به گزارش ایرنا، جولیان آسانژ روز پنجشنبه 22 فروردین پس از هفت سال پناهندگی در سفارت اكوادور در انگلیس، توسط پلیس لندن بازداشت شد.
به گفته پلیس انگلیس، بازداشت آسانژ بدنبال درخواست آمریكا و لغو پناهندگی وی از سوی دولت اكوادور و و موافقت سفیر این كشور برای ورود مأموران پلیس به سفارت صورت گرفت.
برخی رسانهها علت لغو پناهندگی آسانژ از سوی اكوادور را افشای چند سند علیه 'لنین مورنو' رئیس جمهوری جدید این كشور اعلام كردهاند؛ هرچند كه مسئولان سفارت نیز، موضوعهای شخصی همچون تمیز نكردن توالت و جنجالهای او را دلیل این كار دانسته اند.
البته به دلیل قطع اینترنت آسانژ از فروردین ماه، ویكی لیكس(WikiLeaks) به اجبار سردبیر جدیدی را به صورت موقت جایگزین او كرد.
آسانژ 47 ساله از سال 2012 میلادی در پی تایید حكم استردادش به سوئد در ارتباط با یك پرونده آزار و اذیت جنسی، به سفارت اكوادور در لندن پناهنده شد.
هرچند كه دادگاه سوئد بعدها از او در برخی موارد رفع اتهام كرد اما او همچنان به علت نقض تعهدات مربوط به وثیقه، در انگلیس تحت تعقیب قرار گرفت و گفته شده بود در صورت بازگشت به سوئد، به مقامهای آمریكایی تحویل داده میشود.
مهمترین اتهام دولت آمریكا علیه وی، هك شبكه كامپیوتری پنتاگون در سال 2010 است كه براین اساس، واشنگتن استرداد او را از لندن خواستار شده است.
به گفته یك معاون وزیر خارجه انگلیس، اگر آسانژ با حكم اعدام در آمریكا مواجه باشد، لندن او را مسترد نخواهد كرد.
هرچند شماری از كارشناسان حقوقی تصریح كردهاند كه داستان استرداد آسانژ به آمریكا ممكن است چند سال زمان ببرد.
از سوی دیگر 70 نماینده مجلس انگلیس در نامهای به وزیر كشور، استرداد جولیان آسانژ به سوئد را خواستار شدند تا به پرونده او درباره اتهام آزار جنسی در این كشور رسیدگی شود.
سوئد در حال بررسی این موضوع است كه آیا تحقیقات درباره اتهامات جنسی آسانژ را دوباره آغاز كند یا نه، زیرا دادستانهای سوئدی در سال 2017 تحقیقات درباره این اتهام او را متوقف كردند زیرا نمیتوانستند به دلیل حضور در در سفارت اكوادور به طور رسمی او را از اتهاماتش مطلع كنند.
از سوی دیگر، 'جان شیپتون'(John Shipton) پدر جولیان آسانژ كه ساكن ملبورن است، از دولت استرالیا خواسته برای بازگرداندن فرزندش از انگلستان كمك كند.
** افشاگری جنایاتها در عراق و افغانستان
'جولین پاول آسانژ' در سال 2006 با چند تن از همكارانش تارنمای ویكیلیكس را با هدف افشای اطلاعات محرمانه راهاندازی كرد.
'جعبه سیاه اطلاعات محرمانه و افشاگر قهرمان' از جمله عناوینی است كه از زمان فعالیت تارنمای اینترنتی ویكی لیكس از سوی رسانهها به او داده شده است.
آسانژ در سال 2010 با افشای اسناد محرمانه نهادهای آمریكایی از جمله هزاران سند نظامی و دیپلماتیك طبقه بندی شده دولت فدرال از طریق ویكی لیكس، پای در مسیری گذاشت كه خود از آن به عنوان دغدغههای 'آزادیبیان، سانسور و روزنامهنگاری' یاد میكرد.
وی این افشاگری را با همكاری 'چلسی منینگ' دریادار سابق ارتش آمریكا با هك رمز عبور ورود به اسناد ارتش آمریكا انجام داد.
