كسب رتبه نخست تنوع زیست‌بوم استارتاپی در جنوب غرب آسیا تا گسترش كارخانه‌های نوآوری

به گزارش ایرنا، مركز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری یكی از مجموعه‌هایی است كه اقدامات مؤثری از قبیل راه‌اندازی كارخانه‌های نوآوری و توسعه خدمات آزمایشگاهی فناوری راهبردی را در این جهت انجام داده و در حال توسعه است.
رئیس مركز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در خصوص فعالیت‌های صورت گرفته این حوزه در جهت توسعه فناوری در كشور روز سه شنبه به خبرنگار علمی ایرنا گفت: درحالیكه سال اول دولت دوازدهم را سپری كرده‌ایم مجموعه معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری سعی كرده دو رویكرد محوری را مبنای عمل خود قرار دهد؛ یكی از آن‌ها توسعه پلت فرم شركت‌های دانش‌بنیان بوده است كه خوشبختانه امسال با ورود به دهه پنجم انقلاب آمار شركت‌های دانش‌بنیان احراز صلاحیت شده معاونت علمی به بیش از چهار هزار 200 شركت دانش‌بنیان رسیده است.
«اسماعیل قادری فر» با اشاره به اینكه در پایان سال 92 كمتر از 92 شركت دانش‌بنیان در كشور وجود داشت، افزود: نكته مهمی كه در این رویكرد محوری حائز توجه هست اینكه كم‌كم سهم اقتصاد دانش‌بنیان در منظومه اقتصادی كشور از اقتصاد خرد به سمت اقتصاد كلان قابل‌لمس می‌شود و فروش بیش از 60 هزار میلیارد تومانی این شركت‌ها كه سال گذشته در متلاطم‌ترین شرایط اقتصادی تجربه كردند مؤید این نكته است كه افزایش سهم نوآوری‌ها و اقتصاد دانش‌بنیان را در كسب‌وكارهای روزمره مردم و در جریان اقتصادی كشور شاهد می‌شویم.
وی گفت: تلاش مضاعف ما در سال‌های آینده و امسال‌ این است كه این افزایش ملموس‌تر شود و سهم تجاری‌سازی دستاوردهای علمی در تولید ناخالص داخلی كشور به عدد قابل‌توجهی برسد.
قادری فر بیان كرد: حركتی كه در جریان علمی كشور مبتنی بر نوآوری و فناوری شروع شده یك حركت درست و رو به رشد است كه طبیعتاً این نگاه می‌تواند اشتغال‌زایی پایدار را به عنوان یكی از نیازهای اساسی كشور، به همراه داشته باشد.
وی گفت: ترویج كارآفرینی فناورانه و رسوخ نوآوری در صنایع كلیدی و مونتاژ كشور یكی از مهم‌ترین اقداماتی است كه با افزایش كمی و كیفی حضور شركت‌های دانش‌بنیان شاهد آن خواهیم بود.

** توسعه زیست‌بوم نوآوری و فناوری
وی زیست‌بوم نوآوری و فناوری را دیگر برنامه محوری در مركز توسعه فناوری‌های راهبردی عنوان كرد و گفت: به موازات برنامه حمایت از شركت‌های دانش‌بنیان، به دنبال این بودیم كه با تنوع‌بخشی به حوزه كسب‌وكار دانش‌بنیان چهارچوب نهادی را تحت عنوان توسعه اكوسیستم نوآوری در كشور شكل دهیم كه آن مبتنی بر تسهیل‌گری برای استارتاپ‌ها است.
قادری فر خاطرنشان كرد: به لحاظ كمّی در این بخش تعداد استارتاپ‌های فعال در كشور، از نسل اول استارتاپی كه مبتنی به آی تی و خدمات آن است عبور كرده و وارد نسل دوم استارتاپ‌ها و شتاب‌دهنده‌های تخصصی و فناوری‌محور شده است، امروز آمار این استارتاپ‌های فعال از 6 هزار و 200 فراتر رفته است و جمهوری اسلامی ایران از لحاظ تنوع زیست‌بوم استارتاپی هم در منطقه آسیای جنوب غربی و هم در منطقه خاورمیانه بسیار ویژه بوده و رتبه اول را به خود اختصاص داده است و هم اینك اذعان داریم كه سیستم استارتاپی كشور ما در دنیا هم مثال‌زدنی است و همپای كشورهای پیشرفته اروپایی و آسیایی حركت می‌كند.
وی گفت: با توجه به ظرفیت نیروی انسانی و توانمند جوان و رسیدن به مرز 5 میلیون دانشجو، این امید را پدید آورد كه جوانان خلاق با دمیدن روح نوآوری در كسب‌وكار و پرداختن به زیست‌بوم استارتاپی می‌توانند در منظومه اقتصادی كشور با همان رویكرد كارآفرینی فناورانه نقش‌آفرینی داشته باشند به همین خاطر یكی از اقداماتی كه در سال 97 در زیست‌بوم اقتصادی كشور انجام دادیم، حمایت از توسعه كسب‌وكارها و ایجاد شتاب‌دهنده‌های تخصصی بوده است.
قادری فر بیان كرد: شكل‌گیری شتاب‌دهنده‌ها و ایجاد استارتاپ‌هایی با محوریت فناوری‌های پیشرفته، یكی از موفقیت‌هایی است كه در این عرصه حاصل شده و این روند در سایر حوزه‌های تكنولوژی نظیر حوزه زیست‌فناوری مشهود است، الآن شتاب‌دهنده‌های تخصصی ما همپای مجموعه‌های بزرگ علم و فناوری مشغول توسعه كسب‌وكار در زمینه‌هایی مانند تولید داروهای نوتركیب هستند.
وی ادامه داد: در حوزه استارتاپ‌هایی مثل حوزه بیوتكنولوژی، تولید داروهای زیست‌فناوری، انواع واكسن و مواد اولیه نوتركیب دارویی امروز شتاب‌دهنده‌های تخصصی مثل پرسس ژن وجود دارند كه در یكی از این شتاب‌دهنده‌ها بیش از 170 نفر ار دانش‌آموختگان دكتری تراز اول كشور در حوزه زیست‌فناوری مشغول به كار هستند، همه این‌ها افرادی بودند كه بعد از فارغ‌التحصیلی در سال‌های گذشته قصد خروج از كشور داشتند، در حوزه توسعه فناوری‌های راهبردی در كشور با یك نگاه پلتفرمی ازیك‌طرف با ایجاد و توسعه شركت‌های دانش‌بنیان و حمایت‌های لازم از یك طرف و توسعه مفهوم اكوسیستم نوآوری می‌توانیم بر مشكلات فناورانه كشور غلبه كنیم.

