به گزارش روز چهارشنبه گروه علمي ايرنا از ستاد توسعه فناوري نانو، يك گروه تحقيقاتي در آزمايشگاه ملي لورنس موفق به ساخت نانو حسگر زيستي شدند كه مي‌تواند موجب بهبود فرآيند تشخيص بيماري‌هايي نظير سرطان شود. حسگرهاي زيستي به طور معمول مولكول‌ها، يون‌ها يا پروتون‌هاي بسيار كوچك را رصد مي‌كنند، حتي تغييرات بسيار كوچك در سطح pH نيز مي‌تواند اطلاعات مهمي درباره وضعيت بيمار دهد.
pH يكي از فاكتورهاي مهم در رصد تومورها بوده و همچنين در درمان سرطان و حسگري مي‌تواند مفيد باشد براي مثال با رصد pH درون تومور مي‌توان سلامت سلول‌ها را به‌صورت زنده رصد كرد.
الكساندر نوي و همكارانش موفق به ساخت حسگري براي رصد pH شدند كه با تركيب حسگرهاي نانو روبان سيليكوني و دولايه ليپيدي ضد رسوب كار مي‌كند. در اين حسگر از كانال‌هاي حاوي نانولوله‌هاي كربني قابل نفوذ پروتون استفاده شده‌است. اين حسگر مي‌تواند pH سيال‌هاي زيستي پيچيده را شناسايي كند.
زي چن از محققان اين پروژه معتقد است اين دستگاه كه يك پلتفورم چندكاره است، مي‌تواند بي‌نياز از برچسب‌زني و با حساسيت بالا DNA، ويروس و زيست‌شناساگرهاي بيماري را تشخيص دهد. اين گروه تحقيقاتي معتقد است كه اين نانو زيست‌حسگر را مي‌توان داخل بدن كاشت.
براي ساخت اين حسگر pH، غشايي ليپيدي نياز است تا با كانال‌هايي با قابليت نفوذ پروتئين تركيب شود. اين گروه پيش از اين نشان دادند كه نانولوله‌هاي كربني با قطر 0٫8 نانومتر كه روي غشاء ليپيدي قرار گرفته‌اند مي‌توانند نسبت به پروتون نفوذپذير باشند.
وجود چنين نانو حفره كوچكي مي‌تواند موجب انتقال سريع پروتون شود. وجود اين نفوذپذيري بالا نسبت به پروتون موجب مي‌شود كه نانولوله‌هاي كربني، بيشتر مواد رسوب‌دهنده را بلوك كنند.
نوي گفت: براي هر يك از آزمايش‌ها، ما توانايي حسگر را در مقابل محلول‌هايي با pH مختلف مورد ارزيابي قرار داديم و مقادير مختلف از تركيبات رسوب‌دهنده به سيستم اضافه كرديم تا عملكرد اين سيستم نسبت به مقادير مختلف رسوب‌دهنده مشخص شود. زماني كه كانال‌هاي حاوي نانولوله‌هاي كربني و غشاء ليپيدي به اين سامانه اضافه شد، حسگر عملكرد معمول خود را داشت و افت محسوسي در سيستم ديده نشد.
اين گروه قصد دارند تا نانولوله‌هاي كربني را به‌گونه‌اي مهندسي كنند كه بتواند يون‌هاي ويژه‌اي را از خود عبور دهد در حالي كه مولكول‌هاي زيستي ديگر بلوك شوند. با اين كار دستگاهي براي استفاده در حوزه‌هاي مختلف ساخته مي‌شود.
نتايج اين پروژه در قالب مقاله‌اي در نشريه Nano Letters به چاپ رسيده است.
علمي ** 1836 ** 1055
تهران- ايرنا- محققان نانوحسگر زيستي ساختند كه با استفاده از آن مي‌توان ميزان pH را با دقت بالايي رصد كرد؛ اين دستگاه براي تشخيص بيماري‌هاي مختلف نظير سرطان قابل استفاده است.
