پرویز کوخایی روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا بیان کرد: ضربه به دندان‌های دائمی مساله شایعی است که به نوبه خود تجربه پراضطرابی را برای کودک، والدین و دندانپزشک به همراه دارد و شاید هیچ ضایعه دندانی به اندازه شکستگی تاج دندان‌های جلوی دهان تأثیر نامطلوب روحی بر کودک و والدین او نگذارد.
وی با اشاره به اینکه در صورت تروما یعنی ضربه و صدمه به دندان در فاصله زمانی کمتر از نیم‌ساعت باید به پزشک مراجعه شود، افزود: احتمال پیوند دوباره دندان با استخوان توسط الیاف‌های دندانی در این مدت زمانی بیشتر می‌شود.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان با بیان اینکه دندان دائمی شکسته یا کنده شده را با فشار ملایم آب ولرم باید شست، اضافه کرد: برای شستن دندان نباید روی ریشه دست یا پارچه کشیده شود، زیرا در این صورت الیاف نگهدارنده دندان آسیب می‌بیند.
وی تاکید کرد: دندان بیرون افتاده را باید در یک لیوان شیر یا آب جوشیده سرد قرار داد و فرد را هرچه سریع‌تر و در کمتر از نیم‌ساعت نزد دندان پزشک برد.
کوخایی با اشاره به اینکه پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان تحقیقاتی را با عنوان «میزان آگاهی نیروهای شاغل در مدارس ابتدایی شهرستان سمنان از اقدام‌های اولیه در برخورد با صدمات دندانی در سال تحصیلی ۱۳۹۷-۱۳۹۶»، انجام دادند، افزود: بیشتر صدمه‌های دندانی در سن کودکی در مدرسه اتفاق می‌افتد.
وی گفت: چگونگی برخورد و مدت زمانی که طول می‌کشد تا درمان در لحظات ابتدایی حادثه انجام شود، تأثیر زیادی در پیش‌آگهی دندان خواهد داشت.
کوخایی با بیان اینکه در این تحقیق ۶۲۹ نفر از کارکنان مدارس ابتدایی شهرستان سمنان مورد مطالعه قرار گرفتند، گفت: حداکثر سن این افراد ۵۹ و حداقل سن آنان ۲۵ سال بود.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان با اشاره به اینکه از نظر جنسیت نیز افراد در این تحقیق ۳۰۱ مرد و ۳۲۸ زن بودند، بیان کرد: این تعداد شامل ۴۷.۹ درصد مرد و ۵۲.۱ درصد زن بودند.
معاون فناوری و تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان اضافه کرد: ۵۷۰ نفر از افراد مورد مطالعه حدود ۹۰.۶ درصد در مدارس شهری و ۵۹ نفر ۹.۴ درصد در مدارس روستایی بودند.
وی گفت: از میان شرکت‌کنندگان، ۵۴۴ نفر حدود ۸۶.۵ درصد سابقه برخورد با دانش‌آموز آسیب‌دیده از نظر دندانی را نداشتند و تنها ۸۵ نفر ۱۳.۵ درصد سابقه مواجه داشتند.
کوخاهی ادامه داد: بیش از ۶۰ درصد از مردان و بیش از نیمی از زنان نتوانستند به بیشتر از چهار سوال پاسخ صحیح بدهند که نشان دهنده سطح پایین آگاهی این افراد بود.
آگاهی از عوارض دندانی در زنان بیشتر از مردان است
معاون فناوری و تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان خبر داد: نتایج این مطالعه نشان داد که میزان دانش در برخورد با عوارض دندانی در زنان بیشتر از مردان است.
وی ادامه داد: ۶۱.۷ درصد از کارکنان مدارس سمنان توانایی تشخیص میان دندان شیری و دائمی را نداشتند و حدود ۶۰ درصد آنان توانایی برگرداندن دندان خارج شده از ساکت دندان ی را ندارند.
کوخایی گفت: ۵۰ درصد این افراد از زمان مناسب و حیاتی جهت جایگذاری دندان خارج شده بر اثر ضربه بی اطلاع بودند و تنها ۲۴.۸ درصد از آنان، دندان خارج شده از ساکت دندان ی را داخل شیر گذاشته و به دندانپزشک مراجعه می‌کنند.
وی گفت: به طور کلی نتایج مطالعه پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان نشان از ناکافی بودن آگاهی در میان کارکنان مدارس شهرستان‌های مختلف این استان دارد و بیشتر پاسخ‌ها بر پایه اطلاعات عمومی است.