انتشار فیلمی از كشتار شماری از غیرنظامیان و خبرنگاران در عراق، سبب واكنش وزارت دفاع آمریكا شد و آنها انتشار این فیلم را تهدیدی برای امنیت نظامیان خود در خاورمیانه دانستند.
انتشار هزاران سند محرمانه و سری از جنگ افغانستان و عراق و سیاستهای خارجی آمریكا كه بیانگر بسیاری از اقدامات ضدبشری و جنایتكارانه واشنگتن است، با استقبال طرفداران جریان آزاد اطلاعات روبرو شد اما دولتمردانی كه اسناد آنها در تارنمای ویكی لیكس منتشر شد، آن را یك خطر بزرگ برای امنیت ملی خود اعلام كردند.
از زمان ریاست جمهوری 'باراك اوباما'، دولت آمریكا اتهامهایی علیه آسانژ مطرح كرد و افشاگری او را اقدامی مجرمانه دانست.
با این حال آبان سال گذشته مشخص شد كه دولت ترامپ نیز پروندهای علیه او با اتهامات نامشخص تشكیل داده است.
هرچند گفته شده آمریكا، آسانژ را به طور مستقیم به افشای اسناد حكومتی متهم نكرده و او را در كمك به چلسی منینگ مجرم میداند.
چلسی منینگ اكنون به همین دلیل در زندان بهسر میبرد.
** فراموشی ترامپ از نقش آسانژ برای رسیدن به كاخ سفید
از دیگر موارد اتهامی علیه آسانژ در آمریكا، افشای ایمیلهای محرمانه اعضای حزب دمكرات در جریان رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 این كشور بود.
این اقدام، فشار سنگینی بر حزب دمكرات آورد كه پیامد آن كناره گیری رئیس كمیته ملی دمكرات بود ضمن آنكه دامن 'هیلاری كلینتون' نامزد این حزب را هم گرفت.
هرچند برای این افشاگری، اتهامی به آسانژ از سوی دولت آمریكا زده نشده است.
'دونالد ترامپ' رییس جمهوری آمریكا در دوران تبلیغات انتخاباتی بارها از افشاگری آسانژ درباره ایمیلهای محرمانه اعضای حزب دمكرات ابراز خشنودی كرده و حتی گفته بود، 'عاشق ویكیلیكس هستم' زیرا انتشار اسناد كمك شایانی به او كرد تا بتواند مسیر ورود به كاخ سفید را به راحتی طی كند.
با این حال رئیس جمهوری آمریكا اكنون با دستگیری آسانژ، خودرا به فراموشی زده و گفته است: «چیزی در مورد ویكیلیكس و دستگیری آسانژ نمیدانم و علاقهای به آن ندارم.»
بازتاب این اظهارات در رسانهها سبب شده تا 'سارا سندرز' سخنگوی كاخ سفید روز یكشنبه 25 فروردین ماه عبارت 'عاشق ویكی لیكسام' از سوی ترامپ در جریان كارزار انتخاباتی سال 2016 را « یك شوخی و جك» تلقی كرده و بر پیگیری بازداشت آسانژ تاكید كند.
هیلاری كلینتون رقیب انتخاباتی ترامپ كه ایمیلهایی از كمپین ریاست جمهوری 2016 او توسط موسس ویكیلیكس فاش شده بود، در واكنش به دستگیری آسانژ گفت: او باید بابت آنچه مرتكب شده پاسخگو باشد.
موضع گیری جمهوریخواهان درباره فعالیتهای آسانژ تاكنون بارها تغییر كرده است.
روزنامه 'نیویورك تایمز' در زمان نمایندگی 'مایك پمپئو' در كنگره (پیش از رسیدن به ریاست سازمان سیا و وزارت خارجه) نوشت كه پومپئو از ویلیكس برای افشاگریها علیه كلینتون قدردانی و تشكر كرده بود اما بعد از رفتن به سیا و وزارت خارجه، آسانژ را به جاسوسی متهم كرد.
