"جان کلابرسه" روز شنبه در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا درباره اتهام زنی‌های "مایک پمپئو" وزیر خارجه آمریکا به جمهوری اسلامی درباره حادثه آتش سوزی نفتکشها در خلیج عمان افزود: به نظر من، پمپئو فرصتی را برای جلوگیری از افزایش تنش از دست داد.
وی با اشاره به اهمیت دیدار نخست وزیر ژاپن از تهران، زمان بندی حملات به نفتکشها که مقصد یکی از آنها ژاپن بوده است را سووال برانگیز دانست و اظهار کرد این اقدام در اوج تلاش‌های دیپلماتیک ژاپن برای کاهش تنش‌ها در منطقه انجام شد.
** اتهامات سووال برانگیز آمریکا
عضو اندیشکده بنیاد خاورمیانه درباره ادعای بی پایه و اساس وزیر خارجه آمریکا در خصوص مسؤولیت ایران در حمله به ۲ کشتی در دریای عمان تصریح کرد: پمپئو نه تنها فرصتی را برای جلوگیری از افزایش تنش از دست داد، بلکه لحن و مضمون سخنان وی، این ادعا را تقویت کرد که او و افرادی دیگر در دولت ترامپ، "تندروهای جنگ طلب" هستند.
کلابرسه توضیح داد: او می‌توانست اتهام خود را با تاکید بر اینکه صرفاً شواهدی اولیه وجود دارد، با احتیاط بیان کند. یا حداقل می‌توانست منتظر بماند که پس از انتشار ویدئوی سنتکام و اجرای تحقیقات مستقل، اعلام موضع کند.
وی با بیان اینکه موضوع انگیزه این حمله همچنان بی پاسخ مانده ادامه داد: حتی اگر تهران قصد داشت مأموریت صلح آمیز "آبه شینزو" را پیشاپیش به هم بزند، چرا برای رسیدن به این هدف، باید دست به این عملیات خطرناک و تحریک آمیز می‌زد؟ اگر تهران به دنبال اقناع ژاپن برای خرید نفت بود، چرا باید دست به چنین حمله‌ای بزند؟
این استاد دانشگاه آمریکا اضافه کرد: این اتفاقی نیست که این کار در هنگام دیدار آبه صورت گرفته و یکی از هدف‌ها هم کشتی ژاپنی بوده است. این احتمال وارد است که این کار با هدف خنثی کردن تلاش برای کاهش تنش‌ها صورت گرفته باشد.
** ایران و امنیت انرژی ژاپن
مدیر بخش خاورمیانه و آسیا اقیانوسیه در اندیشکده بنیاد خاورمیانه، ایران را برای امنیت انرژی ژاپن بسیار مهم دانست و گفت: ژاپن دهه‌های طولانی است که به دلیل وابستگی شدید خود به منابع انرژی منطقه، به خاورمیانه وابسته است.
کلابرسه افزود: تنوع دادن به منابع انرژی و سایر اقدامات این کشور در سال‌های گذشته، تلاشی برای آمادگی و رویارویی با اختلالات عرضه احتمالی نفت و گاز خاورمیانه بوده اما مجموع این کارها، واقعیت وابستگی آن را به طور اساسی تغییر نداده است.
وی ادامه داد: فاجعه هسته‌ای فوکوشیما دایچی در سال ۲۰۱۱، لایه دیگری از پیچیدگی را به تلاش ژاپن برای امنیت انرژی اضافه کرده است. علاقه ژاپن به ایران در درجه اول برخاسته از این نیازهای امنیت انرژی کلان است. به علاوه، با توجه به بزرگی و موقعیت استراتژیک ایران، ژاپن این کشور را به عنوان شریک تجاری می‌داند و ایران را برای سرمایه گذاری سودآور می بیند.
این تحلیلگر مسائل آسیا خاطرنشان کرد: در حالیکه ایران و همسایگان آن در خاورمیانه شرکای اقتصادی حیاتی برای ژاپن هستند، ایالات متحده آمریکا شریک اساسی ژاپن است. وضعیت ایده آل برای توکیو این است که در آن واشنگتن و تهران به نوعی همگرایی برسند. بدترین سناریو برای ژاپن این است که ایالات متحده و ایران در کشمکش به سر ببرند.
** چرخش ژاپن به سوی دیپلماسی فعال
کلابرسه در پاسخ به این سووال که دیدار نخست وزیر ژاپن از ایران که پس از چهار دهه صورت گرفت چه معنایی برای رویکرد سیاست خارجی توکیو دارد، گفت: سفر آبه نشان دهنده تکامل سیاست خارجی ژاپن است. در دوران رهبری آبه، ژاپن تلاش دارد که سطح مشارکت خود را در سطح بین الملل افزایش دهد؛ به این معنا که از لحاظ دیپلماتیک فعال‌تر و قوی‌تر ظاهر شود.
وی افزود: در عین حال، همانطور که می‌دانیم سفر آبه به ایران پس از دیدار آبه و ترامپ انجام شد. این نشان می‌دهد که تحرکات دیپلماتیک ژاپن با تأیید ترامپ صورت گرفته است.
این پژوهشگر آمریکایی ادامه داد: مهمتر از همه، شاید بتوان گفت ژاپن یکی از بهترین بازیگران و طرف سوم قابل اعتماد برای پایان دادن تنش بین واشنگتن و تهران است. حداقل این احتمال وجود دارد که این «کانال» بتواند راهی پیش پای ایالات متحده و ایران برای ورود به مذاکرات ایجاد کند. اما حتی اگر سفر آبه منجر به کاهش کشمکش یا پیشرفت دیپلماتیک نشود، او ژاپن را در مسیر مثبت و سازنده‌ای قرار داده است.
دو فروند کشتی نفت کش در دریای عمان روز پنجشنبه ۲۳ خرداد ماه هدف حمله خرابکارانه قرار گرفتند.
در حالیکه این حادثه با محکومیت جهانی مواجه شد، "مایک پمپئو" وزیر امور خارجه آمریکا، بدون ارائه هرگونه مدرکی جمهوری اسلامی ایران را به دست داشتن در آن متهم کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز اتهام‌زنی آمریکا را در رابطه با حادثه نفتکشها در دریای عمان نه تنها شوخی و خنده‌دار ندانست بلکه آن نگران‌کننده و هشدارآمیز ارزایابی کرد.
سید عباس موسوی در واکنش به اتهام‌زنی بی‌اساس وزیر امور خارجه آمریکا اظهار داشت: مسئولیت تامین امنیت تنگه هرمز، بر عهده جمهوری اسلامی ایران است و نشان دادیم که در سریع‌ترین زمان ممکن به کمک ملوانان کشتی‌های دچار سانحه رفتیم و آنها را نجات دادیم.
وی افزود: ظاهراً برای آقای پمپئو و سایر دولتمردان آمریکایی متهم کردن ایران در حادثه مشکوک و تاسف‌بار برای نفتکشها راحت‌ترین و ساده‌انگارانه‌ترین کار است. در حالیکه نخست‌وزیر ژاپن برای کاهش تنش‌ها، با نفر اول جمهوری اسلامی ایران در حال دیدار است کدام دست‌های پنهان بدنبال اثرگذاری بر این تلاش‌ها در منطقه است و چه کسانی از آن سود می‌برند؟!
این دومین حمله به نفت کش‌های در خلیج فارس در ماه‌های اخیر است. دو نفتکش عربستان و امارات روز ۲۲ اردیبهشت ماه در نزدیکی بندر «الفجیره» امارات عربی متحده هدف حمله خرابکارانه قرار گرفتند./
نظر شما