آئین اختتامیه نخستین کنگره مشاهیر کرد با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، جمعی از مسئولان داخلی و خارجی و فرهنگ دوستان مناطق کرد نشین در محل تالار مولوی دانشگاه کردستان برگزار شدند.
حدود یکسالی از آغاز مقدمات برگزاری کنگره بینالمللی مشاهیر کرد در کردستان میگذرد بارها در رسانههای مختلف اعلام شد در این رویداد قرار است از ۳۰ نفر از مشاهیر کُرد و کُردشناسان که در قید حیات هستند، تجلیل شود.
از آن زمان تاکنون همگان بی صبرانه در انتظار اعلام اسامی این نام آوران بودند هر چند بیشتر مردم خود حدسهایی در ارتباط با اسامی برخی از این شخصیتها میزدند.
در نشستهای مختلف اهالی رسانه و فعالان فرهنگی و هنری جویای نام این شخصیتهای برجسته میشدند ولی برگزارکنندگان از پاسخ به این خواسته امتناع میکردند تا چهارشنبه شب دوازدهم تیر ماه در مراسم اختتامیه این کنگره همگان با نام و چهره این مشاهیر آشنا شدند.
مدال کنگره نامداران کُرد و کلید طلایی شهر در این مراسم به میکائیل اصلان، کلیم الله توحدی، مظهر خالقی، بیژن ذوالفقارنسب، محمد علی سلطانی، مجتبی شمسی پور، اسعد شیخ الاسلامی، قطب الدین صادقی، هادی ضیاءالدینی، بیژن ذوالفقارنسب، شهرام ناظری، محمدعلی قره داغی، کیهان کلهر، علی اکبر مرادی، معصومعلی معصومی، نصرت الله معین وزیری، کوردستان موکریانی، عثمان هورامی، ملأ حیدر مصطفوی، میشل لیزینبرگ (کردشناس دانشگاه آمستردام هلند) در مراسمی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم حضور داشت، اعطا شد.
اطلاع از زندگینامه مشاهیر برای همگان جذاب و جالب توجه است در این گزارش سعی شده بخش کوتاهی از زندگینامه برخی نام آوران کُرد که در کنگره مشاهیر از آنها تجلیل به عمل آمد، آورده شود.
«مظهر خالقی»
باقر خالقی با اسم مستعار مظهر خالقی متولد ۱۸ شهریور سال ۱۳۱۷ در سنندج است، خواننده نامدار و صاحب سبک ایرانی است.
او متفاوتترین سبک موسیقایی را با بقیهٔ سرشناسان موسیقی کرد ارائه کردهاست؛ سبکی که از موسیقی فولکلور کردی دور بوده و بیشتر به سبک موسیقی سنتی فارسی شباهت دارد. ترانهٔ «نسیم پاییزی» در میان طرفداران او بسیار مورد ستایش قرار گرفتهاست.
بیش از ۲۵۰ آواز فولکلوریک از او ضبط و ثبت شده است و در اردیبهشت ۱۳۹۸ به پاس سالها خدمات مظهر خالقی به هنر، موسیقی و فرهنگ کُردی، دکترای افتخاری دانشگاه سلیمانیه، به وی اعطا شد.
«میکائیل اصلان»
موزیسین کرد زاده روستایی به نام تاوفر در استان درسیم کردستان ترکیه است که اکنون ساکن آلمان است.
او سال ۱۹۹۱ در دانشگاه ملاتیه در رشته ریاضیات شروع به تحصیل کرد و به دلایلی از تحصیل بازماند و سپس با کمک دیگر موزیسینهای کرد اقدام به پایه گذاری یک گروه موسیقی کردی کرد و سال ۱۹۹۹ نخستین آلبوم تک نفره اش را با نام آگرانیسیس به چاپ رساند.
اصلان سال ۲۰۰۱ شروع به آموختن ساکسیفون در کنسرواتوار پیرکورئلیوس در شهر ماینز کرد و سال ۲۰۰۳ نخستین آلبوم کوردی خود را با عنوان کلیته کوو با لهجه زازاکی روانه بازار کرد.
«کلیم الله توحدی»
او فرزند شیخ اسدالله توحدی روحانی معروف ایل مرزنشین کرمانج سیوکانلو در دی سال ۱۳۲۰ هجری شمسی در روستای اوغازتازه متولد شد.
