روند مذاکرات به گونه ای به نظر می ر سد که هیچیک از نقش آفرینان در مذاکرات صلح افغانستان آماده و یا قادر به از خود گذشتگیهایی باشد که لازمه پایان دادن به جنگ هجده ساله در این کشور است.
در حالی که در غرب و مناطق تحت کنترل دولت در افغانستان بحثی داغ درباره معنی حقوق زنان و آینده دمکراسی افغانستان در مذاکرات صلح با طالبان درگرفته است، دیدگاه مناطق تحت کنترل طالبان راوی واقعیتی تلخ با این مضمون است که اگر مذاکرات صلح به نتیجه برسد، طالبان رسمیت بیشتری خواهد یافت و احتمالاً حوزه کنترل آنها گسترس خواهد یافت، واقعیتی که جامعه بین المللی توجه چندانی به آن ندارد.
اگر مذاکرات شکست بخورد، با ازسرگیری جنگ و وجود دولتی متزلزل، نتیجه به مراتب بدتر خواهد بود. طالبان سالها صرف بازگشت به قدرت کرده است.
نشریه فارین پالیسی هم در همین رابطه نوشت، افغانها امید چندانی به برقراری صلح ندارند زیرا این امید بارها رنگ باخته است. به عنوان مثال، آتش بس سه روزهای که در ژوئن ۲۰۱۸ از سوی طالبان، دولت افغانستان و نیروهای بین المللی اعلام شد، دیری نپایید و جنگ دوباره از سرگرفته شد.
بسیاری از افغانها معتقدند، تنها با خروج نیروهای آمریکا از کشورشان، جنگ پایان خواهد یافت. با این حال، با توجه به پیشرفت اخیر مذاکرات صلح، به نظر میرسد خوش بینی مردم افغانستان حتی نسبت به یک سال پیش بیشتر شده است.
آمریکا از مخالفت با مذاکره مستقیم با طالبان دست برداشت و در سپتامبر ۲۰۱۸، " زلمای خلیلزاد" را به عنوان نماینده ویژه وفاق در افغانستان انتخاب کرد. خلیلزاد و نمایندگان طالبان چند بار مذاکره کردند و خلیلزاد در ژانویه امسال از توافق امریکا و طالبان بر سر پیش نویس سندی خبر داد که طبق آن، نیروهای آمریکایی از افغانستان خارج میشوند و در مقابل، طالبان ضمانت میدهد که از سازمانهای تروریستی حمایت و پشتیبانی نکند. قبل از نهایی شدن این سند، آمریکا تاکید کرد، طالبان با مذاکره مستقیم با دولت افغانستان و اعلام آتش بسی دیگر موافقت کرده است. طالبان همواره از مذاکره مستقیم با دولت افغانستان امتناع میکرد و این دولت را به رسمیت نمیشناخت.
با موفقیت مذاکرات صلح و اعمال قدرت بیشتر طالبان، احتمالاً شرایط برای مردم افغانستان در مناطقی که تحت کنترل دولت است- به ویژه زنان- سخت خواهد شد. البته، به نتیجه نرسیدن مذاکرات صلح ممکن است شرایط را بدتر و باعث تداوم خشونتها یا جنگی تمام عیار شود.
به هر حال، خوب یا بد، سرنوشت افغانستان به تصمیم رهبران سیاسی در واشننگتن، کابل و دوحه بستگی دارد. در این دور از مذاکرات که هفتمین دور محسوب میشود و در قطر ادامه دارد، آمریکا مایل به نهایی کردن توافقنامه پایان دادن به مداخلهاش در جنگ افغانستان است.
مقامات نظامی و وزارت خارجه آمریکا در محافل خصوصی، از اینکه ترامپ کاری همانند سوریه در مورد خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان انجام دهد، ابراز ترس و نگرانی کردند.
جنگ و سیاستهای انتخاباتی روز به روز دولت افغانستان را تحلیل میبرد. از طرفی، طالبان با شرط بندی بر این مساله که مذاکرات با دولت افغانستان امکان تقویت موضع شأن و کنترل آنها بر اراضی افغانستان را فراهم میکند، در حال وقت کشی است.
در حال حاضر، به نظر نمیرسد هیچیک از نقش آفرینان در مذاکرات صلح افغانستان آماده و یا قادر به از خود گذشتگیهایی است که لازمه پایان دادن به جنگ است.
اگرچه مقامهای آمریکایی ابراز امیدواری کردهاند که دیدار میان افغانان به مذاکره مستقیم دولت افغانستان و طالبان بیانجامد، اما نتیجه دو دور مذاکره قبلی میان افغانان در مسکو، چنین چشم اندازی را به دست نمیدهد.
آنچه که دیروز و امروز از نتیجه دیدار میان افغانان و طالبان در قطر منتشر شده است، در حد تعارفات رد و بدل شده میان دو طرف بود.
دیروز وقتی نمایندگان سیاسی طالبان در میز مذاکرات میان افغانان، با هیأت اعزامی از افغانستان، لبخند رد و بدل میکردند، بازوی نظامی این گروه، انفجار قدرتمندی را در غزنی انجام داد که نزدیک به ۲۰۰ مجروح و ۱۲ کشته برجای گذاشت.
ناظران سیاسی به دلیل عدم حضور نمایندگان دولت قانونی افغانستان در هیأت اعزامی برای گفت و گوی میان افغانان، نتیجه این نشست را از پیش شکست خورده اعلام کردهاند.
شماری از نمایندگان مجالس سنا و شورای ملی نیز در گفت و گو با رسانههای محلی، نسبت به ترکیب هیأت اعزامی برای گفت و گوی میان افغانان انتقاد کردند.
به اعتقاد آنان، این ترکیب نمیتواند از دولت و ملت افغانستان نمایندگی کند.
شماری از سیاسیون افغانستان مانند گلبدین حکمتیار نیز اساساً اعزام این هیأت بدون حضور نمایندگان دولت به قطر را خلاف منافع ملی ارزیابی کردهاند.
هفتمین دور مذاکرات صلح میان نمایندگان آمریکا و طالبان در دوحه قطر، از امروز سه شنبه پس از دو روز وقفه به کار خود ادامه میدهد.
دو طرف مذاکره کننده تا کنون در مقابل رسانهها، به کلی گویی اکتفا کرده و نتیجه این مذاکرات همچنان محرمانه مانده است.
کارشناسان حوزه افغانستان معتقدند زمانی این مذاکرات به نتیجه ملموس میرسد، که مذاکره مستقیم میان طالبان و کابل صورت گیرد. اما طالبان گفت و گوی مستقیم با دولت افغانستان را به بعد از خروج نیروهای غربی از این کشور منوط کرده است.
نظر شما