به گزارش خبرنگار ايرنا ، در سايت تكثير گورخر ايراني استان يزد واقع در منطقه پنجانگشتي ابركوه، 23 رأس اين گونه جانوري زيست ميكنند، به همين علت به منطقهاي بسيار جذاب و مستعد براي توسعه صنعت گردشگري تبديل شده است.
در اين منطقه ظرفيتهاي طبيعي زيادي براي بازديد گردشگران داخلي، خارجي و دوستداران طبيعت با توجه به حضور گورخرها فراهم است .
علاوه بر مسافران و گردشگران نوروزي ، دوستداران و علاقهمندان به طبيعت ميتوانند ، از سايت تكثيرگورخرايراني كه از طبيعت جالب و قشنگ منطقه برخوردار است ، بازديد كنند.
سايت يادشده در محدودهاي به مساحت 160 هكتار كه در فاصله 60 كيلومتري مركز اين شهرستان در مسير جاده ابركوه - مروست خاتم قرار دارد.
ابركوه درگذشته يكي از زيستگاههاي مهم حياتوحش در فلات مركزي ايران بود، كه تا اواخر دهه 40 تعدادي گورخر، آهو و جبير در آن زيست ميكردند.
حتي در گزارشهاي اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت، كفه(كوير) ابركوه بهعنوان يكي از زيستگاههاي خوب گورخر در ايران يادشده است.
دشتهاي اين شهرستان از يكطرف به تالاب بينالمللي گاوخوني و از جنوب تا بهرام گور فارس و از طرف غرب به كوههاي زاگرس و از شرق به كوير ابركوه – مروست شهرستان خاتم منتهي ميشود.
اين منطقه با توجه به گستردگي و تنوع زيستگاهي عامل پيدايش تنوع حياتوحش و غناي زيستي است.
سرپرست اداره حفاظت از محيط زيست ابركوه در گفتوگو با خبرنگار ايرنا افزود: متأسفانه در دهههاي 40 و 50 اين زيستگاه مورد تاختوتاز شكارچيان قرار گرفت و آسيب جدي به آن وارد و جمعيت گورخر بهطوركلي منقرض شد و تعداد آهو و جبير در آن بسيار كاهش پيدا كرد.
حسن تيموري با اشاره به كوهستانهاي غرب ابركوه كه شرق زاگرس محسوب ميشود، يادآور شد: منطقه از چشمهسارهاي متعدد و پوشش گياهي خوبي برخوردار بود و تعدادي از جمعيت كل بز و قوچ ميش در آن زندگي ميكرد كه آسيب جدي به آن وارد شد و به تدريج تعداد اين 2 گونه جانوري هم كاهش يافت.
وي بيان كرد: بااينحال چون بستر و زيستگاه حضور گونههاي ارزشمند بهواسطه سابقه تاريخي بسيار خوب ، مهيا بود، تكثير گورخر بهعنوان تلاشي براي بازگرداندن اين گونه به طبيعت و ممنوع شدن شكار در رويشگاه تاغستان ها و تاغ زارهاي طبيعي ابركوه بهعنوان منطقه شكارممنوع موردتوجه قرار گرفت.
تيموري ادامه داد: درختان و بوتههاي تاغ تا دهه 60 عمدتاً براي تهيه زغال قطع و سوزانده ميشد و بقاياي ناچيز تاغ زارها در سال 1380 تحت عنوان كفه تاغستان و كوههاي « عيش و اعلي » بهعنوان منطقه شكارممنوع و تحت مديريت محيطزيست انتخاب شد.
وي اضافه كرد: در اين منطقه گونههايي چون گورخر، جبير و آهو درگذشته وجود داشت، كه به دليل شكار بيرويه، اين گونهها از بين رفتند و امروزه بازگرداندن آنها به دليل تخريب زيستگاهها تقريباً امكانپذير نيست.
به گفته وي اكنون كل و بز، قوچ ميش ، جبير و آهو و پرندگاني همچون باقرقره، زاغ بور ، عقاب طلايي ، هوبره ، كبك ... و گوشت خوراني مانند كفتار ، گرگ ، پلنگ و روباه و شاه روباه و تعداد اندكي آهو و جبير در منطقه شكارممنوع كفه تاغستان زيست ميكنند.
سرپرست اداره حفاظت از محيط زيست ابركوه با اشاره به آغاز فعاليت سايت تكثير و پرورش پنج انگشتي ابركوه در سال 1389تأكيد كرد: هماكنون 17 رأس گورخر ايراني بالغ و سه رأس كره ماده و سه رأس كره نر در اين سايت نگهداري ميشوند.
تيموري افزود: دوره بارداري گورخرها 12 ماه و كره گورخرها معمولاً در 48 ماهگي بالغ ميشوند و اگر شرايط آب و هوايي منطقه خوب و منبع غذايي حيوان بهاندازه كافي تأمينشده باشد، گورخرهاي ايراني هرسال قادر به زادآوري هستند.