** كارخانه نوآوری آزادی بزرگ‌ترین كارخانه استارتاپی در خاورمیانه
رئیس مركز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: در سال جدید باید این رویكرد مورد توجه قرار گیرد كه در چارچوب توسعه نوآوری بتوانیم زیرساخت‌های متناسبی نیز فراهم كنیم، در حوزه زیرساخت، با توجه به محدودیت‌های اقتصادی دولت در پیشبرد پروژه‌های عمرانی و تعریف پروژه‌های عمرانی، باید از ظرفیت‌های موجود استفاده بهینه كنیم بنابراین برنامه محوری بهسازی پهنه‌های متروكه صنعتی در شهرها را در دستور كار خودمان قرار دادیم.
وی افزود: به‌طور مثال در كلان‌شهر تهران برابر اعلام رسمی شهرداری، بیش از 400 هكتار پهنه صنعتی متروكه داریم، پهنه صنعتی متروكه یعنی آن دسته كارخانه‌ها و شركت‌هایی كه بر اساس قانون خروج شركت‌های صنعتی از شعاع 120 كیلومتری شهرها باید از شهرها خارج می‌شدند، طی توافقی كه با شهرداران وقت تهران داشتیم از سال 93 با كمك شهرداری به دنبال این هستیم كه فضاهای صنعتی و كارخانه‌های متروكه داخل شهر را به كارخانه‌های نوآوری تبدیل كنیم.
قادری فر گفت: شاخص‌ترین آن‌ها مجموعه كارخانه نوآوری آزادی است كه طی دهه 60 و 70 در قالب یك شركت به تولید الكترودهای جوشكاری در تهران مشغول بوده (الآن از تهران خارج شده و در شهرك صنعتی قزوین مستقر است) طی تفاهمی با مالك و شهرداری تهران این مجموعه بدون تغییر كاربری بازسازی شده و خوشبختانه شاهد پیشرفت عملیات بهسازی این مجموعه هستیم و در همین ماه (ماه مبارك رمضان) به بهره‌برداری خواهد رسید.
وی ادامه داد: الآن حدود 800 نفر روزانه در این كارخانه به كسب‌وكارهای استارتاپی و دانش‌بنیان مشغول هستند، كارخانه نوآوری آزادی به‌عنوان بزرگ‌ترین كارخانه استارتاپی در منطقه خاورمیانه پذیرای بیش از سه هزار نفر از نخبگان، فارغ‌التحصیلان و فعالان سیستم استارتاپی خواهد شد.
قادری فر در عین حال توضیح داد كه در ایجاد كارخانه نوآوری آزادی، صرفاً از طرف معاونت علمی و دولت بسترسازی اولیه انجام گرفته و این بخش خصوصی بوده كه با حضور پررنگ و توانمند خود توانسته كار بازسازی و بهسازی را بر عهده بگیرد و آن را وارد چرخه نوآوری كند.
او تاكید كرد: امروزه بخش خصوصی به این باور رسیده است كه سرمایه‌گذاری و اثربخشی حوزه كسب‌وكار جز از حوزه نوآوری و توسعه فناوری امكان‌پذیر نیست.

