تعدادی از شهرهای ایران از جمله کلان شهر شیراز برای زیست پذیر تر کردن محیط‌های شهری برای کودکان، رؤیای پیوستن به جرگه شهرهای دوستدار کودک جهان را دارند.
در حال حاضر حدود سه هزار شهر در جهان عنوان شهر دوستدار کودک را کسب کرده‌اند و در این شهرها تلاش شده که در کنار محقق کردن نیازهای دیگر اقشار جامعه، زیرساخت مورد نیاز اجتماعی فرهنگی و عمرانی برای زندگی کودکان در شهرها را نیز آماده کنند و همچنین از این قشر آسیب پذیر در مقابل بهره کشی و خشونت محافظت بیشتری صورت گیرد.
شهر دوستدار کودک در آسیا و خاورمیانه نوپا است و در ایران نیز از سال گذشته با انعقاد تفاهم نامه میان وزارت کشور و یونیسف "صندوق اضطراری بین‌المللی کودکان سازمان ملل متحد " این طرح آغاز و در گام اول هشت شهر بصورت پایلوت برای این هدف تعیین که از میان این شهرها در نهایت با ارزیابی و تائید یونیسف دو شهر به عنوان شهرهای دوستدار کودک در ایران انتخاب خواهند شد.
یونیسف در کنار مردم ایران می‌ماند
نماینده یونیسف در ایران روز دوشنبه در اولین نشست ارزیابی برای انتخاب شیراز به عنوان شهر دوستدار کودک اظهار داشت: حضور گسترده مسؤولان نهادهای مختلف و انجمن‌ها مردم نهاد فعال در حوزه کودک در این جلسه نشان از توجه به حقوق کودک در سطح این کلان شهر دارد.
ویل پارکس که به گفته خودش آخرین روزهای حضور در ایران را در این سمت تجربه می‌کند، اظهار داشت: بعد از گذشت چهار سال در روزهای آینده ایران را ترک خواهم کرد البته یونیسف همچنان در ایران حاضر است و طرح شهرهای دوستداران کودک در ایران نیز قطعاً دنبال خواهد شد.
وی ادامه داد: یونیسف بیش از هفت دهه است که در کنار مردم ایران بوده و هیچگاه در شرایط سخت مردم این کشور را ترک نکرده و کماکان نیز این رویه ادامه دارد.
نماینده یونیسف در ایران اضافه کرد: در زمان سیل و زلزله این سازمان جهانی در کنار مردم ایران قرار داشته و اکنون نیز در دوران جنگ اقتصادی، یونیسف در کنار مردم ایران خواهد بود.
وی با اشاره به این مطلب که یونیسف در سیل اخیر این کشور طرح واکسیناسیون را در شهرهای سیل زده ایران دنبال کرده است، گفت: پروژه شهر دوستدار کودک ۲۳ سال پیش توسط یونیسف آغاز شد تا کودکان سراسر جهان در شهرهایی امن‌تر رشد پیدا کنند.
نماینده یونیسف در ایران عنوان کرد: پروژه شهر دوستدار کودک در ایران توسط وزارت کشور در حال پیگیری است و این طرح در حوزه جلب نظر نهادهای مختلف به حقوق کودکان در جهان موفق بوده است.
وی مهمترین هدف اجرای این طرح را این مساله دانست که کودکان در فرآیندهای شهری نقش داشته و نظرات و نیازهایشان اعمال شود و ادامه داد: مشارکت کودکان در مسائل مختلف مهمترین اولویت این طرح است و اینکه نظر کودکان در برنامه ریزی شهری مدنظر قرار گیرد.
پارکس از تشکیل دبیرخانه شهر دوستدار کودک در شهرداری شیراز استقبال کرد و گفت: تلاش‌های زیادی در زمینه شهر دوستدار کودک توسط وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران انجام و شهر شیراز نیز برای این هدف انتخاب شده است.
