سه روایت از قتل «استاد»

روز سه‌شنبه ظهر خبری روی ورودی خبرگزاری‌ها قرار گرفت که برای همه شوکه‌کننده بود. خبر کوتاه بود و حاکی از به قتل رسیدن همسر دوم محمدعلی نجفی شهردار سابق تهران. چند ساعت بعد در کمال بهت و ناباوری و درحالی‌که همه به‌دنبال دستگیری قاتل بودند، خبر دیگری منتشر شد که براساس آن شهردار سابق تهران با معرفی خود به اداره آگاهی واقع در خیابان وحدت اسلامی خود را به‌عنوان قاتل همسرش معرفی کرده است. به این ترتیب یکی از تراژیک‌ترین پرونده‌های قتل در ایران وارد مرحله جدیدی شد. پرونده‌ای که یک سر آن یکی از مقامات ارشد کشور قرار دارد و همین اهمیت این پرونده را دو چندان می‌کند.ماجرای همسر دوم محمدعلی نجفی سال گذشته پس از استعفای او از شهرداری تهرانخبرساز شد و پس از شایعاتی که درباره درست بودن یا نبودن این خبر و صیغه‌ای یا عقدی بودن ازدواج آن دو مطرح شد، «میترا استاد» همسر دوم او در گفت‌وگویی این خبر را تایید کرد. ازدواجی که با شلیک ۲ گلوله و پیدا شدن جسد میترا استاد در حمام خانه‌اش در طبقه هفتم برجی در منطقه سعادت‌آباد پایان یافت. اما این پرونده چند روایت دارد؛ روایت محمدعلی نجفی از قتل همسر دومش، یک سو روایت نزدیکان همسر دوم او و روایت خانواده شهردار سابق تهران.

روایت اول

روایت‌کننده اصلی این حادثه محمدعلی نجفی است. شهردار اسبق تهران در نخستین اظهارات خود روز سه‌شنبه درخصوص چگونگی ارتکاب قتل گفت: امروز (سه‌شنبه) دعوای دو، سه روز اخیرمان بالا گرفت، مقداری عصبانی شدم و اسلحه را با خود بردم. همسرم به حمام رفت و من هم پشت‌سرش رفتم، اما بیشتر برای اینکه حالتی از ترساندن ایجاد کنم. اسلحه را به همسرم نشان دادم و گفتم که آیا قصد داری این بحث را تمام کنی یا خیر؟ وی ادامه داد: همسرم هول شد و تقریباً با من گلاویز شد. خود را روی من انداخت که اسلحه آماده بود و این اتفاق افتاد.

نجفی همچنین روز گذشته درحالی‌که لباس زندان به تن و دستبندی به دست داشت با حضور در دادسرای جنایی تهران با اشاره به قتل همسرش گفت: این اواخر گفتم من حاضرم هرچه دارم بدهم تا مهریه‌ات را پرداخت کنم، اما می‌گفت می‌خواهم کاری کنم که از زندگی بیزار شوی.

به گزارش «ایسنا» به نقل از قوه‌قضائیه، شهردار پیشین تهران با بیان اینکه مهریه همسرم ١٣٦٢ سکه بود و هر چقدر اصرار می‌کردم که از یکدیگر جدا شویم، قبول نمی‌کرد. به گزارش «ایلنا» او افزود: یک نهاد تماس‌های مرا شنود می‌کرد و در اختیار همسرم قرار می‌داد که در این خصوص شکایت کردم، اما این موضوع انگیزه قتل نبوده است.

به گزارش «ایرنا» نجفی همچنین گفت: درخصوص شنودها مطلبی است که برای من مسجل نشده، ولی در همان حدی که گفتم بوده و ممکن است کار یک نهاد نباشد و کار یک شخص در نهاد باشد که با وی ارتباط داشته و این کار را کرده و من نمی‌دانم. او درباره نحوه آشنایی با هم نیز گفت: در اردیبهشت ٩٦ به دفتر من آمد و در آنجا هنوز شهردار نبودم. وی می‌خواست کاندیدایشورای شهر در اسلامشهر شود، تقاضای وی این بود که او را به دوستانی که در اسلامشهر دارم معرفی کنم که کمکش کنند و از آنجا آشنایی ما شروع شد.

