بسیاری از مقامات پاکستانی و کارشناسان سیاسی و اقتصادی این کشور معتقدند که اجرای خط لوله انتقال گاز از ایران بسیار به صرفه تر برای پاکستان در مقایسه با طرح انتقال گاز از ترکمنستان به افغانستان، پاکستان و هند (موسوم به خط لوله تاپی) است.
به عقیده آنان، پاکستان در شرایطی به دنبال پیدا کردن راه حل برای مسئله پیچیده تاپی است که بخش عمده ای از خط لوله گاز ایران-پاکستان(قسمت مربوط به داخل خاک ایران) معروف به طرح 'آی-پی' انجام شده و این خط لوله تا نزدیک مرز پاکستان رسیده است و اکنون دولت پاکستان، با اندکی همت، قادر خواهد بود بخش قابل توجهی از نیاز شدید این کشور به انرژی را با استفاده از منابع گازی دومین کشور صاحب ذخایر گازی جهان و از طریق مسیری امن، اقتصادی و کوتاه برطرف کند.
با این حال بسیاری از کارشناسان در پاکستان معتقدند مشکلات زیادی بر سر راه اجرای طرح تاپی وجود دارد.
تحلیلگران معتقدند: طرح تاپی تا ۵۰ سال دیگر هم برای پاکستان عملی نخواهد بود. مشکلات زیادی از جمله امنیت افغانستان، هزینه بالای اجرای طرح و مسیر صعب العبور خط لوله پیش روی طرح تاپی قرار دارد.
حدود ۸۰۰ کیلومتر از این خط لوله در افغانستان خواهد بود؛ مسیر این خطوط لوله انتخاب شده است و تلاش ها برای خریداری زمین در حال انجام است.
طول کلی این خط لوله یک هزار و ۸۱۴ کیلومتر است و پیش از ورود به پاکستان از شهرهای هرات، فراه، نیمروز، هلمند و قندهار افغانستان می گذرد.
براساس این گزارش، دولت پاکستان که خود را برای اجرای طرح تاپی مصمم تر نشان می داد اکنون در بحث امنیت خط لوله طرح انتقال گاز از ترکمنستان به دولت عشق آباد تذکر داده و اعلام کرده که اسلام آباد هیچ هزینه ای در قبال تهدیدهای احتمالی پیش روی خط لوله تاپی در مسیر افغانستان نخواهد پرداخت.
روزنامه پاکستانی «نیوز» روز شنبه به نقل از منابع نزدیک به «ندیم بابر» دستیار ویژه نخست وزیر پاکستان در امور نفت و گاز نوشت: پس از اختلافات کشورهای عضو قرارداد تاپی بر سر قیمت اکنون چالش امنیتی پیش روی آن بحث جدید میان این کشورها است و طرف پاکستانی نیز ترکمنستان را از نگرانی آگاه کرده است.
در این گزارش آمده است: مقامات پاکستانی به دولت ترکمنستان صریحا اعلام کرده اند که اسلام آباد زمانی به وعده های خود مبنی بر پرداخت هزینه طرح تاپی عمل می کند که عشق آباد اطمینان دهد که انتقال گاز از مسیر افغانستان بدون خطر انجام شده و به مرز پاکستان می رسد.
پیش از این اسلام آباد به نحوه قیمت گذاری مقامات ترکمنستان بر گاز اعتراض کرده و گفته بود که قیمتی که عشق آباد برای فروش اعلام کرده گران تر از حتی گاز مایع صنعتی است بنابراین اسلام آباد از ترکمنستان خواهان تجدیدنظر بر قیمت های گاز قبل از آغاز عملیات اجرایی آن در خاک پاکستان است.
با وجود اینکه پاکستان، قرارداد انتقال گاز از ایران را با این کشور امضا کرده کارشکنی های پیاپی اسلام آباد باعث تاخیر طولانی در تکمیل این طرح عظیم انرژی شده است، از سوی دیگر پاکستان چشم امید به طرح های واردات انرژی ازکشورهای آسیای میانه دوخته و امیدوار است تا بتواند با عبورخطوط انتقال انرژی ازمسیرافغانستان، به انرژی کشورهای آسیای میانه دست یابد در حالی که نابسمانی اوضاع افغانستان رویای پاکستان را برای دسترسی به برق و گاز تاجیکستان و ترکمنستان با موانع جدی مواجه ساخته است.
خط لوله گازی ایران ـ پاکستان موسوم به خط لوله صلح برای ترانزیت گاز از هاب انرژی پارس جنوبی ایران به پاکستان طراحی شده است؛ ایران هم اکنون این خط لوله را تا مرز با همسایه شرقی خود کشیده؛ اما اسلام آباد تاکنون در ساخت بخش پاکستانی خود که بنا بر آنچه که مقامهای این کشور می گویند دلیل آن نبود منابع مالی است، ناکام بوده است.
طبق قرارداد خط لوله گاز ایران و پاکستان، پاکستان باید تا پایان سال ٢٠١٤ میلادی این خط لوله را در خاک خود تکمیل می کرد، اما تاکنون اقدامی در این زمینه صورت نداده؛ طرف ایرانی به تعهدهای خود عمل و تقریبا خط لوله را تا نزدیکی مرز پاکستان احداث کرده است.
نظر شما