به گزارش ایرنا ۱۷ شوال، بنا به روایت نقل شده روز جنگ دلاورانه مولای متقیان علی مرتضی (ع) با عمرو بن عبدود پهلوان معروف عرب است که با توجه به حرکت ناشایست این فرد در نبرد با حضرت علی (ع) در پایان شکست خورد و پرچم اسلام در مقابل کفر مقتدرانه بالا رفت و اقدام جوانمردانه امیر مؤمنان (ع) الگویی شد برای پهلوانان مسلمان بویژه ایرانیان.
به پاس این پیروزی بزرگ ۱۷ شوال در تقویم جمهوری اسلامی ایران به روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای نام گذاری شده است و فرا رسیدن این روز یادآور نگاه به ورزشی ملی، مذهبی با پیشینه‌ای کهن است.
آئین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۹ (۱۶ نوامبر ۲۰۱۰) در فهرست میراث معنوی یونسکو ثبت جهانی شد و برگزاری مسابقات بین المللی این رشته ورزشی در کشورهای مختلف انجام می‌شود.
حفظ تمامیت ارضی، دفاع از خاک و ناموس، ایستادگی در مقابل ظالم، پرهیز از ظلم کردن و گرفتن حق ضعیف از ظالم همواره مورد توجه مردان غیرتمند ایرانی بوده، مردانی که همواره برای مقابله با دشمن آمادگی داشته و با انجام حرکات ورزشی خاص جسم و روحشان را تقویت می‌کنند.
ورزش باستانی تاریخچه‌ای کهن در فرهنگ ایران دارد و به زیبایی پیوند معنویت، هنر، جوانمردی، سخاوت، میهن پرستی، ادب، صداقت، اخلاق، قدرت روح و جسم و هر آنچه به عنوان خصایل نیک و پسندیده است به نمایش می‌گذارد.
ورزش زورخانه‌ای یا باستانی و یا پهلوانی نام مجموعه حرکات ورزشی با اسباب و بدون اسباب است که با آداب و رسوم خاص از دوره‌های تاریخی و فرهنگی گذشته تا کنون رواج داشته است.
زورخانه نام محلی است که افراد به ورزش باستانی می‌پردازند و از احترام و جایگاه خاصی در میان ورزشکاران برخوردار است.
گود زورخانه مکانی پایین‌تر از سطح زمین و محل تمرین و انجام حرکات ورزشی ویژه ای است که مورد احترام خاص قرار دارد و ورزشکاران سعی می‌کنند حتماً با وضو وارد آن شوند.
اخلاق و معنویت ۲ اصل مهم در پرداختن به ورزش‌های زورخانه ای است ذکر و مدح ائمه و درودهای مکرر بر پیامبر (ص) و خاندان بزرگوارشان در کنار بیان اشعار حماسی و تاریخی مواردی است که به درستی تلفیق معنویت و میهن پرستی را نشان می‌دهد، نکاتی مهم و قابل توجه که در کمتر ورزشی دیده می‌شود و توجه به آن مبنای تعالی یک جامعه سالم خواهد بود، جوانان، نوجوانان و نونهالانی که با ورود به این رشته ورزشی راه و روش درست زیستن را می‌آموزند.
احترام، ادب و تواضع از دیگر مواردی است که در این ورزش به آن توجه بسیاری می‌شود، اجازه خواهی یا (رخصت) از سادات، پیش کسوتان و مرشد و احترام به بزرگ‌ترها نکات مهمی است که علاوه بر تشویق فعالیت فیزیکی بر رعایت اخلاق و معنویت نیز تاکید می‌کند و نقش کلیدی در تربیت یک نسل کار آمد دارد.
ورزش زورخانه‌ای آداب و رسوم خاصی دارد، آداب و سننی که با پیروی از پهلوانان و دلاوران دوره‌های تاریخی و پیروی از پیشوای نخستین شیعیان جهان حضرت امام علی (ع) خُلق و خوی مردانگی، مروت و جوانمردی را در ورزش کاران برمی‌انگیزد، این ویژگی‌های نیکو در قالب شعر و داستان‌هایی به صورت آهنگین و به همراهی «ضرب زورخانه» که مهمترین ساز این نوع موسیقی است، از سوی «مرشد» خوانده و ورزشکاران به صورت هماهنگ با موسیقی و نوای مرشد، به انجام حرکاتی زیبا و یک نواخت می‌پردازند.
ابزارهای در این ورزش وجود دارد که هریک دارای حرکات و نمادی خاص بوده و ورزشکاران در مقاطع و فواصل مختلف ورزش از آن استفاده می‌کنند از جمله ابزار مورد استفاده در این ورزش میل است که نمادی از گرز، تخته شنا - شمشیر، سنگ - سپر، کباده - کمان که نشان از آمادگی رزمی و روحی این ورزش دارد.
اصلی‌ترین حرکات در ورزش‌های زورخانه‌ای به ترتیب شنو رفتن و نرمش، میل گرفتن، پا زدن، و حرکاتی چون سنگ گرفتن، چرخ زدن، میل بازی، شیرینکاری و مواردی از این دست است.
گلریزان یکی از رسم‌های معروف و زیبا در ورزش زورخانه است که در ایامی خاص و یا برای برطرف شدن مشکل مالی خانواده و یا فردی نیازمند چون زندانیان غیرعمد و مواردی از این دست برگزار می‌شود به گونه‌ای که دو نفر دو طرف لُنگی را گرفته و در میدان گود و فضای زورخانه می‌چرخانند و هر فردی به میزان توان خود مبلغی پول درون این لنگ می‌اندازد.
