انتخاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز به عنوان یکی از گزینه‌های اجرای این طرح بار دیگر نگاه‌ها را به سمت استان فارس و شیراز معطوف می سازد ، نگاه‌های که امید و نگرانی را با هم به همراه دارد .
تجربه انتخاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز به عنوان دانشگاه الگو در اجرای طرح پزشک خانواده در سال‌های گذشته نیز از جمله رویکردهایی بود که امید و نگرانی توام با هم به همراه داشت هر چند این طرح چالش‌هایی مطرح کرد و در نهایت در چنبره انتقادات، اندک اندک به محاق رفت اما همیشه این پرسش مطرح می‌شود که چرا شیراز باید گزینه اجرای برنامه‌ها و طرح‌های از قبل آزمایش نشده و چکش کاری نشده وزارت بهداشت باشد؟
بدون پیش داوری در باره اجرای طرح نسخه نویسی الکترونیک نیز این ذهنیت وجود دارد که ممکن است استان فارس و شیراز از ترکش‌های آزمایش این طرح در امان نباشد هر چند طرح یاد شده می تواند مزایا و موهبت‌هایی هم به همراه داشته باشد همانطور که اجرای طرح پزشک خانواده سرانجام پس از کش و قوس های فراوان و ادعاهایی که در باره مزایای آن مطرح شد فارس و شیراز را از این مزایا و موهبت‌ها همچنین انتقادات بی نصیب نگذاشت.
کلید آغاز طرح نسخه الکترونیکی در مطب پزشکان طرف قرارداد سازمان تامین اجتماعی به منظور تسهیل و تسریع در روند کاری داروخانه‌ها و مراکز پاراکلینک در سال ۱۳۹۵ زده شد و در سال های اخیر این طرح به مرحله اجرایی شدن نزدیک تر شده است .
آنطور که صاحب نظران و متخصصان امور بیمه و پزشکی از مزایای ثبت نسخه الکترونیک در مطب پزشکان طرف قرارداد سازمان تامین اجتماعی سخن گفته اند این طرح علاوه بر افزایش دقت و صحت در تولید نسخه، موجب تسهیل و تسریع در روندکاری داروخانه ها و مراکز پاراکلینیک می شود همچنین امکان مشاهده اطلاعات هویتی و اقلام تجویز شده، صرفا با کدملی بیمار در این مراکز میسر می شود و نیازی به ثبت مجدد اطلاعات در سیستم پورتال درمان سازمان های بیمه گر نیست.
از دیگر مزایای نسخه الکترونیک که گفته شده این است که با ثبت نسخه الکترونیک توسط پزشکان طرف قرارداد، ۶۰ درصد علی الحساب حق الزحمه پزشکان به صورت برخط، در انتهای روز به حساب آنها واریز می شود.
پرداخت علی الحساب به صورت روزانه به داروخانه های طرف قرارداد سازمان های بیمه گر نیز پس از دریافت امضای دیجیتال از سازمان نظام پزشکی برای مسئولان فنی و تایید الکترونیکی نسخ در دستور کار قرار دارد و در برخی از داروخانه‌های استان‌ها نیز این طرح عملیاتی شده است.
نسخه الکترونیک مشکل بد خطی بسیاری از پزشکان را نیز رفع خواهد کرد ، بسیاری از پزشکان به شیوه‌ای نسخه تجویز می کنند که حتی گاهی اوقات خودشان هم نمی توانند آن نسخه را بازخوانی کنند و در نهایت با هنر داروسازان، نسخه خوانده و داروها به بیماران داده می شود همچنین به دلیل بدخط بودن پزشکان خطاهای پزشکی نیز به وجود می آید زیرا بسیاری از داروخانه ها نمی‌توانند نسخه پزشک را بخوانند.
با اجرای نسخه الکترونیک همچنین سابقه مصرف دارویی بیماران مشخص می‌شود؛ زیرا ممکن است یک بیمار در طول یک هفته به چند پزشک مراجعه کند و به این ترتیب پزشکانی که این فرد بیمار را ویزیت می کنند، می دانند که در نسخه های قبل چه داروهایی را مصرف کرده است.
اجرای طرح نسخه نویسی الکترونیک یک الزام قانونی از برنامه‌های پنجم و ششم توسعه بوده و باید تا پایان سال سوم برنامه، پزشکان نسخه ها را به صورت الکترونیک تجویز کنند. در مواد ۳۴ و ۳۵ و ۳۶ و ۳۸ برنامه پنجم توسعه و در مواد ۷۳ و ۷۴ برنامه ششم توسعه به نسخه نویسی الکترونیک اشاره شده است.
از دیگر مزایای اجرای این طرح می توان به جلوگیری از مصرف کاغذ، جلوگیری از سوء استفاده از نسخ کاغذی، کنترل رفتار بیمه شدگان و به دست آمدن آمار و اطلاعات برای برنامه‌ریزی اشاره کرد.
وزیر بهداشت و درمان اواخر سال ۹۷ در مراسم رونمایی از طرح نسخه نویسی الکترونیک ابراز داشت: اجرای طرح نسخه نویسی الکترونیک در ۳۱ استان کشور و یک شهرستان از هر استان آغاز شده و طرح پرونده الکترونیک سلامت نیز از بهار در کشور اجرایی می‌شود.
