11 اردیبهشت ماه همزمان با سراسر دنیا، در ایران نیز روز جهانی كار و كارگر نامیده شده كه بهانه ای است برای واكاوی این مساله كه چرا كارگر در ذهن و ضمیر جامعه ایرانی جایگاه و منزلت شایسته ای ندارد.
در این خصوص با نمایندگان سه تشكل كارگری و معاون كارآفرینی و اشتغال اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی به گفت و گو نشسته ایم.
* تاثیر حفظ منزلت كارگران در بخش تولید
دبیر حزب اسلامی كار در خراسان رضوی به عنوان یكی از تشكلهای مرتبط با حوزه كارگران در این استان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تاكید بر ضرورت حفظ منزلت و جایگاه كارگران گفت: تولید، صنعت و به نوعی توسعه بدون وجود نیروی انسانی كارآمد مانند یك كودك ناقص الخلقه است.
رضا گلستانی افزود: این كودك ناقص الخلقه نه تنها نمی تواند باری از دوش دیگران بردارد، بلكه خود باری بر دوش دیگران است پس در واقع نیروی انسانی، موتور محرك تولید در هر كشوری به شمار می رود.
وی ادامه داد: كار در دین اسلام و فرهنگ ایرانی یك ارزش به حساب می آید و كارگر نیز به عنوان رزمنده فی سبیل الله نامیده می شود.
دبیر حزب اسلامی كار در خراسان رضوی گفت: كارگران بیشترین جمعیت آماری كشور و قشر پویای آن را تشكیل می دهند و با ظرفیت بالایی كه در اختیار دارند در همه امور از نفوذ بالایی برخوردارند.
گلستانی تاكید كرد: نخستین وظیفه ما در جامعه ای كه توسعه آن بسته به نیروی كارگری است حفظ منزلت اجتماعی و احترام به جایگاه آنان است و در صورت بی توجهی به این مساله، زمینه های افت بهره وری در كشور فراهم خواهد شد.
وی ادامه داد: تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی بسته به رونق تولید و تحقق رونق تولید وابسته به حفظ منزلت كارگران است و در صورتی كه بخواهیم تولید كشورمان رونق یابد باید منزلت كارگران در جامعه حفظ شود.
دبیر حزب اسلامی كار در خراسان رضوی گفت: یكی از اصلی ترین راههای حفظ منزلت كارگران ایجاد امنیت شغلی برای آنهاست و داشتن امنیت شغلی كارگران نیازمند افزایش فرصتهای شغلی در جامعه است.
گلستانی افزود: حفظ منزلت اجتماعی كارگران ارتباط مستقیمی نیز با توسعه تولید در كشور دارد بدین معنا كه در جامعه ای كه تولید و ثروت داشته باشد می توان منزلت و جایگاه كارگران را حفظ كرد در یك اقتصاد رانتی، نه تولید توسعه می یابد و نه منزلت كارگران حفظ می شود.
*عدم اجرای قانون كار، دلیل اصلی فقدان حفظ منزلت كارگران
دبیر اجرایی خانه كارگر خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: برای حفظ منزلت كارگران در ابتدا لازم است كارگران توانمندیها و جایگاه خود را در جامعه باور كنند و پیگیر مطالبات خود از مجرای قانونی باشند.
سید حسین رسولی افزود: 56.6 درصد از جمعیت كشور زیر پوشش تامین اجتماعی هستند كه 70 درصد از این جمعیت را كارگران تشكیل می دهند لذا این جمعیت باید در تصمیم سازی ها نقش داشته باشند.
وی اضافه كرد: كارگران كه جمعیت زیادی از شاغلان كشور را تشكیل می دهند هیچ نماینده ای در سطوح تصمیم گیری و تصمیم سازی كشور ندارند و هیچ یك از مسئولانی كه در سطح كلان برای جامعه كارگران تصمیم می گیرند خود، كارگر نبوده اند.
