دو پرده از نمایش خونین سرخ ها و زردها

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا؛ «پرده اول» از این نمایش تراژیک زمانی اجرا شد که بازی حساس پرسپولیس و سپاهان در دور برگشت مسابقات لیگ برتر، با خشونت های فراوانی همراه گشت و در پایان این مسابقه «سیاوش یزدانی» بازیکن تیم «سپاهان» اصفهان خطاب به خبرنگاران گفت: «پرسپولیسی‌ها هواداران سپاهان را نابود کردند و من از آنها خواهش می‌کنم به اصفهان نیایند. چون اگر به اصفهان بیایند، تنها خدا می‌تواند امنیت‌شان را تأمین کند»، واضح بود که نمایش بازی نیمه نهایی دو تیم پرسپولیس و سپاهان، در پرده دوم، به کجا خواهد رسید. اما به نظر می رسد تمهید چندان جدی برای این موضوع اندیشیده نشده بود.

** بازی سپاهان- پرسپولیس و گلچین تخلفات

همچون پرده اول، این نمایش، «پرده دوم» نیز تلخ بود. در این بازی نیز همچون بازی قبل، هر آنچه نباید، اتفاق افتاد. تماشاگران دو طرف هرچه به دستشان رسید به درون زمین پرتاب کردند. نارنجک دستی در فضای ورزشگاه منفجر شد. گروهی از هواداران شیشه های اتوبوس تیم پرسپولیس را شکستند و از خجالت چند خودرو نیز درآمدند. دو دستگاه آمبولانس به شدت خسارت خوردند و ۴ تکنیسین اورژانس مصدوم شدند. فحاشی میان بازیکنان و هواداران و سردادن انواع شعارهای توهین آمیز را هم که دیگری باید روندی عادی در زمان برگزاری بازی های فوتبال در ورزشگاه های ایران دانست. در نهایت این بازی نیز همچون بازی قبل با مصدومان بسیار به پایان رسید.

تصاویر دردناک سرهایی که شکسته بودند، صدای بلند تماشاگرانی که فحاشی می کردند، نمایش سنگ هایی که همچون تیر به اطراف پرتاب می شدند، کودکی که با چشمانی پانسمان شده بر برانکارد یک آمبولانس دراز کشیده بود (که در نهایت بنا به گزارش منابع بیمارستانی، به نظر می رسد چشم خود را از دست داده باشد)، شیشه هایی که محوطه بیرون ورزشگاه را مفروش کرده بودند، اتومبیل هایی که در آتش خشم هواداران سوخته بودند و ماموران پلیسی که تلاش می کردند تا اوضاع را آرام کنند، در کنار بلندگوها و نمایشگرهایی که مدام از ثبت تصاویر تخلفات به صورت واضح می گفتند و به تماشاچیان اخطار می دادند که دست به تخلف نزنند.

این نمایش؛ اما هر بار تکرار می‌شود. بارها و بارها بازی‌های لیگ برتر، لیگ دسته اول و جام حذفی با چنین شرایطی مواجه شده اند. موج این خشونت ها حتی به لیگ فوتبال زنان یا نوجوانان رسیده است؛ اما همچنان نمایش خشونت در ورزشگاه ها، تکرار می شود؛ بی آنکه اقدام جدی در این باره صورت پذیرد.

** خشونت در ورزشگاه ها، ریش سفیدی و آیین نامه ای که اجرا نمی شود

هر ناظر بیرونی تنها با تماشای تصاویر منتشر شده از این دو مسابقه و مقایسه این تصاویر با مواد تصویب شده در آخرین آیین نامه «مقررات انضباطی فدراسیون فوتبال» می تواند دریابد مواد ۵۲، ۵۳، ۵۴، ۵۵، ۵۶، ۵۷، ۵۸، ۵۹، ۶۰ و ۶۴ توسط برخی از بازیکنان، هواداران و مسوولان دو تیم نقض شده است؛ اما تمامی این موارد در بازی قبلی پرسپولیس و سپاهان نیز انجام شده بود؛ لیکن اقداماتی جدی در این باره صورت نگرفت.

بطور مثال مصاحبه سیاوش یزدانی با رسانه ها پس از بازی پرسپولیس و سپاهان در لیگ برتر، می تواند مصداق ۵۹ آیین نامه انضباطی باشد که در آن تصریح شده است: «هر بازیکن یا مقام رسمی که علناً دیگران را به خشونت تحریک نماید، حداقل دوازده ماه از حضور در مسابقات محروم می شود و همچنین به میزان حداقل دویست میلیون ریال نیز جریمه نقدی می شود».

