اردشیر صالح‌پور روز سه شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با اشاره به بستری شدن مرشد سیدمصطفی سعیدی در یکی از بیمارستان‌های اراک گفت: مدتی بود مرشد سعیدی بیمار بود؛ اما در حال حاضر حال او چندان مساعد نیست. در آستانه برگزاری نوزدهمین جشنواره بین المللی نمایش‌های آیینی-سنتی از تمام هنرمندان دلسوز نمایش‌های ملی و مردم هنردوست ایران می خواهم برای بهبود سریع‌تر این هنرمند پیشکسوت دعا کنند.
نویسنده کتاب مینا عروسک شیرازی در پاسخ به این پرسش که آیا برای پیگیری و بهبود سریع‌تر، مرشد سعیدی از اراک به تهران منتقل خواهد شد افزود: در حال حاضر او در یکی از بیمارستان‌های خوب اراک بستری شده است و طبق نظر پزشک قرار است آزمایش‌های مختلفی انجام شود تا نحوه درمان و شیوه‌های رسیدگی به او مشخص شود. بعد از این شرایط مشخص می‌شود آیا می‌توان او را به تهران منتقل کرد یا خیر.
صالح پور با بیان آنکه مرشد سعیدی که این روزها هشتادوسه‌سالگی را پشت سر می‌گذارد و به عنوان پیشکسوت ترین و قدیمی ترین شاهنامه‌خوان، نقال و مرشد در قید حیات شناخته می‌شود؛ درباره ویژگی‌های سبک هنری این هنرمند اظهار داشت: مرشد سعیدی از ۱۳ سالگی کار نقال ی را آغاز کرد و امروز نه تنها قدیمی ترین شاهنامه‌خوان کشورمان به شمار می‌رود که حافظ کامل شاهنامه، روایت‌ها و نقل داستان‌های این اثر ماندگار فردوسی است.
این محقق و پژوهشگر نمایش‌های آیینی-سنتی خاطرنشان کرد: مرشدسعیدی از جمله معدود مرشدهای هنر نقالی به عنوان کهن‌ترین نمایش ایرانی به شمار می‌رود که نه تنها صاحب طومار در هنر نقالی است، کتاب‌هایی نیز از او به چاپ رسیده و بخشی از گنجینه ارزشمند تجربیات او در حوزه شاهنامه‌خوانی و هنر نقالی به شکل مکتوب درآمده و در اختیار علاقه‌مندان این حوزه قرار گرفته است.
گلایه از مسئولان
صالح‌پور با اشاره به آنکه همواره در کلام و صحبت مسئولان عرصه تئاتر کشور از توجه به هنرمندان پیشکسوت از یک سو و از سوی دیگر تلاش برای حفظ، توسعه و اشاعه هنرهای نمایشی آیینی-سنتی به عنوان شناسنامه تئاتر ملی گفته‌های مختلفی را شنیده ایم یادآور شد: در شکل عملیاتی شدن آن گفته‌ها گلایه‌هایی وجود دارد.
نویسنده کتاب قلعه تُل؛ خاطرات و مخاطرات یک قلعه تاریخی تصریح کرد: به عنوان مثال برگزاری دوسالانه جشنواره بین المللی نمایش‌های آیینی-سنتی و اختصاص نیافتن سالن‌هایی برای اجرای مستمر نمایش‌های ایرانی و سنتی که بازتاب دهنده هویت و شناسنامه تئاتر ملی‌مان به شمار می‌رود؛ نمی‌توانیم رأی به کارنامه قابل قبول مسئولان دهیم.
صالح‌پور با یادآوری گفته‌های فعالان و پیشکسوتان عرصه هنرهای نمایش آیینی-سنتی: سال‌هاست اساتید و نام‌های برجسته این حوزه؛ مانند داوود فتحعلی بیگی، ابوالفضل ورمزیار، مرشد سیدمصطفی سعیدی و هنرمندان متعدد دیگر از مسئولان می‌خواهند دفتری ثابت و بودجه مشخص برای آموزش هنرجویان در گونه‌های مختلف نمایش‌های ملی اختصاص داده شود اما تاکنون کارهای بسیار کمی در این حوزه صورت گرفته است.
نویسنده کتاب گرامافون و نمایش؛ تاریخ تحلیلی تقلید و مضحکه در ایران با اشاره به آنکه محیط‌های دانشگاهی نیز در این مساله تقصیر دارند اظهار داشت: سال‌هاست دلسوزان، پیشکسوتان، هنرمندان و پژوهشگران عرصه نمایش‌های آیینی-سنتی به شکل مکتوب و در جلسات مختلف با مسئولان وزارت علوم خواستار تخصیص رشته‌ای با عنوان نمایش‌های آیینی-سنتی ایرانی در دانشکده‌ها شده اند اما آنچه در این میان به جایی نرسیده است همان فریاد است.
صالح پور با بیان آنکه در تهران به عنوان پایتخت ایران تنها تماشاخانه سنگلج به عنوان سالن میزبان نمایش‌های آیینی-سنتی شناخته می‌شود خاطرنشان کرد: در سراسر کشور تعداد سالن‌های مختص اجرای نمایش‌های آیینی- سنتی به تعداد انگشتان یک دست نیز نمی‌رسد.
نویسنده کتاب پیشخوانی در تعزیه ادامه داد: برای حفظ و اشاعه گونه نمایش‌های آیینی-سنتی ایران با سابقه بیش از شش هزار سال نیازمند تولید و اجرای مستمر آنها در سراسر کشور هستیم. اما نبود امکانات زیرساختی؛ مانند تماشاخانه‌ها لطمه بزرگی در تحقق ماندگاری این نمایش‌ها به شمار می‌روند.
وی خاطرنشان کرد: کارهای اندک هر چند قابل تقدیر است، به هیچ وجه نمی‌تواند تضمین کننده ماندگاری نمایش‌های آیینی-سنتی کشور باشد. به همین سبب در طول سال‌ها و دهه‌های اخیر شاهد فراموشی بسیاری آیین‌ها و سنت‌های نمایش ایرانی بوده ایم که بسیاری از آنها نه تنها از خاطر مردم رفته که متأسفانه شکل موزه‌ای به خود گرفته اند.
نظر شما