روزنامه آرمان در مطلبی می‌نویسد: تحولات بازار مسکن که از سال گذشته نمود بیشتری در عرصه اقتصادی یافته است، اکنون با افزایش چشمگیر قیمت فروش، رهن و اجاره خانه، به مهمترین مشکل بخش بزرگی از جامعه تبدیل شده است. دولت و فعالان اقتصادی نیز به دنبال راهکاری برای کنترل روند افزایشی قیمت‌ها و حمایت از مصرف‌کنندگان هستند. در این میان، اخباری از ایجاد صندوق رهن برای حمایت از مستأجران نیز به گوش می‌رسد. از سوی دیگر، وزارت راه و شهرسازی، طرح اقدام ملی در حوزه مسکن را آغاز کرده است که طی آن، بخش اعظم تسهیلات و حمایت‌های دولت به سازندگان تعلق می‌گیرد تا با افزایش تولید مسکن در کشور، مشکل کمبود مسکن حل شود و تورم بخش مسکن برای سال‌های پیش رو کاهش یابد.
این حمایت‌ها به صورت تسهیلات و زمین در اختیار سازندگان قرار می‌گیرد و قرار است تسهیلات به گونه‌ای باشد که بعداً بتواند به خریداران انتقال یابد. از سوی دیگر آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد در خردادماه سال جاری، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در شهر تهران از ۱۳ میلیون تومان فراتر رفته و به ۱۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسیده است. این در حالی است که انتظار می‌رود این روند فزاینده قیمت، بالاخره در جایی متوقف شده و قیمت‌ها واقعی شوند. «آرمان» در همین باره با مصطفی‌قلی خسروی- رئیس اتحادیه مشاوران املاک- گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانید.
آخرین آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد میانگین قیمت هر متر مربع مسکن در شهر تهران از مرز ۱۳ میلیون تومان عبور کرده است؛ ارزیابی شما به‌عنوان رئیس اتحادیه مشاوران املاک از این رقم چیست؟
اینگونه نیست و رقم واقعی مقداری کمتر از رقم اعلامی بانک مرکزی است. الآن چون خریدار در بازار نیست، قیمت مسکن رو به کاهش است و در آینده به ثبات می‌رسد.
این آمار از ارقام معاملات خردادماه استخراج شده است؛ شما آن را تأیید نمی‌کنید؟
آنچه ما در روند معاملات در کف بازار مسکن مشاهده می‌کنیم، با ارقامی که اعلام شده است بسیار متفاوت است. ارزیابی اتحادیه این است که وقتی خریدار مقداری از بازار عقب نشسته است و توان خرید ندارد، مسلماً قیمت‌ها رو به کاهش خواهند گذاشت و این قانون بازار و عرضه و تقاضاست.
آیا معتقدید آمار اعلامی با واقعیت بازار تطابقی ندارد؟
خیر، این رقم اعلام شده مطابق واقعیت‌های جاری در بازار این روزهای خرید و فروش مسکن نیست. معاملات بازار مسکن در هفته‌های اخیر تا میزان ۴۲ درصد کاهش یافته است و این کاهش خرید و فروش بر قیمت‌ها نیز اثرگذار است.
وزیر اقتصاد از صندوق رهن برای حمایت از مستأجران خبر داده است. این طرح را تا چه میزان عملیاتی برآورد می‌کنید؟
به عقیده من هرچه تسهیلات پرداخت شود کار خوب و مفیدی است، اما این تسهیلات باید در جای مناسب خود خرج شود. ما در فرهنگ خود می‌گوئیم مالک خوشخو و بی‌آزار، هیچ وقت مستأجر را صاحب خانه نمی‌کند. اگر قرار باشد این تسهیلات به مستأجر پرداخت شود، همچنان این روند ادامه می‌یابد و افراد فاقد مسکن هم خانه‌دار نمی‌شوند.
چه راهکاری را برای حل مشکل مستأجران با حمایت دولت پیشنهاد می‌کنید؟
ما می‌گوئیم این تسهیلات بهتر است به جای پرداخت‌های این‌چنینی، در بخش ساخت و ساز و تولید هزینه شود. بیاییم مردم را مشارکت دهیم. اکنون که دولت می‌خواهد این مبالغ را برای تسهیلات اجاره پرداخت کند، بیاید آن را در ساخت هزینه کند و مردم هم کمی پول روی پول دولت بگذارند و اندک اندک به صورت مشارکت دولت و مردم، ساخت و ساز شود و مردم هم صاحب خانه شوند.