به گزارش «ایسنا» او در ادامه سخنانش در دادسرای جنایی تهران گفت: بعد از این حادثه به سر خاک پدر و پدربزرگم رفتم که خود را بکشم؛ اما زمانی که با خود فکر کردم به این نتیجه رسیدم که قانون راه بهتری است و تصمیم گرفتم که خود را معرفی کنم.

متهم گفت: از وقتی که به عقد من درآمد از اردیبهشت پارسال تا دیروز مسائل ناموسی نبود، اما تهدید ناموسی زیاد می‌کرد و یکی از اصلی‌ترین مسائل دعوای ما همین موضوع بوده است. هر وقت صحبت از طلاق می‌کردیم شروع به شکستن وسایل خانه می‌کرد و با کارد حمله می‌کرد. نجفی با تاکید بر اینکه من به قصد کشتن نرفتم و می‌خواستم بترسانمش، گفت: در دوران زندگی حدود یک ساله‌ام با میترا استاد به‌جز لحظات کوتاهی همیشه با هم درگیر بودیم و اجازه نمی‌داد او را طلاق دهم و همیشه من را تهدید می‌کرد و حتی برای خروج از منزل هم همیشه محدودیت داشتم. نجفی گفت: در یک سال اخیر خودم یک بار و همسر دومم سه بار قصدخودکشی داشتیم. نجفی درباره مجوز استفاده از سلاح گفت: از سال ۶۰ مجوز استفاده از سلاح را داشتم، اما از سال ۹۴ این مجوز تمدید شده بود و نمی‌دانم که تا دیروز اجازه استفاده از سلاح را داشتم یا نه.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، نجفی در دادسرای جنایی در جمع خبرنگاران نیز اقدام به خودکشی خود در هتل لاله در سال گذشته را تایید کرد و گفت: آن اتفاق هم به‌دلیل همان اختلافات بود. به این دلیل هتل لاله را انتخاب کردم که کسی به من دسترسی نداشته باشد؛ اما یکی از کارکنان هتل مرا پیدا کرد.

به گزارش خبرگزاری رکنا، نجفی به دادستان شهریاری در دادسرای امور جنایی تهران گفت: او به من شک داشت، توهمی بود، پروسه طلاق توافقی همسر اولم طولانی شد و شک میترا بیشتر شد همین باعث اختلافاتمان شده بود و اجازه نمی‌داد بدون او جایی بروم. وی افزود: ساعت ۹ و نیم بود که به حمام رفت موبایلم را هم با خودش برد تا من به کسی زنگ نزنم. اشتباهم این بود که اسلحه را مسلح کردم و دستم روی ماشه بود؛ چراکه میترا با دیدن اسلحه خودش را روی من انداخت و گلوله‌ها شلیک شدند.

همچنین نجفی در نخستین اظهاراتش پس از ارتکاب به قتل همسرش گفت که او چند تیر شلیک کرده است که دو تیر به همسرش برخورد کرده و یک تیر نیز به کاشی حمام برخورد کرده و پس از کمانه کردن به پای خودش اصابت کرده و او را زخمی کرده است. به گزارش فرارو، محمدعلی نجفی در اولین اعترافاتش به قتل همچنین گفت: «برای خراب کردن زندگی من آمده بود و مدام مرا تهدید می‌کرد که اسرارم را فاش و زندگی‌ام را ویران می‌کند او حتی می‌خواست تهدیداتش را در مصاحبه‌ای عملی کند.»

روایت دوم

راویان دوم این پرونده قتل، خانواده میترا استاد (مادر و پسر) همسر دوم محمدعلی نجفی هستند. به گزارش «ایسنا» مادر میترا استاد در گفت‌وگو با روزنامه ایران گفت: پسرش همیشه به ما می‌گفت که میترا و نجفی اختلاف دارند. دخترم حتی ساعت ۴ و نیم بامداد سه‌شنبه ۷ خرداد و درست ساعاتی قبل از اینکه به قتل برسد به برادرش پیام داد که تا الان با نجفی درگیر بوده است. او همچنین تاکید کرد: من از خون دخترم نمی‌گذرم و برای قاتلش قصاص می‌خواهم.