او بیش از ۹ کتاب به چاپ رسانده و دهها دیگر آماده چاپ دارد و مهمترین اثر او که باعث شد مورد توجه قرار گیرد کتابی به نامحرکت تاریخی کرد به خراسان در دفاع از تمامیت ارضی ایران است.
تاکنون ۶ جلد از این کتاب هشت جلدی منتشر شده است.
«محمد علی سلطانی»
محمد علی سلطانی در سال ۱۳۳۶ در شهر کرمانشاه به دنیا آمد، او سال ۶۲ و هنگامی که ۲۶ سال داشت نخستین پژوهش خود را در حوزه ادبیات کُردی با عنوان مناجاتهای جاویدان ادب کردی منتشر کرد.
در سال ۶۴ نخستین مجلد از مجموعه ۶ جلدی حدیقه سلطانی احوال و آثار شاعران برجسته کُرد و کُردی سرایان کرمانشاه از عهد تیموری تا عصر حاضر را به چاپ سپرد.
«محمد علی قره داغی»
محمد علی قره داغی سال ۱۹۴۹ در روستای تکیه در منطقه قره داغ کردستان عراق دیده به جهان گشود، سال ۱۹۷۶ در دانشکده امدم اعظم بعداد موفق به اخذ درجه لیسانس در رشته مطالعات علوم اسلامی شد.
سال ۱۹۶۸ از سوی وزارت اوقاف و امور آئینی به عنوان امام جماعت و خطیب مسجد اعظم بغداد منصوب و سال ۱۹۷۲ هم شروع به نوشتن مقاله و یادداشت در نشریات و جراید کُردی وعربی داخل و خارج از کشور میکند به گونهای که تاکنون بیش از ۶۰۰ مقاله علمی و پژوهشی از او در جراید مختلف به زیور طبع آراسته است.
«کیهان کلهر»
کیهان کلهر سال ۱۳۴۲ در خانواده کرمانشاهی و موسیقی دوست به دنیا آمد، دوازده ساله بود که به طور حرفهای به موسیقی پرداخت و در سیزده سالگی با ارکستر رادیو تلویزیون کرمانشاه شروع به همکاری کرد.
در هفده سالگی مقیم ایتالیا شده و سپس به نیت ادامه تحصیل راهی کانادا و در رشته آهنگسازی از دانشگاه کارلتون اتاوا فارغ التحصیل شد.
کیهان کلهر تنها موسیقی دان ایرانی است که چهار بار نامزد جایزه گرمی آمریکا شده است.
«امیر نصرت الله معین وزیری»
امیر نصرت الله معین وزیری در سال ۱۳۱۷ در شهرستان سنندج متولد و در سال ۱۳۴۰ از دانشکده افسری فارغ التحصیل شد و دوره مقدماتی رسته توپخانه را در اصفهان طی کرد و در سال ۴۱ به توپخانه لشکر ۸۱ منتقل شد.
او در زمان جنگ تحمیلی طبق دستور فرماندهی وقت نیروی زمینی سرهنگ صیاد شیرازی به قرارگاه عملیات جنوب فراخوانده و به عنوان افسر عملیات قرارگاه کربلا انتخاب شد و در گروه طرح ریزی عملیاتهای فتح المبین و بیت المقدس انجام وظیفه کرد.
«دکتر معصومعلی معصومی»
دکتر معصومعلی معصومی استاد جراحی قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه است که در سال ۱۳۳۴ در هرسین به دنیا آمد، فارغ التحصیل جراحی عمومی در سال ۶۵ از دانشگاه علوم پزشکی تبریز و فوق تخصص جراحی قلب و عروق در سال ۷۳ از دانشگاه علوم پزشکی ایران است.
از جمله آثار او میتوان به دستگاه قلب و ریه مصنوعی در جراحی قلب، ورزش و سلامت قلب، راهنمای عملی مدیریت استراتژیک اشاره کرد.
«شهرام ناظری»
شهرام ناظری خواننده، موسیقیدان و آهنگ سازی اصیل ایرانی در ۲۹ بهمن سال ۱۳۲۸ در کرمانشاه به دنیا آمد، او در بیشتر آثار خود از شعرهای مولانا بهره برده است و طی ۳۰ سال فعالیت هنری، توانسته سبک جدیدی از موسیقی که آمیخته با ادبیات حماسی و عرفانی ایران است به وجود آورد.
