آلودگی غولی است که گریبان کلانشهرها از جمله تهران را گرفته و رها نمی‌کند، مدت‌هاست که متهم اصلی و ردیف اول این آلودگی، خودروها، موتورسیکلت‌ها و سوخت آنهاست و در این میان سهم زیادی به تاکسی‌ها و اتوبوس‌های فرسوده می‌رسد که طرح نوسازی آنها به دلایلی تاکنون آنطور که باید اجرایی نشده است.
گذشته از ناوگان حمل و نقل عمومی، خودروهای شخصی نیز از این اتهام مبرا نیستند زیرا کارشناسان معتقدند که خودروهای تولید داخل و سوخت‌های مصرفی آنطور که باید از استاندارد لازم برخوردار نیستند هر چند سازندگان و تولیدکنندگان آنها خلاف این را می‌گویند.
اما به هر حال و با تمام این نظرات متفاوت همچنان شاهد هوایی آلوده در کلانشهرها هستیم، هرچند آلودگی هوا فقط مختص شهرهای ما نیست و شهرهای بزرگی مانند پاریس و لندن نیز با آن درگیر هستند اما مساله مهم نحوه برخورد با این معضل است و اینکه چه راهکاری برای برون‌رفت از این چالش اتخاذ شود تا با کمترین هزینه و در زمان اندک جواب دهد که به اعتقاد کارشناسان، استفاده از دوچرخه بهترین راه‌حل است.
از دو سال قبل، سازمان ملل متحد ۱۳ خردادماه را به عنوان روز جهانی «دوچرخه» نامگذاری کرد این در حالی است که آذرماه ۹۴ پویش «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» در کشور شکل گرفت، یعنی ما نسبت به جامعه جهانی، دو سال زودتر به اهمیت دوچرخه و تأثیر آن در کاهش آلودگی هوا و سلامت جسم پی بردیم اما سوال آنجاست که در اجرای آن تا چه حد موفق بوده‌ایم و توانستیم این پویش را وارد زندگی خود کنیم.
در این راستا محمد درویش یکی از فعالان و مروجان شکل‌گیری پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: درحالیکه پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو هنوز به چهار سالگی خود هم نرسیده، در ۲۵۰ شهر ایران در حال اجراست و سبب شده تا بیش از هزار و ۱۰۰ کیلومتر مسیر ایمن دوچرخه‌سواری در ۲۵ شهر کشور از جمله تهران، اصفهان، یزد، قزوین، همدان، رشت، مشهد، تبریز و شیراز ایجاد شود و در شهرهای بروجن و کرمانشاه نیز مورد حمایت قرار گیرد.
وی افزود: این پویش موجب شد تنها کارخانه دوچرخه‌سازی کشور در قوچان که چندین سال تعطیل بود دوباره از سال گذشته فعالیت خود را آغاز کند و اکنون ۱۵۰ نفر به صورت پیوسته در آن مشغول به کار هستند و بنا به گفته مسئولان این کارخانه با صنایع جانبی آن می‌توانند این تعداد را به ۴۵۰ نفر برسانند این نشان می‌دهد که در قوچان با جمعیت حدود ۱۰۰ هزار نفر، دوچرخه‌سازی می‌تواند هزار شغل پایدار ایجاد کند که نشان‌دهنده پتانسیل بالای ترویج این ورزش در راستای تولید ملی، اقتصاد مقاومتی و اشتغال است.
درویش که یکی از اعضای شورای عالی «ستاد حمل و نقل پاک» است، درباره فعالیت این مجموعه توضیح داد: این ستاد در وزارت کشور شکل گرفته و وزیر کشور و معاون وی، رئیس سازمان شهرسازی و مدیرکل دفتر ترافیک شهری برخی از اعضای آن هستند و به شدت اولویت خود را بر ترویج دوچرخه‌سواری و پیاده‌مداری گذاشته و به تمام شهرداری‌های کشور بخشنامه کرده‌اند که باید یکی از مهم‌ترین اولویت‌های خود را به جای ساخت بزرگراه‌ها، بلوار و اتوبان، ایجاد مسیرهای ایمن برای دوچرخه‌سواری و حمایت از سرمایه‌گذاری در این حوزه بگذارند زیرا با این کار می‌توانیم انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهیم که یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر آلاینده ازن است.
دبیر سیاست محیط زیست در مرکز بررسی‌های استراتژیک نهاد ریاست جمهوری به میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در کشور اشاره کرد و گفت: بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی سالانه حداقل ۳۵ هزار نفر در کشور بر اثر آلودگی هوا دچار مرگ زودرس می‌شوند که این رقم در تهران حدود ۵ هزار و ۵۰۰ نفر اعلام شده که رقم نگران‌کننده‌ای است که ترویج فرهنگ دوچرخه‌سواری می‌تواند علاوه بر کم کردن نرخ اینگونه مرگ و میرها، با کاهش آلودگی صوتی، میزان پرخاشگری اجتماعی را نیز به روند نزولی برساند.
درویش ادامه داد: همچنین ترویج دوچرخه‌سواری به مقابله با کم‌تحرکی منجر می‌شود، در شرایطی که کم‌تحرکی به علت بروز دیابت، کبد چرب، سکته‌های قلبی و فشار خون سالانه به نرخ سال ۹۵ حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان به اقتصاد ملی ضربه وارد می‌کند بنابراین می‌بینم که با ترویج این ورزش به عنوان نماد ساده‌زیستی و اقتصاد مقاومتی می‌توانیم با یک تیر چند نشان بزنیم.
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری افزود: با ورود شهردار تهران و حمایت وی از این پویش امیدهای جدی ایجاد شده و اگر سازمان محیط زیست نیز حامی این پویش باشد و از تغییر مبلمان شهری از خودرو محوری به دوچرخه‌محوری حمایت کند، می‌توان شتاب بیشتری به ترویج دوچرخه‌سواری داد، در واقع هر چقدر بتوانیم از سوخت‌های فسیلی کمتر استفاده کنیم به بهبود کیفیت هوا کمک کرده‌ایم.
وی به ارتباط استفاده از دوچرخه در کاهش آلاینده ازن گفت: طبق آمارها، به ازای هر روز استفاده نکردن از خودروی شخصی، می توانیم اکسیژن مورد نیاز ۳۶۵ انسان یا آب شرب مورد نیاز دو خانواده ۵ نفره را ذخیره کنیم و یا از بار جزیره گرمایی بکاهیم یعنی با این کار میزان حرارت تولید شده در سطح کلانشهرها کاهش می‌یابد و تمام اینها می‌تواند به بهبود وضعیت هوا و کیفیت زندگی انسان‌ها در شهرها کمک کند.
نظر شما