دبیر اجرایی خانه كارگر خراسان رضوی گفت: رفع مشكلات جامعه كارگری و حفظ منزلت اجتماعی آنان زمانی محقق می شود كه مسئولان تصمیم گیرنده درباره آنان از بدنه جامعه كارگری رشد كرده باشند و كارگر بوده باشند.
وی افزود: هر چند نمایندگان كارگران در مراجع تصمیم گیری برای جامعه كارگری حضوری حداقلی دارند اما تشكلهای كارگری تاكنون به خوبی فعالیت و با تلاشهای خود برخی از مطالبات این جامعه را محقق كرده اند.
وی یكی از مهمترین مشكلات جامعه كارگری را قراردادهای موقت و اجرایی نشدن قانون كار برشمرد و ادامه داد: قانون كار به درستی اجرا نمی شود لذا 98 درصد كارگران كشور با كارفرمایان قرارداد موقت منعقد كرده اند و این موضوع یكی از دلایل فقدان رعایت منزلت كارگران در جامعه است.
* كارگر، ماشین نیست
دبیركل كانون انجمنهای صنفی كارگران نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: سالها قبل نگاه جامعه به قشر كارگر چندان مناسب نبود اما با افزایش سطح سواد جامعه نگاه مردم نیز نسبت به جامعه كارگری تغییر كرد و جایگاه این قشر و نقش آن در توسعه كشور ارتقا یافت.
هادی ابوی افزود: انتظار می رود مردم و جامعه بپذیرند كه كارگران بخش مهمی از جامعه هستند كه فقط شامل كارگران ساختمانی نمی شوند، بلكه هر فردی كه كار تولیدی با دستمزد مشخص انجام می دهد به نوعی كارگر است.
وی اضافه كرد: كارگران بازوان اقتصادی كشور هستند و تنها قشری كه از تولید خود مصرف می كند، كارگران هستند و در صورتی كه كارگران، تولید با كیفیتی نداشته باشند سلامت همه جامعه تحت تاثیر قرار می گیرد.
دبیركل كانون انجمنهای صنفی كارگران گفت: هم اینك به رغم سهم قابل توجه كارگران در اقتصاد و سلامت جامعه، حقوق آنان زیر خط فقر است لذا حفظ كرامت كارگران نیازمند بازنگری مسئولان در حقوق و دستمزد آنان است.
ابوی افزود: كارگر، ماشین نیست و مسئولان و كارفرمایان نباید به چشم ماشین یا دستگاه به آنان نگاه كنند و همان طور كه كارفرما میلیاردها تومان برای خرید بهترین دستگاهها و تولید سرمایه گذاری می كند لازم است كه برای حفظ كرامت انسانی كارگران كه كیفیت تولید بسته به كار آنهاست هم سرمایه گذاری كند.
*كمتر از 60 درصد قانون كار اجرا می شود
دبیركل كانون انجمنهای صنفی كارگران گفت: قانون كار كشور ما یكی از مترقی ترین قوانین دنیاست اما در كشور ما كمتر از 60 درصد این قانون اجرا می شود و مسئولان در اجرای این قانون به صورت جزیره ای عمل می كنند در صورتی كه اگر این قانون به طور كامل اجرا شود منزلت و جایگاه كارگران به طور كامل در كشور حفظ می شود.
ابوی افزود: براساس تبصره سه ماده هشت قانون كار باید قرارداد كارفرما با كارگر در چهار نسخه نوشته شود و یك نسخه به اداره كل كار در هر استان ارسال شود تا كار كارگر برای كارفرما تضمین قانونی گردد.
وی ادامه داد: متاسفانه هیچ نسخه ای از قرارداد بین كارگر و كارفرما به ادارات كار ارسال نمی شود لذا قرارداد كارگر به راحتی از جانب كارفرما فسخ می گردد در صورتی كه اگر ماده 10 قانون كار در بحث قراردادها اجرا شود هیچ گاه قرارداد موقت با كارگران منعقد نمی شود.
