موج‌های نامهربان و کلیدواژه‌های ایمنی دریا

نیمه تابستان است و سفر به شمال برای دریا، پررونق؛ چراکه اولین فکری که برای فرار از گرمای آزاردهنده این فصل در ذهن جرقه می زند، سپردن تن به خنکای آب است. گیلان مجموعه ای از رنگ هاست که با ورود به آن، آنگاه که با استشمام هوایی پر از اکسیژن، معتدل ، مرطوب، عطر گیاهان و صدای پرندگان روح تازه ای به کالبد جسمت می دمد، آنگاه که بر فراز بلندی ها، مسحور جلوه ای از تلفیق جنگل  و دریا می شوی و یا در کنار هریک از این شاهکارهای خلقت سکنی می گزینی تا از اینهمه زیبایی و آرامش حظ ببری ؛ باید کلید واژه های ایمنی را نیز به خاطر داشته باشی.

باران های پی در پی در گیلان  امسال هوا را بیشتر از سال های قبل  تلطیف کرده  و رودخانه های خروشان  و کانال های آب  عرض اندامی دیگر می کنند و دریا همچنان برای شهروندان و مسافران برای به در بردن خستگی و آرامش بخشیدن، آغوش گشوده است ولی همین دریای بخشنده و  آرامش بخش و یا  تالاب ها و رودخانه ها ، می توانند با  قساوت  تمام جان یکایک عزیزانت را بستانند اگر کلید واژه های ایمنی و سلامت را رعایت نکنی و رازهای نامهریانی دریا را ندانی.

بی اشتیاقی منجیان غریق 

امسال غرقی ها اعم از دریا ، رودخانه  و استخر متفاوت و با افزایش تکان دهنده ای  روبرو شده به طوری که حتی آخرین آمار غرقی در گیلان طی ۱۰ روز اخیر،  مربوط به نوجوانی ۱۴ ساله در استخر آموزشی  است؛ خبر بهت آوری که شنیدنش غیر قابل باور می نماید و اما همه  غرق شدگی ها اعم از غرق شدن در دریا ، رودخانه و یا استخر هشدارهایی برای پایان همه تراژدی هاست.

آمار غرق شدگان نشان می دهد حتما لازم نیست مسافر باشی که  در یکی از این منابع آبی غرق شوی چراکه بسیاری از آمارهای غرقی ها را بومی های استان تشکیل می دهند . گیلان یکی از سه استان شمالی است که در حاشیه دریای خزر قرار گرفته و  نوار ساحلی آن با حدود ۳۰۰ کیلومتر از رودسر تا بندر آستارا ( شرقی ترین نقطه تا غربی ترین نقطه استان) امتداد دارد و محدوده جغرافیایی ۹ شهرستان از ۱۶ شهرستان را در بر می گیرد. تاکنون ۳۰۰ نقطه  خطر آفرین  (شنا ممنوع ) در آن شناسایی شده و در حال حاضر،  فقط ۳۴ طرح سالم سازی دریا به استفاده کنندگان از دریا خدمات رسانی می کنند.

اگرچه طی سال های گذشته  با تلاش های انجام شده ، ناجیان غریق در  برخی نقاط خارج از طرح ها نیز حضور داشتند اما شواهد حاکیست بدلیل عدم پرداخت به موقع و گاهی حتی عدم پرداخت حقوق ناجیان  غریق ، آنان برای حضور در طرح های سالم سازی و مشارکت در نجات غرق شدگان، بی انگیزه شده اند.

غرق شدگی ۶۳ نفر در گیلان از ابتدای امسال

مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان در گفت وگو با ایرنا به آمار غرق شدگان در دریا و رودخانه های استان اشاره و بیان کرد: از ابتدای امسال تا کنون؛  ۲۶ نفر در  آب های ساحلی گیلان  و ۳۷ نفر در رودخانه ، کانال ، سد و استخر غرق شده اند .

 رضا اسلامی افزود: طی این مدت ۲۶ نفر در دریا غرق شده اند که ۲۱ نفر مرد و پنج نفر زن و همچنین ۳۷ نفر در رودخانه ، کانال ، سد و استخر غرق شده اند که ۳۱ نفر مرد و بقیه زن بوده اند.

