احمد جلالی: ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی رویدادی بزرگ است

وی با اشاره به اینکه ثبت جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث جهانی یونسکو برای ایران از چند جهت مهم است، تصریح کرد: ما طی این سالهای گذشته درباره ثبت میراث طبیعی خود غفلت کرده بودیم و اولین میراث طبیعی، کویر لوت بود که قبل از پرونده جنگل‌های هیرکانی در یونسکو به ثبت جهانی رساندیم.

جنگل‌های هیرکانی با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان، در گستره‌ای به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارد.
در زمان حاضر جنگل‌های هیرکانی، زیست بوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار است. همچنین ۱۵۰ گیاه بومی درختی و بوته‌ای (مانند شمشاد و انجیلی) نیز در آن یافت می‌شود.

جلالی گفت: این بسیار با شکوه است که یک میراثی مانند جنگل‌های هیرکانی که ۵۰ میلیون سال عمر دارد و در جهان نمونه آن وجود ندارد، در کشورمان با این همه مشکلات، بخش‌های زیادی از آن برای استفاده باقی مانده است و امیدواریم چنان هم بماند.

وی افزود: ثبت جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث جهانی یونسکو به آن معنی است که این میراث طبیعی، ارزشی منحصر به فرد دارد و نمونه آن در جای دیگری وجود ندارد.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در یونسکو، تهیه پرونده جنگل‌های هیرکانی برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو را نتیجه تلاش‌های چند ساله متخصصان حوزه‌های جنگل، محیط زیست، میراث طبیعی و فرهنگی، کارشناسان و اساتید دانشگاه‌ها و دستگاه‌های مربوطه ایران جهت آماده سازی آن بر اساس ملاک‌های کنوانسیون بین المللی سال ۱۹۷۲ میلادی دانست.

جلالی گفت: ما متأسفانه بعد از انقلاب به علت وقوع جنگ و مسائل بعد از جنگ تا حدود ۲۰ سال غفلت کردیم از اینکه پرونده‌های میراث فرهنگی خود را برای ثبت جهانی آماده کنیم.

وی آماده سازی پرونده میراث فرهنگی برای معرفی میراث جهانی را یک کار تخصصی عنوان کرد و گفت: این مهم نیاز به یک تیم بزرگ دارد تا پرونده مورد نظر، آماده برای ارائه به کمیته میراث جهانی یونسکو شود.

جلالی پرونده جنگل‌های هیرکانی را پرونده بسیار بزرگ و چند هزار صفحه‌ای عنوان کرد و گفت: در پی بحث و بررسی‌های مشروح این پرونده از سوی کارشناسان بین المللی و بازدید آنها از این جنگل‌ها، گزارشی تهیه شده در این زمینه به کمیته میراث جهانی یونسکو ارائه و در آن بررسی می‌شود؛ کمیته‌ای که متشکل از نمایندگان ۲۱ کشور است و هر چهار سال یک بار انتخاب می‌شوند.

وی جنگل‌های هیرکانی را یک ثروت ملی بزرگی دانست و بر ضرورت مواظبت هر چه بیشتر از این ثروت ملی تاکید کرد.

پرونده جنگل‌های هیرکانی امروز (جمعه) در پنجمین روز چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در باکو به ثبت جهانی رسید.

چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو دوشنبه گذشته با حضور بیش از دو هزار و ۵۰۰ نفر از مقامات و نمایندگان از ۱۸۰ کشور از جمله ایران در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان آغاز به کار کرد.

در این اجلاس ۳۶ مورد از ۴۲ محوطه ارائه شده برای ثبت جهانی یونسکو شامل محوطه‌های فرهنگی، طبیعی، مختلط فرهنگی– طبیعی در کشورهای مختلف جهان برای به ثبت رسیدن بررسی می‌شود.

جنگل‌های هیرکانی از ایران به عنوان محوطه طبیعی برای فهرست میراث جهانی یونسکو در این اجلاس معرفی شده بود که با اتفاق آرای حاضران به ثبت رسید.

هیأت جمهوری اسلامی ایران متشکل از مسؤولان و نمایندگان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، نماینده بخش یونسکو وزارت امور خارجه و سفیر ایران در سازمان یونسکو در این اجلاس حضور دارد.

چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو تا ۱۰ جولای (۱۹ تیر ماه) ادامه خواهد داشت.

ایران بالغ بر ۱۴ میلیون هکتار اراضی جنگلی دارد که نزدیک به دو میلیون هکتار آن، موسوم به جنگل‌های هیرکانی، در شمال ایران در حاشیه دریای خزر قرار دارد و در سال‌های اخیر برخی کارشناسان در مورد بحرانی بودن زیست آنها هشدار داده‌اند.

سال گذشته رئیس انجمن جنگلبانی ایران هشدار داده بود که در حال حاضر ۴۲ درصد از جنگل‌های شمال در معرض نابودی است و در صورت ادامه روند فعلی، تا ۳۰ سال آینده دیگر جنگلی در این مناطق وجود نخواهد داشت.

کارشناسان امیدوارند که ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی به توقف روند نابودی این جنگل‌ها کمک کند.