مهیار، پسر ۱۳ ساله میترا استاد نیز در گفت‌وگو با روزنامه ایران، درباره اختلاف نجفی با مادرش گفت: مادرم به‌خاطر مال و اموال با نجفی اختلاف داشت تا جایی که می‌دانم او همه اموالش را به نام دخترش کرده بود و مادرم سر این موضوع با او درگیری داشت. از وقتی به این خانه آمدیم او همیشه با ما زندگی می‌کرد، چون بیکار بود و بیشتر اوقات خانه بود.

او در بخش دیگری از گفت‌وگویش همچنین گفت: «چند روز قبل به این خانه آمدیم. این خانه متعلق به دوست نجفی بود که به مدت یک سال در اختیار ما گذاشته بود تا در آن زندگی کنیم.» مهیار در ادامه گفت: «نجفی خیلی اخلاقش تند بود و دست بزن داشت. چندین‌بار قصد کتک زدن مادرم را داشت حتی یکبار خواستم مانعش شوم، اما در این درگیری انگشت دستم شکست.»

روایت سوم

همسر اول و دختر محمدعلی نجفی روایت‌کننده تصویری دیگر و متفاوت از این ماجرا هستند. به گزارش «ایسنا» همسر اول شهردار سابق تهران با تاکید بر اینکه آنها از هم طلاق نگرفته و هنوز هم عاشقانه شوهرش را دوست دارد، گفت: من و همسرم ۴۲ سال با هم زندگی کرده‌ایم و هیچ مردی به مودبی ایشان ندیده‌ام. وی در ادامه گفت: شوهرم ناگهان عوض شد. باور ندارم این اتفاق افتاده باشد. آرام‌تر از شوهرم کسی را سراغ ندارم، او از وقتی با میترا استاد ازدواج کرد، دیگر مرد سابق نبود. دیگر اجازه نداشت به من و دخترش سر بزند. تحت‌فشار بود. میترا بارها شوهرم را تهدید کرده بود به ما که خانواده‌اش هستیم اسید بپاشد و ضربه بزند و شوهرم برای اینکه ما در امان باشیم و حساسیتی وجود نداشته باشد، رابطه‌مان را قطع کرده بود. دختر نجفی نیز روز گذشته با حضور در دادسرای امور جنایی تهران گفت: روز سه‌شنبه که قتل رخ داد راننده پدرم نزد من آمد. او یک نامه ۳ برگی پشت و رو از پدرم به من داد که در آن نوشته بود میترا را کشته و دلایلش را هم نوشته بود. سراسیمه به موبایلش زنگ زدم، خاموش بود. راننده پدرم چون به‌تازگی اسباب‌کشی کرده بودند، کلید خانه را داشت سریع آنجا رفتیم و با ورود به خانه جسد را دیدیم ما در خانه بودیم که پسر میترا آمد. من کیفش را گرفتم و در گوشه‌ای گذاشتم و بعد فهمید چه اتفاقی افتاده است. وی ادامه داد: مهیار دروغ می‌گوید دستش را پدرم شکسته او دستش در مدرسه شکسته بود و همه این را می‌دانند.

دختر نجفی در ادامه گفت: میترا استاد از وقتی با پدرم ازدواج کرد مسیر اشتباهی را پیش گرفت. او به پدرم اجازه نمی‌داد با ما رفت‌وآمد کند حتی تماس با ما ممنوع بود. آخرین بار یک ماه پیش بود که پدرم به من زنگ زد آن هم به‌خاطر اینکه می‌خواست ماشین لکسوس را که به نام من بود بفروشد. رفتم امضا دادم و برگشتم من هیچ چیزی به نام ندارم. مادرم هرچه دارد به نام خودش است و من هم جز همان لکسوس که فروخته شد چیزی به نام ندارم.

دختر نجفی گفت: خیلی ناراحتیم این اتفاق افتاده است، اما میترا بی‌تقصیر نیست. او از همان یکسال پیش پدرم را تهدید به خیانت می‌کرد حتی ما را تهدید به اسیدپاشی کرده بود و پدرم برای اینکه ما در امان باشیم با ما قطع رابطه کرده بود.

روایت چهارم...