نسخه نویسی الکترونیک در استان فارس و پرسش های پیش رو
هر چند مزایای مختلفی برای اجرای طرح نسخه نویسی الکترونیک بیان شده است اما دراین میان پرسش هایی مطرح است که پاسخ روشن و آشکار به آن می تواند اذهان را برای اجرای این طرح آماده تر یا حداقل از قضاوت‌های بیشتر در باره این طرح جلوگیری کند.
پرسش هایی که حول محور آمادگی زیر ساخت های الکترونیک برای اجرای این طرح مطرح می شود ، آیا همه زیر ساخت های الکترونیک برای ارتباط بین بخشی در بیمارستان ها و مراکز درمانی شیراز و استان فارس آماده شده و این زیر ساخت ها می تواند به صورت بر خط اطلاعات بیماران را در اختیار قرار دهد؟
آیا پزشکان و کارشناسان حوزه سلامت آموزش های لازم را برای به کار گیری نسخه الکترونیک دیده اند؟ آیا برخی پزشکان سنتی که هنوز با الفبای انفورماتیک و فضای مجازی بیگانه اند و نتوانسته اند در طرح های قبلی نیز از این فضا بهره گیری و با آن ارتباط کاری و حرفه ای برقرار کنند و شاید هنوز با همه امکانات و قابلیت های این فضا آشنایی ندارند می توانند به خوبی اهداف طرح را محقق سازند؟
آیا امنیت فضای شبکه ای در اجرای این طرح بررسی و مطالعه شده است؟ چه تضمینی وجود دارد که این فضای شبکه ای از خطر هک و لو رفتن اطلاعات محرمانه بیماران در امان باشد؟ آیا در این زمینه باید با آزمون و خطا پیش رفت تا نقصان های اجرای طرح مشخص و سپس برای آن چاره اندیشی شود؟ آیا از قبل همه حفره های امنیتی در اجرای طرح دیده شده است؟
آیا موفقیت اجرای طرح نسخه نویسی الکترونیک نیز مانند طرح پزشک خانواده در گروه همکاری سازمان های بیمه گر قرار دارد؟ اگر سازمان های بیمه گر پشت این طرح را خالی کنند و دولت را در اجرای طرح تنها یگذارند آیا تدابیر لازم برای مقابله با چنین وضعیتی مطالعه و دیده شده است؟
آیا مانند طرح تحول سلامت که پشت طرح را از نظر حمایت اعتباری خالی کردند و در نهایت بسیاری از اهداف طرح تحول را ناتمام و ناکام رها کردند، اجرای طرح نسخه نویسی الکترونیک نیز منوط به تداوم حمایت های مالی و اعتباری می شود؟ آیا مسئولان استانی ، نمایندگان مجلس ، اعضای تشکل های مردمی و همه کسانی که امروز یار و همراه طرح هستند ، فردا و فرداها نیز با بروز مشکلات از اجرای طرح حمایت می کنند یا سعی دارند از این نمد کلاهی بدوزند و با انتقاد از طرح نسخه الکترونیک برای مطامع سیاسی و جناحی خود بهره گیری کنند؟
اخیرا در نشست همفکری معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز برای آغاز برنامه الگویی نسخه نویسی الکترونیک در برخی مراکز دانشگاه علوم پزشکی شیراز و هفت دانشگاه دیگر در سطح کشور، رویکردهای وزارت بهداشت برای استقرار پروژه نسخه نویسی الکترونیک مرور شده است.
دکتر عبدالخالق کشاورزی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز دراین نشست با اشاره به برنامه ها و پیش نیازهای نسخه نویسی الکترونیک گفت: در این زمینه تعامل خوبی با سازمان های بیمه گر و سازمان نظام پزشکی وجود دارد.
وی افزود: برای اجرای موفق نسخه نویسی الکترونیک باید آموزش های لازم به پزشکان ارایه شود و این موضوع حائز اهمیت است.
وی در خصوص امضای الکترونیک پزشکان نیز بیان کرد: در این زمینه اطلاع رسانی لازم به استادان گروه های تخصصی با هدف ثبت نام در سایت سازمان نظام پزشکی و ثبت درخواست امضای الکترونیک انجام شده و با همکاری سازمان نظام پزشکی در دست پیگیری است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز ادامه داد: مقرر شده تمام نرم افزارهای درمانی این دانشگاه گواهی استاندارد را از وزارت بهداشت دریافت و اطلاعات را در پرونده الکترونیک ارسال کنند.
این پروژه از ابتدای مرداد امسال به صورت آزمایشی در مراکز انتخابی استان فارس اجرا می شود.
با همه این اوصاف اجرای یک طرح از روی کاغذ و بخشنامه تا اجرای عملیاتی بسیار متفاوت است و در مراحل اجرا به دلایل مختلف مسایلی پیش می آید که مردم را از خطاهای اجرای طرح مصون نمی دارد.
امید است دانشگاه علوم پزشکی شیراز در اجرای این طرح شاهد کمترین چالش ها و حاشیه ها دراجرای طرح نسخه الکترونیک باشد و فارس و شیراز را از مزایای این طرح به درستی بهره مند سازد تا تجربه اجرای پزشک خانواده قبل از رفع مسایل و مشکلات در شیراز و استان فارس تکرار نشود.
۶۱۱۳ /۱۸۷۶