ناظری علاوه بر بهره گیری از شهرهای مولوی در زمینه استفاده و استوارسازی شعر معاصر پارسی بر روی موسیقی سنتی ایرانی نیز پیشرو بوده است.
علاوه براین ها شهرام ناظری از اولین کسانی است که با استفاده از موسیقی مقامی، اشعار شاهنامه فردوسی را اجرا کرده است و تاکنون بیش از ۴۰ آلبوم موسیقی منتشر کرده است.
«عثمان اورامی»
عثمان اورامی خواننده نام آشنای کُرد سال ۱۳۱۴ در روستای کمینه اورامان به دنیا آمد، او استاد بلانزاع سیاچمانه است که یکی از کهنترین آوازهای کُردی تلقی میشود، خلق بیش از یک هزار آواز اورامی را در کارنامه خود دارد و در سیاچمانه و آوازهای اورامی صاحب سبک بوده و در میان مردمان کردستان محبوبیت خاصی دارد.
سالها خلق آواز از طریق حنجره بی نظیرش گنجینهای ارزشمند را به دنیا موسیقی کُردی به ویژه اورامی تقدیم کرده است.
با وجود اینکه بیش از ۲۰ سال است که این استاد گرانقدر به دلیل مشکلات حنجره اش سکوت کرده اما وسعت آثار ایشان همچنان سایه زیبا و بزرگی بر گسترهی حس زیباشناختی مردمان کردستان و موسیقی کردی افکنده است و در سالهای اخیر در بیشتر شهرهای مناطق کردستان مورد تجلیل قرارگرفته است.
«بیژن ذوالفقارنسب»
در ۱۶ تیرماه ۱۳۲۸ در شهر سنندج متولد شد. بازیکن سابق و مربی فوتبال اهل ایران است که سابقه بازی در تیم ملی فوتبال ایران و شرکت در بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۶۷ و جام ملتهای آسیا ۱۹۷۶ را دارد.
او در سال ۱۳۴۹ در تیم افسر بازی کرد، سپس به پاس پیوست و سال ۱۳۵۴ به پرسپولیس رفت و در همان سال اول حضور در پرسپولیس به عنوان قهرمانی در مسابقات فوتبال جام تخت جمشید دست یافت.
او در سالهای ۱۳۵۵ و ۵۶ مدافع ثابت میانی در تیم ملی فوتبال ایران محسوب میشد. وی در روز ۱۹ مرداد سال ۱۳۵۸ و در فینال جام شهید اسپندی برای آخرین بار بعنوان یک بازیکن در مقابل پاس به میدان رفت و سپس به بلژیک رفته و از دانشگاه بروکسل موفق به اخذ درجه دکترای تربیت بدنی شد.
وی در رقابتهای مقدماتی تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۱۹۹۸ دستیار مربیان مختلفی از جمله ویزای برزیلی و جلال طالبی بود و بعنوان سرمربی تاکنون در تیمهای مطرح استقلال، سایپا، پاس تهران، مس کرمان، پیکان، برق شیراز، ذوب آهن اصفهان، داماش گیلان و صنعت نفت آبادان کار کرده است. او دوبار با تیم سایپا قهرمان ایران شده است.
«قطبالدین صادقی»
نویسنده، فیلمنامهنویس، مترجم، منتقد و کارگردان تئاتر و استاد دانشگاه است که در سال ۱۳۳۱ در شهر هنرپرور سنندج دیده به جهان گشود. وی در سال ۱۳۵۴ کارشناسی خود را در رشته هنرهاتی نمایشی از دانشگاه هنرهای زیبای دانشگاه تهران اخذ کرد. سپس برای ادامه تحصیل عازم فرانسه شد و موفق شد در همان رشته مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود را از دانشگاه سورین دریافت کند.
صادقی پس از اخذ مدرک دکترای هنرهای نمایشی در سال ۱۳۶۴ به وطن بازگشت و همزمان با تدریس در دانشگاههای مختلف، به فعالیتهای هنری و ادبی خود پرداخت.
