سهیم شدن چاپخانه داران در ارز دولتی؛ آری یا نه؟

از آنجا كه كاغذ جزء اقلام وارداتی محسوب می شود افزایش نرخ ارز بر قیمت آن در سال گذشته تاثیر زیادی داشت و این مساله باعث افزایش هزینه های چاپ و در نهایت گرانی كتاب و نشریه و سایر محصولاتی شد كه به نوعی با كاغذ ارتباط دارند.
دولت برای جلوگیری از بحران كاغذ و متعادل كردن قیمت آن برای ناشران، كاغذ را جزء اقلام وارداتی مشمول ارز 4200 تومانی قرار داد و پیرو آن كارگروهی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای توزیع این نوع كاغذ تشكیل شد تا به نحو عادلانه ای بین ناشران و اهالی مطبوعات توزیع شود.
كارگروه ساماندهی كاغذ اقدام به راه اندازی سامانه برای توزیع كاغذ كرد اما فقط ناشران و اهالی مطبوعات قادر به دریافت كاغذ با ارز 4200 تومانی از طریق این سامانه هستند و چاپخانه ها هیچ سهمی از این كاغذ ندارند.
این مساله در كنار افزایش هزینه های جانبی چاپخانه ها و گرانی مواد اولیه چاپ در بازار، فشار مضاعفی به آنها وارد كرده است.

* بحران كاغذ در چاپخانه ها
رئیس اتحادیه چاپخانه داران خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: بیش از 300 واحد چاپ، صحافی و لیتوگرافی در استان وجود دارد كه به دلیل افزایش هزینه های تولید 99 درصد از آنها به مرز تعطیلی رسیده اند.
علی مغانی افزود: از ابتدا برای توزیع كاغذ، كارگروهی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشكیل شد تا بسترساز توزیع كاغذ از طریق اتحادیه یا تعاونی باشد اما متاسفانه این كارگروه خود اقدام به توزیع كاغذ از طریق سامانه كرده است.
وی اضافه كرد: از سوی دیگر دولت ارز 4200 تومانی به میزان 26 میلیون یورو را به دو یا سه شركت وارد كننده داد تا كاغذ را وارد كنند كه معتقدم این شیوه راه انجام كارهای خلاف را باز می كند زیرا اختصاص ارز دولتی به واردات، رانت ایجاد می كند و فقط عده خاصی از آن بهره مند می شوند.
رئیس اتحادیه چاپخانه داران خراسان رضوی گفت: كارگروه ساماندهی كاغذ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید بستر توزیع مناسب كاغذ با ارز دولتی را فراهم می كرد و ارز دولتی را در اختیار شركتهای تعاونی قرار می داد تا آنها كاغذ را وارد می كردند.
مغانی با بیان اینكه نحوه چیدمان اعضای كارگروه ساماندهی كاغذ در وزارت ارشاد اشتباه است افزود: مثلا اتحادیه ای به نام اتحادیه كاغذفروشان ایران وجود دارد اما این اتحادیه هیچ نماینده ای در كارگروه یاد شده ندارد.
وی ادامه داد: زمانی كه هنوز كارگروه ساماندهی كاغذ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشكیل نشده بود، كاغذ با نرخ آزاد، بندی 700 هزار ریال بود اما اكنون بعد از گذشت یك سال هر بند آن با نرخ آزاد به پنج میلیون و 500 تا شش میلیون و 300 هزار ریال رسیده است ضمن اینكه هم اینك قیمت كاغذ با احتساب برخورداری از ارز دولتی بندی یك میلیون و 550 هزار ریال است.
رئیس اتحادیه چاپخانه داران خراسان رضوی گفت: با اینكه ناشران، كاغذ را با ارز 4200 تومانی دریافت می كنند اما همچنان قیمت كتاب رو به افزایش است در حالی كه باید دولت در ازای اختصاص ارز دولتی به كاغذ، كتابها را نیز قیمت گذاری می كرد.
مغانی افزود: تنها ناشران و اهالی مطبوعات می توانند سهمی از سامانه توزیع كاغذ داشته باشند و كاغذ با ارز 4200 تومانی دریافت كنند اما در این میان برخی ناشران هنوز كاغذ را دریافت نكرده حواله اش را در بازار می فروشند.
وی با بیان اینكه وضعیت كاغذ در چاپخانه های خراسان رضوی بحرانی است از دولت خواست سهمی از كاغذ با ارز 4200 تومانی را به چاپخانه داران اختصاص دهد تا شرایط آنها اندكی بهبود یابد.