در این بین روایت دیگری هم وجود دارد که براساس آن میترا استاد روز قبل از حادثه با تلفن همراه شخصی‌اش با خبرنگار انصاف‌نیوز تماس گرفته و درخواست گفت‌وگو داشته است. او در این گفت‌وگوی کوتاه می‌گوید قصد داشته تا در آن گفت‌وگو به وعده‌های پیش از ازدواجش که ظاهراً محقق نشده بود، بپردازد و به قول خودش کمی از آبروی رفته‌اش را بازگرداند. به گزارش خبرآنلاین به نقل از انصاف‌نیوز میترا استاد همان شب با ارسال یک پیامک به خبرنگار مذکور می‌نویسد: «ما می‌ریم مسافرت ان‌شاءالله بهتون خبر می‌دم برای قرار حضوری.»

پیگیری‌های قضایی و تکذیب سه خبر

در کنار این روایات از چرایی قتل همسر دوم شهردار سابق تهران، مقامات قضایی نیز روایات خود را از پرونده قتل همسر دوم محمدعلی نجفی و نحوه پیگیری این پرونده ارائه کرده‌اند. قاضی شهریاری، سرپرست دادسرای جنایی تهران درباره کشف یک دست نوشته در خانه دختر نجفی گفت: در این نامه وی به قتل اعتراف و ابراز پشیمانی کرده بود. با کشف این نامه برای ما ارتکاب قتل از سوی نجفی محرز شد، اما با توجه به اینکه احتمال می‌رفت وی اقدام به خودکشی کند از افشای این موضوع خودداری کردیم. ازسوی دیگر سرهنگ بابک نمک‌شناس، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس پایتخت با اشاره به اینکه طبق برخی اخبار نجفی در نامه‌اش به موضوع خیانت همسرش اشاره داشته در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، هر گونه ادعای منتشرشده در رسانه‌ها مبنی‌بر مطرح شدن بحث خیانت توسط مقتول در یادداشت به دست آمده از محمدعلی نجفی را قویاً تکذیب کرد.

سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس پایتخت نیز روز گذشته در یک نشست خبری با اشاره به برخی انتقادها در مورد تعارف چای به نجفی در اداره آگاهی پاسخ داد و گفت: ما چای را برای افسر پرونده و بعد از افطار آوردیم که به ایشان هم داده شد و این رفتار انسانی است.

به گزارش رکنا، وی در مورد اینکه آیا تیر کمانه کرده و به پای نجفی برخورد کرده است، گفت: این موضوع کذب است وی هیچ مجروحیتی نداشت، اما لباسش خونی بوده است. او در مورد سلاح محمدعلی نجفی نیز گفت: این فرد به سبب مسوولیتی که داشته تا سال ۹۴ دارای مجوز حمل سلاح بوده اما محافظ نداشت، اما پس از آن تاریخ این‌طور نبوده و مجوزی نداشته است. در همین حال روز گذشته محمدعلی نجفی برای ارائه توضیحات به مقام قضایی در دادسرای جنایی حضور یافت. او در حالی دردادسرا حضور یافت که پیش از این اخباری مبنی‌بر سکته قلبی او منتشر شده بود؛ خبری که البته تکذیب شد. در همین راستا، سرهنگ بابک نمک‌شناس، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس پایتخت ضمن تکذیب برخی خبرها مبنی‌بر سکته قلبی نجفی و انتقال وی به بیمارستان تصریح کرد: وی در سلامت کامل است. همچنین سه‌شنبه شب از نجفی تست روانشناسی و تست مواد مخدر و مصرف الکل گرفته شد. در خبری دیگر در این ارتباط روز گذشته جسد میترا استاد کالبدشکافی و نتیجه به مرجع قضایی اعلام شد. ازسوی دیگر قرار است محمدعلی نجفی صحنه قتل را بازسازی کند.

واکنش‌ها به نحوه پوشش صدا و سیما

اما در کنار این اخبار صدا و سیما روز گذشته پوشش خبری متفاوتی از قتل همسر دوم شهردار سابق تهران ارائه کرد. موضوعی که منتقدان و موافقانی داشت. آنچه موجب انتقاد از نحوه پوشش خبری این حادثه شد اقدام خبرنگار مذکور در دست زدن به آلت قتل (کلت کمری محمدعلی نجفی) بود. رویکردی که تاکنون سابقه نداشته است. مطابق ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی کیفری، آلات و ادوات جرم از قبیل حربه، اسلحه، اسناد ساختگی، سکه تقلبی و کلیه اشیایی که در حین بازرسی به‌دست آمده و می‌تواند موجب کشف جرم یا اقرار متهم به جرم باشد باید ضبط شده و در صورت‌جلسه، هر یک از اشیای مزبور تعریف و توصیف شود.

