رمضان المبارك، تنها نهمین ماه قمری و یك ماه از میان ماه ها و زمانی مانند دیگر زمان ها نیست؛ بلكه به نص صریح آیات قرآن، (شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن/ آیه 184 سوره مباركه بقره) زمان نزول كتاب مقدس مسلمانان است و به گفته پیامبر اكرم (ص) در خطبه شعبانیه «أَیهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیكمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَة؛ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیامُهُ أَفْضَلُ الْأَیامِ وَ لَیالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ». ای مردم به درستی كه ماه خدا با بركت، رحمت و آمرزش به شما رو كرده است، ماهی كه نزد خدا بهترین ماه ها و روزهای آن بهترین روزها و شب هایش بهترین شب ها و ساعاتش بهترین ساعتهاست (عیون اخبار رضا، ج 1، ص 358).
در این ماه علاوه بر روزه كه بر اساس آیه قرآن بر مسلمانان واجب است (یَا اَیُّهَا الَّذینَ ءَامَنُوا كُتِبَ عَلَیكُم الصِّیَام كَما كُتِبَ عَلی الَّذینَ مِن قَبلِكُم لَعَلَّكُم تَتَّقُون، آیه 183 سوره مباركه بقره)، اعمال دیگری وارد است.
خواندن قرآن به دلیل اهمیت این كتاب همچنین تاسی به سنت پیامبر، امامان و علمای مسلمان مهم ترین عمل بعد از انجام واجبات است. چنانكه سنت جزء خوانی یا ترتیل خوانی در این ایام همچنان در مساجد و اماكن متبركه رواج دارد و بنابر اقوال متقن امامان شیعه این سنت را زنده نگه می داشته اند و برای نمونه امام رضا (ع) هر سه روز از ماه مبارك رمضان یكبار قرآن را ختم می كردند.
به مناسبت رمضان المبارك 1440 هجری قمری، گفتارهایی را در باب چرایی اهمیت خواندن قرآن، چگونه خواندن و تدبر در آن با هم می خوانیم.
**گفتار اول در اهمیت خواندن هر روزه قرآن؛
فَاقْرؤُا ما تیّسر مِن القُرآن . . . فَاقْرَؤُا ما تیسَّر منه . . .
(سوره مباركه مزمل، آیه ٢٠)
یكي از دستورات آیه مزبور این است: از قرآن كریم هر چه برایتان میسر بود، بخوانید.
این دستور دو بار در آیه تكرار می شود تا اهمیت خواندن قرآن كریم را به همه نشان دهد. خداوند متعال در تمام كتب نازل كرده به پیامبران اولي العزم (ع) با بندگانش گفت وگو كرده است؛ اما قرآن كریم تنها كتابي است كه از تحریف مصون مانده، به همین دلیل خواندن كلمات آن، نگاه، لمس و تفكر كردن در قرآن كریم پاداش دارد و سبب رشد باطني انسان می شود.
براي آگاهي و علم، اول باید مطالعه كرد، بعد تفكر، سپس تعقل و بعد عمل. این آیه شریفه اولین راه را بیان می دارد و اولین راه به اندازه ای مهم است كه در آیه دو بار به همین خواندن قرآن دستور می دهد. البته در دستور اول كلمه قرآن را می آورد و در دستور دوم از ضمیر «منهُ» استفاده می كند كه به معناي «بخوان از آن» است؛ یعني بخوان قرآن را.
دقت در ترجمه آیه می رساند هر كس هر چقدر می تواند، باید قرآن بخواند. این مهرباني خداوند متعال است كه دستور نداده چقدر بخوانید، بلكه می فرماید هر چه می توانید، بخوانید. نكند بر مسلمان روزي بگذرد و به قرآن كریم نگاه نكند و نخواند. در روایات به خواندن قرآن كریم زیاد سفارش شده است.
**قرآن، پیمان خدا با آفریدگان
امام صادق (ع) می فرمایند: قرآن پیمان خدا با آفریدگان است، پس سزاوار است هر انسان مؤمني به پیمانش بنگرد و هر روز ٥٠ آیه از آن بخواند (اصول كافي ج ٤. ص ٥٥٦-٥٥٨).
همچنین ایشان در جای دیگری می فرمایند: در خانه اي كه قرآن خوانده شود و خدا در آن یاد شود، بركت فراوان می شود و فرشتگان در آن حاضر شده و شیطان از آن دوري می گزیند. آن خانه براي اهل آسمان می درخشد، چنانچه ستارگان براي اهل زمین می درخشند (همان).
علمای اخلاق از جمله مرحوم علامه طباطبایی می گفتند خوب است هر مسلماني از ابتداي قرآن شروع كند، روزانه مقداري از آن بخواند، این كار را مداوم انجام دهد و این خواندن منحصر به سوره هاي خاص مثل سوره های مباركه «یس» و «واقعه» و «الرحمن» نباشد.
به طور مثال تصمیم بگیرد در عرض شش ماه یا یك سال یكبار كامل قرآن را ختم كند و بر اساس آن هر روز چند صفحه ای بخواند. این تداوم خواندن قرآن كریم سبب ارتباط ما با آیات الهي و عمل به آیه سوره مباركه می شود، هر چه بتوانیم این ارتباط را بیشتر كنیم مطمئنا علم ما به آیات الهي بیشتر خواهد شد.
فراهنگ**9157** 9053
تهران- ایرنا- خواندن قرآن كریم به شكل مستمر؛ از جمله سفارشهای امامان و علمای دین و اخلاق و آغازگر مسیر تفكر، تعقل و عمل به آیات الهی است.