این نخستین بار است که رئیس جمهوری تاجیکستان را که تاکنون با وجود تشویق ها و ترغیب ها به این سازمان قدم نگذاشته بود، به نشست این اتحادیه دعوت شده است.
رهبران روسیه، قزاقستان، ارمنستان، بلاروس و قرقیزستان امروز چهارشنبه در شهر «نورسلطان»، پایتخت قزاقستان گرد هم آمدند تا بیشتر درباره همگرایی اقتصادی، تجارت، سیاست های مشترک مالی، صنعت و رقابت صحبت کنند.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی اوراسیا، که شخصاً از آمدن امامعلی رحمان به این نشست ابراز خوشنودی کرده است در مصاحبه با رسانه ها گفت: «موضوع ورود دیگر کشورها به عنوان عضو اتحادیه و حضور تاجیکستان به عنوان میهمان بررسی نخواهد شد.
وی افزود: پذیرش اعضای جدید و توسعه این سازمان در دستور کار قرار نگرفته است.
به گفته یک منبع حکومتی تاجیکستان، موضع کشور نسبت به عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیا تغییر نکرده است و حضور رئیس جمهوری در این نشست، تنها به عنوان مهمان خواهد بود.
ظاهراً این گفته های مقام تاجیک و سخنگوی کمیسیون اقتصادی اوراسیا بیش از همه باعث آزرده خاطر و نا امید شدن صدها هزار مهاجر کاری تاجیکستان در روسیه شده است که با مشکلات فراوان حق کار به دست می آورند یا مجبور می شوند که غیرقانونی به فعالیت بپردازند.
**درد دل مهاجران
نظرسنجی ها نشان داده است، که تقریباً ۷۰ در صد مردم تاجیکستان طرفدار پیوستن کشورشان به عضویت اتحادیه اقتصادی اوراسیا هستند. یکی از دلایل اصلی چنین درخواستی، مهاجرت کاری تاجیک ها به روسیه است که مجبور هستند در مدت کوتاهی حق کار به دست بیارند که به آسانی میسر نخواهد شد.
مقامات روسیه به صورت مداوم حکومت تاجیکستان را به پیوستن به اتحادیه اقتصادی اوراسیا تشویق می کنند، که به گفته سخنگوی این سازمان، اعضایش می خواهند آن را به یکی از اتحادیه های پیشرفته اقتصادی در جهان تبدیل کنند.
اما دولت تاجیکستان می گوید که سود و زیان عضویت در اتحادیه را می‌سنجد و در صورت سومند بودن، به آن خواهد پیوست. مقامات رسمی تاجیک در گذشته به رادیو آزادی گفته اند که با وجود معیار و مقررات خوب اتحادیه، این قوانی به درستی اجرا نمی شوند. یکی از این قوانین گردش آزاد مالی و محصولات است، اما با این وجود فروش محصولات روسی در قزاقستان و بلاروس ممنوع است و روسیه نیز واردات شیر و گوشت بلاروس را محدود کرده است.
به عقیده تحلیلگران نباید انتظار داشت که در این نشست صحبت فوق العاده ای در خصوص این موضوعات عنوان شود. معاون سابق وزیر امور خارجی قرقیزستان، از جمله کسانی است که می گوید نباید در دعوت امامعلی رحمان به نشست، به دنبال رمز و پیام نهانی بود، اما نباید آن را هم نادیده گرفت.
در واقع، معاملات اقتصادی تاجیکستان با همسایگان نزدیک و دورش مانند قرقیزیستان، قزاقستان و روسیه است. سال ۲۰۱۸ تجارت بین تاجیکستان و اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۲۵ درصد افزایش یافت. تاجیکستان دو مورد از نیازهای غذایی اصلی مردم خود، بخصوص گندم و آرد را از روسیه و قزاقستان خریداری می کند.
**رفتار محتاطانه دوشنبه
«سیف الله سفراو» یکی از سیاست گذاران سابق و معاون سابق مرکز راهبردی تاجیکستان گفت، پیوستن به یک سازمان روند ساده و آسانی نیست و بعضی از این سازوکارهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا با منافع ملی تاجیکستان سازگار نیست.
این کارشناس تاجیک می گوید، اگر رئیس جمهوری تاجیکستان در این نشست حاضر شده و برخی مسائل و مشکلات را حل کند ممکن است امکان ورود به این اتحادیه وجود داشته باشد در غیر این صورت این کشور باز هم محتاطانه پیش خواهد رفت.
یکی از این مشکلات تقسیم دریافتی های گمرکی است که از کالاهای وارداتی از چین، افغانستان و ازبکستان اخذ می شود. در صورت عضویت تاجیکستان در این اتحادیه، نخست این دریافتی ها عمومی شده و سپس در پایان سال بین کشورهای عضو این اتحادیه تقسیم می شوند، که به نفع تاجیکستان نیست.
مشکل دیگر، رفتار با مهاجران تاجیک در روسیه است که باید برای همیشه حل شود. در صورت ورود تاجیکستان به اتحادیه اقتصادی اوراسیا کافی است که فردی که برای کار به روسیه می رود، در سازمان ریاست امور داخلی ثبت نام کند و سپس به کار مشغول شود. این کار باعث می شود که برای اجازه کار هزاران سند با خود همراه نکند و روزهای زیادی سرگردان نشود.
**امکان تغییر قوانین روسیه پس از تغییر شرایط برای مهاجران تاجیک
سیف الله سفراو می گوید، در نگاه اول این شرایط پیشنهادی بسیار خوب است، با این حال "اما و اگرهایی" نیز وجود دارد و موضوع این است که ممکن است قانون های روسیه درمورد مهاجرین تغییر کند.
یکی از شرایط تاجیکستان برای ورود به اتحادیه اقتصادی اوراسیا این است که امتیازات اعطا شده به مهاجران تاجیک در مدت ۱۰ یا ۲۰ سال دیگر تغییر نکند.
سفراو دیگر کشورهای عضو این اتحادیه همچون بلاروس را مثال زد که از عضویت و برخی قوانین این اتحادیه راضی نیستند.
روسیه از سال ۲۰۱۴ یعنی زمان تاسیس اتحادیه اقتصادی اوراسیا، تاجیکستان را برای پیوستن به آن تشویق می کند. این اتحادیه، که نخست سه کشور روسیه، بلاروس و قزاقستان را در بر می گرفت، سال ۲۰۱۵ با پیوستن ارمنستان و قرقیزستان گسترش یافت. هدف از آن تاسیس یک بازار بزرگ اقتصادی است که پایبند روسیه باشد.
**آساق **۹۴۷۰**۱۶۶۳**
نظر شما