به گزارش چهارشنبه گروه اخبار علمی ایرنا، موادی كه منجر به واكنش آلرژیك می‌شوند، آلرژن نام دارند. این مواد می‌توانند مو، پشم، پر یا خز حیوانات، گرده، چمن، و گِل و لای باشد.
آلرژن‌ها در مواد غذایی، نوشیدنی‌ها و محیط زیست یافت می‌شوند و بسیاری از آن‌ها كاملا بی‌ضرر هستند و در اغلب افراد هیچ اثری ندارند.
اگر فرد به یك ماده حساس باشد، سیستم ایمنی آن ماده را یك عامل خارجی و بیماری‌زا قلمداد می‌كند و تلاش می‌كند تا آن را حذف كند. دلیل واكنش‌های آلرژیك سیستم ایمنی همین است.
** مهمترین علائم آلرژی
دلیل تورم و قرمزی پوست هنگام آلرژی این است كه سلول‌های ایمنی بدن آنزیمی ترشح می‌كنند كه باعث تورم بافت‌ها و گشاد شدن عروق خونی می‌شود. همچنین این آنزیم می‌تواند باعث بروز مشكلات تنفسی، شوك و حمله قلبی شود. دلیل تمام واكنش‌های آلرژیك همین آنزیم است و میزان آن در زنان بیشتر از مردان است.
علاوه بر این آلرژی باعث ترشح هیستامین می‌شود كه عامل اصلی آب‌ریزش بینی و تولید اشك است.
علائم و نشانه‌های آلرژی بسته به نوع آلرژن متفاوت است. واكنش‌های آلرژیك ممكن است در روده، پوست، سینوس‌ها، راه‌های هوایی، چشم و بینی رخ دهد. علائم آلرژی ممكن است با شرایط پزشكی دیگر اشتباه شود، برای مثال علائم تب یونجه بسیار شبیه سرماخوردگی ساده است.
در ادامه این گزارش به مهمترین نشانه‌های آلرژی مرتبط با آلرژن خاص اشاره شده است.
- گرد و غبار و گرده گیاهان
گرفتگی بینی، خارش چشم و بینی، آب‌ریزش بینی، متورم شدن چشم و جاری شدن اشك و سرفه‌های مداوم از مهمترین پاسخ‌های سیستم ایمنی به گرد و غبار و گرده هستند. پوسته شدن پوست، خارش و ایجاد بثورات از جمله مهمترین علائم پوستی این عارضه به شمار می آید.
- غذاها
آلرژی غذایی و آلرژی فصلی رایج‌ترین نوع آلرژیست. تخم مرغ، انواع آجیل، بادام زمینی، شیر، گندم، سویا، ماهی و صدف از جمله بیشترین غذاهایی هستند كه واكنش‌های آلرژیك به همراه دارند.
استفراغ، تورم زبان، سوزش دهان، تورم لب، صورت و گلو، شكم درد، تنگی نفس، مشاهده خون در مدفوع (به ویژه در كودكان)، خارش دهان و اسهال از جمله مهمترین علائم آلرژی غذایی هستند.
- گزیدگی حشرات
زهر حشرات از دیگر موارد آلرژی زا محسوب می‌شود كه با علائمی چون خس خس سینه، تورم و خارش ناحیه گزش، كاهش ناگهانی فشار خون، تنگی نفس، سرگیجه، سرفه، اضطراب و عصبی‌شدن بیمار و ایجاد بثورات پوستی همراه است.
- داروها
آلرژی دارویی یكی دیگر از اشكال متداول این عارضه است كه می‌تواند با علائمی مانند بثورات پوستی، خارش پوست، تورم دهان، لب و زبان و تنگی نفس همراه باشد.
** آنافیلاكسی
آنافیلاكسی یك واكنش آلرژیك جدی است كه به‌طور ناگهانی آغاز می‌شود و می‌تواند منجر به مرگ شود. در صورت مشاهده این حالت باید در كمترین زمان ممكن به پزشك مراجعه شود.
این نوع واكنش آلرژیك علائم مختلفی نشان می‌دهد كه می‌تواند چند دقیقه تا چند ساعت به طول انجامد.
علائم آنافیلاكسی :
- احساس سوزش و خارش در سراسر بدن
- تورم بافت‌ها
- تورم زبان و گلو و لب
- ایجاد لكه‌های آبی روی پوست به دلیل كاهش اكسیژن
- آب‌ریزش بینی
- تنگی نفس و خس خس سینه
- احساس درد هنگام بلع غذا
- سرفه شدید
- اسهال
- اُفت فشار خون
- كاهش یا افزایش ضربان قلب
- شكم درد
- عصبی‌شدن و مشاهده خشونت در بیمار
- سرگیجه و غش
- احساس درد در ناحیه لگن
- از دست دادن كنترل مثانه
- اسهال و استفراغ
در صورت مشاهده این علائم مراجعه به پزشك ضروری است.
