به گزارش ایرنا، سرزمین لرستان بر اساس تعداد آثار و بناهای موجود باستانی و تاریخی به سه دوره پیش از تاریخ، دوره ایران باستان و دوره اسلامی تقسیم می شود.
برخی از این آثار شامل نقاشی ها، كنده كاری های داخل غارها و آثار بجای مانده از مردم این سرزمین نظیر اشیای مفرغی و سفالینه بیانگر آن است كه بیش از 40 هزار سال پیش در لرستان زندگی وجود داشته به گونه ای كه بیش از 250 غارمسكونی و پناهگاه صخره ای نظیر غارهای 'پاسنگر' ، 'یافته'، غار 'كوگان' و غار شگفت انگیز 'كلماكره' زینت بخش آثار كهن این سرزمین است.
همچنین غارهای منقوش پیش از تاریخ مانندغار هومیان یك ، هومیان 2 ، میرملاس كوهدشت و دوشه بخش چگنی خرم آباد نیز مورد توجه كاوشگران و باستان شناسان قرار گرفته و هر روز برگ زرینی از تاریخ پرافتخار این مرز و بوم نمایان تر می شود.
بناهای تاریخی شگفت انگیز این استان همچون قلعه فلك الافلاك، پل شكسته، گرداب سنگی، سنگ نبشته و مناره آجری از جمله بناهای تاریخی است كه در خرم آباد مركز استان لرستان از عهد ساسانی و پیش از آن در این سرزمین همچون نگینی درخشان زینت بخش چشمان رهگذران و مردم علاقمند به تاریخ ایران زمین است.
به گفته كارشناسان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان وجود بناهای تاریخی و مناظر منحصر بفرد در استان لرستان باعث شده كه سالانه بیش از چهار میلیون نفر برای دیدن این آثار به این استان سفر كنند.
دراین میان قلعه فلك الافلاك یكی از آثار باستانی منحصربفرد استان است كه از عهد باستان بر روی تپه ای صخره ای در كنار رودخانه ای خروشان در مركز استان لرستان بنا شده است.
این بنای تاریخی كه با نام قلعه دوازده برجی نیز معروف است بر فراز تپه ای مشرف به شهرخرم آباد واقع شده و چشم هر گردشگر و بیننده ای را به خود جلب می كند.
قلعه فلك الافلاك برجسته ترین اثر تاریخی لرستان بر بلندای تپه ای باستانی در مركز شهر خرم آباد واقع شده و در منابع تاریخی مكتوب با نام های متفاوت دژ شاپورخواست، سابرخاست، دزبر، قلعه خرم آباد و فلك الافلاك و از یادگارهای شهر كهن شاپور خواست است كه بنای اولیه آن را به زمان شاپور اول ساسانی در قرن سوم میلادی نسبت می دهند.
موزه این قلعه نیز پس از ثبت در فهرست آثار ملی كشور، فلك الافلاك نام گرفته و شامل بخش های مردم شناسی، هنرهای سنتی و باستانی شناسی می شود.
وسعت تقریبی این بنا حدود پنج هزار و 300 متر مربع، شامل هشت برج، دو صحن و 300 جان پناه بوده كه ارتفاع بلندترین دیوار تا سطح تپه 23 متر و از سنگ، آجر، خشت، ملات، گچ و آهك ساخته شده است.
**فلك الافلاك یادگار دوران ساسانیان
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان می گوید: شواهد تاریخی نشان می دهد كه قلعه فلك افلاك مربوط به دوره ساسانیان است كه در شهری بنام شاپور خواست در منطقه كنونی خرم آباد و در سده هفتم هجری بنا شده است .
سید امین قاسمی افزود: بر همین اساس قلعه فلك الافلاك یا دژ شاپوری در دوره ساسانی كاربرد حكومتی و نظامی داشته و از قرن ششم هجری پس از ساخته شدن شهر فعلی خرم آباد، قلعه در دوره قاجاریه بنام قلعه فلك الافلاك نامگذاری شده است .
وی اظهار داشت: در زمان محمدعلی میرزا معروف به دولتشاه یكی از حكام عهد قاجار این بنا مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و دیوانخانه و سربازخانه نیز در پایین قلعه احداث شده است.
وی ادامه داد: قلعه فلك الافلاك در دوره قاجار به دلایل مختلف مورد توجه قرار داشته و به صورت مقر حكومت و مركز اداری و نظامی منطقه بوده است.