این در حالی است که رحیمی، رئیس پلیس پایتخت در گفت‌وگو با «ایسنا» درباره علت به دست گرفتن اسلحه قاتل توسط خبرنگار صداوسیما می‌گوید: این اتفاق زمانی افتاده که جرم محرز و تمام شده است. اینکه به وسایل و مدارک صحنه جرم نباید دست زد مربوط به قبل از زمان اثبات جرم است؛ درحالی‌که اقدام خبرنگار بعد از اثبات جرم و اعتراف صریح به قتل ازسوی ایشان انجام شده و دیگر نیازی نیست بگوییم نباید به آلت قتاله دست زد.

ازسوی دیگر مصاحبه محمدعلی نجفی با صدا و سیما و اعتراف به قتل از سوی او بدون حضور وکیل یکی دیگر از مسائلی است که موجب انتقاد شده است. منتقدان با استناد به قانون می‌گویند برای ایجاد توازن در دادرسی حتماً باید حقوق متهم در دادرسی کیفری رعایت شود. در همین راستا علیرضا معزی، دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت، در حساب توییتری خود نوشت: این شور و هیجان‌زدگی صداوسیما که از قاب تلویزیون بیرون زده و این میزانسن‌ها که برای نخستین بار می‌بینیم هرگز با سابقه و سنت رسانه‌ای تلویزیون و شبکه خبر قابل‌توجیه نیست مگر اینکه پای انگیزه‌ها و دلایل فرامتنی در میان باشد. در مقابل البته برخی این اقدام صداوسیما را حرفه‌ای توصیف کرده‌اند.

واکنش سیاسیون

محمدعلی نجفی روز ۱۹ مرداد ۱۳۹۶، توسط اعضای پنجمین دوره شورای اسلامی شهر تهران به‌عنوان گزینه نهایی شهرداری تهران برگزیده شدو ۲۱ فروردین سال ۹۷ اعضای شورای شهر تهران با استعفای وی در کسوت شهردار تهران موافقت کردند. از همین رو حادثه قتل همسر دوم محمدعلی نجفی با واکنش‌هایی در بین سیاسیون مواجه شده است. به گزارش «ایسنا» حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهوری در حساب کاربری خود در توییتر خود با بیان اینکه سلامت روانی و معنوی قدرت‌مداران به‌شدت در خطر است نوشت: از قدرت رانده‌شدگان بیش از پیش آسیب‌پذیرند. صادق زیباکلام نیز ضمن هولناک و غم‌انگیز توصیف کردن این ماجرا به بهره‌برداری اصولگرایان از این حادثه پرداخته و نوشته است: ای کاش آنان که صف بسته‌اند تا از نابودی دو انسان، یکی فیزیکی و دیگری به‌صورت فروریزی شخصیتی روحی روانی‌اش، حداکثر بهره‌برداری سیاسی را بنمایند متوجه می‌شدند که رفتارشان چقدر غیراخلاقی است. به گزارش جماران، محمد مهدی همت هم در صفحه اینستاگرام خود نوشت: اصلاح‌طلب نیستم، ولی بی‌شرافت قشری که بخواهد از این ماجرا بهره‌برداری سیاسی بکند، آن هم در شب قدر. احترام بگذاریم؛ به مردی که معشوق خود را می‌کشد، به مادری که بی‌جان است و کنار کودک سیزده ساله‌ای باشیم که فردا می‌خواهد در این اجتماع زندگی کند و امشب به یک‌باره همه دنیا بر سرش آوار گشته است. برای عاقبت بخیری هم دعا کنیم».

در همین حال غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه‌قضائیه گفت: به لحاظ اینکه پرونده قتل همسر شهردار سابق تهران در افکار عمومی جامعه بازتاب وسیعی داشته حتماً در رسیدگی به این پرونده هم دقت و هم سرعت لازم اعمال خواهد شد.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد، ۱۳۹۸.۳.۹

گروه اطلاع رسانی **۹۱۳۱