** جلوگیری و درمان آلرژی
معمولا پزشكان اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی‌زا و استفاده از داروهای آنتی هیستامین را توصیه می‌كنند. خواب كافی، تنفس عمیق و ورزش یوگا، اجتناب از عوامل تحریك‌كننده از قبیل علف، گیاهان، حیوانات خانگی و انواع آفت كش‌ها از مهمترین روش‌های كنترل آلرژی هستند
شایع ترین روش درمان آلرژی، ایمونوتراپی آلرژن یا تزریق آلرژی نام دارد كه حساسیت را نسبت به مواردی مانند گربه، زنبور یا گرده گیاهان كاهش می دهد.
** جدیدترین یافته‌های علمی مرتبط با آلرژی
- محققان آلمانی چندی قبل روشی را توسعه داده‌اند كه در آن مواد آلرژن درون بسته‌ای از نانوذرات قرار می‌گیرند و پس از ورود به بدن به آرامی آزاد شده و به سلول‌های هدف می‌رسند. در واقع این روش سیستم ایمنی را به مرور به تحمل آلرژن عادت می‌دهد. این روش موجب كاهش عوارض جانبی ایمونوتراپی آلرژن از جمله شوك آنافیلاكتیك می شود.
- مطالعات محققان كلینیك كودكان اوهایو نشان می‌دهد كه مصرف ماهی‌های چرب به بهبود آلرژی در كودكان كمك می كند.
- مطالعات محققان موسسه ملی آلرژی و بیماری های عفونی آمریكا نشان می‌دهد كه واكنش‌های آلرژیك زنان بسیار شدیدتر از مردان است و دلیل آن نیز هورمون استروژن است.
- محققان دانشگاه گوتنبرگ سوئد احتمال می‌دهند كه ماشین ظرفشویی، كودكان را مستعد آلرژی و اگزما می‌كند. هنوز دلیل قطعی این موضوع مشخص نیست ولی احتمال می‌رود كه قرص یا پودر استفاده شده در ماشین و هوای مرطوب ایجاد شده، باعث بروز آلرژی باشد.
** متولدین پاییز و زمستان بیشتر در معرض آلرژی هستند
- مطالعات محققان دانشگاه ساوتهمپتون در انگلستان نشان می‌دهد فصل تولد تاثیر مستقیمی در احتمال ابتلا به آلرژی دارد و احتمال ابتلا به انواع آلرژی در متولدین پاییز و زمستان بیشتر است.
- پژوهش دیگری نشان می‌دهد رژیم غذایی پر فیبر حاوی ویتامین A، باكتری‌های روده را به گونه‌ای تغییر می‌دهد كه در كاهش آلرژی غذایی موثر است.
الگوی میكروبی روده در نوزادان یك تا سه ماه، مهمترین عامل در بروز واكنش های آلرژیك در دو سالگی و آسم در چهار سالگی است. این مطالعه نشان می دهد اكوسیستم میكروبی مختل كننده در كودكان پرخطر، مولكول هایی تولید می كند كه منجر به كاهش سلول های ایمنی بازدارنده آلرژی می شود. محققان احتمال می دهند كه كاهش این سلول ها دلیل اصلی بیش فعال شدن سیستم ایمنی و التهاب مزمن ریه و آسم است.
پژوهشگران بر این باورند كه تنها راه جلوگیری از آلرژی و آسم در كودكان، مداخله زودهنگام در چرخه میكروبی روده است و احتمال می دهند كه بازمهندسی جامعه میكروبی در نوزادان می تواند یك راه حل موثر باشد.
از طرفی این مطالعه نشان می دهد زایمان طبیعی و تغذیه با شیر مادر از مهمترین عوامل سلامت باكتری‌های روده در نوزاد است؛ به علاوه نگهداری حیوانات خانگی احتمال ابتلا به آسم و آلرژی را افزایش می دهد.
بر اساس گزارش مركز كنترل و پیشگیری از بیماری ها، آلرژی ششمین علت بیماری های مزمن در آمریكا است و بیش از 50 میلیون نفر به آلرژی مبتلا هستند و انواع آلرژی سالیانه بیش از 18 میلیارد دلار هزینه در بردارد.
علمی**9259** 1055
تهران- ایرنا- آلرژی پاسخ و واكنش حساس سیستم ایمنی به موادی است كه به بدن وارد یا در تماس با بدن قرار می‌گیرند. آلرژی غذایی و فصلی شایع‌ترین اَشكال آلرژی هستند.