دعا کردن بخش پایانی ورزش است که میاندار با رخصت خواهی از دیگران به ذکر نام خداوند می‌پردازد و هر فرد ملتمس دعایی خواهان دعا گو بودن از طریق میاندار است، دعا خوانی یکی از برکات مهم این رشته ورزشی است.
معنویت، اقتدار، آمادگی و ذکر مناقب ائمه اطهار (ع) از جمله ویژگی‌های مهم ورزش باستانی است
جانشین فرمانده سپاه سلمان سیستان و بلوچستان شامگاه چهارشنبه در مراسمی که به مناسبت گرامیداشت هفته فرهنگ پهلوانی و زورخانه ای و روز قشر بسیج ورزشکاران برگزار شده بود اظهار داشت: تمامی ورزش‌ها خوب و مفید هستند اما ورزش باستانی با توجه به معنویت، اقتدار، آمادگی و ذکر مناقب ائمه اطهار (ع) دارای جایگاه ویژه ای است.
سردار محمد ناظری بیان کرد: ورزش باستانی از جمله ورزش‌هایی است که تواضع و فروتنی در آن بسیار مهم است و از همان ورود به زورخانه تا خروج ورزشکار این مساله نمایان است.
وی ادامه داد: روز ۱۷ شوال و جنگ احزاب تقابل اسلام با کفر و نمایشی بزرگ از یک کار نظامی و نفسانی مولا علی (ع) در مقابل پهلوان نامی کافر بود.
جانشین فرمانده سپاه سلمان سیستان و بلوچستان تصریح کرد: امروزه نیز جنگ احزاب با نامی دیگر در حال انجام است که در مقابل آن رهبری مقتدر با تکیه بر نیروی مردم ایستاده است.
وی اظهار داشت: شاهد بودیم که چگونه حرکات آمریکا و اعزام ناو جنگی به نزدیک کشورمان با روحیه پهلوانی و مردانگی ملت ایران به شکست انجامید و سران آمریکا از روی درماندگی عقب نشینی کردند.
سردار ناظری گفت: موضع گیری مناسب و به موقع رهبری در مقابل فرستاده آمریکا اقتدار دیگری بود که به زیبایی می‌توان با حرکت مولا علی (ع) قیاس کرد.
وی روحیه ولایت مداری و شجاعت را از جمله شاخصه‌های مهم ورزش پهلوانی عنوان کرد و افزود: پهلوانان از جمله الگوهای مهم در یک جامعه به حساب می آیند.
جانشین فرمانده سپاه سلمان سیستان و بلوچستان با بیان اینکه دشمن در صدد خدشه زدن به جامعه اسلامی است بیان کرد: سه موضوع خانواده (زن)، معلم و الگو پذیری به ویژه الگو پذیری از قهرمانان و پهلوانان از جمله موضوعات مهمی است که دشمن در صدد تخریب آن برآمده است.
ورزش، هنر، عبادت سه اصل مهم در ورزش زورخانه ای است
نایب رئیس هیأت پهلوانی و زورخانه ای سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: گود زورخانه یکی از مهمترین میدان‌های ورزشی است که ترویج کننده اخلاق و معنویت در میان جوانان است.
سید رضا موسوی افزود: هفت زورخانه برای ورزشکاران سیستان و بلوچستان در شهرستان‌های خاش، زابل و زاهدان وجود دارد که بیش از ۳۰۰ ورزشکار در آنها به انجام فعالیت ورزشی می‌پردازند.
وی گفت: امسال با برگزاری دوره‌های مختلف به ویژه دوره مربیگری توانستیم به ۲۵ مربی در سراسر سیستان و بلوچستان مدرک رسمی مربیگری فدراسیون پهلوانی و زورخانه ای اعطا کنیم.
نایب رئیس هیأت پهلوانی و زورخانه ای سیستان و بلوچستان به برنامه‌های امسال این هیأت اشاره کرد و افزود: یکی از مهمترین برنامه‌های در حال پیگیری میزبانی مسابقات کشوری ورزش زورخانه در این استان است که امیدواریم به نتیجه برسد.
وی اعزام تیم‌های نوجوان و نونهال به المپیاد استعدادهای برتر کشوری را از دیگر برنامه‌های مهم این هیأت عنوان کرد.
موسوی با اشاره به ویژه برنامه‌های هفته ورزش پهلوانی و زورخانه ای در سیستان و بلوچستان افزود: ۵۰ برنامه نظیر رقابت‌های ورزشی، برپایی جشن گلریزان و دیدار با مسئولان استانی از ۲۵ تا ۳۱ خرداد همزمان با این هفته در استان درحال برگزاری است.
وی ادامه داد: با برنامه ریزی انجام شده بزودی چهار زورخانه در شهرستان‌های زهک، زابل، زاهدان و سراوان راه اندازی خواهد شد.
نایب رئیس هیأت پهلوانی و زورخانه ای سیستان و بلوچستان به برگزاری طرح تابستانی آموزش ورزش زورخانه ای ویژه سنین ۶ تا ۱۵ سال اشاره کرد و افزود: این طرح به منظور آموزش و ترویج فرهنگ اصیل ورزش ایرانی در چهار زورخانه خیامیان، پوریای ولی، حضرت ابوالفضل (ع) و دانشگاه سیستان و بلوچستان توسط مربیان رسمی فدراسیون پهلوانی و زورخانه ای در حال برگزاری است.
۹۹۱۴**۶۰۸۱
نظر شما