* ناشران همیشه خود تامین كننده كاغذ بودند
رئیس هیات مدیره شركت تعاونی ناشران خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: واردات كاغذ توسط دو یا سه شركت واردكننده انجام می گیرد و كارگروه ساماندهی كاغذ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این كاغذ وارداتی را دریافت كرده و از طریق سامانه توزیع كاغذ در اختیار ناشران و اهالی مطبوعات قرار می دهد.
حسین معینی افزود: اتحادیه شركتهای تعاونی ناشران در هر استان شركتی دارد كه عامل توزیع كاغذ وارداتی با ارز 4200 تومانی است و پس از ثبت نام ناشران در سامانه، كاغذ مورد نیازشان را در اختیار آنها قرار می دهد.
وی اضافه كرد: از ابتدای راه اندازی سامانه توزیع كاغذ تاكنون یعنی از آبان ماه سال گذشته 30 هزار بند كاغذ بین ناشران و اهالی مطبوعات توزیع شده است.
رئیس هیات مدیره شركت تعاونی ناشران خراسان رضوی ادعای اتحادیه چاپخانه داران مبنی بر اینكه كاغذ با ارز دولتی فقط باید در اختیار چاپخانه ها قرار گیرد را نادرست دانست و گفت: از سالها قبل تاكنون روال این گونه بوده كه ناشر، كاغذ را خود تامین می كرده و در اختیار چاپخانه ها قرار می داده است.
معینی افزود: هم اكنون نیز ناشران پس از دریافت كاغذ دولتی آن را برای چاپ در اختیار چاپخانه ها می گذارند و به طور قطع در جای دیگری مصرف نمی كنند.
وی ادامه داد: اینكه چاپخانه ها به جای ناشران، كاغذ دولتی را دریافت كنند برای آنها صرفه اقتصادی ندارد زیرا خواب سرمایه كتاب زیاد و نشر آن كم است به همین دلیل چاپخانه ها نمی توانند روی چاپ كتاب سرمایه گذاری كنند و باید برای كسب سود، سراغ سرمایه گذاری برای چاپ موارد دیگری باشند.
رئیس هیات مدیره شركت تعاونی ناشران خراسان رضوی گفت: با این حال چاپخانه ها در تامین كاغذ برای موارد غیر نشر كتاب، دچار مشكل جدی هستند، كاغذ بسیار گران و تامین هزینه های آن برای چاپخانه ها سنگین است لذا پیشنهاد می شود كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سامانه توزیع كاغذ سهمی را نیز به چاپخانه ها اختصاص دهد.
معینی افزود: الان علاوه بر افزایش نرخ آزاد كاغذ در بازار، قیمت كاغذ با ارز دولتی نیز رشد قابل ملاحظه ای یافته است به نحوی كه قیمت هر بند كاغذ با ارز 4200 تومانی از 800 هزار ریال در ابتدای سال 97 به بندی یك میلیون و 550 هزار تا یك میلیون و 600 هزار ریال در شرایط كنونی رسیده است.
معینی افزود: افزون بر این هزینه های لیتوگرافی كتاب، كاغذ گلاسه برای جلد و سایر موارد نسبت به سال گذشته افزایش چند برابری داشته و همه این موارد بر قیمت تمام شده كتاب اثر گذاشته با این حال قیمت كتاب در مقایسه با سایر اقلام در بازار افزایش زیادی نداشته است.

*حق مسلم چاپخانه ها در برخورداری از كاغذ دولتی
معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: خراسان رضوی یكی از فعال ترین استانها در حوزه چاپ و نشر است كه 500 ناشر فعال و 320 چاپخانه و صنایع وابسته دارد كه با ظرفیت سه هزار ورق و اشتغال سه هزار و 500 نفر در این منطقه فعالیت می كنند.
افشین تحفه گر افزود: از سال گذشته كارگروه ساماندهی كاغذ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشكیل و تصمیم گرفته شد كسانی كه مجوز كتاب و نشریه می گیرند به ازای میزان مصرف خود از طریق سامانه توزیع كاغذ، كاغذ تحریر با نرخ دولتی یا همان ارز 4200 تومانی دریافت كنند.
وی ادامه داد: این سامانه فقط كاغذ را در اختیار ناشران دارای مجوز نشر كتاب و اهالی مطبوعات قرار می دهد ضمن اینكه قبل از گرانی كاغذ، ناشران كاغذ مورد نیاز را خود تهیه می كردند و در اختیار چاپخانه ها قرار می دادند.
معاون اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: با این حال چاپخانه های استان نیز برای تامین كاغذ به منظور انجام فعالیتهایی جدا از نشر كتاب، نیاز به كاغذ با نرخ ارز 4200 تومانی دارند تا قدری هزینه های چاپ كاهش یابد.
تحفه گر افزود: به همین منظور ابتدای هفته گذشته نشستی با حضور معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار و مسئولان مرتبط با صنعت چاپ اعم از بخش دولتی و بخش خصوصی برگزار شد و مشكلات صنایع چاپ مورد بررسی قرار گرفت.
وی ادامه داد: در این نشست مقرر شد پیشنهادهای دست اندركاران صنعت چاپ خراسان رضوی مبنی بر اختصاص سهمی از كاغذ با ارز 4200 تومانی یا حتی ارز نیمایی به این صنایع ارائه شود تا در كارگروه مربوطه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد بررسی قرار گیرد.
معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با اشاره به مشكل نقدینگی در صنایع چاپ گفت: در این نشست كه نماینده شورای هماهنگی بانكهای خراسان رضوی هم حضور داشت مقرر شد تسهیلات سرمایه در گردش به میزان 120 میلیارد ریال به صنایع چاپ استان اختصاص یابد تا بتوانند مواد اولیه مورد نیاز خود را خریداری كنند.
تحفه گر افزود: برگزاری نشست تخصصی با حضور نمایندگان صنایع چاپ و نماینده بانكها در مورد وثایق و نرخ بهره تسهیلات بانكهای استان، ثبت سفارش محصولات وارداتی مورد نیاز توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، كمك سازمان بیمه تامین اجتماعی برای تامین مایحتاج یا مواد اولیه صنایع چاپ از دیگر تصمیمات اخذ شده در این نشست بود.
1922/7489