وی ادامه داد: غرق شدگان بین هشت تا ۸۹ سال سن داشته اند که کمترین سن پسر هشت ساله در روستای کدوسرا از توابع بخش کوچصفهان شهرستان رشت و  بیشترین سن نیز مربوط به مردی ۸۹ سال در روستای تمیجان از توابع رودسر بوده که این دو نفر در خارج از طرح های سالم سازی دریا غرق شده اند.

چالش پرداخت حقوق منجیان غریق

 گیلان از لحاظ بارندگی با هیچ استانی قابل مقایسه نیست و موقعیتی استثنایی دارد. براساس برآوردهای انجام شده؛ هر سال حدود چهار درصد حجم کل بارانی که در کشور می بارد در این استان که از یک درصد مساحت کشور هم کمتر است ، می بارد بنابراین رودخانه ها و نهرها امسال پر آب تر و خروشان تر بودند و عمق آنها در قسمت های مختلف مشخص نیست ضمن اینکه گفته می شود فنون شنا با توجه به اینکه در دریا، رودخانه و یا استخر شنا کنید، متفاوت است.

در غرق شدگی در دریا بر اساس آمار، بیشتر غرق شدگان در محدوده های خطرآفرین یعنی خارج از طرح های سالم سازی شنا می کرده اند اما به دلیل طول نوار ساحلی امکان حضور نجات غریق و امکانات در جای جای ساحل وجود ندارد؛ اگرچه پرداخت دستمزد ناجیان غریق نیز همواره با مشکلات و تاخیرهایی همراه بوده است. حیدری معاون اداره کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری گیلان معتقد است: سه میلیارد ریال حقوق ناجیان غریق برآورد شده ولی از سال ۹۵ تاکنون؛ اعتبار ملی برای طرح های سالم سازی دریا  پرداخت نشده از این رو ناگزیر به پرداخت حقوق ناجیان غریق از اعتبارات استانی هستیم .

امکانات ناچیز نجات غریق گیلان

پیشتر ابوالفضل صادقی معاون توسعه اداره کل ورزش و جوانان گیلان در جلسه ای با مسئولان هیأت نجات غریق استان گفته بود که امکانات نجات غریق گیلان ناچیز است و از لحاظ لجستیکی نیز در نجات غریق و غواصی مظلوم واقع شده و از امکانات مناسبی برخوردار نیست.

وی معتقد است: با توجه به مشکلاتی که طی چند سال اخیر در این هیات وجود داشت، منجیان نیز به حق خود نرسیده و آنان نیز مظلوم واقع شده اند و از مسئولان فدراسیون نجات غریق و غواصی تقاضا  داریم که نگاه ویژه ای به هیات گیلان داشته باشند تا کاستی های این هیات جبران و به حداقل کاهش یابد چون استان دارای منجیان غریق متبحری است.

به گفته مهرداد مهرگان سرپرست هیات نجات غریق و غواصی استان؛ هم اینک حدود سه هزار و ۵۰۰ منجی غریق در گیلان حضور دارند که از این تعداد حدود یک هزار منجی در طرح های مختلف مشغول به کارند و حدود ۳۵۰ منجی در طرح های سالم سازی و حدود ۵۶۰ منجی در ۲۸۰ منطقه خطر آفرین در گیلان حضور دارند .

وی می گوید: حقوق معوقه فصل گذشته منجیان غریق در گیلان به جز دو شهرستان پرداخت شده و هدف ما این است که امسال با همکاری و مساعدت سایر مسئولان بتوانیم حقوق منجیان را به صورت ماهانه پرداخت کنیم.

اهمیت توجه به زیست شناسی دریای خزر برای شنا

علت غرق شدگی  در برخی نقاط خطرآفرین، زیست شناسی دریای خزر و آشنایی نداشتن افراد به فنون شنا در دریا ، توجه نکردن به هشدارهای رسانه ها برای استفاده نکردن از نقاط خطرآفرین و همچنین عدم استفاده از طرح های سالم سازی اعلام شده است.