معاون فناوری و تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان پیشنهاد داد: کلاس‌های آموزشی برای کارکنان آموزش و پرورش و والدین دانش‌آموزان در مورد نحوه برخورد با ضربه یا صدمه دندانی به صورت مستمر برگزار شود، تا با افزایش آگاهی آموزگاران از عوارض روحی و فیزیکی ناشی از ضربه یا صدمه دندانی کاسته شود.
چند نکته مهم درباره ضربه یا صدمه دندانی
تروما (Trauma) به معنای ضربه ناگهانی است که به دندان‌ها وارد می‌شود و نتیجه آن شکستن و از بین رفتن دندان است، از عوارض بیولوژیک تروماهای دندانی، آسیب جدی به دندان و هزینه‌های درمان آن است که در صورت تأخیر یا اشتباه در درمان می‌تواند منجر به سنگین‌تر شدن هزینه‌ها و سخت‌تر شدن مراحل درمان شود.
دندان‌های شیری به دلیل استحکام کمتر، بیشتر در معرض تروما قرار می‌گیرند. به طوری که ۳۰ درصد کودکان زیر هفت سال دارای سابقه ضربه به دندان‌های شیری هستند، سنین ۶ تا ۱۲ سالگی که دوره بازیگوشی برای کودکان محسوب می‌شود، میزان صدمه به دندان‌ها و به ویژه دندان‌های جلوی دهان افزایش می‌یابد.
در حال حاضر به دلیل افزایش تحرک و فعالیت‌های ورزشی، پسران دو برابر دختران در معرض صدمات تروما قرار دارند، در این صورت آسیب ناشی از ضربه یا یک ترک کوچک در مینا تا بیرون آمدن کامل دندان از جایگاه خود می‌شود.
اقدامات لازم برای ضربه یا صدمه به دندان‌های شیری
با توجه به اینکه پیشگیری همیشه از درمان بهتر است لذا باید تا جای مکان از ضربه یا صدمه به دندان باید جلوگیری کرد.
کودکان به هنگام بازی باید از محافظ‌های دندانی استفاده کنند. همچنین باید به محیط بازی کودک توجه و از کفپوش نرم در محیط بازی بچه‌ها استفاده شود.
والدین به منظور آشنایی با درمان و احیای دوباره دندان آسیب‌دیده باید مشاوره بگیرند.
کاشت دندان برای کودکان زیر ۱۸ سال وجود ندارد. کودکانی که دندان شیری خود را در نتیجه ضربه و صدمها از دست داده‌اند، باید تا زمان رویش دندان دائمی از یک دندان مصنوعی استفاده کنند.
برای تسکین درد دهان و لثه کودک می‌توان از کمپرس سرد استفاده کرد و برای کنترل خونریزی لثه، باید ازگاز استریل در محل کنده شدن دندان استفاده کرد.
ریشه دندان کنده شده نباید لمس شود و برای جابه جایی دندان با تاج، نباید به لثه دست زد. ضمن اینکه ریشه دندان نیازی به تمیزکردن ندارد و این کار توسط دندانپزشک انجام شود.
برای تمیز کردن دندان صدمه یا ضربه خورده تحت هیچ شرایطی از مسواک و الکل استفاده نکنید.
اگر در اثر ضربه مقداری از دندان شکست، باید تکه دندان را درون شیر یا بزاق دهان گذاشت و سریع به نزد دندانپزشک برد.
در صورتی که دندان لق شده است، تا رسیدن به مرکز درمانی فشاری روی دندان وارد نشود.
بهترین کار قرار دادن دندان در جای خود و مراجعه سریع به دندانپزشک است.
هنگام بیرون افتادن دندان ابتدا باید آن را پیدا کرد. برای برداشتن دندان باید آن را از ناحیه تاج بگیرید و به ریشه آن دست نزنید. سپس باید با فشار ملایم آب ولرم دندان را شسته و از خشک کردن آن با پارچه خودداری نمائید.
نحوه پیشگیری از تروما در کودکان
آموزش برای اطلاع والدین، کودکان و معلمان نسبت به نحوه پیشگیری از صدمه دندانی از رخ دادن این اتفاق پیشگیری می‌کند.
مراقبت از کودکان در هنگام بازی در بوستان و یا بازی با دیگر بچه‌ها اهمیت زیادی دارد.
استفاده از کمربندهای محافظت کننده و تهیه صندلی‌های مطمئن هنگام رانندگی یکی از مواردی است که والدین باید به آن توجه کنند.
استفاده از محافظ‌های دهانی ضربه و آسیب دندانی را باید جدی گرفت. آبسه‌های مکرر آزاردهنده و یا سیاه شدن ممکن است از عوارض ضربه دندانی باشد.
۷۳۴۲م/۶۱۰۳
