ورزشگاه ها در فقر استانداردسازی

ورزشگاه هایی که مهمترین مکان برای برگزاری رقابت های فوتبال به شمار می روند و در برخی از رقابت‌ها تا یکصد هزار نفر در آنجا خواهد گرفت. لازمه لذت بردن از تماشای فوتبال در این مکان ها استاندارد سازی و تامین امنیت است. البته امنیت مسابقه تنها به فراهم بودن امنیت جانی برای ورزشکار و تماشاگر نیست بلکه استاندارد سازی زیر ساخت و روساخت های ورزشگاه از جمله برنامه هایی است که در کاهش تنش‌های انسانی در ورزشگاه نقش ویژه‌ای داشته باشد.

اما چه استانداردهایی لازم است تا استادیوم‌های ورزشی ایران در مسیر ورزشگاه کشور های صاحب فوتبال قرار گیرد؟

اگر واقعیت های استاندارد سازی یک ورزشگاه را به درستی بیان کنیم باید گفت نخستین لازمه این کار توجه به شرایط و نیازهای تماشاگران، بازیکنان فوتبال، داوران و خبرنگاران است.

زمانی که صحبت از تامین نیازهای تماشاگران به میان خواهد آمد باید به این قشر نگاه خاص داشت. نظاره گران فوتبال در استادیوم ها به سه گروه تماشاگران عادی، تماشاگران ویژه و تماشاگران خاص تقسیم می شوند که با توجه به ویژگی هایی که در آنان وجود دارد می طلبد تا نگاه متفاوتی به هر گروه باشد.

در این زمینه تماشاگران عادی بیش از ۹۰ درصد ظرفیت ورزشگاه را پر می کنند و اغلب آنان جوانان و نوجوانانی هستند که در قالب طرفدار به ورزشگاه گام می گذارند. این گروه نیاز به امکانات رفاهی و خدماتی ویژه ای دارند و باید در کنار تماشای فوتبال سرگرمی هایی نیز برای آنان فراهم شود.

گروه دوم شامل تماشاگران ویژه است که از مقامات بلند پایه سیاسی و ورزشی به شمار می روند و جایگاه آنان در ورزشگاه متفاوت از تماشاگران عادی است. این تفاوت موجب شده تا به طور معمول لنز دوربین ها به سمت آن بچرخد. لذا این جایگاه باید از لحاظ امکاناتی و رفاهی کاملاً متفاوت از تماشاگران عادی باشد.

سوم گروه تماشاگران افراد با شرایط خاص هستند که قشر جانباز و معلول جامعه را در بر می گیرد. این گروه مانند تماشاگران عادی و ویژه نمی توانند به ورزشگاه ورود کنند و در جایگاه های عادی قرار گیرند. تامین نیازها و زیرساخت برای ورود راحت این افراد به ورزشگاه یکی از مهمترین است.

این سه گروه از تماشاگران نیاز به یک سری امکانات خدماتی و رفاهی دارند که برآورده کردن آن از اولویت های اساسی برای استاندارد سازی ورزشگاه ها به شمار می رود؛ اولویتی که بدون شک در بازرسی ناظران بین المللی نخستین تذکرها را خواهد گرفت.

نحوه ورود و خروج این سه قشر از تماشاگران نیز اهمیت ویژه ای دارد. یکی از این اقدامات ایجاد گیت برای کارت های الکترونیکی است که برای هوادار نقش بلیت دارد.

همچنین گروه انسانی دیگری که باید توجه ویژه ای به جایگاه آنان شود، خبرنگاران هستند. گروهی که روای مسابقه و گزارشگر آن به شمار می رود و شیوه دسترسی آنان به مسابقه از مهمترین لازمه های یک بازی است. این دسترسی باید به گونه ای باشد که بازی برای اصحاب رسانه زوایای پنهانی نداشته باشد. البته در کنار جایگاه باید میزان دسترسی به اینترنت و میزان سرعت آن مورد توجه قرار گیرد.

ارتباطی که می تواند از تکرار حوادث ورزشگاه یادگار امام (ره) تبریز در لیگ پانزدهم جلوگیری کند. در آن بازی قطع ارتباط موجب شد تا هواداران تراکتور پیش از سوت پایان بازی خود را قهرمان تلقی کنند در حالی که سپاهان جشن قهرمانی گرفت.

اما گروه دیگری که ورزشگاه با شرایط آنان باید به روز شود داوران است. هر چند که جایگاه این گروه و بازیکنان در زمین تمایز زیادی ندارد اما واقعیت این است که استفاده از سیستم ویدویی var از جام جهانی ۲۰۱۸ موجب شده تا کنترل خطای این قشر کاهش پیدا کند. هر چند که این سیستم تا کنون در فوتبال ایران به کار گرفته نشده است اما ورود آن به فوتبال ایران واقعیتی انکار ناپذیر است.

با ورود این سیستم به لیگ برتر و رقابت های فوتبال ملی این سوال پیش خواهد آمد که فراهم کردن اتاق var در تمام ورزشگاه ها چگونه امکان پذیر است؟

ورزشگاه ها جایگاه توده های مردمی و شمار زیادی از تماشاگران است که در برخی از مواقع یک تصمیم اشتباه مربی، داور و بازیکن منجر به برافروخته شدن آنان می شود. هر چند که این هیجان تحت تاثیر شرایط ورزشگاه است اما برخی در این میان اقدام به سواستفاده می کنند تا اعتراض ها را از جنبه ورزشی آن به سمت و سوی دیگر هدایت شود.

آنجا است که باید شرایط امنیتی ورزشگاه برای نظم در دستور کار قرار گیرد. شرایطی که در مانند گذشته تنها با نیروی نظامی و انتظامی و حضور فیزیکی ماموران نمی شود آن را کنترل کرد بلکه شماره گذاری صندلی ها، شناسنامه دار بودن تماشاگران و دوربین های مدار بسته می تواند نقش مهمی در آن داشته باشد.

در حالی که در فوتبال حرفه ای روز دنیا از تماشاگران به عنوان سرمایه اصلی ورزش یاد می شود در استادیوم های کشور توجه به امکانات رفاهی و خدماتی چندانی برای این قشر نشده و امکانات در حد ابتدایی آن است این در حالی است که فروش بلیت برای تماشای فوتبال در ورزشگاه های بزرگ دنیا برابر با تفریحاتی است که تنها بخشی از آن تماشای یک مسابقه می باشد.

همچنین کمتر ورزشگاهی در ایران وجود دارد که در مطالعات پیش از احداث آن نیاز های قشر معلول جامعه مورد توجه قرار گیرد. این عدم توجه موجب شده تا این قشر (معلولان و جانبازان) بیشتر مواقع از کنار زمین نظاره گر بازی تیم محبوبشان باشند.

هر چند که با افتتاح ورزشگاه های شهدای فولاد (آرنا)، امام رضا (ع)، نصف جهان و یادگار امام (ره) تبریز شمار این مکان های ورزشی به عدد ۱۰ نزدیک می شود اما این مکان های نیز تا استاندارهای مورد پذیرش فدراسیون جهانی فوتبال فاصله دارند و ممکن است ایراداتی در زمینه نور، تصویر برداری، جایگاه مهمانان و… بر آنان وارد باشد.