این شخصیت محبوب هنری در ایران نامی آشنا برای همه هنر دوستان بویژه اهالی تئاتر است و در کرنامه فعالیت خود علاوه بر نقش آفرینی در فیلمها و سریالهایی از جمله گزارش یک قتل، یتیمخانه سبز، کیف انگلیسی، پروانه، کلاه پهلوی و غیره آثار ارزندهای در حوزه نمایشنامهنویسی و کارگردانی و ترجمه از جمله یادگار زریران، بیان بدنی بازیگر، سیمرغ و مویهجم دارد.
«پروفسور اسعد شیخالاسلامی»
در سال ۱۳۱۱ شمسی در خانوادهای نامی و در شهر سنندج متولد شد مقاطع تحصیلی ابتدایی را تا پایان دوره متوسطه در سنندج سپری کرد و سپس برای ادامه تحصیل و کسب مدارک کارشناسی به تهران رفت.
در همان سالهای جوانی در معیت پدر علوم دینی را فرا گرفت و درجه فتوا و تد ریس علوم دینی را زیرنظر مرحوم ملأ محمد مفتی و پدر بزرگوار اخذ کرد. در سال ۱۳۳۶ برای کسب دانش علوم دینی و الاهیات مجدداً به دانشگاه رفته و در سال ۱۳۴۴ شمسی، به اخذ مدرک پی. اچ. دی در شاخه فقه و اصول قوانین اسلامی نائل آمد.
«مجتبی شمسیپور»
مجتبی شمسیپور در سال ۱۳۲۸ در کرمانشاه متولد شد تحصیلات خود را تا پایان دیپلم در کرمانشاه به پایان برد وی ازدانشگاه صنعتی شریف در سال ۱۳۵۲ موفق به دریافت لیسانس شیمی شد. وی گرایش شیمی تجزیه را انتخاب کرد و در سال ۱۳۵۴ موفق به گرفتن فوق لیسانس در دانشگاه صنعتی شریف شد. او برای دریافت دکترای شیمی تجزیه به آمریکا عزیمت کرد و در سال ۱۳۵۸ موفق به دریافت دکترا از دانشگاه ایالتی میشیگان شد.
در سال ۱۳۷۱ به رتبه استادی در ایران نائل شد، برنده جایزه کتاب سال ۱۳۶۸ ایران، برنده جایزه جشنواره خوارزمی در سال ۱۳۷۰ در علوم محض، شیمیست برگزیده انجمن شیمی ایران در سال ۱۳۷۴، برنده جایزه کامستک (سازمان کشورهای اسلامی) در سال ۱۳۶۷، محقق برگزیده و خاص وزارت علوم در سال ۱۳۷۹، برنده جایزه شیمی همایش چهرههای ماندگار در سال ۱۳۸۱ و دریافت نشان لیاقت در پژوهش از رئیسجمهور در سال ۱۳۸۱ و غیره بخشی از موفقیتهای شمسی پور است.
«بیژن کامکار»
در ۲۸ آذر ماه سال ۱۳۲۸ در شهر سنندج متولد شد و مقدمات موسیقی را نزد پدر خود آموخت و در سال ۱۳۵۳ وارد دانشگاه تهران شد. بیژن از نوجوانی همکاری هنری خود را در رادیو سنندج با برنامه کودک آغاز کرد و تا سن ۲۶ سالگی تجربیات و شناخت موسیقی را در کنار خانواده و رادیو سنندج و فرهنگ و هنر استان کردستان کسب کرد.
نخستین سازی که استاد بیژن کامکار انتخاب کرد تنبک بود اما پس از آن با سازهای ملودیکا و تار به نوازندگی در گروه خانوادگی کامکارها پرداخت. در سال ۱۳۵۳ با ساز تخصصی تار وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و در رشته موسیقی به تحصیل پرداخت. او جزو بنیانگذاران گروههای شیدا و عارف است و در کنسرتها و آثار متعدد به عنوان نوازنده و بعضاً خواننده این گروهها حضور داشته است.
او در سال ۱۳۴۸ با محمدرضا لطفی آشنا شد و باعث ورود او به عنوان نوازنده تنبک به گروه شیدا میشود اما پس از مدتی با ورود برادرش ارژنگ کامکار به گروه بیژن به نوازندگی رباب روی میآورد، بیژن کامکار بعد از گروه شیدا به عضویت گروه عارف نیز در میآید. مهمترین نقش استاد کامکار در موسیقی ایران را وارد کردن ساز دف برای اولین بار به اجراهای عمومی دانست.