این سیاستهای متناقض نشان میدهد تا زمانی كه آزادی اطلاعات برای حزب و حتی كشوری منفعت داشته باشد، اینگونه افشاگریها با استقبال مواجه میشود و وقتی هدف محقق شد، دیگر صحبت كردن از جریان آزاد اطلاعات و افشاگری از تخلفات ضدانسانی و حقوق بشری سودی ندارد.
** بازی غرب با 'جریان آزاد اطلاعات'
تلاش و فشار برای استرداد آسانژ به آمریكا و برای دادگاهی كردن او، به جرم هویدا كردن اسرار جنایتهای جنگی كشور مدعی دفاع از حقوق بشر، فضای دیگری از تنشها در عرصه آزادی بیان بویژه در رسانههای غربی را دامن زده است.
حامیان و طرفداران جریان آزاد اطلاعرسانی، بازداشت آسانژ را غیرقانونی و آن را ضد آزادی مطبوعات دانسته و تاكید دارند نباید برخورد چندگانه با اطلاع رسانی صورت گیرد.
بسیاری از روزنامه نگاران در جهان از جمله در آمریكا چنین رویكردی نسبت به آسانژ را 'حمله به حقوق روزنامهنگاران' و تلاش برای مسكوت گذاشتن اقدامات غیرانسانی و جنایتهای جنگی توصیف كردهاند.
پیشینه برخورد دوگانه از افشاگری به بهانه جریان آزاد اطلاعات، سابقه دیرینه دارد.
دولتمردان غربی هر زمان كه در دیگر كشورها با افشاگریها از موضوعات مختلف مواجه میشوند، به یكباره هجمه گسترده رسانهای به راه انداخته و بر ضرورت آزادی گردش اطلاعات تاكید كرده و مقابله با این افشاگریها را ضربه به عرصه روزنامهنگاری قلمداد میكنند اما وقتی با این رویكرد در كشور خود روبرو میشوند، از آن به عنوان خطر بزرگ برای امنیت ملی خود یاد میكنند.
نمونه آن در موضوع موسس ویكی لیكس قابل مشاهده است كه سردمداران غربی بویژه آمریكا، برای سرپوش گذاشتن بر اقدامات و جنایتهایشان در عراق و افغانستان، بر محاكمه او تاكید دارند.
اما بسیاری با حمایت از فعالیت های سایت ویكی لیكس، افشاگریهای آسانژ را اقدام مثبتی برای مقابله با فعالیتهای ضدانسانی و جنایتها از سوی غرب اعلام كردهاند.
در همین پیوند، سازمان ملل متحد، بازداشت آسانژ را خودسرانه و نقض حقوق بشر دانست.
تارنمای سازمان ملل متحد در خبری به نقل از 'اگنس كالامار' گزارشگر ویژه خود در زمینه اعدامهای فراقانونی، اقدام پلیس انگلیس در بازداشت جولیان آسانژ را نقض جدی موازین حقوق بشری دانسته و نسبت به استردادش به آمریكا هشدار داده است.
'ماریا زاخارووا' سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه نیز در واكنش به دستگیری آسانژ، در فیس بوك خود نوشت: 'دست دمكراسی گلوی آزادی را فشرد'.
'ریچارد دی ناتال' رهبر حزب سبزهای استرالیا نیز به شبكه 'ای.بی.سی' این كشور گفت: آسانژ اطلاعات مهمی درمورد آمریكا و جنایت جنگی در عراق منتشر كرده كه از منظر منافع عمومی و دموكراسی باز و شفاف بسیار مهم بود. اما 'اسكات موریسون' نخستوزیر استرالیا گفته خدمات ویژهای به آسانژ تعلق نخواهد گرفت و پرونده او باید مسیر قانونی را طی كند.
حزب كارگر انگلیس به رهبری 'جرمی كوربین' نیز با استناد به افشاگریهای جولیان آسانژ درباره جنایتهای دولت آمریكا در حمله به عراق و افغانستان با استرداد وی به خارج از كشور مخالف است.