وی اظهار داشت: وزارت کشور این مساله را پیگیری می‌کند که شهرهای دوستدار کودک ایران با شهرهای دوستدار کودک در سطح جهان ارتباطگیری کرده و تعامل برقرار کنند.
نماینده یونیسف در ایران بر این مطلب که کودکان ایران باید زمانی داشته باشند که با کودکان سراسر جهان ارتباط برقرار کنند، تاکید و تصریح کرد: شبکه جهانی و بین المللی یونیسف راهی برای ارتباط پایدار و حفظ صلح جهانی برقرار خواهد کرد.
آغاز پیوستن شهرهای ایران به شهرهای دوستدار کودک
رئیس مجامع و سازمان‌های بین المللی و مراکز بین المللی وزارت کشور نیز در این نشست گفت: یکی از مأموریت‌ها اصلی که در وزارت کشور دنبال می‌شود ارتباط با سازمان‌های بین المللی است که این کار با هدف استفاده از تجربیات موفق و دانش کشورهای دیگر انجام می‌شود، البته تجربیاتی که منطبق با هویت ایرانی و اسلامی کشور ما باشد.
فاطمه جوانی افزود: سال گذشته تفاهم نامه‌ای با سازمان یونیسف در خصوص پیوستن برخی شهرهای ایران به شهرهای دوستدار کودک در جهان منعقد شد.
مرگ و میر کودکان فارس در تصادفات
رئیس مجامع و سازمان‌های بین المللی و مراکز بین المللی وزارت کشور در ادامه سخنان خود بیان کرد: اجرای طرح آمادگی مدیریت بحران در شرایط اضطراری با محوریت کودکان و افزایش ایمنی تردد یکی از اولویت‌هایی وزارت کشور است و استان فارس یکی از استان‌های نمونه در این باره انتخاب شده است که این کار به این دلیل در این استان در دستور کار قرار دارد چون مرگ و میر کودکان در حوادث ترافیکی فارس بالا است.
جوانی از تشکیل اداره شهر دوستدار کودک در کلانشهرهای کشور خبرداد و گفت: اکنون هشت شهر بعنوان نمونه برای شهرهای دوستدار کودک انتخاب شده‌اند.
۲۴ درصد جمعیت کشور کودک است
مشاور حوزه معاونت امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌های وزارت کشور نیز در این جلسه گفت: در سه الی چهار سال گذشته موضوع کودکان یکی از اصلی ترین دغدغه‌های وزارت کشور بوده است.
موسی پژوهان افزود: ۲۴ درصد جمعیت کشور زیر ۱۸ سال سن دارند که این موضوع بدین معنی است که در ایران ۱۸ و نیم میلیون کودک و نوجوان وجود دارد که جمعیت زیادی از این قشر در کلانشهرهای کشور زندگی می‌کنند.
وی ادامه داد: سه هزار کودک سالانه در تصادفات رانندگی در کشور فوت می‌کنند که دو هزار نفر آن در خودرو و سر صحنه تصادف و مقابل چشمان مادر و پدر جان می‌دهند که لازم است با فرهنگ سازی در این خصوص از این فاجعه عظیم جلوگیری شود.
تشکیل اداره شهر دوستدار کودک درکلانشهرها
مشاور حوزه معاونت امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌های وزارت کشور اضافه کرد: ارتباط گیری با نهادهای بین المللی در خصوص شهر دوستدار کودک انجام و دستور العمل آن نیز تدوین شده که براساس آن اداره شهر دوستدار کودک در معاونت شهرسازی و معماری شهرداری‌های کلانشهرهای کشور تشکیل می‌شود.
پژوهان ارتباط گیری بین دستگاه‌های مرتبط با حوزه کودک را از جمله وظایف این اداره عنوان کرد و گفت: ۲۴ دستگاه در کشور ما در حوزه کودکان متولی هستند و آسیبی که اکنون در این زمینه وجود دارد جزیره‌ای عمل کردن هر یک از این دستگاه‌ها است.