وي، بابيان اينكه اين شهرستان درگذشته يكي از زيستگاههاي مهم حياتوحش استان بود، افزود: در نظر است در آينده ، ديگر گونههايي كه در دشت ابركوه منقرض شدند را احيا كنيم.
همچنين فرماندار ابركوه در گفتوگو با خبرنگار ايرنا اظهار داشت: اين شهرستان آثار تاريخي ، طبيعي و مكانهاي جذابي براي بازديد گردشگران داخلي و خارجي دارد و منطقه پنجانگشتي ، سايت تكثير گورخر ايراني است كه فضاي طبيعي و بكر آن براي بازديدكنندگان داخلي و خارجي بسيار جذاب و ديدني است.
محمدكاظمي نسب اظهار كرد: در اين منطقه حفاظتشده ، تعدادي گورخر ايراني از طرف اداره حفاظت از محيط زيست شهرستان نگهداري ميشوند.
وي يادآور شد: در حوزه گردشگري ابركوه شاخصههاي ممتازي در عرصههاي تاريخي ، طبيعي و خانههاي بوم گردي وجود دارد.
فرماندار ابركوه بيان كرد: اين شهرستان علاوه بر كشاورزي ، دامپروري و صنعت در حوزه گردشگري ( آثار تاريخي ، طبيعي ) از ظرفيتها و فرصتهاي بالاي گردشگري برخوردار است.
وي تصريح كرد: ابركوه ظرفيتهاي خوبي در حوزه گردشگري دارد و بهواسطه وجود آثار شاخص طبيعي و تاريخي بينظير و يا كمنظير است بهعنوان يكي از 14شهر نمونه گردشگري كشور انتخابشده است.
كاظمي نسب ادامه داد: اين شهرستان با 162 هكتار بافت تاريخي ظرفيتهاي زيادي براي تبديل قطب گردشگري استان يزد در سطح ملي دارد.
فرماندار ابركوه يادآور شد: تاكنون از 400 اثر تاريخي و طبيعي شناساييشده، 136 اثر آن در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد.
كاظمي نسب خاطرنشان كرد: ثبت درخت سرو 4500 ساله اين شهر در فهرست آثار جهاني ازجمله مطالبات مردمي و مسئولان منطقه است.
رئيس ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايعدستي ابركوه هم به ايرنا گفت: منطقه پنجانگشتي در فاصله 60 كيلومتري مركز شهرستان و در كنار جادههاي تاريخي ادويه و شاخهاي از جاده ابريشم قرار دارد.
مجاهد كرباسي افزود: در اين منطقه از آثاري تاريخي كه در اطراف كوه پنجانگشت وجود دارد، ميتوان به جاده تاريخي ادويه، بخشي از مسير راه شاهي تاريخي، كوه كلات، شاخهاي از جاده ابريشم، دخمههاي تاريخي معروف به دخمه شاهوار، قلعه هاروني و آثار تاريخي متعدد و ارزشمند ديگر اشاره كرد.
كرباسي ادامه داد: كوه پنجانگشتي ابركوه از نظر طبيعي داراي فسيلها و سنگوارههايي است كه نمايانگر گذشته طبيعي اين منطقه است.
وي اظهار كرد: كوه يادشده از منظر طبيعي در بين 2 منطقه نمكزار و كوهستاني قرار دارد و بخش شمالي آن درگذشته نهچندان دور باتلاقي و نمكزار طبيعي بود و بخش جنوبي آن كوههاي زنجير مانند زاگرس قرار دارد.
كرباسي تأكيد كرد: اين ديوار طبيعي در تاريخ ايران اهميت زيادي داشته است، بهنحويكه تنها از معبرها و شكافهاي درههاي اين كوهها امكان ارتباط شمال و جنوب ممكن بود.
اين مسئول يادآور شد: يكي از اين گذرگاهها كه در نزديك منطقه پنج انگشتي قرار دارد و بارها در شاهنامه فردوسي از آن نامبرده شده، «تنگه پوزه سياه» است.
سه اثر طبيعي، منزلگاه امام رضا (ع)، خانه آقازاده ، مجموعه دهكده توريستي قلعه تيجرد ، خانههاي قديمي ، قلعههاي تاريخي ، مسجد جامع ، كوه گنبد عالي و سرو 4500 ساله از آثار تاريخي شاخص منطقه است.
مركز شهرستان 53 هزار نفر ابركوه در 140 كيلومتري جنوب غربي شهر يزد و در مسير جاده اصلي يزد - شيراز قرار دارد و فاصله اين شهر تا شيراز 300 كيلومتر و تا اصفهان 280 كيلومتر است.
7540/ 2047/
يزد - ايرنا - با توجه به افزايش تعداد سفرهاي نوروزي و بازديد گردشگران و ميهمانان از آثار تاريخي و طبيعي شهر نمونه گردشگري ابركوه، سايت تكثير گورخر ايراني اين شهرستان مكان مناسبي براي بازديد است.