اما چنین حکمی صادر نشد. کمیته انضباطی که در ابتدا موضعی سخت در برابر این اتفاق گرفت، در نهایت تصمیم گرفت تا مجازاتی سخت را اعمال نکند و یزدانی در مسابقه بعدی با پرسپولیس نیز حضور یافت. همین اتفاق در مورد رفتار «علیرضا بیرانوند» بازیکن پرسپولیس در قبال مامور نیروی انتظامی نیز اتفاق افتاد و در نهایت پرونده وی با ریش سفیدی حل و فصل شد.

به نظر می رسد با وجود بازی های متعددی که در شهرهای اهواز، تهران، تبریز یا اصفهان؛ تنها در چند ماه گذشته به شدت به خشونت کشیده شده اند و بیش از صد مجروح داده اند، هرگز مصداق ماده ۵۷ این آیین نامه نشده اند. ماده ای که تصریح می دارد: «در صورت بروز هرگونه خشونت و عدم امکان شناسایی شخص یا اشخاص متخلف، رکن قضایی مبادرت به مجازات باشگاهی می نماید که متخلفین منتسب به آنها هستند در این حال باشگاه به پرداخت حداقل مبلغ سیصد میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شود و در صورتی که مهاجمین، تماشاگران منسوب به باشگاه باشند علاوه بر جریمه نقدی فوق، رکن قضایی حکم به برگزاری حداقل یک مسابقه بدون حضور تماشاگران یا محرومیت از انجام مسابقه در ورزشگاه خاص یا برگزاری مسابقه در زمین بیطرف صادر می نماید».

** قوانینی که چندان بازدارنده نیستند

با وجود آنکه به نظر می رسد فدراسیون فوتبال در قبال برخی بی اخلاقی ها و خشونت ها، با مماشات رفتار می کند؛ در عین حال جریمه هایی نیز که جهت مجازات تیم ها اعلام می شوند، نیز به هیچ وجه بازدارنده نیستند. بطور مثال تیم پرسپولیس در حکم رسمی کمیته انضباطی در تاریخ ۲۴ اردیبهشت به پرداخت ۲۰ میلیون تومان جریمه نقدی به دلیل پرتاب بطری آب و اشیاء و فحاشی نسبت به داور، محکوم شد. همین تیم به دلیل اقدامات تماشاگران خود در بازی شهرآورد، در تاریخ ۹ اردیبهشت ماه، ۱۰ میلیون تومان جریمه شده بود. هواداران پرسپولیس در بازی با سپید رود رشت، شعارهای موهن سر دادند و باعث شدند این تیم حکم کمیته انضباطی به تاریخ ۳۱ فروردین ۸ میلیون تومان جریمه شود. سر دادن شعارهای موهن در بازی این تیم با نساجی نیز در تاریخ ۲۰ فروردین ماه نیز این تیم را با جریمه ۱۰ میلیون تومانی مواجه کرده و مربی این تیم نیز ۵۰۰ هزارتومان مجازات شده بود. تیم پرسپولیس در تاریخ ۲۵ اسفند نیز با حکم جریمه ۱۰ میلیون تومانی مواجه شده بود. مشابه همین جریمه در تاریخ ۲۲ اسفند ماه سال گذشته نیز تکرار شده است. بدین ترتیب از تاریخ ۲۲ اسفند تا تاریخ ۲۴ اردیبهشت یعنی ظرف مدت زمان دو ماه، تیم پرسپولیس به دلیل رفتار هواداران خود دست کم ۶۸ میلیون تومان جریمه شده است. به عبارت دیگر حدود بیش از ۱.۵ میلیون تومان به ازای هر روز. جالب آنجا است که تیم پرسپولیس در بهمن ماه گذشته نیز از سوی AFC، ۷۵ هزار دلار جریمه شده بود.

