلم ها به‌ ویژه در دو سال اول زندگی اشاره كرد و گفت: این بازی ها و فیلم ها در افزایش مشكلات رفتاری نقش مهمی را ایفا می‌كنند كه نباید نادیده گرفته شوند.
نخعی اضافه كرد: با توجه به تحقیقات اخیر، نقش پدر را در فرایند رشد كودك مهم است و پدر با حمایت و مشاركت خود به‌ویژه در دوران بارداری همسر علاوه بر افزایش قابلیت‌های شناختی و توانمندی‌های اجتماعی كودك در پیشرفت تحصیلی، خودكنترلی و عزت‌نفس كودك نیز نقش مهمی را دارد.
وی همچنین تماس كودك با طبیعت را نیز بر سلامت جسم و روان كودك مهم و مثبت عنوان كرد و گفت: برنامه ریزی عملكرد بخش اعظم بدن تا پایان هزار روز اول به پایان می رسد.
نخعی در ادامه اظهار داشت: هزار روز اول حساس ترین مرحله زندگی نسبت به شرایط اقتصادی و فقر خانواده است، البته چنین حساسیتی به فقر و شرایط محیطی، در سال های بعدی دیده نمی شود لذا حمایت اجتماعی خانواده‌های آسیب پذیر در این دوران اهمیت دوچندانی دارد.
وی افزود: دوره قبل از تولد فرصت خیلی خوبی برای اصلاح سبك زندگی و آموزش یافتن والدین است لذا تمام تغییرات در سبك زندگی از تغذیه سلام و فعالیت فیزیكی گرفته تا صبوری و گذشت در روابط زناشویی بهتر است در این دوران به فعل رسیده و با تمرین در وجود زن و شوهر تا حد امكان نهادینه شود.
وی در پایان از اجرای برنامه مشترك با حمایت وزارت بهداشت درمان و علوم پزشكی و وزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی در شهرستان زرند نام برد و گفت: زرند در كشور پایلوت اجرای برنامه رشد و تكامل همه جانبه كودكان صفر تا هشت ساله شده است.
این كارشناس هدف از اجرای این طرح را رشد و تكامل همه جانبه اوان كودكی 0 تا 8 سال از مسیر آگاهی بخشی به خانواده ها و حساس نمودن آنان به اهمیت موضوع دانست و گفت: امیدواریم بتوانیم با اجرای این یرنامه در آینده نسلی مولد و با نشاط را تحویل جامعه دهیم.
9889/ 5054