«هادی ضیاءالدینی»
در سال ۱۳۳۵ در محله جورآباد سنندج متولد شد و سال ۵۶ وارد دانشکده هنرهای زیبای تهران شد.
از جمله افتخارات این هنرمند مجسمه ساز برجسته کرد میتوان به برگزیده در چهارمین دوسالانه نقاشی ایران، برگزیده اولین دو سالانه بین المللی طراحی ایران و منتخب اولین جشنواره هنرهای تجسمی اصفهان و دریافت دیپلم افتخار در زمینه مجسمه سازی اشاره کرد.
«نزند بگیخانی»
نویسنده، شاعر و استاد دانشگاه بریستل در انگلیس است. او که از سال ۱۹۸۷ در غربت زندگی میکند تحصیلات عالیه خود را در دانشگاه سورین فرانسه به اتمام رسانید. عنوان تز دکترای دکتر بگیجانی نقش زنان کرد در ادبیات اروپای قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ بوده که رتبه نخست تحقیقات سورین را در سال ۱۹۹۷ به خود اختصاص داد.
بگیخانی به عنوان شاعری جهانی شناخته شده و آثار خود را غیر از کردی به زبانهای انگلیسی و فرانسوی نیز مینویسد. او همچنین ۶ کتاب شعر به زبان کردی و سه دیوان شعر به بانهای انگلیسی و فرانسوی به کتابخانه جهانی ادبیات تقدیر کرده است. در سال ۲۰۱۲ با دیوان شعری دیروز سپیده دم جایزه فمن شعر فرانسه با نام سیمون لاندری را به خود اختصاص دادند.
او دارای چندین مقاله و کتاب علمی دانشگاهی به زبانهای کردی، انگلیسی و فرانسوی است همچنین در رسانههای کردی نقش و جایگاه ویژهای دارد. آخرین کتاب ایشان به زبان انگلیسی در سال ۲۰۱۵ در لندن به چاپ رسیدن و موضوع آن خشونت به بهانه حفظ ناموس در کردستان عراق و در دیاسپورای کردی در بریتانیا است.
«انور قرهداغی»
موسیقیدان کرد اهل سلیمانیه عراق است و درخشش او از اواخر دهه هشتاد با پخش ترانههایش از رادیو بغداد آغاز شد.
انور قرهداغی با بیش از ۵۰ سال فعالیت در زمینه موسیقی توانسته است به یکی از نامهای درخشان در تاریخ هنر کردستان تبدیل شود.
«کیانوش رستمی»
متولد یکم مرداد ماه ۱۳۷۰ در اسلام آباد غرب کرمانشاه بوده و عضو تیم ملی وزنهبرداری ایران است او دارنده یک مدال طلا و یک نقره المپیک (به ترتیب از المپیک ۲۰۱۶ ریو و المپیک ۲۰۱۲ لندن) و رکوردار مجموع جهانی و المپیک در دسته ۸۵ کیلوگرم مردان است.
برخی سوابق او در مسابقات بینالمللی در دست ۸۵ کیلوگرم شامل کسب مدال طلای المپیک سال ۲۰۱۶، مدال طلای رقابتهای جام فجر ۲۰۱۶، مدال نقره قهرمانی جهان سال ۲۰۱۵، مدال طلای باشگاههای آسیایی سال ۲۰۱۴، مدال طلای قهرمانی جهان سال ۲۰۱۴، مدال نقره بازیهای آسیایی سال ۲۰۱۴ و مدال برنز المیپک سال ۲۰۱۲, است.
پایان مراسم با شادی، شور و شوق
اختتامیه این کنگره ساعت ۱۸ شروع و ساعت ۲۴ بکار خود پایان داد و در طول این مدت حاضران همچنان عاشقانه برنامه را دنبال میکردند حتی آنهایی که جایی برای نشستن نداشتند.
جالب توجه است که صدای دست زدن حضار هم تا پایان مراسم نه تنها کمتر نشد بلکه در مواردی هم بیشتر میشد.
اینگونه با شادی، شوق و ذوق پرونده نخستین دوره کنگره بینالمللی مشاهیر کرد بسته شد و همگان سالن را به امید گشودن پرونده جدید این کنگره ترک کردند.
۹۹۳۶ / ۳۰۳۴
نظر شما