'دیانا آبوت' وزیر كشور كابینه در سایه (حزب كارگر) انگلیس نیز در سخنرانی خود در مجلس عوام، به فیلم منتشر شده از كشتار غیرنظامیان در عراق توسط ویكیلیكس اشاره و تصریح كرد، مجموعه این افشاگریها بود كه پرده از ابعاد عملیات ارتش آمریكا برداشت كه هیچكدام به نفع مردم آن كشورها نبود.
به اعتقاد آبوت، استرداد آسانژ، نه برای حفاظت از امنیت ملی آمریكا بلكه به دلیل سرپوش گذاشتن بر اشتباهات و جنایتهای این كشور در خاورمیانه است.
'ادوارد اسنودن' افشاگر اسناد سری شنود در آمریكا كه ساكن روسیه است نیز در یك پیام توئیتری، بازداشت آسانژ را 'برههای تاریك از آزادی مطبوعات' توصیف كرد و آن را 'رویارویی دولت بریتانیا و آمریكا با تاریخ دانست'.
وی همچنین نوشت: 'اتهام اصلی آمریكا علیه آسانژ مضحك و مسخره است زیرا واشنگتن به دلیل ندادن یك رمز، وی را متهم میكند در حالیكه بیش از 10 سال است كه نیروهای اطلاعاتی آمریكا به این پسووردها به طور كامل واقع هستند.'
با توجه به ملیت استرالیایی آسانژ، وزیر خارجه استرالیا در واكنش به بازداشت او گفت: 'آقای آسانژ همه حمایتهایی را كه بطور معمول از شهروندان استرالیایی میشود را خواهد داشت.'
'رافائل كورئهآ' رئیس جمهوری پیشین اكوادور نیز در واكنش به بازداشت آسانژ در صفحه توییتر خود از 'لنین مورنو'(رئیس جمهوری كنونی اكوادور) بعنوان یكی از بزرگترین خائنان تاریخ یاد كرد و نوشت: 'او كسی است كه به پلیس بریتانیا اجازه ورود به سفارت اكوادور را داد. مورنو مردی فاسد است اما این كار او را بشریت همواره در خاطر خواهد داشت.'
آسانژ بعد از دستگیری، در دادگاهی در لندن حاضر شد و به دلیل عدم حضور در جلسه محاكمه، گناهكار شناخته شد كه انتظار میرود جرم آن یك سال زندان باشد.
وزارت دادگستری آمریكا ضمن درخواست استرداد جولیان آسانژ، اعلام كرده وی به اتهام همدستی با چلسی منینگ در سرقت اطلاعات طبقه بندی شده، حداكثر به پنج سال زندان محكوم خواهد شد.
** واكنش جالب كاربران فضای مجازی به بازداشت آسانژ
بعد از بازداشت آسانژ، فعالان فضای مجازی در غرب، دو عكس از موسسان ویكیلیكس و فیس بوك با متن انگلیسی در زیر هر كدام منتشر كرده اند كه بخوبی واقعیت موجود در عصر رسانه كنونی به سردمداری آمریكا را نشان میدهد.
در زیر عكس جولیان آسانژ نوشت شده: 'سلام، من جولیان آسانژ هستم؛ اطلاعات محرمانه كمپانیها و دولتها را به صورت آزاد و رایگان در اختیار شما میگذارم و رسانهها به من میگویند مجرم!'
در زیر عكس موسس فیسبوك نیز نوشته شده: 'سلام، من مارك زاكربرگ هستم و اطلاعات خصوصی و محرمانه شما را در ازای پول به كمپانیها و دولتها میفروشم و رسانهها مرا به عنوان شخصیت برتر سال انتخاب میكنند!»
از: لطیف نكوئی
اروپام ** 2023 ** 1071
تهران - ایرنا - هنوز حمایتها و سرخوشی سردمداران برخی كشورها از افشاگریهای 'جولیان آسانژ' موسس سایت 'ویكی لیكس' در فضای رسانههای اروپا و آمریكا فروكش نكرده كه بازداشت وی در سفارت اكوادور در لندن و تلاش چند كشور برای تحویل گرفتن و محكومیت وی، روی دیگر مدعیان غربی و دروغین جریان آزاد اطلاع رسانی را آشكار ساخت.