وی همچنین وجود سمن‌ها و موسسات مردم نهاد را بزرگترین ظرفیتی دانست که می‌توانند مسولان را در حوزه آسیب‌های کودکان آگاه کنند.
ایجاد چهار کارگروه برای توجه به کودکان شیراز
لیلا دودمان، عضو شورای شهر شیراز هم در ابتدای این آئین گفت: در پنجمین دوره شورای شهر شیراز به دلیل عدم توجه به حقوق کودکان درخواست پیوستن شیراز به شهرهای دوستدار کودک را در اواخر سال گذشته و کمتر از پنج ماه پیش مطرح شد.
دودمان با بیان اینکه شیراز با پیوستن به شهر دوستدار کودک در جهت ایجاد زیرساخت مورد نیاز کودکان و ایجاد محیطی مناسب برای رشد کودکان اقدام خواهد کرد، افزود: در حال حاضر هشت شهر کشور از سوی یونیسف مورد ارزیابی قرار می‌گیرند که شیراز نیز جزو این تعداد است و در ادامه دو شهر از این تعداد به عنوان شهرهای دوستدار کودک در ایران انتخاب و به شبکه جهانی شهرهای دوستدار کودک می‌پیوندند.
وی ادامه داد: امروز دوشنبه اولین نشست ارزیابی برای انتخاب شیراز بعنوان شهر دوستدار کودک با حضور نمایندگان یونیسف و وزارت کشور در این کلانشهر در حال برگزاری است که ظهر امروز نشست آن برگزار و در ادامه بازدید از زیرساختها و تشکل‌های مردم نهاد فعال در این خصوص انجام خواهد شد.
عضو شورای شهر شیراز در ادامه سخنان خود گفت: برای دستیابی به این هدف چهار کارگروه معماری و شهرسازی، ترافیک و حمل و نقل، فرهنگی واجتماعی و حقوقی و بهداشت در شیراز تشکیل شده است.
این عضو شورای اسلامی شیراز افزود: وظایفی از جمله ایجاد گذر کودکانه، برگزاری دو همایش معماری و شهرسازی در خصوص کودکان، ایمن سازی فضای بازی کودکان، مناسب سازی سرویس‌های بهداشتی برای استفاده کودکان، ایجاد پارک تخصصی و مهارتی کودکان، آموزش علوم مختلف برای افزایش خلاقیت کودکان خصوصاً کودکان مناطق محروم و کودکان کار، برگزاری جشنواره‌های ادبی مانند گلستان خوانی، افتتاح دو فرهنگسرای خلاقیت کودکان و کتابخانه کودک، مناسب سازی معابر و سیستم حمل و نقل عمومی شهری برای استفاده کودکان و آموزش مفاهیم راهنمایی و رانندگی بر عهده این چهار کارگروه گذاشته شد که برخی از این کارها انجام و یا در حال انجام است.
شهر باید زمینه ساز رشد کودک باشد
رئیس شورای اسلامی شهر شیراز هم در این مراسم با اشاره به اینکه کودک به افراد زیر ۱۸ سال گفته می‌شود، گفت: شهر دوستدار کودک شهری است که نیازهای کودکان را رفع و امکانات زمینه ساز رشد اجتماعی و روانی کودکان در آن محیا باشد.
احمدرضا دستغیب افزود: شهر دوستدار کودک شهری است که حقوق کودکان در برنامه ریزی ها بصورت پیوسته رعایت و از کودکان در مقابل بهره کشی و خشونت محافظت شود.
وی ادامه داد: کودکان باید از تحصیلات آموزشی و گسترش مهارت بهرمند و در محیطی ایمن به راحتی به امکانات شهری دسترسی داشته باشند.