دبیركل كانون انجمنهای صنفی كارگران گفت: این كه قرارداد با كارگران با حداقل دستمزد منعقد شود خلاف قانون است چون براساس ماده 41 قانون كار، حقوق كارگر باید براساس نرخ تورم و آمار بانك مركزی به اضافه وضعیت معیشتی در كل كشور بازنگری و تعیین شود و در صورتی كه این قانون اجرا شود، حقوق كارگران زیر خط فقر نخواهد بود و مشكل معیشتی آنان برطرف و منزلت آنان حفظ می شود.
* حفظ منزلت كارگران را نباید تنها در معیشت آنها خلاصه كرد
معاون كارآفرینی و اشتغال اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی نیز در این خصوص گفت: منزلت كارگر و ارزش وی در معیشت خلاصه نمی شود لذا برای حفظ منزلت و شان كارگر باید علاوه بر حقوق مادی او امنیت شغلی برایش پدید آید و ارزش كارش شناخته شود.
محمد امین بابایی افزود: عامل مهم ارتقای امنیت شغلی و معیشت كارگران توانمند شدن خود كارگران است. كارگر بامهارت، خلاق و نوآور، نیاز همیشگی كسب و كارها است و تا جایی كه به خود كارگر مربوط می شود كسب این موارد، معیشت كارگران را هم ارتقاء می دهد.
وی اظهار داشت: وقتی خود كارگر ، یك كارآفرین در مجموعه كاری خود باشد عامل ارتقای كیفیت و ارزش خروجی مجموعه می شود و جایگاهی با ارزش برای كارفرما و كل جامعه دارد.
معاون كارآفرینی و اشتغال اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی گفت: برای تحقق این مولفه ها دولت باید قوانین و مقررات را به سمتی سوق دهد كه در عین حفظ حقوق كارگر، به نحوی انعطاف داشته باشد كه سرمایه گذار و كارآفرین هم نگران از استخدام كارگر نباشند كه این خود عاملی برای عدم امنیت شغلی كارگر خواهد بود.
بابایی افزود: در بعد كلان تر ایفای نقش موثر دولت در بهبود فضای كسب و كار عامل مهم تولید و حفظ و پایداری كسب و كارهاست و در سایه پایداری و موفقیت كسب و كارها معیشت و امنیت شغلی كارگران هم پایدارتر و مطمئن تر خواهد بود.
معاون كارآفرینی و اشتغال اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی گفت: جمعیت كارگران این استان یك میلیون و 200 هزار نفر است
بابایی افزود: تا پایان سال گذشته تعداد مقرری بگیران بیكاری در خراسان رضوی 19 هزار و 154 نفر بود كه این میزان نسبت به مدت مشابه سال پیش از آن 18.8 درصد افزایش داشت با این حال در این مدت سه هزار و 403 نفر از مقرری بگیران بیمه بیكاری در استان اشتغال مجدد یافتند كه این رقم نسبت به سال 96 حدود 30 درصد افزایش داشت.
وی بیان كرد: تا پایان سال گذشته آمار برقراری بیمه بیكاری در خراسان رضوی 18 هزار و 516 نفر بود كه نسبت به سال 96، 21 درصد افزایش داشت.
معاون كارآفرینی و اشتغال اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی گفت: پارسال تعهد استان ایجاد 110 هزار فرصت شغلی بود اما تا پایان سال 139 هزار و 202 فرصت شغلی ایجاد شد.
بابایی تعداد بروز حوادث در محیط كار خراسان رضوی طی سال گذشته را 805 مورد ذكر و بیان كرد: این تعداد نسبت به سال 96 حدود 30 درصد كاهش یافته است.
1922/7489
مشهد- ایرنا - بخش بزرگی از جمعیت شاغل كشور را كارگران تشكیل می دهند كه نقش عمده ای در ایجاد و رونق تولید دارند اما به علل مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی احساس بهره مندی از جایگاه و منزلت شایسته در جامعه ایرانی را ندارند.