قاسمی بیان كرد: قلعه فلك الافلاك با وسعت تقریبی پنج هزار و 300 متر مربع شامل هشت برج، دو صحن و 300 جان پناه است و ارتفاع بلندترین دیوار آن تا سطح تپه 23 متر است.
به گفته وی مصالح بكار رفته در این بنای زیبا و ارزشمند تاریخی عمدتا سنگ آجر، خشت و ملات گچ و آهك است.
وی اظهار داشت: در بحث استحكام بخشی قلعه نیز اقداماتی نظیرمحكم سازی كل پی و بنا و دیوار حفاظتی ضلع غربی بخش كنار خیابان 12 برجی انجام شده است.
قاسمی گفت: قلعه فلك الافلاك قدمت 2 هزار ساله دارد.
**موزه های اصلی لرستان در فلك الافلاك قرار دارند
مدیركل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: موزه هایی در استان داریم كه بخشی از آنها در حال مرمت است و قابل بهره داری و چندتایی در حال تجهیز است، موزه اصلی ما هم در قلعه فلك الافلاك واقع شده كه هم موزه مرم شناسی و هم موزه باستان شناسی است.
وی اظهار داشت: 70 پروژه مرمتی در سطح استان داشتیم كه در طول یكسال گذشته در همه اینها كارهای مرمتی خاصی صورت گرفته است و بودجه آنها هم اعتبارات عمرانی ملی بود.
قاسمی بیان كرد: در همین راستا بخشی از محوطه قلعه فلك الافلاك مرمت شد، كه باشگاه افسران ارتش نیز از چمله آن است.
وی ادامه داد: یكی از اقدامات خوبی كه مردم استان مطالبه گر آن هستند تملك عرصه های قلعه های فلك الافلاك است كه بخشی از آن در اختیار ارتش و بخشی در اختیار سپاه بود و هست.
وی عنوان كرد: تخلیه آنها تلاشی برای ثبت جهانی قلعه است.
** بازدید از قلعه فلك الافلاك در ایام نوروز امسال نسبت به سال قبل ١٠٠ درصد افزایش داشته است
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: تا پایان دی ماه امسال 337 هزار و 998 نفر از قلعه تاریخی فلك الافلاك بازدید كردند.
وی افزود: در سال گذشته 246 هزار و 44 نفر از این اثر تاریخی بازدید كرده بودند.
**اعتبار ساماندهی حریم قلعه فلك الافلاك خرم‌آباد اختصاص می‌یابد
استاندار لرستان نیز گفت: تمام منابع مورد نیاز برای ساماندهی قلعه تاریخی فلك الافلاك خرم آباد تا پایان امسال پیگیری و اختصاص خواهد یافت.
سد موسی خادمی گفت: ساماندهی حریم قلعه فلك الافلاك اولویت كاری استان است و امسال منابع مالی مورد نیاز برای ساماندهی عرصه و حریم این بنای ارزشمند بر اساس برنامه، در حال تامین است.
وی در رابطه با پرداخت مطالبات سپاه برای واگذاری حریم قلعه اظهار داشت: مجموع مطالبات باقی مانده سپاه حضرت ابوالفضل (ع) لرستان 400 میلیارد ریال است كه تاكنون 250 میلیارد ریال از این رقم تامین شده است.
استاندار لرستان ادامه داد: براساس تفاهم نامه منعقده و با پرداخت مطالبات، سپاه حضرت ابوالفضل (ع) لرستان تا پایان شهریور 98 عرصه قلعه فلك الافلاك را واگذار می‌كند.
خادمی در خصوص خانه تاریخی آخوند ابو و بافت تاریخی خرم‌آباد نیز بیان كرد: سال‌های گذشته اقدامات خوبی در این خانه تاریخی انجام شده اما برای استفاده از این مكان به عنوان یكی از عناصر گردشگردی شهر، اقداماتی مانند مرمت بنا و تملك پلاك‌های اطراف ضروری است.
وی بر لزوم استفاده بهینه از خانه‌های تاریخی تاكید كرد و گفت: تمام خانه‌های تاریخی خرم‌آباد برای استفاده با كاربری‌های فرهنگی، اقامتی و پذیرایی قابلیت واگذاری به بخش خصوصی را دارند كه این واگذاری علاوه بر كمك در حفظ بنا در معرفی تاریخ شهر نیز كمك می‌كند.
7274/6060
خرم آباد - ایرنا - دیار جاذبه های گردشگری لرستان یكی از استان های زیبا و باستانی كشور است كه آثار بجای مانده از ادوار گذشته زیادی را در دفتر تاریخ كهن خود جای داده است.