زیست شناسی (اکولوژی) دریای خزر، شرایطی خاص دارد که بلد بودن فنون شنا در دریا را امری ناگزیر ساخته به نحوی که دریای خزر ، موج هایی شکافنده دارد و این، از مخاطرات دائمی آن است که البته در شرایط آب و هوایی نامساعد و ناپایداری های جوی، قوی تر می شود. کارشناسان معتقدند یکی از بهترین راه ها برای شنا در خزر، شنا به موازات ساحل است ضمن آنکه تأکید شده علاوه بر خطر شکستگی گردن یا وارد آمدن ضربه به سر در صورت شیرجه در آب های کم عمق، غرق شدگی در آب‌های عمیق خزر نیز افراد تازه کار را تهدید می کند. 

براساس گزارش ها بیشترین آمار جانباختگان هر سال به دلیل غرق شدگی مربوط به رودخانه‌هاست به نحوی که ۲۵۰ نفر از مجموع غرق شدگان سال گذشته (۹۳۵ نفر) در رودخانه‌ها جان باخته‌اند. بعد از رودخانه‌ها، دریا بیشترین آمار تلفات غرق شدگی را دارد؛ سال گذشته ۱۷۸ نفر در دریا جان باختند که ۱۵۶ نفر از آنان در مناطق خارج از محدوده مجاز بوده اند. همچنین بعد از دریا به ترتیب استخر کشاورزی با ۱۰۴ مورد، دریاچه مصنوعی و سد با ۹۸ مورد، استخر شنا با ۸۳ مورد، کانال با ۷۷ مورد، چاه با ۳۸ مورد، حوض و حوضچه با ۳۷ مورد و دریاچه طبیعی با ۱۳ مورد، بیشترین تلفات غرق شدگی را داشته‌اند.

ضرورت رعایت موارد ایمنی در استفاده از دریا

گیلان استانیست که سالانه پذیرای بیش از ۳۰ میلیون گردشگر است. به گفته رئیس مدیریت راه های اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای گیلان از ابتدای امسال تاکنون شش میلیون و ۶۳ هزار و ۹۸ دستگاه خودرو به استان وارد شده و شش میلیون و ۷۶۰ هزار و ۵۹۵ دستگاه خودرو از استان خارج شده ضمن اینکه از ابتدای امسال تا کنون، گیلان از نظر متوسط تردد ساعتی با تعداد ۶۱۲ وسیله نقلیه پنجمین استان پرتردد کشور بوده است.

این آمار بیانگر حضور پر شمار مسافران و گردشگران در استان است که استفاده از دریا یکی از مهمترین اهداف آنان در سفر به استان های شمالی به ویژه گیلان و مازندران به شمار می رود و بر این اساس می طلبد شهروندان و گردشگران همواره اطلاعاتی راجع به مناطقی که سفر می کنند، داشته باشند و برای استفاده از دریا علاوه بر آشنایی با فنون شنا ، از شنا کردن در خارج از طرح های سالم سازی که احتمال وجود ناجیان غریق در آنها کمتر است ، پرهیز کرده و  زندگی خود را با سرنوشتی تلخ برای خویش و حسرت برای دیگران، پایان ندهند.

در همین راستا سازمان پزشکی قانونی کشور نیز به هموطنان توصیه کرده که حتماً مناطق امن و ایمن سازی شده را برای شنا انتخاب کنند و به نکات و توصیه‌های لازم توجه کافی داشته باشند؛ آشنایی با محدودیت ها و رعایت آنها بویژه بلد بودن فنون اولیه شنا، اطلاع از وضعیت عمق آب قبل از تصمیم به شیرجه زدن و حتی قبل از ورود به آب ، بررسی دمای آب قبل از شنا برای پیشگیری از شوک دمایی ، پرهیز از شوخی های خطرناک و بی مورد در آب موقع شنا و شنا نکردن پس از مصرف داروهایی که موجب خواب آلودگی یا شل شدن عضلات می‌شود، از ضرورت هاست.

۷۲۹۶ / ۲۰۰۷