تیم سپاهان هم در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ماه، از سوی کمیته انضباطی، ۱۰ میلیون تومان جریمه شد. همین تیم سپاهان در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ماه و بنا به حکم کمیته انضباطی ۲۰ میلیون تومان به دلیل پرتاب مواد محترقه و سردادن شعارهای موهن از سوی تماشاچیان خود محکوم شده بود. تیم سپاهان در تاریخ ۱۱ اردیبهشت ماه نیز به دلیل ارتکاب هواداران به اقدامات مشابه به پرداخت ۵ میلیون تومان محکوم شده بود. همین تیم در تاریخ ۴ اردیبهشت به دلیل پرتاب مواد محترقه که گویا سنتی از سوی هواداران این تیم شده است، ۱۰ میلیون تومان دیگر جریمه شده بود. مربی این تیم نیز در تاریخ ۲۱ فروردین ماه، به مبلغ ۵۰۰ هزارتومان مجازات شد. تیم سپاهان نیز از تاریخ ۴ اردیبهشت تا تاریخ ۲۴ اردیبهشت ماه، ۴۵ میلیون تومان یا به عبارت دیگر به ازای هر روز بیش از ۲ میلیون تومان جریمه شده است.

جریمه های متعدد ۱۰ و ۲۰ میلیون تومانی؛ اما هرگز بازدارنده نبودند و هرگز مواد ۵۸ و ۶۰ آیین نامه های مذکور به صورت قاطعانه بر هواداران این دو تیم اعمال نشده اند. در ماده ۶۰ علاوه بر جریمه نقدی (که حداقل آن ده میلیون تومان است) می تواند به برگزاری حداقل یک مسابقه بدون حضور تماشاگر یا در ورزشگاه خاص خود محکوم یا موظف شود که در ورزشگاهی بی طرف بازی نماید.

جریمه های مالی تیم ها به دلیل تخلفات هواداران آنان، به هیچ وجه بازدارانده نیستند و هر هفته تخلفات و جریمه ها تکرار می شوند

این وضعیت تنها برای این دو تیم نیست و جریمه های نقدی فراوان، پس از پایان هر هفته لیگ، از سوی مقامات فدراسیون فوتبال برای تیم های مختلف اعلام می شدند، بدون آنکه تماشاچیان تیم ها مجازات بیشتری شوند. وضعیت مسابقات؛ اما به وضوح نشان می دهد که هیچکدام از این جریمه ها به معنای واقعی کلمه بازدارنده نبوده اند.

** بدون اقدام قاطعانه، وضعیت همین خواهد بود

به نظر می رسد خشونت در ورزشگاه های کشور پایان ندارد. با وجود ممنوعیت ها و نظارت ها، مواد محترقه همچنان به ورزشگاه ها راه پیدا می کنند. فحاشی به داوران و پرتاب سنگ کماکان یک امر عادی است، شیشه های اتوبوس ها می شکنند، بلیت ها به صورتی آشفته و درهم ریخته فروخته می شوند و هر عضو تیم لیگ برتری از بازیکن تا تدارکاتچی کنار زمین به خود حق می دهد دست به خشونت بزند و فحاشی کند و هر بار مسوولان از «عزم جدی» برای برخورد با تخلفات خبر می دهند؛ اما وضعیت همچنان همان است که بود.

این خشونت ها پایانی نخواهند داشت تا زمانی که تنها راهکار فدراسیون فوتبال و کمیته انضباطی جریمه های ۱۰ میلیون تومانی باشد. جریمه های که به وضوح ناکارآمدی خود را نشان داده اند. البته این در حالتی است که جریمه ها اخذ شوند و در نهایت پرونده ها با میانجیگری ریش سفیدان رفع و رجوع نگردند.

مدیران فدراسیون فوتبال و مسوولان وزارت ورزش، باید یکبار برای همیشه تصمیمات قاطعی اتخاذ کنند. بایستی یکبار و برای همیشه قوانین آنچنان سختگیرانه اتخاذ شوند و مجازات ها آنچنان شدید باشد که هیچ بازیکنی به خود جرات اعمال خشونت، تهدید یا ارعاب را ندهد، هیچ هواداری شجاعت نکند سنگ و بطری بر سر بازیکنان پرتاب کند و هیچ ماده محترقه ای در میانه چمن ورزشگاه منجر نشود. در غیر این صورت می توان انتظار داشت بار دیگر و در پرده سوم نمایش بازی پرسپولیس و سپاهان، فارغ زا شهر محل برگزاری، بار دیگر با مصدومیت ده ها تماشاگر و مرگ و تخلیه چشم تماشاگرانی دیگر مواجه خواهیم شد و برای چند روز به سوگ این صحنه ها خواهیم نشست و دوباره در پرده چهارم، روز از نو و روزی از نو.

پژوهش **۹۴۷۹**۱۵۵۲