ریشه در خاک دارد اما نامش را از آسمان به امانت گرفته است. جنگلی با درختان و پوشش گیاهی منحصر به فرد و نادر که بخشی از جنگل‌های بازمانده عصر یخبندان به شمار می‌رود. جنگل ابر که چند سالی است جای خود را نزد گردشگران و طبیعت دوستان پیدا کرده و به یکی از معروف ترین مکان‌های دیدنی کشور تبدیل شده، چند روزی است به دلیل ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی دوباره نامش بر سر زبان‌ها افتاده است.
ایران در روزهای گذشته توانست پس از سال‌ها تلاش، جنگل‌های باستانی هیرکانی را که در ۲ استان سمنان و گلستان پراکنده شده، پس از کویرلوت به عنوان دومین اثر طبیعی خود به ثبت جهانی برساند. گرچه این پیروزی افتخاری ارزشمند است اما در صورت رعایت نشدن برخی الزامات می‌تواند به همان اندازه تهدیدی باشد تا این اثر طبیعی را در معرض خطر خارج شدن از فهرست یونسکو قرار دهد.
حضور بی رویه گردشگران به اندازه‌ای بیش از آنچه ظرفیت جنگل ابر است، در سه یا چهار سال گذشته به یکی از دغدغه‌های مسئولان میراث فرهنگی و نیز کارشناسان محیط زیست و منایع طبیعی تبدیل شده است. باید به این نکته توجه کرد که این جنگل بی نظیر در زمره مناطق حفاظت شده کشور نیز به شمار می‌رود که این امر ضرورت حفظ آن را دوچندان می‌کند.
نگرانی مسؤولان
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان شاهرود، روز پنجشنبه در گفت و گو با ایرنا جنگل ابر را میراثی ارزشمند عنوان کرد و افزود: فرهنگسازی برای ایجاد تغییر در نوع نگاه تفرجی مردم نسبت به این سرمایه و موزه طبیعی بی نظیر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
حمیدرضا حسنی تصریح کرد: وقتی مکانی به عنوان یک اثر طبیعی ثبت جهانی می‌شود تکلیف بزرگی برای حفظ و معرفی آن اثر بر عهده همه است.
وی یادآور شد: تغییر نگاه مردم ایران به این مکان با ارزشمند باید آنچنان ملموس باشد که گردشگران جهانی هم متوجه اهمیت آن درنزد ما بشوند.
حسنی گفت: در مقابل این اتفاق ارزشمند مسئولیت بزرگی بر عهده همه ماست، باید با پیشگیری از کارهایی مانند روشن کردن آتش و تردد اتومبیل داخل جنگل مانع از نابودی این ثروت ملی شویم.
وی افزود: در آینده نزدیک هزاران نفر از سراسر دنیا برای دیدن از جنگل ابر برنامه ریزی می‌کنند که رونق اقتصادی و گردش مالی را در شهرستان به دنبال دارد.
رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شاهرود، خاطرنشان کرد: در جنگل ابر علاوه بر مناظر طبیعی بی نظیر و گونه‌های حیات وحش یکی از زیباترین قسمتهای جنگل‌های هیرکانی نیز وجود دارد، که می‌توان در فضایی زیبا بر روی ابرها گام برداشت.
حسنی، بازدید از جنگل ابر را در روزهای معمول آخر هفته حدود ۲ هزار نفر و در تعطیلات حدود هفت هزار نفر عنوان کرد و افزود: باید در خصوص بازدید از جنگل برنامه‌ای مناسب طرح و ظرفیت ورود به این مکان مشخص شود.
وی تصریح کرد: جنگل ابر محل استراحت آخر هفته نیست، باید با افزایش دانش و آگاهی در این مورد از وجود تمام زیبایی‌های آن لذت ببریم و از قابلیت بسیار مهم صنعت پاک گردشگری استفاده شود.
لزوم فرهنگ سازی برای چگونگی استفاده از جنگل ابر
رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شاهرود، در خصوص رعایت حریم جنگل خاطرنشان کرد: در ابتدا باید مردم شاهرود به عنوان میزبان حدود جنگل را رعایت کنند و برای این ثبت ارزش قائل شوند.
حسنی با اشاره به فرهنگ سازی در این حوزه گفت: جنگل ابر با سایر نقاط تفریحی شهرستان بسیار متفاوت است، اینکه افراد هر زمان که بخواهند می‌توانند بیشتر از ظرفیت موجود به جنگل وارد شوند فاجعه است.
وی افزود: باید در مورد میزان ظرفیت جنگل از طریق نصب تابلو اطلاع رسانی شود و راهنمایان تورها و مسئولان اقامت گاه‌های بوم گردی با نگاهی کارشناسانه و متفاوت اطلاع رسانی کنند.
جنگل‌های هیرکانی پس از بیابان لوت، دومین اثر بزرگ طبیعی ایران است که در فهرست جهانی قرار گرفته است.
سخنرانی سفیر ایران در یونسکو و دفاع شاعرانه او از گونه‌های جانوری و طبیعی و تصویرهایی که از جنگل هیرکانی ایران با زبان شعر ارائه شد بار دیگر نظر مساعد یونسکو و کشورهای عضو این سازمان جهانی را جلب کرد تا آنکه در نهایت رأی به جهانی شدن جنگل هیرکانی ایران صادر شد.
جنگل‌های هیرکانی بازمانده دوران سوم زمین‌شناسی و عصر یخبندان و غنی از نظر گونه‌های بومی و باستانی، پوشش گیاهی و تنوع زیستی با نادرترین گونه‌های جنگلی است.
این جنگل‌ها با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان، در گستره‌ای به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارد.
در زمان حاضر جنگل‌های هیرکانی، زیست بوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار است. همچنین ۱۵۰ گیاه بومی درختی و بوته‌ای مانند شمشاد و انجیلی نیز در آن یافت می‌شود.
منطقه ابر در ۴۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان شاهرود قرار دارد، این منطقه که به نام جنگل‌های ابر معروف است در ارتفاعات آن عمدتاً به صورت چمنزار و یا مراتع مشجر و در پایین دست آن جنگل با گونه‌های متنوع دیده می‌شود.
۷۳۵۹/۶۱۶۷