آیا این پیشنهاد نوعی طرح اجاره به شرط تملیک نیست که در سال‌های قبل از آن صحبت می‌شد؟
بله تقریباً همان است. ما معتقدیم بهتر است این رهن را بیش از آنکه برای اجاره خانه تخصیص دهند، در بخش ساخت خانه و تولید مسکن هزینه کنند.
اکنون دولت طرح اقدام ملی را در حوزه مسکن آغاز کرده است که یکی از سیاست‌های آن، واگذاری زمین به سازنده است. به نظر شما این اقدام تا چه میزان هزینه ساخت را کاهش داده و قیمت نهایی را برای مصرف‌کننده، متعادل می‌کند؟
این طرح شبیه مسکن مهر است. اما طرح مسکن مهر را با عجله انجام دادند و سرنوشت آن اینگونه شد. امیدواریم که این طرح جدید با صبوری، درایت و برنامه‌ریزی صحیح انجام شود تا با موفقیت به سرانجام برسد.
به‌عنوان فعال بازار مسکن چه توصیه‌ای برای سرانجام موفقیت‌آمیز این طرح دارید؟
ما می‌گوئیم این حرکت و طرح خوبی است؛ اگر انجام شود، می‌تواند برای رونق بازار مسکن مفید باشد. اما شرط آن این است که عجولانه نباشد؛ بلکه صبورانه و با برنامه‌ریزی درست صورت بگیرد. بر فرض مثال، مراکز رفاهی، خدماتی و بهداشتی برای این پروژه‌ها تعریف و ساخته شود. آن موقع است که این طرح می‌تواند موفقیت‌آمیز انجام شود.
مشکلات مسکن مهر یا مسکن اجتماعی که وزیر راه و شهرسازی از مختومه‌شدن آن خبر داد چه بود که نتوانست رونق مناسبی در بازار مسکن ایجاد کند؟
من در مورد مسکن اجتماعی از آقای چگنی- مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی- سوال کردم و پاسخ دادند که بودجه به این طرح اختصاص داده نشده است. مسکن مهر هم که عجولانه انجام شده بود. البته اگر به بحث جانمایی و کیفیت و تأمین مصالح آن کاری نداشته باشیم و از آن اغماض کنیم، می‌شود گفت که جو روانی خوبی در بازار مسکن ایجاد کرد.
سیاست دیگر طرح اقدام ملی در حوزه مسکن پرداخت ۸۰ درصد از هزینه ساخت توسط بانک‌ها به سازنده است. روش حمایت بانکی را در رونق تولید مسکن چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من بر این باورم که اگر وام را به سازنده بدهند به شرطی که قابل انتقال به خریدار باشد، روش مفیدی خواهد بود. در این صورت، تولید رونق می‌یابد و ساخت مسکن با توسعه همراه خواهد شد. در این میان، توصیه سال جدید مقام معظم رهبری و نامگذاری سال به‌عنوان رونق تولید هم انجام شده است.
با توجه به اینکه اکنون فصل جابه‌جایی در بازار مسکن است و نیز روند فزاینده قیمت‌ها ادامه دارد، آینده بازار مسکن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بازار مسکن در حال حاضر به سمت ثبات در حرکت است و این روند در سطحی مشخص به ثبات دست خواهد یافت.
آیا ممکن است قیمت مسکن در ماه‌های پیش رو کاهش یابد؟
خیر، نمی‌توان این گونه توقع کاهش محسوس داشت. قیمت‌ها به آن صورت کاهشی نیست اما به هر حال وقتی به ثبات برسد، تورم و رشد قیمت‌ها متوقف خواهند شد. همان گونه که ما در سال ۹۱ تجربه کردیم، وقتی قیمت ارز سه برابر شد، قیمت مسکن هم سه برابر شد اما پس از آن، قیمت‌ها دیگر بالا نرفت و در یک سطح مشخص، تثبیت شد و بازار ثبات خود را بازیافت.
بنا بر اعلام شما مبنی بر کاهش ۴۲ درصدی معاملات مسکن در شهر تهران، آیا می‌توان این رقم را نشانه‌ای برای ورود بازار مسکن به دوره رکود دانست؟
خیر؛ نمی‌تواند رکود تلقی شود. اگر کانال معاملات بسته شود و هیچ خرید و فروشی صورت نگیرد، بازار راکد است. اما مسیر رد و بدل کردن مسکن و پول هیچ‌گاه بسته نبوده است. به عقیده من، رکود به معنای آن است که تراکم متوقف شده، کانال معاملات بسته شده و بازار هیچ حرکتی ندارد. این حالت کسادی بازار است. بر این اساس با نگاه به بازار کنونی، نمی‌توانم رکود پیش‌بینی کنم.
نظر شما