** راه‌اندازی كارخانه‌های نوآوری در مشهد، اصفهان و یزد
رئیس مركز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی ریاست جمهوری وی بیان كرد: در كارخانه نوآوری آزادی حوزه‌های آی تی، آ سی تی، تولید دارو، داروهای نوتركیب، گردشگری و تولید محتوا فعالیت می‌كنند، خوشبختانه این مدل اگرچه یك مدل منحصر به فرد در كشور بوده است اما ایجاد مجموعه كارخانه‌های نوآوری به‌عنوان یك برنامه محوری در دستور كار جدی معاونت قرار دارد.
وی ادامه داد: الآن در حال مذاكره نهایی برای انعقاد قرارداد تبدیل كارخانه متروكه ریس باف در قلب شهر تاریخی اصفهان برای كارخانه نوآوری اصفهان هستیم و برای تبریز و یزد نیز همین‌ برنامه را داریم، در شهر مشهد هم كارخانه نوستالژیك كوكاكولا در كنار دانشگاه فردوسی، به وسعت 40 هزار متر قرار دارد كه به دنبال انعقاد تفاهم‌نامه، در حال آماده‌سازی است و تا شهریور 98 وارد مدار اكوسیستم خواهد شد.
قادری فر افزود: با توجه به محدودیت‌های اقتصادی در ایجاد تعریف پروژه‌های جدید، به دنبال بازسازی پهنه‌های صنعتی متروكه هستیم و آن‌ها را به خدمت نوآوری و فناوری آورده‌ایم، این اتفاق در دل دانشگاه‌های كشور نیز از قبیل دانشگاه تهران، علم و صنعت ایران، صنعتی امیركبیر و سایر دانشگاه‌های بزرگ كشور افتاده است.
وی تنوع‌بخشی به خدمات شبكه آزمایشگاهی فناوری راهبردی را از اقدامات مهم صورت گرفته در مركز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی طی سال گذشته عنوان كرد و گفت: به خاطر محدودیت منابع، نمی‌توانیم تجهیزات پیشرفته آزمایشگاهی زیادی خریداری كنیم، در همین جهت پلت‌فرم شبكه آزمایشگاهی فناوری شكل‌گرفته و خوشبختانه تعداد دستگاه‌های عضو شبكه آزمایشگاهی فناوری راهبردی در سال 97 از مرز 11 هزار دستگاه‌های تك و مدیوم تك و عملكرد ریالی حدود چهار میلیارد تومان در سال گذشته فراتر رفته و در اختیار محققان كشور برای توسعه كسب‌وكارشان بوده است.

** افزایش خدمات و حمایت شبكه آزمایشگاهی فناوری راهبردی در سال 98
قادری فر گفت: معاونت علمی ریاست جمهوری با هدف توسعه خدمات شبكه آزمایشگاهی در یك برنامه یك‌ساله از اسفند 97 تا اسفند 98 سعی دارد حداقل بتواند 10 میلیارد تومان دیگر به سرویس‌دهی شبكه آزمایشگاهی فناوری راهبردی در قالب تشویق‌ها و اعطای گرنت‌های تحقیقاتی، باشگاه مشتریان و تخفیف‌هایی كه اعضای هیات علمی می‌توانند از خدمات شبكه بگیرند تزریق كند كه بازاری حدود 50 میلیارد تومانی خدمات آزمایشگاهی به وجود آورد.
وی یادآور شد: استفاده بهینه از ظرفیت شبكه‌سازی دستگاه‌های موجود تحقیقاتی كشور اثر مستقیم بر تولیدات علمی ما دارد، مخصوصاً در حوزه فنی و مهندسی و پزشكی، علوم دارویی، آن دسته از محققان كشور كه كارشان آزمایشگاه محور است می‌توانند از خدمات متنوع و چتر حمایتی گسترده شبكه آزمایشگاهی فناوری راهبردی بیشتر استفاده كنند و این برنامه در سال 98 با جدیت دنبال خواهد شد و هم آزمایشگاه‌های بیشتری را وارد شبكه می‌كنیم و از ظرفیت آن‌ها استفاده خواهیم كرد و هم اینكه سرویس‌دهی بیشتری داشته باشیم.
قادری فر گفت: تمهیداتی نیز برای خرید تجهیزات آزمایشگاهی كه در داخل كشور تولید نمی‌شود در نظر گرفته‌ایم؛ آن دسته از تجهیزات و خدماتی كه در نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی ساخت ایران ارائه نمی‌شود، طی گزارشی از طریق خریدهای خارجی به صورت موردی انجام و در شبكه ارائه می‌شود تا همه اعضا و محققان جوان بتوانند از فعالیت‌های شبكه استفاده كنند.
علمی ** 9340** 1055