مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی درگذشت

تارنمای آژانس با انتشار اطلاعیه دبیرخانه این نهاد اطلاع داد، "یوکیا آمانو " درگذشت و پرچم آژانس به حالت نیمه افراشته در خواهد آمد.

هفته گذشته اعلام شد که «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی قصد دارد به دلیل ابتلا به یک بیماری نامشخص، زودتر از موعد از سمت خود استعفا کند.به نوع بیماری آمانو در بیانیه آژانس و رسانه ها اشاره ای نشده است.

آمانو دیپلمات ژاپنی ۷۲ ساله، در سال ۲۰۱۷ میلادی (۹۵-۹۶) برای سومین دوره چهارساله به عنوان مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی منصوب شد و قرار بود تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۱ (سه شنبه، ۹ آذر ۱۴۰۰) این پست را عهده دار باشد.

از جمله مسولیت های آژانس بین المللی انرژی اتمی نظارت بر فعالیت های هسته ای ایران در چارچوب برجام است.

با مرگ آمانو این پرسش مطرح می شود که این نهاد در آینده چه مسیری در پیش خواهد گرفت، اگرچه کمتر کسی انتظار دارد که نحوه برخورد آژانس با موضوع ایران و دیگر موضوعات حساس، تغییر قابل توجهی داشته باشد.

آمانو بارها تاکید کرده بود که فعالیت نهاد متبوعش بیش از آنکه سیاسی باشد، فنی است.

کرنل فیروتا، دیپلمات رومانیایی و هماهنگ‌کننده ارشد سیاست‌گذاری آژانس پیشتر به عنوان جانشین موقت یوکیا آمانو معرفی شده و قرار بود بخشی از مسئولیت های مدیرکل به وی واگذار شود. منابع دیپلماتیک در سازمان ملل متحد همچنین از رافائل گروسی عضو آرژانتینی آژانس به عنوان دیگر نامزد احتمالی جانشینی یوکیا آمانو نام برده بودند.

** نگاهی به زندگینامه و سوابق کاری آمانو
آمانو در سال ۱۹۴۷ در شهر کوچک 'یوگاوارا' ژاپن به دنیا آمد. او در سال ۱۹۶۸ تحصیل خود را در دانشگاه توکیو آغاز کرد و پس از فراغت از تحصیل از دانشکده حقوق، در سال ۱۹۷۲ به وزارت امور خارجه ژاپن پیوست و بطور تخصصی در حوزه مسائل خلع سلاح بین المللی و منع اشاعه هسته ای به کار پرداخت. او بعدها در سالهای ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۵ در دو دانشگاه فرانسوی هم دوره هایی را گذراند.

وی در وزارت امور خارجه ژاپن در مناصبی مختلف از جمله مدیر بخش علوم و مدیر بخش انرژی هسته ای را داشت و همچنین به عنوان عضو بخش دیپلماتیک در سفارتخانه های ژاپن در کشورهای لائوس، آمریکا و بلژیک و همچنین در نمایندگی ژاپن در کنفرانس خلع سلاح ژنو کار کرد.

مدیرکل فقید آژانس بین المللی انرژی اتمی در اوت ۲۰۰۲(۱۳۸۱-۱۳۸۲) به عنوان مدیر کل خلع سلاح و امور علمی و در اوت ۲۰۰۴ به عنوان مدیر کل خلع سلاح و منع اشاعه هسته ای منصوب شد و در این مقام ها درگیر مذاکرات بین المللی از قبیل تمدید معاهده منع اشاعه هسته ای (NPT)، معاهده جامع منع آزمایش هسته ای، پروتکل کنوانسیون سلاح های بیولوژیک، اصلاحیه کنوانسیون سلاح های خاص متعارف و رویه بین المللی علیه اشاعه موشک های بالستیک بود.

وی در سال ۲۰۰۵ نماینده ژاپن در آژانس بین المللی انرژی اتمی شد و از سپتامبر ۲۰۰۵ تا سپتامبر ۲۰۰۶ رییس شورای حکام آژانس بود. در این دوران آژانس و مدیر کل وقت آن محمد البرادعی جایزه صلح نوبل را دریافت کردند. آمانو در مراسم اهدای جایزه نوبل به آژانس بین المللی انرژی اتمی، نماینده آژانس در مراسم بود.

دولت ژاپن در سپتامبر ۲۰۰۸ اعلام کرد که آمانو را به عنوان مدیر کل بعدی آژانس نامزد کرده است. آمانو در روز دوم ژوییه ۲۰۰۹، در دور ششم رای گیری توسط شورای حکام به عنوان مدیر کل آژانس انتخاب شد؛ رقیب اصلی او در آن سال برای کسب این مقام، عبدالصمد مینتی نماینده آفریقای جنوبی بود.
آمانو دوره اول ریاست خود بر آژانس را از روز اول دسامبر ۲۰۰۹ (۱۰ آذر ۱۳۸۸) آغاز کرد.