به گزارش روز چهارشنبه گروه علمي ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو، پوشش‌دهي تبديلي كرومات يا كروماته‌كردن، نوعي از پوشش‌دهي است كه با عمليات شيميايي مي‌توان تركيبات فلزي نظير اسيد كروميك +6، كرومات يا دي كرومات روي سطح قرار داد.
نتيجه چنين عملياتي ايجاد پوشش محافظ تبديلي، شامل تركيبات كروم بر روي سطح فلز بوده كه اين روش براي چسبندگي رنگ و مقاومت خوردگي آلومينيوم انجام مي‌شود.
يكي از مشكلات رايج در اين فرآيند، آلودگي‌هاي زيست‌محيطي در اثر استفاده از كروم+6، اسيد نيتريك و سود سوزآور است. شركت‌هاي توليدكننده آلومينيوم بايد تدابير ويژه‌اي براي جلوگيري از آسيب به نيروي انساني و همچنين ممانعت از آلودگي محيط‌زيست اتخاذ كنند كه از جمله اين اقدامات مي‌توان به استفاده از پوشش تبديلي زيركونيوم اشاره كرد.
همچنين اقدامات ديگري نظير جايگزيني سود و اسيد نيتريك (در دماي محيط و بدون افت وزن بار) قابل انجام است.
اما شركت شيلر فرآيند پارس راهكاري براي جايگزيني نوعي نانوپوشش به جاي پوشش‌هاي كروماته رايج ارائه كرده است.
به گفته فرهنگ آزاد، مدير مهندسي فروش اين شركت، از ساليان قبل، دست‌يابي به دانش فني اعمال نانوپوشش‌ها در دستور كار واحد تحقيق و توسعه اين شركت قرار گرفته بود كه پس از حدود 5 سال تلاش، توانست به اين مهم دست يابد و اكنون بيش از چهار سال است كه نانوپوشش‌هاي تبديلي زيركونيومي را تجاري‌سازي كرده است.
وي گفت: زنجيره كاملي از توليد مواد اوليه، توليد و عرضه اين پوشش‌ها توسط اين شركت به شكل كاملي بومي‌سازي شده و به صنايع متقاضي عرضه مي‌شود.
مدير كارخانه آلومينيوم پرديس نيز دراين خصوص مي‌گويد: «از سال 1395 با نانوپوشش تبديلي شركت شيلر فرآيند پارس آشنا شديم از اين‌رو تست‌هاي اوليه براي بررسي اثربخشي اين فناوري روي پروفيل آلومينيوم رنگي آغاز شد.
رضا اميري توضيح مي‌دهد: نتايج تست‌هاي سالت‌اسپري و تست‌هاي مكانيكي شامل خمش، ضربه و برش نشان داد كه نانوپوشش تبديلي شركت شيلر مي‌تواند جايگزين مناسبي براي پوشش‌هاي كروماته باشد. از اين‌رو قراردادي براي خريد اين محصول براي استفاده از اين نانوپوشش‌ها با شركت شيلر منعقد شد.
وي مي‌افزايد: بعد از اطمينان از عملكرد، اين نانوپوشش وارد خط توليد شد به طوري كه در ابتدا 100 تن آلومينيوم در ماه با استفاده از اين نانوپوشش توليد مي‌شد كه در ادامه، ظرفيت افزايش پيدا كرد و اكنون 800 تن پروفيل رنگ‌شده در ماه با اين فناوري توليد مي‌كنيم.
اميري درخصوص مزيت اين فناوري مي‌گويد: اسيد نيتريك، سود سوزآوز و كروماته از جمله موادي بودند كه به شدت براي نيروي انساني و محيط‌زيست خطرناك بوده و اين موضوع هميشه دغدغه‌هاي سازما‌ن‌هاي نظارتي (محيط‌زيست) بوده است، ما به شدت براي جايگزيني اين مواد تلاش مي‌كرديم كه اين فناوري در نهايت پاسخگوي نياز ما شد به طوري كه بعد از جايگزيني اين نانوپوشش و مواد زيرسازي آن موفق شديم اسيد نيتريك، سودسوزآور و كروماته را به شكل كاملي از چرخه توليد خارج كنيم.
وي، رفع مشكلات ايمني كارگران و سميت مواد در ملاحظات زيست‌محيطي، كوتاه‌تر شدن چرخه توليد، افزايش دو برابري سرعت توليد، كاهش هزينه توليد و ارتقاي كيفيت و رقابت‌پذيرتر شدن محصولات توليدي را از جمله مزاياي استفاده از اين فناوري برشمرد.
پوشش‌هاي تبديلي همان‌گونه كه از نامشان مشخص است پوشش‌هايي هستند كه از تبديل زيرلايه به وجود مي‌آيند. در فرآيند تشكيل اين پوشش‌ها، اتم‌هاي سطحي با يك آنيون مناسب وارد واكنش شده و موجب ايجاد يك لايه بر روي سطح مي‌شوند. چسبندگي فوق‌العاده به زيرلايه، يكي از بزرگ‌ترين مزاياي پوشش‌هاي تبديلي به شمار مي‌رود. از اين‌گونه پوشش‌ها به‌عنوان يك لايه زيرساز جهت بهبود كيفيت چسبندگي رنگ استفاده مي‌شود.
علمي ** 1836 ** 1055
استفاده از نانوپوشش براي ارتقاي صنعت آلومينيوم و حفظ محيط‌زيست
۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸، ۱۷:۲۵
کد خبر:
83307815
تهران- ايرنا- يك شركت فعال در حوزه آلومينيوم كشورمان موفق به جايگزيني نانوپوشش‌هاي تبديلي زيركونيومي به جاي پوشش‌هاي تبديلي كروماته رايج در صنعت آلومينيوم شد، با اين كار مزيت رقابتي صنعت آلومينيوم كشور ارتقا يافته و قيمت نهايي محصول كاهش مي‌يابد.