کودکان دارایی والدین و حکومت‌ها نیستند
رئیس شورای شهر شیراز با بیان اینکه ایران مطابق قانون به کنوانسیون ملل متحد در خصوص رعایت حقوق کودکان پیوسته، اظهار داشت: کودکان دارایی والدین و حکومت‌ها نیستند.
وی اضافه کرد: پرورش ایده آل کودکان در محیط خانواده‌ها باید تامین شود و اگر والدین قادر به محیا کردن زندگی مناسب برای آنها نیستند جامعه و حکومت‌ها باید این وظیفه را انجام دهد.
دستغیب معتقد است که کودکان رای نمی‌دهند و در سیاست‌های کشور نقشی ندارند و دیدگاه این قشر نیز اغلب ناشنیده باقی مانده است.
وی با بیان اینکه بسیاری از تغییرات خانوادگی، اقلیمی و جهانی اثر بسیار قوی بر کودکان دارد، گفت: کودکان در مواجهه با معضلاتی مانند فقر، تغذیه نامناسب و آلودگی محیطی بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند و بیشترین ضربات را این قشر متحمل می‌شود.
رئیس شورای شهر شیراز عنوان کرد: با نگاه به اقدامات انجام شده در خصوص نیل به سمت شهرهای دوستدار کودک، این حرکت در آسیا و خاور میانه در ابتدای راه قرار دارد.
شهرهایی برای مردان
دستغیب در بخش دیگری از سخنان خود شیوه شهرسازی کنونی را به گونه‌ای دانست که زمینه حرکت و تردد کودکان و معلولین در آن محیا نیست و افزود: خیابان‌ها و معابر اغلب شلوغ و خودروها با سرعت زیاد در شهرها در حال تردد هستند.
عضو شورای شهر شیراز اظهار داشت: شهرسازی‌ها به گونه‌ای انجام شده است که تنها مردان قادر هستند در آن تردد کنند و برای سایر گروه‌هایی مانند کودکان و زنان مناسب نیست.
وی بر اینکه در طراحی شهر دوستدار کودک محله‌ها جایگاه ویژه ای دارد تاکید کرد و افزود: نیاز به امنیت، آرامش و خانواده از جمله نیازهای مشترک بین کودکان و بزرگسالان است هرچند که باید نیازهای کودکان به نیاز بزرگترها مقدم باشد.
رئیس شورای شهر شیراز در پایان سخنان خود بیان کرد: هم اکنون بیش از سه هزار شهر در جهان جز شهرهای دوستدار کودک قرار دارند که امیدوارم شیراز نیز جز این شهرها قرار گیرد.
اقداماتی که انجام شده اما کافی نیست
مدیر بهزیستی شیراز هم در ادامه این نشست گفت: برنامه ریزی شده که در ۳۰۰ مهدکودک این شهر زمینه‌ای فراهم شود که نیازهای اولیه کودکان در این مراکز به آنها آموزش داده شود.
حمید آزرمی با اشاره به اینکه غربالگری شنوایی، بینایی و ژنتیک برای تمام کودکان این شهر انجام می‌شود، افزود: واحد فوریت‌های اجتماعی با شماره تماس ۱۲۳ در سطح این کلانشهر راه اندازی شده تا کودکان در معرض آسیب از اقدامات اورژانسی بهرمند شوند.
وی ادامه داد: چهار مرکز توانمند سازی کودکان خیابانی در شیراز با همکاری شهرداری این شهر راه اندازی شده که اکنون در حال خدمات رسانی به این قشر آسیب پذیر است.
آزرمی شیراز را در ارائه خدمات آموزشی و مهارتی به کودکان جز شهرهای برتر کشور دانست و اضافه کرد: در حال حاضر بزرگترین پرورشگاه خصوصی کودکان در ایران توسط موسسه خیریه عطر یاس نبوی در حال احداث در شیراز است.
۹۸۷۳/۶۱۱۳
از: محمد امین افشار پور
